Enflasyon Eylül'de yükseldi, çekirdek enflasyon 13.5 yılın zirvesinde
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Eylül'de yıllık % 11.20, aylık %0.65 ile beklentinin üzerinde arttı, çekirdek enflasyon ise 13.5 yılın zirvesine yükseldi
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 0,65, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,24 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11,2, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 16,28 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylül ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 9,98, yurt içi üretici fiyatları yüzde 13,26 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 0,65, Yİ-ÜFE 0,24 artış gösterdi.
Beklenti TÜFE'de aylık %0,63, yıllık %11,10 artış olmasıydı. Çekirdek TÜFE %10,58 beklentisine karşılık %10,98 arttı ve 13.5 yılın zirvesine yükseldi. Önceki %10,16'ydı.
TÜFE, eylülde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 7,29, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,2 yükseldi. Yİ-ÜFE ise 2016 yılının aralık ayına göre yüzde 9,78, eylül ayına kıyasla da yüzde 16,28 arttı.
Tüketici fiyatları bazında eylülde en yüksek fiyat artışı yüzde 14,75 ile yeşil soğanda görülürken, en fazla fiyat düşüşü yüzde 27,46 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlarda oldu
Ana harcama grupları itibarıyla eylülde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 2,08 ile eğitim grubunda görülürken, ulaştırmada yüzde 1,58, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,34, lokanta ve otellerde yüzde 1,02, giyim ve ayakkabıda yüzde 0,80 artış kaydedildi.
Eylülde endekste aylık bazda düşüş gösteren tek grup yüzde 0,23 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
- Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 16,10 ile ulaştırma grubunda görüldü. Bu grubu gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 12,50, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 12,06, sağlık yüzde 11,90, eğlence ve kültür yüzde 11,85 oranlarıyla izledi.
Geçen ay endekste kapsanan 414 maddeden 61'inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 281'inin ortalama fiyatlarında artış, 72'sinin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Kapsam | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
|---|---|---|
| Gıda ve alkolsüz içecekler | -0,23 | 12,50 |
| Alkollü içecekler ve tütün | 0,01 | 10,40 |
| Giyim ve ayakkabı | 0,80 | 10,35 |
| Konut | 0,76 | 8,13 |
| Ev eşyası | 0,44 | 9,09 |
| Sağlık | 0,43 | 11,90 |
| Ulaştırma | 1,58 | 16,10 |
| Haberleşme | 0,26 | 1,78 |
| Eğlence ve kültür | 0,16 | 11,85 |
| Eğitim | 2,08 | 10,41 |
| Lokanta ve oteller | 1,02 | 11,45 |
| Çeşitli mal ve hizmetler | 1,34 | 12,06 |
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, eylülde aylık bazda en yüksek artış yüzde 0,94 ile işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE göstergesinde görüldü.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam | Aylık değişim (yüzde) | Yıllık değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| Mevsimlik ürünler hariç | 0,70 | 11,26 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç | 0,86 | 10,89 |
| Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç | 0,88 | 10,98 |
| İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç | 0,94 | 10,77 |
Eylülde, sanayideki dört sektörün ağustos ayına göre değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0,72, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,35, su sektöründe yüzde 0,34 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 1,57 düşüş şeklinde oldu.
Geçen ay, ağustosa göre en fazla artış gösteren alt sektörler; yüzde 4,31 ile ham petrol ve doğalgaz, yüzde 3,90 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 3,08 ile ana metaller oldu. Buna karşılık aynı ayda basım ve kayıt hizmetleri yüzde 4,61, gıda ürünleri yüzde 1,80 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 1,57 geriledi.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre eylülde aylık ve yıllık olarak en fazla artış ara mallarında gerçekleşti.