Enflasyon beklenenden yüksek çıktı
Tüketici fiyatları Ekim ayında yüzde 1,80 artarak beklenenden hızlı bir yükseliş gösterdi
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Ekim ayında yüzde 1,80 artarak beklenenden hızlı yükseldi. Eylül ayında yüzde 0.77 artış gösteren tüketici fiyatları, Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre yüzde 1,30 artması bekleniyordu.
Üretici Fiyatları Endeksi Ekim ayında, Eylül ayındaki yüzde 0.88'lik yükselişinin ardından yüzde 0,69 oranında arttı.
TÜİK'in 2003 baz yılı verilerine göre, ekim ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 7,71, ÜFE'de yüzde 6,77 oldu. Bloomberg'in anketine göre, yıllık TÜFE'nin yüzde 7.20 artması bekleniyordu.
Yıllık enflasyon ise Ekim ayında TÜFE'de yüzde 7,88, ÜFE'de yüzde 6,23 olarak gerçekleşmişti.
Ekim ayında yüzde 62,29 ile fiyatı en çok artan ürün domates oldu.
Burgan Securities Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, Bloomberg HT'ye yaptığı değerlendirmede, "Enflasyon beklediğimizin biraz üzerinde çıktı. Bundan sonraki aylarda baz etkisi de kalmıyor. Bu nedenle düşüş beklemiyoruz. rakamlar biraz kaygı verici. TL'deki değer kaybı ve işlenmemiş gıda fiyatları enflasyonu yükseltiyor" şeklinde görüş bildirdi.
Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Ekim ayında TÜFE, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,91, ev eşyasında yüzde 1,58, lokarta ve otellerde yüzde 0,94, eğlence ve kültürde yüzde 0,62 arttı.
Ekimde aylık en fazla düşüş gösteren grup, yüzde 0,73 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Ana harcama grupları itibariyle Ekim ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,41 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Yıllık en yüksek artış yüzde 14,30 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TÜFE'de, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,13 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 10,14 ile eğitim, yüzde 9,42 ile lokanta ve oteller, yüzde 9,12 ile giyim ve ayakkabı artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
- ÜFE-
ÜFE'de aylık değişim, tarımda yüzde 4,43 artış olurken, sanayide değişim gerçekleşmedi. Tarım sektörü endeksinde, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 4,06, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,59 artış ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 2,71 düşüş gerçekleşti.
Sanayi sektörü endeksi geçen yıl Aralık ayına göre yüzde 5,36, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,03 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 5,30 arttı.
- Sanayide en yüksek aylık artış ham petrol ve doğal gazda -
Sanayinin üç sektöründe geçen aya göre, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,15 artış, imalat sanayi sektöründe yüzde 0 ,08 düşüş, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 0,24 artış gerçekleşti.
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; yüzde 4,51 ile ham petrol ve doğal gaz çıkarımı, yüzde 2,28 ile giyim eşyası imalatı, yüzde 2,20 ile taş ocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri alt sektörleri oldu.
Buna karşılık kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 3,92, basım ve yayın yüzde 2,60, makine ve teçhizat imalatı yüzde 2,25 ile bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olarak dikkati çekti.
ÜFE'de kapsanan 788 maddeden; 178 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 368 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 242 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri-
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Ekimde aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,50 arttı.
Fiyatlar, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,09, enerji hariç yüzde 2,16, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 1,37, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 2,36, enerji hariç, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatı yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 2,50, enerji hariç, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç, fiyatları yönetilen/yönlendirilen ürünler hariç, dolaylı vergiler hariç ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,63, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ve alkollü içkiler tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 1,59, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkilerle tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 1,78 artış gösterdi.
- TÜİK'in açıkladığı üretici fiyatları ve tüketici fiyatları endeksine göre aylık ve yıllık enflasyon rakamları şöyle:
AYLIK ENFLASYON
ÜFE TÜFE
AYLAR | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OCAK | -0,05 | 0,42 | 0,23 | 0,58 | 2,36 | 0,38 | -0,18 | 1,00 | 0,80 | 0,29 | 1,85 | 0,41 | 0,56 | 1,65 | |
ŞUBAT | 0,95 | 2,56 | 1,17 | 1,66 | 1,72 | -0,09 | -0,13 | 0,43 | 1,29 | -0,34 | 1,45 | 0,73 | 0,56 | 0,30 | |
MART | 0,97 | 3,17 | 0,29 | 1,94 | 1,22 | 0,36 | 0,81 | 0,92 | 0,96 | 1,10 | 0,58 | 0,42 | 0,41 | 0,66 | |
NİSAN | 0,80 | 4,50 | 0,65 | 2,35 | 0,61 | 0,08 | -0,51 | 1,21 | 1,68 | 0,02 | 0,60 | 0,87 | 1,52 | 0,42 | |
MAYIS | 0,39 | 2,12 | -0,05 | -1,15 | 0,15 | 0,53 | 1,00 | 0,50 | 1,49 | 0,64 | -0,36 | 2,42 | -0,21 | 0,15 | |
HAZİRAN | -0,11 | 0,32 | 0,94 | -0,50 | 0,01 | -1,49 | 1,46 | -0,24 | -0,36 | 0,11 | -0,56 | -1,43 | -0,90 | 0,76 | |
TEMMUZ | 0,06 | 1,25 | -0,71 | -0,16 | -0,03 | -0,31 | 0,99 | -0,73 | 0,58 | 0,25 | -0,48 | -0,41 | -0,23 | 0,31 | |
AĞUSTOS | 0,85 | -2,34 | 0,42 | 1,15 | 1,76 | 0,26 | 0,04 | 0,02 | -0,24 | -0,30 | 0,40 | 0,73 | 0,56 | -0,10 | |
EYLÜL | 1,02 | -0,90 | 0,62 | 0,51 | 1,55 | 1,03 | 0,88 | 1,03 | 0,45 | 0,39 | 1,23 | 0,75 | 1,03 | 0,77 | |
EKİM | -0,13 | 0,57 | 0,28 | 1,21 | 1,60 | 0,17 | 0,69 | 1,81 | 2,60 | 2,41 | 1,83 | 3,27 | 1,96 | 1,80 | |
KASIM | 0,89 | -0,03 | 1,29 | -0,31 | 0,65 | 1,66 | 1,95 | 0,83 | 1,27 | 0,03 | 1,73 | 0,38 | |||
ARALIK | 0,15 | -3,54 | 0,66 | 1,31 | 1,00 | -0,12 | 0,22 | -0,41 | 0,53 | -0,30 | 0,58 | 0,38 |
YILLIK ENFLASYON
ÜFE TÜFE
AYLAR | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OCAK | 9,37 | 6,44 | 7,90 | 6,30 | 10,80 | 11,13 | 1,88 | 9,93 | 8,17 | 9,50 | 8,19 | 4,90 | 10,61 | 7,31 | |
ŞUBAT | 10,13 | 8,15 | 6,43 | 6,82 | 10,87 | 9,15 | 1,84 | 10,16 | 9,10 | 7,73 | 10,13 | 4,16 | 10,43 | 7,03 | |
MART | 10,92 | 10,50 | 3,46 | 8,58 | 10,08 | 8,22 | 2,30 | 10,86 | 9,15 | 7,89 | 9,56 | 3,99 | 10,43 | 7,29 | |
NİSAN | 9,68 | 14,56 | -0,35 | 10,42 | 8,21 | 7,65 | 1,70 | 10,72 | 9,66 | 6,13 | 10,19 | 4,26 | 11,14 | 6,13 | |
MAYIS | 7,14 | 16,53 | -2,46 | 9,21 | 9,63 | 8,06 | 2,17 | 9,23 | 10,74 | 5,24 | 9,10 | 7,17 | 8,28 | 6,51 | |
HAZİRAN | 2,89 | 17,03 | -1,86 | 7,64 | 10,19 | 6,44 | 5,23 | 8,60 | 10,61 | 5,73 | 8,37 | 6,24 | 8,87 | 8,30 | |
TEMMUZ | 2,08 | 18,41 | -3,75 | 8,24 | 10,34 | 6,13 | 6,61 | 6,90 | 12,06 | 5,39 | 7,58 | 6,31 | 9,07 | 8,88 | |
AĞUSTOS | 3,72 | 14,67 | -1,04 | 9,03 | 11,00 | 4,56 | 6,38 | 7,39 | 11,77 | 5,33 | 8,33 | 6,65 | 8,88 | 8,17 | |
EYLÜL | 5,02 | 12,49 | 0,47 | 8,91 | 12,15 | 4,03 | 6,23 | 7,12 | 11,13 | 5,27 | 9,24 | 6,15 | 9,19 | 7,88 | |
EKİM | 4,41 | 13,29 | 0,19 | 9,92 | 12,58 | 2,57 | 6,77 | 7,70 | 11,99 | 5,08 | 8,62 | 7,66 | 7,80 | 7,71 | |
KASIM | 5,65 | 12,25 | 1,51 | 8,17 | 13,67 | 3,60 | 8,40 | 10,76 | 5,53 | 7,29 | 9,48 | 6,37 | |||
ARALIK | 5,94 | 8,11 | 5,93 | 8,87 | 13,33 | 2,45 | 8,39 | 10,06 | 6,53 | 6,40 | 10,45 | 6,16 |
Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE), ekimde tarım sektöründe geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,59, sanayi sektöründe ise yüzde 8,03 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2003 baz yıllı verilerine göre ÜFE, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 0,69, geçen yılın aynı ayına oranla ise yüzde 6,77 artış gösterdi.
ÜFE, tarım sektöründe aylık bazda yüzde 4,43, yıllık bazda da yüzde 0,59 arttı. Tarım sektörünün alt kalemleri incelendiğinde tarım, avcılık, ormancılıkta eylül ayına göre yüzde 4,40, balıkçılıkta da yüzde 5,71 artış yaşandı.
Yıllık bazda ise tarım, avcılık, ormancılıkta fiyatlar yüzde 0,17 gerilerken, balıkçılıkta yüzde 39,83 artış kaydedildi.
- Sanayi sektörü-
Sanayi sektörü açısından değerlendirildiğinde ÜFE, ekimde bir önceki aya göre değişmezken, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 8,03 arttı. Sanayi sektöründe 12 aylık ortalamalara göre artış ise yüzde 5,30 oldu.
Sanayinin alt sektörlerinden madencilik ve taşocakçılığında geçen ay ÜFE'de bir önceki aya göre yüzde 1,15, elektrik gaz ve su sektöründe yüzde 0,24 artış görülürken, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,08 azalma kaydedildi.
Yıllık bazda ÜFE artışları, madencilik ve taşocakçılığında yüzde 12,53, imalat sanayinde yüzde 6,18, elektrik, gaz ve suda ise yüzde 17,81 oldu.
İmalat sanayinin alt sektörlerine bakıldığında ise bir önceki aya göre en fazla fiyat artışı yüzde 2,28 ile giyim eşyası imalatı sektöründe gerçekleşti.
- Ana harcama gruplarına göre tüketici fiyatları-
Tüketici Fiyatları Endeksine (TÜFE) bakıldığında ise aylık bazda en yüksek artış kaydeden ana harcama kalemi yüzde 9,56 ile giyim ve ayakkabı, yıllık bazda ise yüzde 14,30 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
Yıllık bazda en fazla fiyat artışı yaşanan ikinci harcama grubu ise yüzde 11,13 ile gıda ve alkolsüz içecekler olarak kayıtlara geçti.
TÜİK verilerine göre, sektörler ve alt sektörler itibarıyla ekimdeki ÜFE ve TÜFE'deki aylık ve yıllık değişim oranları şöyle:
Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
---|---|---|
Üretici Fiyatları | ||
Genel | 0,69 | 6,77 |
Tarım | 4,43 | 0,59 |
Tarım, avcılık, ormancılık | 4,40 | -0,17 |
Balıkçılık | 5,71 | 39,83 |
Sanayi | 0,00 | 8,03 |
Madencilik ve taş ocakçılığı | 1,15 | 12,53 |
İmalat Sanayi | -0,08 | 6,18 |
Elektrik, gaz ve su | 0,24 | 17,81 |
Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
---|---|---|
Tüketici Fiyatları | ||
Türkiye | 1,80 | 7,71 |
Gıda ve alkolsüz içecekler | 3,91 | 11,13 |
Alkollü içecekler ve tütün | -0,73 | 14,30 |
Giyim ve ayakkabı | 9,56 | 9,12 |
Konut | 0,36 | 4,29 |
Ev eşyası | 1,58 | 5,64 |
Sağlık | 0,20 | 3,24 |
Ulaştırma | 0,34 | 7,32 |
Haberleşme | 0,00 | 3,11 |
Eğlence ve Kültür | 0,62 | 3,79 |
Eğitim | 0,28 | 10,14 |
Lokanta ve oteller | 0,94 | 9,42 |
Çeşitli mal ve hizmetler | -0,41 | 2,18 |
Türkiye'de ekim ayı itibarıyla yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge yüzde 10,59 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis" oldu.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2003 baz yıllı Tüketici Fiyatları Endeksine (TÜFE) göre, ekim ayında yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 7,71 arttı.
Yıllık bazda en yüksek artışın gözlendiği bölgeler yüzde 10,59 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis", 9,03 ile "Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir" ve yüzde 8,72 ile "Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli" bölgeleri oldu. En düşük artış ise yüzde 6,77 ile "Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak" bölgesinde gerçekleşti. TÜFE artışı İstanbul'da yüzde 8,06, Ankara'da yüzde 7,87, İzmir'de yüzde 7,71 oldu.
Aylık ve yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı ve düştüğü bölgeler şöyle:
İstatistiki Bölgeler | Aylık | Yıllık |
---|---|---|
TÜRKİYE | 1,80 | 7,71 |
TR10 (İstanbul) | 1,75 | 8,06 |
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) | 1,69 | 8,03 |
TR22 (Balıkesir, Çanakkale) | 1,82 | 8,04 |
TR31 (İzmir) | 2,16 | 7,71 |
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) | 1,55 | 7,02 |
TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) | 1,48 | 6,77 |
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) | 2,07 | 7,81 |
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) | 1,87 | 8,24 |
TR51 (Ankara) | 1,96 | 7,87 |
TR52 (Konya, Karaman) | 1,76 | 7,72 |
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) | 1,67 | 7,44 |
TR62 (Adana, Mersin) | 1,97 | 7,95 |
TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) | 2,32 | 7,34 |
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) | 2,09 | 9,03 |
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) | 1,58 | 7,95 |
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) | 1,12 | 7,49 |
TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) | 1,60 | 7,59 |
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) | 1,80 | 7,29 |
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) | 1,56 | 7,41 |
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) | 1,67 | 7,26 |
TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) | 1,29 | 6,81 |
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) | 1,93 | 8,72 |
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) | 1,74 | 8,07 |
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) | 1,75 | 10,59 |
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) | 1,96 | 7,66 |
TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) | 1,29 | 7,16 |