Geçtiğimiz haftaya bir göz atacak olursak...
Moody's Portekiz'in notunu 4 basamak birden düşürdü, Çin ve Avrupa merkez bankaları faiz artıdı, EBA önümüzdeki hafta stres testlerini tamamladı
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, hafta içinde, Portekiz'in kredi notunu 4 basamak birden düşürdü.
Kuruluş, Portekiz'in ''Baa1'' olan kredi notunun ''Ba2'' olarak belirlendiğini, kredi notlarına ilişkin görünümün ise ''negatif'' olduğunu kaydetti. Moody's, Portekiz'in ikinci bir kurtarma paketine ihtiyaç duyabileceği uyarısında da bulundu.
Kuruluşun Portekiz'in kredi notunu düşürmesinden sonra özellikle Avrupalı yöneticiler kredi değerlendirme kuruluşlarına yönelik sert eleştirilerde bulundu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Manuel Barroso, Moody's'in kararının, duruma yeni bir spekülatif katkı yaptığını, hiçbir kredi derecelendirme kuruluşunun Avrupa merkezli olmadığını, bunun da bazı özel gelişmeler yaşandığında, piyasalarda bazı önyargılar olabileceğini gösterdiğini kaydetti.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Stavros Lambridinis de kredi derecelendirme kuruluşlarının, borç krizi konusundaki davranışlarının ''çılgınlık'' olduğunu belirtti.
Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schauble, kredi derecelendirme kuruluşlarının oligopolünün yıkılması gerektiğini belirterek, Portekiz konusunda uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının adımını anlayamadığını, bu hareketin diğerleri gibi sürpriz olduğunu ifade etti.
Bu arada Avrupa Merkez Bankası, Portekiz'e borçları konusunda destek çıktı. Banka, kredi derecelendirme kuruluşları ülkenin kredi notunu daha fazla düşürse bile borçlarının arkasında olduğunun işaretini verdi.
Moody's'in Portekiz'in kredi notunu 4 basamak birden düşürmesi İrlanda'yı da etkiledi. Gelişmeleri basına değerlendiren ekonomistler, sıradakinin İrlanda olabileceğine dair kaygılarını dile getirerek, bunun, uluslararası yatırımcıların güvenini yeniden kazanmaya çalışan İrlanda için yeni bir tehdit oluşturacağını vurguladılar.
Avrupa Bankacılık Otoritesi (EBA), 91 Avrupa bankasına uygulanan stres testi sonuçlarını 15 Temmuz'da açıklayacak. Öte yandan, Reuters'in Avrupa Birliği'nin taslak raporuna dayandırdığı habere göre, Avrupa ülkeleri, sermayelerini artıramazlarsa stres testinde başarısız olan bankaları destekleyecek.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor's (S&P), Avrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkililerinin özellikle özel sektör kreditörlerini dahil ettiği Yunanistan için yeni borç çevirme planının ülkenin kredi notunu etkin bir şekilde temerrüt seviyesine düşürebileceği uyarısında bulundu.
Fransa Maliye Bakanı Francois Baroin, Yunanistan için ikinci kurtarma paketinin Eylül ayında hazır olmasının beklendiğini belirtti.
IMF İcra Kurulu, Yunanistan'a 3,2 milyar avroluk kredi dilimini onayladı. IMF Başkanı Christine Lagarde, yaptığı yazılı açıklamada, IMF ve AB'nin geçen yıl Yunanistan için hazırladıkları 110 milyar avroluk kurtarma paketinin parçası olan 3,2 milyar dolarlık kredi diliminin onaylandığını bildirdi. Lagarde açıklamasında, borç yükü içindeki Yunanistan'ın sağladığı ilerlemelere işaret ederken, yine de daha yapılması gereken işler olduğunu belirtti.
IMF Başkanlığına seçilen Christine Lagarde, fonun Washington'daki merkezine gelerek görevine başladı. 24 üyeli IMF İcra Direktörleri Kurulunca geçen hafta yapılan oylamada oybirliğiyle Fon'un başkanlığına seçilen ilk kadın başkan Lagarde, yılda 551 bin 700 dolar maaş alacak.
-FAİZ KARARLARI-
Avrupa Merkez Bankası, yüzde 1,25 olan gösterge faiz oranı 25 baz puan artırarak yüzde 1,50 olarak belirledi.
İngiltere Merkez Bankası ise gösterge faiz oranını yüzde 0,5'te bıraktı. Banka, 200 milyar sterlinlik (330 milyar dolar) varlık satın alma programının büyüklüğünü de sabit tuttu.
İsveç Merkez Bankası, politika faiz oranını çeyrek puan artırarak yüzde 2'ye çıkardı. Banka böylece gösterge faiz oranını geçen yıl Temmuz ayından bu yana yedinci kez artırmış oldu.
Avustralya Merkez Bankası, yavaşlama işaretleri görülen ekonomide, yüzde 4,75 olan faiz oranlarını sabit tuttu.
-ABD VERİLERİ-
ABD'de tarım dışı istihdam, haziran ayında 18 binle beklentilerin çok altında artış kaydetti. Ekonomistler, tarım dışı istihdamın geçen ay 90 bin kişi artacağını tahmin ediyordu.
Ülkede mayıs ayında yüzde 9,1 olan işsizlik oranı da haziranda yüzde 9,2'ye çıkarak, son son altı ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Analistler, işsizlik oranının haziran ayında da yüzde 9,1'de kalacağını öngörüyordu.
Ekonomistler, Haziran ayında istihdamda güçlü bir artış kaydedilmemesinin kazançlarda durgunlaşmaya yol açtığını vurgularken, söz konusu durumun ülke ekonomisinin yüzde 70'ini oluşturan tüketici harcamaları üzerinde baskı yaratabileceği uyarısında bulundu.
ABD'de işsizlik maaşına başvuranların sayısı, geçen hafta 14 bin kişi azalarak 418 bine geriledi.
Mayıs ayında fabrika siparişleri yüzde 0,8 artış kaydetti. Ticaret Bakanlığının açıkladığı verilere göre, fabrika siparişlerinin mayıs ayında yüzde 0,8 yükselmesinde, otomobil, uçak ve petrol sondaj ekipman siparişlerindeki artış etkili oldu.
-ASYA-PASİFİK-
Japonya'da Bakanlar Kurulu, 11 Mart'ta meydana gelen deprem ve tsunami felaketinin ardından ülkenin yeniden inşası için 2 trilyon yen (24,7 milyar dolar) tutarındaki ikinci ek bütçeyi onayladı.
Bu ayın sonlarında Parlamentonun onayına sunulacak ek bütçe, ülkenin yeniden inşası ve Fukuşima'daki nükleer krizin mağdurları için harcanacak.
Çin'de enflasyonun ana göstergesi olan Tüketici Fiyatı Endeksi'nin haziran ayı itibarıyla yıllık bazda yüzde 6,4 olduğu bildirildi. Ulusal İstatistik Bürosu'nun açıklamasında, enflasyon oranının Haziran 2008'den bu yana en yüksek seviyeye çıktığı belirtildi.
Çin Merkez Bankası, artan enflasyonla mücadele etmek için gösterge faiz oranı olarak kullanılan bir yıllık mevduat faiz oranını çeyrek puan artırarak yüzde 3,5'e yükseltti.
ABD dolarının, uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri karşısında, Pazartesi günü açılış ve Cuma günü kapanış değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
----------- --------- ---------
Avro 1,4529 1,4263
Japon Yeni 80,59 80,62
İngiliz Sterlini 1,6124 1,6056
İsviçre Frangı 0,8484 0,8361
Kanada Doları 0,9598 0,9620
-AMERİKA-
New York Borsası'nda haftanın son işlem gününde endeksler düşüşle kapandı.
Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 0,49 (62,29 puan) azalıp 12.657,20 puan, Standard & Poor's 500 Endeksi yüzde 0,70 (9,42 puan) değer kaybedip 1.343,80 puan ve Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde 0,45 (12,85 puan) azalarak 2.859,81 puan oldu.
Hafta genelinde Dow Jones Endeksi yüzde 0,6, Standard & Poor's 500 Endeksi yüzde 0,3 ve Nasdaq Endeksi de yüzde 1,6 değer kazandı.
Meksika'da IPC Endeksi yüzde 0,23, Arjantin'de Merval Endeksi yüzde 0,47 ve Brezilya'da Bovespa Endeksi de yüzde 1,12 azaldı.
-AVRUPA-
Avrupa borsaları da haftayı borç sorunuyla ilgili kaygıların artması nedeniyle düşüşle tamamladı.
İngiltere'de FTSE 100 Endeksi yüzde 1,06 azalıp 5.990,58 puan, Almanya'da DAX Endeksi yüzde 0,92 değer kaybedip 7.402,73 puan ve Fransa'da CAC 40 Endeksi yüzde 1,67 azalarak 3.913,55 puan oldu.
İspanya'da borsa yüzde 2,53, İtalya'da yüzde 3,47, Portekiz'de yüzde 1,38 ve Yunanistan'da yüzde 1,04 geriledi.
-ASYA-
Asya'da borsalar dün kararsız bir seyir izledi.
Haftanın son işlem gününde Japonya'da Tokyo Borsasının temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 0,66 (66,59 puan) artarak 10.137,73 puandan kapandı. Endeks, haftanın tamamında ise yüzde 2,73 oranında değer kazandı.
Asya'da Hong Kong Borsası yüzde 1,07, Şanghay Borsası yüzde 0,13, Avustralya Borsası yüzde 0,99, Tayland Borsası yüzde 0,57, Endonezya Borsası yüzde 1,42, Singapur Borsası yüzde 0,59 oranında değer kazanırken, Tayvan Borsası yüzde 0,27, Güney Kore Borsası yüzde 0,08, Yeni Zelanda Borsası yüzde 0,13, Hindistan Borsası yüzde 0,41, Malezya Borsası yüzde 0,22 oranında değer kaybetti.
-PETROL FİYATLARI-
Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, ABD'de istihdamın beklentilerin çok altında artış kaydetmesi nedeniyle geriledi.
Batı tipi ham petrolün varil fiyatı 2,47 dolar düşerek varili 96,20 dolardan satılırken, Brent petrolün Ağustos teslimi fiyatı da 39 sent gerileyerek varili 119,87 dolardan işlem gördü.