Analiz: 17 parça İspanya
İspanya'nın özerk bölgeleri birer birer merkezi hükümetin kapısını çalıyor
Merkezi hükümetin yardım talebinde bulunmak için Avrupa Merkez Bankası’nın yapacakları konusunda daha fazla ayrıntı görmek istemesi, belirsizlik döngüsünü arttırıyor. İspanya hükümeti, özerk bölgelere yardım için toplamda geçtiğimiz ay 18 milyar Euro’yu bulan bir fon mekanizması oluşturdu. En borçlu ilk 3 bölgenin toplam ihtiyacı 9,8 milyar Euro’ya yaklaştı. Sene sonuna kadar vadesi gelen borç kâğıtları da hesaba katıldığında (sene sonu vadesi dolan yaklaşık 15,6 milyar Euro) özerk bölgelerin şimdiden, bu fonun üzerinde likidite ihtiyacı olduğu ortaya çıkıyor.
Kurtarma paketine başvuran 3 özerk bölge (Endülüs dışında), Katalonya, Valencia ve Murcia’nın ihtiyaç duyduğu rakam 9,8 milyar Euro, yani 18 milyar Euro’luk Otonom Likidite fonunun yarısı kadar. Katalonya hükümeti 5 milyar Euro yardım talebinde bulunurken, Valencia bölgesi 4,5 milyar Euro, Murcia bölgesi ise 300 milyon Euro için başvurdular. Aragon ve Endülüs bölgelerinin ise yardım talep etmek için aday oldukları konuşuluyor.
Otonom Likidite Fonu(FLA), İspanya hükümeti tarafından Temmuz ayında kurtarılmaya ihtiyaç duyan özerk bölgeler için kuruldu. 17 özerk bölgeye sahip İspanya’da, şimdiye kadar sadece 3 özerk bölgenin kurtarma talebinde bulunduğunu hatırlatalım.
Bir başka endişe unsuru da Fon’un kullanılmasının bir yarışa dönmesi
Merkezi hükümet, yardım fonunun kaynaklarının yeterliliği konusunda belirsizlikleri dağıtmaya çalışırken, otonom bölgelere yardım koşulu olarak bütçe açığı /GSYİH oranı olan %1,5’lık hedef ön koşul olarak düşünülecek. Ancak özerk bölgelerin bu hedefi tutturması zor gibi görünüyor. Refah seviyesi yüksek bölgeler olarak kabul edilen Galicia ve Navarra bölgelerinin %1,2, La Rioja bölgesinin ise %1,4 ile hedefe yakın olduğu görülüyor. Diğer bir cephede ise borçluluk oranlarıyla ünlü Castilla-La Mancha %3,1,Katalonya bölgesi %2,4 ile dikkatleri çekiyor.
Fedea araştırma şirketine göre, 2012 yılsonu için en iyi koşullarda ortalama %1.92’lik bir rakama ulaşabileceklerini belirtilirken, yılsonu bonusları çıkarıldığı takdirde de bu rakam en iyi ihtimalle %2,2’ye ulaşıyor.
Sorunlu bölge Endülüs
Son olarak Merkezi yönetimden henüz yardım talep etme sırası Endülüs bölgesine de geldi. Endülüs bölgesi, %30’luk işsizlik oranıyla İspanya’nın en yoksul bölgesi olarak yer alıyor. Madrid hükümetinden 1 milyar Euro olarak hızlı bir fonlamaya ihtiyaç duyan bölge, önümüzdeki günlerde 18 milyar Euro’luk kurtarma fonundan yaklaşık 4 milyar Euro tutarında daha yardım istemeye aday olarak görülüyor. Endülüs bölgesi başkanı Jose Antonio Grin’e göre 18 milyarlık yardım fonunun tüm özerk bölgeleri eşit şartlarda yardım yapması gerektiğini belirterek bunun bir yarış haline gelmemesi gerektiğini de vurguladı.
Ayşe İyigündoğdu
BloombergHT Araştırma
(aiyigundogdu@bloomberg.net)