Bloomberght
Bloomberg HT Haberler Nobel'li profesörler Yunanları nasıl yoldan çıkardı

Nobel'li profesörler Yunanları yanlış yönlendirdi

Nobel'li profesörler Krugman, Sachs ve Stiglitz Yunanları nasıl yoldan çıkardı

Giriş: 11 Ağustos 2015, Salı 14:55
Güncelleme: 12 Ağustos 2015, Çarşamba 12:10

Alexis Tsipras Temmuz ortasında zor ama sorumlu bir karar olan, ülkesini Euro Bölgesi'nden çıkartacak bir sonucu önleyecek anlaşma kararını aldığından beri parti içindeki bölünen grubun radikal doğasını ortaya çıkarttı.

İstifasından bu yana eski Maliye Bakanı Yanis Varoufakis birçok konuşmasında ve röportajda başbakanı nasıl hep paralel bir para biriminin basımına izin vermesine, Atina’nın 20 Temmuz günü Avrupa Merkez Bankası’na olan 3.5 milyar euroluk Yunan tahvillerinden temerrüde düştüğünü açıklamaya ve Yunanistan Merkez Bankası’nın kontrolünü de ele almaya ikna etmeye çalıştığından bahsetti. Böyle agresif bir hareket kesinlikle yeni para biriminin gelişi anlamına gelirdi.

Varoufakis'in basına sızan konuşması

Yunan Kathimerini gazetesi 16 Temmuz günü Varoufakis’in de yer aldığı bir telekonferanstan kesitler yayınladı. Görüşmede eski bakan hedge-fonu yöneticileri ve yatırımcılara, bakanlıktaki kamu geliri genel sekreterliğinin veri tabanına girme planlarından bahsediyordu.

Amaç Yunan vergi mükelleflerinin kişisel verilerini kullanarak gizlice büyük bir likidite sıkışıklığı söz konusu olduğunda ödemeleri kolaylaştıracak paralel hesaplar oluşturmaktı. Bu hesaplar euro olarak oluşturulacaktı fakat ihtiyaç anında doğrudan yeni Drahmi ‘ye dönüştürülecekti.

Varoufakis devrim niteliğinde planları olan tek kişi değildi

14 Temmuz günü Tsipras ve kreditörler arasındaki ulaşılan anlaşmanın getirdiği önlemlere karşı oy kullanmasının ardından görevinden uzaklaştırılan ve Syriza içinde etkin bir yeri olan sol platformun başı Panayotis Lafazanis ulusal darphaneye el koymayı ve 22 milyar euroyu bulan rezervleri kamulaştırmayı önermişti.

Bu para Yunanistan Drahmi’ye dönüş hazırlıklarını yaparken emekli maaşlarıyla kamu sektöründeki maaşları ödemek ve ithalat için kullanılacaktı. Böyle bir durumda nakit rezervlerinin hemen sahte olduğunun beyan edilecek olması, ülke çapındaki bütün euro işlemlerinin etkilenip tam bir kaosun ortaya çıkacak olması gibi küçük detaylar göz ardı edilmişti.

Bir de To Vima gazetesi tarafından Tsipras’ın döviz rezervlerinde kullanılıp yeni Drahmi’yi desteklemesi için Vladimir Putin’den 10 milyar dolarlık bir kredi alma çabasında bulunduğu iddiasına yer verdiği haber var. ( Bu haber Kremlin tarafından yalanlandı.)

‘Düşüncesiz kumar’

Bütün bunların hepsi Yunanistan’ın (özellikle Varoufakis’ın) yabancı amigolarını duraklatmışa benzemiyor. Burada özellikle bahsedilen küresel bir anti kemer sıkma kampanyası başlatıp ülkeyi mücadeledeki en meşhur dava haline getiren Paul Krugman, Joseph Stiglitz ve Jeffrey Sachs gibi kamuoyunda iyi tanınan ABD’li ekonomistlerdir. Yunanistan’a çok fazla kemer sıkmanın uygulandığını ve daha fazla borç hafifletilmesinin şart olduğunu öne sürmekte haklılar fakat son aylarda Atina ve kreditörlerin arasındaki ilişkiler kötülediğinden beri Yunanistan’ın durumuna açıkça olumsuz bir katkıda bulundular.

Yanlış bir şekilde kreditörlerle olan anlaşmazlığın sadece kreditörler yüzünden olduğu konusunda ısrar ettiler. Bazıları resmi olmamakla beraber aktif bir şekilde Varoufakis'e danışmanlık yapan bu ekonomistler aynı zamanda Yunanistan’ı diğer Avrupalı ortaklarıyla karşı karşıya bırakacak ve Yunan ekonomisinin canlanmasına yararlı olmayacak bir yöntemle ciddi oranda borç hafifletmesinin gerekliliği konusunda da ısrarcı oldular.

Varoufakis'in gayriresmi danışmanları

Varoufakis, New Yorker’da resmi olmayan danışmanlarından Sachs’ın referanduma yaklaşıldığında defalarca Yunanistan’ın borç hafifletmesi isteği onaylanmazsa temerrüde düşmeleri gerektiği tavsiyesini verdiğini söyledi.

Nisan ayında Atina’ya yaptığı bir gezi sırasında Krugman yapısal reformun gelecekteki büyüme için çok önemli olmadığını söyledi. Özellikle sermaye kontrolünden sonra referandum zamanı geldiğinde Yunanları hayır oyu vermeye teşvik etti, olaylar daha kötüye gidemez muhtemelen daha iyiye giderdi, Stigltz de bunu onayladı, yani ‘Grexit’ desteklendi.

Varoufakis’in yakın arkadaşı olan James K. Galbraith kreditörlerin agresif bir tutumu olması durumuna karşın ekonomi bakanlığı içinde Grexit’in lojistiği ile ilgili gizli bir çalışma grubu koordine etti. Arkadaşı da dahil olmak üzere hükümetteki bazı kişiler açık bir şekilde (daha erken değilse bile en kötü haziran sonu) bu işe daha farklı baktılar.

Dünyaca ünlü ve Nobel ödüllü ekonomistler Yunanistan’ın finansal, siyasi ve jeopolitik durumuyla düşüncesizce kumar oynamak isteyen ve en kötüsü de hayatları boyunca hayalini kurdukları sosyalist düzenin devralması planını yapan radikallere entellektüel kılıf oldular.

Tsipras'ın isteksizce merkeze doğru yöneldiği ve de Varoufakis ve Lafazanis gibi parti üyelerini (eğer başarabilirse) partiden çıkartmaya çalıştığı dönemde, amigoları dogmatik makroekonominin ötesine baksalar iyi ederler.

Böyle bir ekibin elinde Yunanların da onaylamadığı bir şekilde eurodan çıkmanın, 13 Temmuz'da imzalanan "kötü anlaşmadan" çok daha ağır sonuçlara yol açacak bir felaket olacağını kabul etmeleri gerekiyor. Ayrıca Yunanistan’daki uzun vadeli büyümeyi destekleyecek kuruluşları kuracak ümidin Euro Bölgesi'nde yattığını, onları bölgeden dışarı süpürecek çaresiz düzensizlikte olmadığını anlamışlardır.

Politico