Başçı: Yüzde 5 enflasyon hedefi gayet makul

T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, Merkez Bankası enflasyon g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki temkinli duruşunu koruyacaktır dedi.Baş&ccedil;ı, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı nda yaptığı konuşmada, şu anda TCMB olarak fiyat istikrarına odaklı şekilde &ccedil;alıştıklarını belirtti.Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye de enflasyonu daha d&uuml;ş&uuml;k seviyelere indirmenin ve y&uuml;zde 5 olan hedef ile uygun hale getirmenin TCMB nin bir numaralı hedefi olduğunu dile getirerek, 2014 yılı boyunca da bunun b&ouml;yle devam edeceğini kaydetti. Enflasyon ile m&uuml;cadelenin maraton koşusuna benzediğini ifade eden Baş&ccedil;ı, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: Pes etmeyecek, belli bir tempo tutturacak, aşırı hızda gitmeyeceksiniz. T&uuml;rkiye 35 yıl boyunca &ccedil;ift haneli enflasyon ile yaşadı ve &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k zarar g&ouml;rd&uuml;. Faiz oranları serbest bırakıldığında sanayicilerimiz y&uuml;zde 25 ler seviyesinde reel faize muhatap oluyordu. Bunun T&uuml;rkiye nin b&uuml;y&uuml;me potansiyelinin &uuml;zerinde &ccedil;ok ciddi bir engeldi. Bu engel ortadan kalktığında kişi başı b&uuml;y&uuml;me hızı bir puan y&uuml;kseldi ve T&uuml;rkiye ilk defa gelişmiş &uuml;lkeleri yakalama yolunda adım attı. Bu mesafeye bakıldığında 2001 yılında Merkez Bankası Kanunu nda değişiklik yapıldı ve ondan sonra mali disiplin yıllarca arka arkaya uygulanmak suretiyle ciddi bir enflasyon d&uuml;şmesini sağladı. TCMB Başkanı Baş&ccedil;ı, enflasyonun tek haneli seviyelere gelmesinin de yeterli olmadığını ve bir miktar aşağıya gelmesinde fayda olacağını anlatarak, Artık y&uuml;zde 5 civarında enflasyonu hedefler hale geldik. 2018 yılına dair bir Kalkınma Planı yayınlandı. 2018 yılı i&ccedil;in y&uuml;zde 4,5 lik bir enflasyon hedefi bulunuyor dedi. - Temkinli duruş korunacak -Baş&ccedil;ı, enflasyonu d&uuml;ş&uuml;rme ve fiyat istikrarına ulaşma s&uuml;recinin hen&uuml;z tamamlanmadığına işaret ederek, şunları kaydetti: Ancak bu konuda olumlu bir gidişat var. Merkez Bankası enflasyon g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki temkinli duruşunu koruyacaktır. Yurt i&ccedil;i nihai talep ve ihracat ılımlı b&uuml;y&uuml;me eğilimlerini korumaktadır.Altın ticareti hari&ccedil; tutulduğunda cari işlemler a&ccedil;ığındaki kademeli iyileşme eğiliminin 2014 yılında da s&uuml;receği tahmin edilmektedir. Merkez Bankası fiyat istikrarını etkileyen gelişmeleri yakından takip ederek gereken tedbirleri almaya devam edecektir. K&uuml;resel d&uuml;zeyde enflasyona bakıldığında gelişmiş ve gelişmekte olan &uuml;lkeler arasında farklılık bulunduğunu aktaran Baş&ccedil;ı, gelişmiş &uuml;lkelerin y&uuml;zde 2 civarında enflasyon hedeflerken, gelişmekte olan &uuml;lkeler y&uuml;zde 5 civarında bir enflasyonu fiilen ger&ccedil;ekleştirdiğini s&ouml;yledi. - Y&uuml;zde 5 enflasyon hedefi gayet makul -Baş&ccedil;ı, bu farkın ciddi şekilde enflasyonun &ouml;l&ccedil;&uuml;m&uuml;nden kaynaklandığını belirterek, T&uuml;rkiye deki y&uuml;zde 5 enflasyon hedefi gayet makuld&uuml;r. T&uuml;rkiye nin bu hedefe mutlaka yaklaşması gerekiyor. Uzun vadeli TL bor&ccedil;lanma imk&acirc;nı yeni ortaya &ccedil;ıkmaya başladı. Uzun vadeli tahvil piyasası &ccedil;ok yeni, bankacılığımız &ouml;nc&uuml;l&uuml;k yaptı. Hazine nin bor&ccedil;lanma ihtiyacı azaldık&ccedil;a bu piyasa daha da gelişecek. 10 yıl vadeli proje finansmanı i&ccedil;in TL bor&ccedil;lanma imk&acirc;nı olursa o zaman T&uuml;rkiye nin &ccedil;ehresi değişecek. Beklentiler kalıcı bir şekilde y&uuml;zde 5 e odaklanır ve orada kalırsa o zaman uzun vadeli faizlerin kalıcı şekilde tek haneli seviyelere inmesi ve firmalarımızın tek haneli faizlerle proje finansmanı i&ccedil;in tahvil ihra&ccedil; edebilmesi, bankalardan da bor&ccedil;lanabilmeleri m&uuml;mk&uuml;n hale gelebilecek değerlendirmesinde bulundu. T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, yıl sonunda gıda enflasyonunun yıllık y&uuml;zde 7 ye d&uuml;şeceğini tahmin ettiklerini belirterek, Onun sayesinde de enflasyonun y&uuml;zde 6,8 e d&uuml;şeceğini tahmin ediyoruz. Orada aşağı y&ouml;nl&uuml; bir gelişme olabilir, biraz izlemek gerekiyor dedi.Baş&ccedil;ı, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı nda yaptığı konuşmada, gelişmiş &uuml;lkelerde enflasyonun hedefin altında olduğunu, ABD de de ise enflasyonist bir riskin g&ouml;r&uuml;nmediğini, bunun unsurlarından bir tanesinin d&uuml;nyadaki emtia fiyatlarında ılımlı seviye olduğunu s&ouml;yledi.Lehman krizi yaşanmadan &ouml;nce emtia fiyatlarının &ccedil;ok sert bir şekilde y&uuml;kseldiğini anımsatan Baş&ccedil;ı, krizle birlikte emtia fiyatlarının hızlı bir şekilde d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml;, bunun da enflasyon &uuml;zerinde d&uuml;ş&uuml;r&uuml;c&uuml; y&ouml;nde bir etkisi bulunduğunu, hatta gelişmiş &uuml;lkelerde kısa bir d&ouml;nem i&ccedil;inde enflasyonun eksiye d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; dile getirdi.Eksi enflasyonun gelişmiş &uuml;lke merkez bankaları a&ccedil;ısından &ouml;nlenmesi gereken bir problem olarak d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;ne işaret eden Baş&ccedil;ı, bununla ilgili olarak Japonya &ouml;rneğinden bahsetti. Japonya nın 1990 lı yıllarda eksi enflasyon tuzağına d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; anımsatan Baş&ccedil;ı, &uuml;lkenin uzun yıllar buradan &ccedil;ıkamadığını ve bunun reel ekonomi a&ccedil;ısından birtakım zararları olduğunu ifade etti.Yıllarca Japonya Merkez Bankası nın (BoJ) deflasyondan &ccedil;ıkmak i&ccedil;in &ccedil;ok &ccedil;aba g&ouml;sterdiğine dikkati &ccedil;eken Baş&ccedil;ı, s&ouml;zlerine ş&ouml;yle devam etti: O y&uuml;zden hangi problem daha kolay, enflasyonla m&uuml;cadeleyi mi tercih edersiniz yoksa deflasyonla m&uuml;cadeleyi mi tercih edersiniz? diye sorarsanız, ben mevcut bizim kendi problemimizin &ccedil;ok daha iyi bir problem olduğunu, rahat &ccedil;&ouml;z&uuml;lebilir bir problem olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Deflasyonla m&uuml;cadele daha zor. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; enflasyonla m&uuml;cadelede ne yapacağınız az-&ccedil;ok belli. Burada gereken adımları atarsınız ve bir şekilde &ccedil;&ouml;zersiniz. Ama deflasyondan nasıl &ccedil;ıkılacağına dair elimizde &ccedil;ok da &ouml;rnek yok. Şimdi Japonya en son yeni bir atak yaptı ve bilan&ccedil;o b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;n&uuml; hızla b&uuml;y&uuml;terek para tabanını 2 yılda 2 katına &ccedil;ıkarmak suretiyle enflasyonu y&uuml;zde 2 ye ulaştırma &ccedil;abası i&ccedil;inde olacağını s&ouml;yledi. Yani y&uuml;zde 100 para miktarını artırmak istiyorsanız; eksi b&ouml;lgeden &ouml;nce artıya, sonra 1 e, sonra 2 ye &ccedil;ıkaracaksınız. Bunun i&ccedil;in y&uuml;zde 100 para basıyorsunuz. Burada merkez bankalarının ne b&uuml;y&uuml;k zorluklarla karşı karşıya kaldığını g&ouml;r&uuml;yoruz. O nedenle de 2008 krizinde, kısa bir s&uuml;re i&ccedil;in de olsa ABD de enflasyon eksiye d&uuml;ş&uuml;nce arka arkaya parasal genişleme programları a&ccedil;ıklıyorsunuz. - Bu iniş &ccedil;ıkışlara alışmamız gerekecek -TCMB Başkanı Baş&ccedil;ı, Amerika Merkez Bankası nın (Fed) 1. ve 2. parasal genişleme programlarının ne zaman biteceği a&ccedil;ıklanmış olan programlar olduğunu belirterek, Bunlar y&uuml;r&uuml;rl&uuml;ğe girdikten sonra enflasyon artı b&ouml;lgeye ge&ccedil;ti ve y&uuml;zde 2 civarında dalgalanmaya başladı dedi.Burada deflasyonun &ouml;nlenmiş olduğunu aktaran Baş&ccedil;ı, yeni duruma bakıldığında enflasyonda tekrar bir yavaşlama olduğunu, emtia fiyatları trendine bakıldığında bunun g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml; s&ouml;yledi.3. canlanma paketinin diğer paketlerden farkının ne zaman biteceğinin belli olmaması olduğunu vurgulayan Baş&ccedil;ı, s&ouml;z konusu paketin ucunun a&ccedil;ık olduğunu, bunun ne zaman biteceğine dair verilere bağlı bir form&uuml;l geliştirildiğini; işsizlik ve istihdama bakılacağını, burada yeterli bir ilerleme g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;nde parasal genişleme hızının azaltılacağını dile getirdi.Bu y&ouml;ntemin oynaklığı biraz daha artırdığı gibi bir intiba olduğunu anlatan Baş&ccedil;ı, Bu iniş &ccedil;ıkışlara alışmamız gerekecek. Biz buna karşı ne yapabiliriz konusunda haziran ayından beri &ccedil;alışıyoruz. Orada izleyeceğimiz stratejiyi yavaş yavaş netleştiriyoruz dedi.T&uuml;rkiye nin 2003 yılında enflasyonda tek haneli rakamlara geldiğini ama halen ortalama y&uuml;zde 5 seviyelerini g&ouml;rmediğini belirten Baş&ccedil;ı, beklentilerin ise yıl sonunda y&uuml;zde 7,4, gelecek yıl ise y&uuml;zde 6,6 olması y&ouml;n&uuml;nde olduğunu ifade etti.D&ouml;viz kurlarının ge&ccedil;ici bir s&uuml;re i&ccedil;in enflasyondaki d&uuml;ş&uuml;şe ara verdiğini vurgulayan Baş&ccedil;ı, bu d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n devam edeceğini ve devam etmesi gerektiğinin altını &ccedil;izdi.Enflasyon konusuyla ilgili epey bir soru işaretinin oluştuğunu belirten Baş&ccedil;ı, konuşmasını ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: Hesap kitap yapanlar diyorlar ki yılbaşından bu yana toplam k&uuml;m&uuml;latif enflasyona bakıyoruz y&uuml;zde 6,9, bundan sonra 2 ay kaldı. Bu 2 ay zarfında ortalama y&uuml;zde 0 enflasyon olsa, y&uuml;zde 6,9 ile bitiririz. Merkez y&uuml;zde 6,8 lik bir orta tahmin, bir de tahmin aralığı verdi . Bu sorgulanıyor. Bence acele etmeyin. Kasım ve aralık aylarındaki gelişmeleri izleyelim. Bizim burada işlenmemiş gıda fiyatları ile ilgili g&ouml;zlediğimiz bir husus var. Orada zaman zaman uzun vadeli enflasyondan &ccedil;ok ciddi bir şekilde yukarı sapma var, ama hemen arkasında d&uuml;zeltmeler gelebiliyor. &Ccedil;ok aşırı oynaklık sistemi olduğu i&ccedil;in işlenmemiş gıdada hi&ccedil; kimsenin beklemediği derecede kuvvetli bir aşağı y&ouml;nl&uuml; s&uuml;priz gelebilir, d&uuml;zeltme gelmesi s&ouml;z konusu olabilir. Kasım ayında kurul toplantısında bunları değerlendireceğiz. Bu, ger&ccedil;ekten olma ihtimali olan bir senaryo. Biraz bekleyip g&ouml;rmek gerekir, enflasyondaki d&uuml;ş&uuml;ş devam edebilir. Ama biz yine de y&uuml;zde 5 in &uuml;zerinde olduğu i&ccedil;in bununla yetinmeyiz. Yıl sonunda y&uuml;zde 6,8 lik bir enflasyon ger&ccedil;ekleştiği zaman biz hedefe ulaştık diyemeyiz. O y&uuml;zden daha fazla gayret g&ouml;stermemiz gerekiyor ve fiyat istikrarı odaklı bir şekilde politikalarımızı ger&ccedil;ekleştirmemiz gerekiyor.Bundan sonra gıda fiyatlarında ger&ccedil;ekleşme y&uuml;zde 11 lerde idi toplam gıdanın tamamında. Biz onun yıl sonunda y&uuml;zde 7 civarında olacağını tahmin ediyoruz. Yıl sonunda gıda enflasyonunun yıllık y&uuml;zde 7 ye d&uuml;şeceğini tahmin ediyoruz. Onun sayesinde de enflasyonun y&uuml;zde 6,8 e d&uuml;şeceğini tahmin ediyoruz. Orada aşağı y&ouml;nl&uuml; bir gelişme olabilir, biraz izlemek gerekiyor. - Temkinli duruşumuz enflasyon d&uuml;şene kadar devam edecek -Baş&ccedil;ı, Para Politikası Kurulu nun enflasyon g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n&uuml;n orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki temkinli duruşun gerekli g&ouml;r&uuml;len sıklıkta ek parasal sıkılaştırmaya devam edilmesinin uygun olacağını belirttiğini s&ouml;yledi.Haftada 1 g&uuml;n ek parasal sıkılaştırma yaptıklarını anımsatan Baş&ccedil;ı, bunu gelecek haftadan itibaren haftada 2 ye &ccedil;ıkardıklarını duyurduklarını dile getirdi.Baş&ccedil;ı, para politikasının esnek ama &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilir olmasının iyi olacağını d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;klerini, kısa vadeli faiz oranları ne kadar &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilir olursa oradaki faiz oranlarının oynaklığının azaldığını ve ikinci piyasada daha rahat &ccedil;alıştığını ifade etti.Bu konuda &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilirliği artırmak i&ccedil;in, operasyonel &ccedil;er&ccedil;eveyi bir miktar daha sade hale getirebilmek i&ccedil;in kasım ve aralık ayı para politikası kurulu toplantılarında ele alacaklarını kaydeden Baş&ccedil;ı, bu konuda birtakım adımlar atacaklarını s&ouml;yledi.Temkinli duruşlarının enflasyon d&uuml;şene kadar devam edeceğini vurgulayan Baş&ccedil;ı, şunları kaydetti: Şu anda bu bizim yaptığımız kısa vadede s&ouml;z ile bir y&ouml;nlendirme olarak ele alınabilir. Bunun kısa vadeli yansımalarına bakıldığında, bankalararası Borsa İstanbul da bor&ccedil;lanma piyasasında pazartesi g&uuml;nleri faizler y&uuml;zde 7,75 civarında, hatta maliyetler olarak bakarsanız 7,75 in de &uuml;zerinde ve haftanın diğer g&uuml;nlerinde y&uuml;zde 6,75 civarında oluştu. Buralarda biraz daha &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilir bir yapıya ge&ccedil;eceğiz. Zaman zaman, Merkez Bankası burada politika tepkisi verdi mi? diye konuşuluyor. Bu tabii tartışılabilir, fakat benim şahsi g&ouml;r&uuml;ş&uuml;m ve kurul &uuml;yelerinin, biz burada olduk&ccedil;a g&uuml;&ccedil;l&uuml; ve dayanıklı bir politika tepkisini baştan verdik diye d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Likidite politikasındaki sıkılaşma ve ilerde 50 baz puanlık koridor genişlemesi sonucunda kısa vadeli faizlerde en az 2,25 puan, en &ccedil;ok da 3,25 puanlık artışa imkan veren bir likidite politikası izliyoruz. Enflasyon beklentilerindeki değişikilik ne kadar olur diye baktığınızda, o da aşağı yukarı yarım puan civarında oldu. Bu yarım puana karşı bizim olduk&ccedil;a g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir politika tepkisi verdiğimizi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Orada kısa vadeli politika faizlerini y&uuml;kselten &uuml;lkelerle karşılaştırma yaptığımızda yine T&uuml;rkiye olduk&ccedil;a ciddi bir parasal sıkılaştırmaya gitmiş şeklinde g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, cari a&ccedil;ığın finansmanında, herhangi bir s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik sorunu olmayacağını belirterek, Şunu net bir şekilde s&ouml;yleyebiliriz; ABD Merkez Bankası nın (Fed) bahsedilen parasal genişlemeden &ccedil;ıkış stratejisinin sonucunda burada herhangi bir etkilenme olmayacaktır. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; ABD de faiz oranları hala daha &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;k ve d&uuml;ş&uuml;k kalmaya devam edecek dedi.İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı nda konuşan Baş&ccedil;ı, 2012 yılından itibaren d&uuml;nyada mal ticareti artış hızının sıfıra doğru geldiğini belirtti.D&uuml;nyada genel olarak talepte bir yavaşlama olduğunu s&ouml;yleyen Baş&ccedil;ı, bunun T&uuml;rkiye ihracatına da yansımasının &ccedil;ok net bir şekilde g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml; kaydetti.Baş&ccedil;ı, Avro B&ouml;lgesi ndeki bor&ccedil; krizi d&ouml;neminde Satınalma Y&ouml;neticileri Endeksi (PMI) verisinin 50 nin altına d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; anımsatarak, son iki &uuml;&ccedil; aya bakıldığında bu g&ouml;stergede yukarı y&ouml;nl&uuml; bir hareket olduğunu, genel bir toparlanma işareti bulunduğunu s&ouml;yledi.Avrupa da ufak bir toparlanma, canlanmanın T&uuml;rkiye ihracatına daha b&uuml;y&uuml;k bir etki yapabilecek potansiyele sahip olduğuna dikkati &ccedil;eken Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye de &ccedil;ok olumlu bir gelişme oldu. İhracatta pazar &ccedil;eşitlenmesi oldu. Orta Doğu ve Kuzey Afrika b&ouml;lgesi &ouml;ncelikli olmak &uuml;zere yeni pazarlar a&ccedil;ılıp buralara ihracat yapılmaya başlandı. Afrika da da genel olarak yoğun bir &ccedil;aba var. Bu faydalı, &ccedil;&uuml;nk&uuml; nereden nasıl bir şok geleceğini tam bilmiyorsunuz. Bazen sizin konsantre olduğunuz pazarda &ccedil;ok ciddi bir talep zayıflaması olabiliyor ifadelerini kullandı.Baş&ccedil;ı, İktisadi Y&ouml;nelim Anketi nden en son alınan sonu&ccedil;ların, &ouml;zellikle kasım ayı i&ccedil;in &uuml;mit verici olduğunu aktararak, ihracat beklentilerinden &ccedil;ok kuvvetli sonu&ccedil;lar aldıklarını ve geleceğe bakışın daha olumlu olduğunu vurguladı.İhracatın ithalatı karşılama oranına bakıldığında, T&uuml;rkiye de bu oranın genelde y&uuml;zde 60 larda dalgalandığını anlatan Baş&ccedil;ı, Lehman krizi d&ouml;neminde hem ihracat hem de ithalatın d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;ne değindi.- Cari işlemler dengesi, adım adım d&uuml;zelmeye devam ediyor - Erdem Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye Cumhuriyeti iktisat tarihinde ilk defa uygulanan politikalar sayesinde bir i&ccedil;-dış talep dengelenmesinin yaşandığını dile getirerek, bunun kademeli, ılımlı bir şekilde ger&ccedil;ekleştiğine işaret etti.İhracatın ithalatı karşılama oranının, kasımdan itibaren y&uuml;zde 65 platosuna oturması durumunda, T&uuml;rkiye nin ge&ccedil;miş yıllardaki ortalamasına yakın bir hale geleceğini s&ouml;yleyen Baş&ccedil;ı, bu durumda cari a&ccedil;ığın OVP de &ouml;ng&ouml;r&uuml;len bir şekilde kademeli iyileşmeye devam edeceğini aktardı.Baş&ccedil;ı, dengelenme konusunun &ccedil;ok &ouml;nemli olduğunu vurgulayarak, konuşmasına ş&ouml;yle devam etti: Her zaman dış a&ccedil;ık verdiğimizi g&ouml;r&uuml;yoruz. Bu kısmen normal karşılanabilir. Biz gelişmekte olan bir &uuml;lkeyiz ve yurt dışı tasarruflarımız d&uuml;ş&uuml;k. Fakat bu fark a&ccedil;ılırsa makas, o zaman bir probleme işaret edebiliyor. 2012 ilk &ccedil;eyreğinde bir talep canlanması oldu ve o arada biraz makas a&ccedil;ıldı. Fakat tekrar ikinci &ccedil;eyrekten itibaren bu makasın kapanmaya devam ettiğini g&ouml;r&uuml;yoruz ve bunun da devam etmesi gerekiyor. Cari dengede s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlikle ilgili kafalarda hi&ccedil;bir sorunun kalmaması gerekiyor. Cari a&ccedil;ık olarak bakıldığında, 74 milyar dolara kadar yıllık cari a&ccedil;ık y&uuml;kselmişti. Alınan tedbirlerden sonra 50 li rakamlara indi. Bu sene de OVP de yıl sonu i&ccedil;in 58 milyar dolar cari a&ccedil;ık &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Fakat burada altının getirdiği bir takım ge&ccedil;ici etkiler var. Onlar da ayrıştırılırsa cari işlemler dengesi adım adım d&uuml;zelmeye devam ediyor ki 2014 yılında da bu d&uuml;zelmenin yavaş ve kademeli bir şekilde devam edeceğini biz tahmin ediyoruz. - ABD de kısa d&ouml;nemli faiz oranları uzunca bir s&uuml;re d&uuml;ş&uuml;k seviyelerde kalacak -Merkez Bankası Başkanı Baş&ccedil;ı, cari a&ccedil;ığın s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirliğiyle ilgili finansman tarafının &ccedil;ok &ouml;nemli olduğuna dikkati &ccedil;ekerek, Portf&ouml;y akımları son derece oynak. Bazen bu yılın ilk d&ouml;rt ayında olduğu gibi kuvvetli bir şekilde girişler oluyor. Mayıs ayından itibaren &ouml;zellikle haziran ve temmuzda sert &ccedil;ıkışlar s&ouml;z konusu oldu. Orada fiilen &ccedil;ıkış o kadar y&uuml;ksek değil &ccedil;&uuml;nk&uuml; likidite problemi olduğu i&ccedil;in, fiyat etkisi daha ziyade kendisini g&ouml;sterdi ve faiz oranlarındaki değişiklik daha baskın &ccedil;ıktı. Net fiili &ccedil;ıkışlar o kadar da y&uuml;ksek olmadı ama genelde b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyada gelişmekte olan &uuml;lkelerden o d&ouml;nemde kuvvetli bir &ccedil;ıkış vardı şeklinde konuştu. Baş&ccedil;ı, portf&ouml;y giriş &ccedil;ıkışlarının g&uuml;venilir ve dayanıklı bir kalem olmadığını belirterek, banka ve banka dışı finansman bor&ccedil;lanmaları ile doğrudan yatırımların cari a&ccedil;ığı rahatlıkla finanse ettiğini kaydetti.Bunların daha s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir ve daha kalıcı finansman unsurları olduğunu anlatan Baş&ccedil;ı, Yeter ki bankalarımız sağlam kalmaya devam etsinler ve firmalarımız sağlam bir şekilde &ccedil;alışmaya devam etsinler. Burada herhangi bir s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik sorunu olmayacaktır. Şunu net bir şekilde s&ouml;yleyebiliriz; Fed in bahsedilen parasal genişlemeden &ccedil;ıkış stratejisinin sonucunda burada herhangi bir etkilenme olmayacaktır. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; orada faiz oranları hala daha &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;k ve d&uuml;ş&uuml;k kalmaya devam edecek. &Ouml;zellikle kısa d&ouml;nemli faiz oranları uzunca bir s&uuml;re d&uuml;ş&uuml;k seviyelerde kalmaya devam edecek değerlendirmelerini yaptı.Avro B&ouml;lgesi bor&ccedil; krizinin yaşandığı d&ouml;nemlerde &ccedil;ift haneli enflasyon ve kısa vadeli faiz oranlarının s&ouml;z konusu olduğunu s&ouml;zlerine ekleyen Baş&ccedil;ı, Şu anda enflasyon y&uuml;zde 7,7 ve iniş &ccedil;ıkışlar olabilir ama bizim beklentimiz bu d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki aylarda kademeli olarak devam edeceği y&ouml;n&uuml;nde. Dolayısıyla kısa vadeli faiz oranları da onunla daha uygun seviyelerde seyrettiği i&ccedil;in, burada &ccedil;ok da fazla bir kredi maliyetlerinde artış olmadı ama bir miktar burada sıkılaşma s&ouml;z konusu ifadelerini kullandı. T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Baş&ccedil;ı, Gelecek senenin ocak-şubat-mart-nisan ve mayıs aylarında baz etkisi nedeniyle t&uuml;ketici kredilerindeki yıllık b&uuml;y&uuml;me hızının y&uuml;zde 15 e doğru d&uuml;şeceğini tahmin ediyoruz dedi.İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri Ortak Toplantısı nda konuşan Baş&ccedil;ı, ihracatın ithalatı dengeleme oranında &ccedil;ok ciddi bir bozulma g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml; belirterek, T&uuml;rkiye buna karşı mutlaka tedbir almalı dedi.Bol ve ucuz paranın getirdiği kredi b&uuml;y&uuml;mesinin ithalat talebine d&ouml;n&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; aktaran Baş&ccedil;ı, dolayısıyla ucuz ve bol finansmanın T&uuml;rkiye deki tasarruf oranlarını d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; dile getirdi.Kredi b&uuml;y&uuml;me hızlarında &ouml;zellikle sanayicilerden &ccedil;ok yoğun bir talep aldıklarından bahseden Baş&ccedil;ı, T&uuml;ketici kredileri ile sanayicilerin bor&ccedil;lanması arasında bir fark yaratmak lazım. Amacımız &uuml;retimi teşvik etmek. &Ouml;nce &uuml;retmek sonra t&uuml;ketmek ise burada farklı bir muamele yapmak gerektiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Bununla ilgili adımları BDDK attı ve &ouml;nemli kararlar aldı. KOBİ ve ihracata y&ouml;nelik kredilere y&ouml;nelik ciddi teşvikler getirirken, t&uuml;ketici kredilerine de maliyet unsuru getirdi dedi.BDDK nın aldığı tedbirlerin sonu&ccedil; verdiğini ifade eden Baş&ccedil;ı, şunları kaydetti: T&uuml;ketici kredilerinin mevsimsellikten arındırılmış haftalık artışlarına bakıldığında, ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminin hafif altında. Yıllık y&uuml;zde artış olarak daha y&uuml;ksek bir plato yaptı ama şimdi aşağı y&ouml;nl&uuml; d&ouml;n&uuml;ş başlıyor. Buna mukabil ticari kredilerde artış hızı kuvvetli ve aradaki makası da kapatmaya başladı. Uygulanan politikalar etkisini g&ouml;sterdi ve g&ouml;stermeye de devam edecek. Seviye olarak bakıldığında t&uuml;ketici kredilerindeki artış y&uuml;zde 40 lardan uyguladığımız politikalardan sonra y&uuml;zde 20 nin &uuml;zerinde y&uuml;zde 30 a yakın bir d&uuml;zeyde seyrediyor. Ama t&uuml;ketici kredilerindeki b&uuml;y&uuml;me y&uuml;zde 25 seviyelerine gelecektir. Gelecek senenin ocak-şubat-mart-nisan ve mayıs aylarında baz etkisi nedeniyle t&uuml;ketici kredilerindeki yıllık b&uuml;y&uuml;me hızının y&uuml;zde 15 e doğru d&uuml;şeceğini tahmin ediyoruz. Baş&ccedil;ı, t&uuml;ketici kredilerindeki y&uuml;zde 15 lik b&uuml;y&uuml;menin fena bir b&uuml;y&uuml;me oranı olmadığını, pek &ccedil;ok &uuml;lkede kıskanılacak ve imrenilecek bir b&uuml;y&uuml;me oranı olduğuna dikkati &ccedil;ekerek, gelecek senenin ortalarında o seviyelere gelinebileceğini s&ouml;yledi.ABD de 10 yıllık tahvil reel faizinin eksi y&uuml;zde 0,6 seviyesindeki d&ouml;nemde bunun olduk&ccedil;a sıra dışı bir durum olduğunu ve reel faiz oranının normal bir seviyeye gelmesinin &ouml;nemine değinen Baş&ccedil;ı, ABD 10 yıllık tahvil reel faizlerinin bug&uuml;nlerde y&uuml;zde 0,5-1 olarak fiyatlanması şuna işaret ediyor: &Ccedil;ok kuvvetli ve sert bir sıkılaştırma aslında piyasalar beklemiyor ve bunu fiyatlamıyor. Gelecekte de ABD de kısa vadeli faiz oranlarının &ccedil;ok fazla artırılmasını beklemiyor ve fiyatlamıyor. Bunda haklılar mı? Değiller mi? Tartışılır. Ancak şu anda beklentiler ve fiyatlamalar bu y&ouml;nde diye konuştu.Y&uuml;ksek oynaklık d&ouml;nemleri haricinde para tabanının aynı seviyede b&uuml;y&uuml;mese bile d&uuml;nyada bol ve ucuz paranın kalmaya devam edeceğini ifade eden Baş&ccedil;ı, dolara dikkatli y&ouml;nelmekte faydalı olunacağını ve bunun yıllarca s&uuml;recek bir durum olmadığını belirtti.Oynaklık endeksinin yakından izlenmesi gereken bir endeks olduğunu s&ouml;yleyen Baş&ccedil;ı, bu endeksin ABD deki tahvillerin g&uuml;n g&uuml;n oynaklığını g&ouml;sterdiğini ve oynaklıkların gelişmekte olan &uuml;lkeleri etkilediğini kaydetti.- Şu ortamda d&ouml;viz biriktirme yerine sistemi dengelemek daha doğru -Reel efektif kurun seviyesi hakkında bilgi veren Baş&ccedil;ı, TL nin Lehman krizi &ouml;ncesinde aşırı değerli b&ouml;lgede iken krizden sonra sert bir şekilde değer kaybettiğini anımsattı.Reel efektif d&ouml;viz kuru endeksinin er ya da ge&ccedil; normal seviyesine d&ouml;neceğini savunan Baş&ccedil;ı, Şu anda endeks y&uuml;zde 12-13 ile aşırı değer &ccedil;izgisinden olduk&ccedil;a uzakta bir noktada. Bu da bize bu d&ouml;nemde enflasyon iyice d&uuml;şene kadar fiyat istikrarına odaklanarak hareket edebilme imkanını veriyor dedi.Baş&ccedil;ı, gelişmekte olan &uuml;lke para birimlerinin ABD dolarına karşı değer kayıplarının kalıcı olmayacağını ve terse d&ouml;nebileceğini, sermaye akımlarının tekrar devam edebileceğini, bol ve ucuz paranın d&uuml;nyada bulunmaya devam edeceğini s&ouml;yledi.Altın dahil d&ouml;viz rezervlerinin 133,5 milyar dolar seviyesinde olduğu bilgisini veren Baş&ccedil;ı, şunları aktardı: D&ouml;vizlerimizi gerektiğinde dikkatli kullanmaya devam ediyoruz. D&ouml;viz rezervlerimizi ihracat reeskont kredileri ve rezerv opsiyon mekanizmasıyla artırıyoruz. Tahminlerimize g&ouml;re bu yılın tamamında ihracat reeskont krediler kanalından 13,5 milyar dolarlık bir d&ouml;viz girişi gelecek. Gelecek yıl reeskont kredilerinden en az 15 milyar dolar bir giriş olmasını bekliyoruz. Rezerv opsiyon mekanizmasıyla bankaların 34 milyar dolar d&ouml;vizleri var. İstedikleri zaman &ccedil;ekebilirler ama şu an rahatlıkla bor&ccedil;lanabildikleri i&ccedil;in ihtiya&ccedil; duymuyorlar. Bankaların yabancı para karşılıklarında da 29,5 milyar dolarlık bir imkanı var. Toplamda bankaların hazırda 63,5 milyar dolarlık bir imkanları s&ouml;z konusu. Bu da bankalarımızın hi&ccedil;bir sorun yaşamadığını g&ouml;steriyor. Bu ayda d&ouml;viz rezervlerinde 1,7 milyar dolar bir artış bekliyoruz. Şu ortamda &ccedil;ok da fazla d&ouml;viz biriktirme yerine sistemi dengelemenin daha doğru olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. - Kamu, &ouml;zel sekt&ouml;re bor&ccedil;lanma a&ccedil;ısından yer a&ccedil;tı -Gelişmiş ve gelişmekte olan &uuml;lkelerin b&uuml;y&uuml;me hızlarında d&uuml;ş&uuml;ş olduğunu belirten Baş&ccedil;ı, kamu bor&ccedil; stokunun b&uuml;y&uuml;me &uuml;zerinde etkisine değinerek, T&uuml;rkiye de kamu bor&ccedil; y&uuml;k&uuml; y&uuml;zde 70 lerden y&uuml;zde 35 lere kadar geriledi ve kamu &ouml;zel sekt&ouml;re bor&ccedil;lanma a&ccedil;ısından yer a&ccedil;tı. Kamu bor&ccedil; y&uuml;k&uuml;ndeki d&uuml;ş&uuml;ş ve b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığındaki iyileşme faiz oranlarında da iyileşme sağladı dedi.Başkan Baş&ccedil;ı, sermaye stokunun artmaya devam ettiğini ancak tasarruf oranlarının olduk&ccedil;a d&uuml;ş&uuml;k seviyelerde olduğunu s&ouml;yleyerek, &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki yıllarda tasarruflarımızı ne kadar artarsak ve kendi tasarruflarımızla yatırımlarımızı destekleyebilirsek o kadar dayanıklı ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir bir b&uuml;y&uuml;me perspektifine sahip oluruz diye konuştu.Tasarrufları artırmak adına uzun vadeli mevduatlara teşvik getirilmesi konusunda &ccedil;alışma yaptıklarını s&ouml;yleyen Baş&ccedil;ı, T&uuml;rkiye de istihdamda yaşanan artışında &ouml;nemli olduğunu vurguladı.Baş&ccedil;ı, &ouml;te yandan T&uuml;rkiye de kadınların iş g&uuml;c&uuml;ne katılım oranında da ciddi artışlar yaşandığına değindi.Avro B&ouml;lgesi nde sanayi &uuml;retiminde olumlu toparlanmalar yaşandığını ve oradan gelen iyi haberlerin T&uuml;rkiye nin ihracatına pozitif katkı sağlayacağını ifade etti.T&uuml;ketici g&uuml;veni ve reel kesim g&uuml;veninin toparlandığını belirten Baş&ccedil;ı, ancak reel kesim g&uuml;veninin daha fazla toparlanma yaşandığına işaret etti.Sonu&ccedil; olarak T&uuml;rkiye de k&uuml;resel şartlara g&ouml;re ılımlı b&uuml;y&uuml;menin olduğundan s&ouml;z eden Baş&ccedil;ı, dengelenmenin kademeli bir şekilde devam ettiğini ve Merkez Bankası nın asli işi olan fiyat istikrarı konusunda adımlarını atmaya devam edeceğini s&ouml;zlerine ekledi.Toplantı sonrasında Komite &uuml;yelerinin Ar-Ge, inovasyon ve kalkınma planı hakkında sorularını yanıtlayan Baş&ccedil;ı, son a&ccedil;ıklanan kalkınma planının &ccedil;ok kapsamlı ve iyi hazırlandığını belirterek, planın hayata ge&ccedil;mesinin &ouml;nemli olduğunu s&ouml;yledi.Faiz oranları ve enflasyona y&ouml;nelik sorular &uuml;zerine Baş&ccedil;ı, faiz oranlarının kısmen enflasyonla ilişkili olduğunu, enflasyon d&uuml;şt&uuml;k&ccedil;e beraberinde finansmana erişim imkanı da artacaktır.

Başçı: Yüzde 5 enflasyon hedefi gayet makul

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, "Yüzde 5 enflasyon hedefi gayet makul" dedi

Öne Çıkanlar