ABD ekonomisinden gelen veriler güçlü gözükmeye devam ediyor ve ekonomistler yatırımcılara sakin olma tavsiyesinde bulunmayı sürdürüyor. Ancak, JPMorgan’ın son çalışması gösteriyor ki, ABD ekonomisinin resesyona girme ihtimali zannedilenden daha büyük olabilir.
Business Insider haberine göre, JPMorgan ekonomistleri ve Michael Feroli’nin çok değişkenli ekonometrik modeline göre ABD ekonomisinin 2017 sonuna kadar resesyona girme ihtimali yüzde 67. Önümüzdeki 3 yıl içinse bu ihtimal yüzde 92’ye ulaşıyor. Ancak şunu belirtmek gerekir ki bu sadece bir ekonometrik model.
Feroli, Cuma günü müşterilerine, “Regresyon modellerimiz tam olarak şu anlama geliyor: önümüzdeki üç yıl boyunca bir resesyonun başlama ihtimali yüzde 92, önümüzdeki iki yıl içinse bu ihtimal yüzde 67. Ancak, bu rakamlara bir bütün olarak bakmak önemli.” dedi.
Feroli, “Bu rakamlar, resesyon olmaksızın şirket kar marjlarında bu denli büyük düşüşler yaşanmasının ne kadar olağandışı olduğunun bir göstergesi. Ancak, regresyon modelimizin yansıtmadığı faktörler de var. Örneğin, kar marjı seviyeleri oldukça yüksek kalmaya devam ediyor. Bu durum da marjların daha da fazla baskılanabileceğine işaret ediyor olabilir. Kullandığımız kar marjı ölçütü, diğer orta-vade resesyon göstergelerine göre bir aykırı değer gibi görünüyor. Geçmiş dönemlerde yaşanan marj daralmalarına istihdam piyasasının aşırı ısınmasının da eklenmesiyle Fed faiz artırmış ve bunun sonucunda resesyon oluşmuştur. Bu açıdan, mevcut durumda Fed’in güvercin tutumunu göz önünde bulundurursak kar marjları resesyon riskini abartıyor olabilir.” dedi.
Feroli’nin söylediklerini açmak gerekirse: Resesyon riskinin şu andaki en büyük göstergesi şirketlerin kar marjları. Ancak, kar marjları geçtiğimiz bir kaç yılda oldukça yüksekti. Dolayısıyla, Feroli’nin incelediği veriler “ortalamaya geri dönme eğilimi mi gösteriyor yoksa ekonominin resesyon trendine mi girdiğine işaret ediyor?” sorusuna cevap vermek oldukça güç.
Ayrıca, Fed faiz artırmakta pek sabırsız görünmüyor ki resesyon öncesi dönemde genelde bu durumun gerçekleştiğini görürüz. Enflasyon yükselir, ekonomi aşırı ısınır, tahvil getiri eğrisi negatif eğim alır ve ekonomik büyüme yavaşlar.
Geçmiş gösteriyor ki kar marjları düştüğünde ekonomi resesyona doğru yol alıyor demektir. Feroli’ye göre, geçmişte kar marjlarının bu denli düştüğü 11 seferden 9’unda, bir resesyon “ya başlamak üzereydi ya da bir kaç yıl içerisinde başlayacaktı”.
Durum bu kadar vahim de olabilir ancak şurası kesin: kar marjlarında yaşanan düşüş kesinlikle tarihsel bir anomali.