Ekonomistler, iş gücü istatistiklerini değerlendirdi
Türkiye'de işsizlik oranı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 0,5 puan azalarak yüzde 9,7 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) mayıs ayına ilişkin iş gücü istatistiklerine göre, Türkiye'de işsizlik oranı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 0,5 puan azalarak yüzde 9,7 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 89 bin kişi azalışla 3 milyon 136 bin kişi olarak kayıtlara geçti. İşsizlik oranı, mayısta bir önceki aya göre ise yüzde 0,1 arttı.
AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, işsizlik oranındaki değişimin mevsimselliğin gerektirdiği belirgin düşüş yerine yükseliş gösterdiğini ifade ederek, işsizlik oranının mevsimsel olarak yükseleceği bir döneme girildiğini söyledi.
Bürümcekçi, şunları kaydetti:
"Genellikle işsizlik oranının yılın en düşük noktasını mayıs ayında gördüğü, bu ayı takiben de ocak ayı sonuna kadar yükseliş eğilimine girdiği bilinen bir gelişmedir. Mevsimsellik, söz konusu oranların gelişiminde önemli bir belirleyici olmaktadır. Bu nedenle işsizlik oranındaki önceki aya göre yükselişin, mevsim etkilerinden arındırılmış verilerde gözlenip gözlenmediği trend açısından daha önemli bir unsur olmaktadır."
"Son bir yıldaki 758 bin kişilik artışın 521 bini hizmetler sektörü kaynaklı"
Haluk Bürümcekçi, mevsimsellikten arındırılmış verilerde trend açısından istihdamdaki aylık değişimlerin daha fazla bilgi içerdiğini, ABD tarım dışı istihdam verilerinin izlendiği gibi, Türkiye’de de mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı istihdamın aylık değişimini takip ettiklerini bildirdi.
Tarım dışı sektörlerde istihdam edilenlerin sayısında önceki aya göre 46 bin azalış görüldüğünü ifade eden Bürümceçkçi, inşaatta 69 bin azalış, hizmetlerde 4 bin ve sanayide 19 bin artış olduğunu kaydetti.
Bürümcekçi, arındırılmış veride son bir yıllık dönemde gözlenen 758 bin kişilik istihdam artışının 521 bininin hizmetler sektörü kaynaklı olduğu, inşaat sektöründe 45 bin azalış, sanayi sektöründe ise 283 bin artış gözlendiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Geçen yıl Kredi Garanti Fonu desteklerinin etkisi ve istihdam piyasasında teşviklerle başlayan iyileşme büyümede gözlenen güçlenme ile hızlanmıştı. Bu doğrultuda, ocak-aralık döneminde kümülatif istihdam artışı 1 milyon 39 bin kişi ile 2016 yılı aynı dönemindeki 221 bin artışın belirgin üzerine çıkmıştı. Bu yıl ilk çeyrekteki güçlü büyümeye rağmen geçen yıl ilk 5 ayda birikimli istihdam artışı 1 milyon 819 bin iken, bu yıl aynı dönemde istihdam artışı 695 bin düzeyinde olmuştu. Bu ise devam eden istihdam teşviklerinin etkisinin daha zayıf kaldığını ve ilk çeyrek sonrası Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin de yansıttığı üzere sanayinin belirgin ivme kaybına uğraması ile istihdam piyasasının da ekonomik aktivitedeki yavaşlamaya paralel olarak zayıfladığını yansıtıyor."
"2 aydır tek haneli seviyelerde geliyor"
İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Aylin Cevizci de mayısta işsizlik verisinin bir önceki ayın 0,1 puan üzerinde yüzde 9,7 oranında gerçekleştiğini anımsatarak, "İşsizlik oranı son 2 aydır tek haneli seviyelerde geliyor ve 2017 yılı ocak ayından bu yana düşüş eğilimini korumaya da devam ediyor." dedi.
Cevizci, işsizlik oranının eğitim durumuna göre incelendiğinde, mesleki veya teknik lise kesiminde iyi bir azalmanın yaşandığına dikkati çekerek, diğer eğitim gruplarında da benzer şekilde düşüşlerin gözlendiğini, en az gerilemenin ise lise altı eğitimlilerde yaşandığı kaydetti.
Haziran ayında seçim belirsizliğinin gündemde olurken, bunun iş arama ve istihdam edilme sürecinde ne yönde baskı kurduğunun gelecek ay alınacak veride izleneceğini ifade eden Cevizci, haziran ayı içerisinde seçim belirsizliğinin yanı sıra bayram tatili gibi gelişmelerin ve ekonomik dengelerde yaşanan kırılganlıkların gelecek birkaç ay için işsizlik oranında kademeli artışların yaşanmasına neden olabileceğini söyledi.
"İş gücüne katılımda görülen artış, işsizlik oranını baskıladı"
Şekerbank Başekomisti Elif Girgin ise iş gücüne katılımda görülen artışın Nisan-Haziran 2018 dönemi işsizlik oranını baskıladığını söyledi.
Girgin, mevsimsel etkilerden arındırılmış ve arındırılmamış serinin detaylarında manşet, tarım dışı ve genç işsizlik oranlarının hepsinde yükseliş olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Bu yükselişte özellikle tarım ve inşaat sektörleri etkili olmuştur. Bir önceki raporumuzda da belirttiğimiz üzere, son 4 aydır özellikle inşaat sektörünün aylık bazda istihdama katkı sağlayamaması sonucu istihdam verilerinde hafif bir güç kaybı görmekteyiz. Önümüzdeki döneme ilişkin olarak son dönemde uluslararası ilişkilerin gerilmesi sonucu değer kaybeden TL’nin ekonomik aktivitede bir yavaşlamaya sebep olma ihtimali vardır. Bu ihtimalin gerçekleşmesi durumunda işsizlik rakamlarında yukarı yönlü baskıların oluşabileceğini düşünüyoruz."
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, işsizlik oranının mayısta yüzde 9,6’dan yüzde 9,7’ye ılımlı yükselse de, mevsimsel düzeltilmiş olarak son 3 aydır yükselişte olduğunu söyledi.