İhracatta konfeksiyonun payı % 10'un altına indi
2017'de emtia fiyatlarının yükselmesi ilk bin ihracatçının sektör dağılımını değiştirdi. Geleneksel ihracat ürünleri konfeksiyon, tekstil, bakliyat kan kaybetti. Yerine çelik ve mücevherin payı arttı
Türkiye’de en çok ihracat yapan ilk bin şirketin ihracatı, 2017 yılında yüzde 13.4 artışla 92.3 milyar dolara yükseldi. Böylece ilk bin firmanın ihracatı 2014 yılındaki 92.7 milyar dolar seviyesine yaklaşmış oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından hazırlanan İlk 1000 İhracatçı Firma araştırmasına göre, en fazla ihracat yapan şirketler sıralamasında zirve 4.8 milyar dolarla 2016 yılında olduğu gibi yine Ford Otosan’ın oldu. Listede ikinci sırayı 5 basamak birden yükselerek 4.4 milyar dolar ihracata imza atan Toyota, üçüncü sırayı ise Tofaş aldı. Verilere göre ilk bin ihracatçı firmanın toplam ihracat içindeki payı yüzde 58.8 olarak gerçekleşti. 2017’de ilk bin firma içinde otomotiv sektörünün payı yüzde 27.2 ile önceki yılla aynı kaldı. En yüksek sıçramalar ise çelik ve mücevher sektörlerinde yaşandı. Çelik ihracatı 6.9 milyar dolardan 8.7 milyar dolara çıkarak payını yüzde 9.5’e yükseltti. Mücevherin payı da yüzde 1.8’den 2.3’e çıktı.
HEDEF, MİLYARI GEÇEN 50 ŞİRKET’
2017 yılında 436 firmanın ihracatı 25 ile 50 milyon dolar arasında kalırken, sadece 10 firmanın 1 milyar dolar ihracat barajını aşabildiği görüldü. İhracatın cari açığın panzehiri olduğunu belirten TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Sürdürülebilir büyüme ihracata ihtiyaç duyar. 2023 yılı hedefimiz 50 firmamızın 1 milyar dolar ihracat barajını aşması” dedi.
500 ŞİRKETİN PAYI YÜZDE 50
İhracattaki payları en fazla düşen sektörler konfeksiyon, demir ve hububat bakliyat oldu. Konfeksiyonun payı yüzde 12.5’ten 9.7’ye inerken, hububat bakliyatın payı da yüzde 5.1’den 3.8’e düştü. Tekstilin payı ise 4.3’ten 3.3’e indi. Elektrik elektroniğin payının ise yüzde 9.4’ten 8’e indiği görüldü. Bu dönemde, kimyevi maddelerin payı da yüzde 9.7’den 9.4’e düştü. Listedeki ilk 500 firma toplam ihracatın yüzde 50.3’üne imza atarken, ikinci 500 firma ise toplam ihracatın yüzde 8.5’ini gerçekleştirdi.
İLK 500 VE İKİNCİ 500 FİRMA’NIN TÜRKİYE İHRACATINDAKİ PAYI
İlk 500: 50.3
Diğer fimalar: 41.2
İkinci 500: 8.5
İHRACATÇI SAYISINA GÖRE İLK 1000 FİRMA İÇİNDEKİ DAĞILIM
% 100 yerli: 81.0
% 100 yabancı: 11.3
Yerli yabancı ortaklık: 7.4
% 100 Kamu: 0.3
İHRACATA GÖRE İLK 1000 FİRMA İÇİNDEKİ DAĞILIM
% 100 yerli: 61.2
Yerli yabancı ortaklık: 24.0
% 100 yabancı: 13.7
% 100 kamu: 1.1
İHRACATINI % 15 ARTIRAN CİNER BASAMAK ATLADI
TİM’in açıkladığı ilk 1000 ihracatçı firma listesinde, Ciner İç ve Dış Ticaret, 2017 yılında ihracatını bir önceki yıla göre yüzde 15.1 oranında artırarak 236.6 milyon dolar seviyesine taşıdı. İlk bin ihracatçı firma listesinde bir basamak yükselerek 52’nci sıraya çıkan Ciner İç ve Dış Ticaret, kimyevi maddeler ve mamulleri sektöründe ise 5’inci sırada bulunuyor.
YERLİLERİN İHRACATTAN ALDIĞI PAY YÜZDE 61
İlk bin ihracatçı firmanın yüzde 66.8’ini üretici-ihracatçı, yüzde 16.5’ini ihracatçı, yüzde 12’sini dış ticaret şirketleri oluşturdu. Firmaların yüzde 81’ini yüzde 100 yerli firmalar oluşturuyor. Geriye kalan firmaların yüzde 11.3’ü yüzde 100 yabancı, yüzde 7.4’ü de yerli-yabancı ortaklı yapıya sahip. Yerli firmaların, ilk bin içerisinde ihracattan aldıkları pay ise yüzde 61 düzeyinde.
HİBRİD C-HR TOYOTA’YI UÇURDU
Toyota, ihracatını 2.6 milyar dolar artırarak 2017 yılında ihracatını en çok artıran firma unvanını aldı. Şirketin bu başarısının ardında, Kasım 2016’da 400 milyon Euro yatırım ile Sakarya fabrikasında üretimine başlanan ve başta Avrupa pazarı olmak üzere 100 ülkeye ihraç edilen Türkiye’nin ilk hibrit ve crossover modeli C-HR modelinin etkisi var.
Sakarya’daki C-HR üretimi içinde hibrit oranı yüzde 75’i bulmuş durumda. TİM listesinde, ihracatını bir yılda 828 milyon dolar artıran Ford listede ikinci, 666 milyon dolar artıran Tüpraş ise üçüncü oldu.
Gazete Habertürk / Yiğitcan Yıldız