Ortadoğu piyasalarında geçen hafta
Ortadoğu piyasalarında bu hafta 2. çeyrek bilanço rakamları ve veri akışı ön planda oldu
İsrail ve Mısır merkez bankalarının faiz kararlarının açıklandığı bu hafta içerisinde bölge piyasaları 2. çeyrek finansalları ve veri akışı açısından oldukça yoğun bir hafta geçirdi.
Bölgenin en büyük piyasası olan Suudi Arabistan'ın Tadawul endeksi son 5 işlem gününün 4’ünü yükselişle kapattı. OPEC’in Pazartesi günü yayınladığı Yıllık İstatiksel Bülteni’nde Suudi Arabistan'ın ham petrol ve diğer petrol ürünlerinin ihracatından elde ettiği gelirin 2012’de bir önceki yıla göre %5,3 arttığı açıklandı. Petrol gelirlerine ilişkin Suudi Arabistan haberleri arasında, Prens Al Waleed bin Talal’in Suudi Arabistan petrol bakanı Ali Al Naimi’ye yazdığı ve halka açık yayınlanan mektup dikkat çekti. Time Warner ve Citigroup’un hissedarları arasında yer alan Al Waleed bin Talal, mektubunda günlük petrol üretiminin 15 milyon varile çıkarılmasına ilişkin öngörüleri eleştirirken, Kuzey Amerika’daki kaya gazi üretiminin de görmezden gelinemeyecek bir tehdit olduğuna değindi. Ülkenin neredeyse tümüyle petrol gelirine bağlı ekonomisinin ise endişe kaynağı haline geldiğini söyledi.
Haftanın ilk işlem gününde Birleşik Arap Emirlikleri'nin halka açık en büyük inşaat şirketi olan Arabtec hisseleri öncülüğünde Dubai DFM endeksi düşüşle kapanmış olsa da, kalan 4 işlem gününü yükselişlerle tamamladı. Arabtec Pazar günü 1.56 milyar yeni hisse satarak 653 milyon dolar elde etti. Yaz aylarında artan yolcu trafiği ile beraber yükselen AirArabia hisseleri ve 2. çeyrek kâr beklentileri asan Emaar şirketinin hisseleri haftanın büyük bölümünde endeksin yükselişine destek oldular. Şirket kârlılıklarının beklentilerden daha olumlu olmasının Dubai’nin ekonomik toparlanmasına yönelik iyimserliği de arttırdığı belirtiliyor. Bu hafta kaydettiği yükselişlerle beraber DFM endeksi yılın başından bu yana % 59,9 artış kaydetmiş oldu. IMF’den gelen son açıklamalarda Birleşik Arap Emirlikleri’nin dalgalanan petrol fiyatlarına yönelik riskleri dengeleyebilmesi için enerji sübvansiyonlarında kesintiye gitmesi gerekebileceği belirtildi. Ayrıca Abu Dhabi ve Dubai’nin 2017 yılına kadar kademeli olarak petrol dışı bilançolarını konsolide etmeyi planladıkları açıklandı.
Katar piyasası da İsrail’e benzer bicimde inişler ve çıkışlar içeren bir hafta geçirdi. Hafta ortasında para arzına ilişkin veriler açıklandı. Katar'ın Haziran’da bir önceki yılın ayni dönemine göre M1 para arzının %24.19, M2 para arzının ise %38.57 arttığı açıklandı.
İsrail endeksleri bu hafta dalgalı bir seyir içerisindeydiler. İsrail Merkez Bankası'nın faiz kararı ve açıklanan işsizlik oranları bu hafta öne çıktı. Merkez Bankası beklentilerle paralel olarak gösterge faiz oranında herhangi bir değişikliğe gitmeyerek %1.25 seviyesinde bıraktığını açıkladı. Haziran ayı itibariyle işsizlik oranının bir önceki ay ile ayni seviyede %6,9 olduğu bildirildi.
Ürdun de bu hafta para arzına ilişkin verilerini açıklayan bir başka bölge ülkesi oldu. Haziran sonu itibariyle yıllık M1 para arzının %7.58 arttığı raporlanırken, M2 para arzının bir önceki ay kaydettiği %5,4’lük büyümeden daha fazla artış göstererek %5.99 yükseldiği açıklandı.
Her ne kadar düzenli bir piyasası olmasa da İran bölgenin önemli güçlerinden biri olarak kabul ediliyor. Son seçimlerde cumhurbaşkanı olmaya hak kazanan Hassan Rouhani bir önceki Cumhurbaşkanı Ahmedinejad dönemindeki ekonomik verilerin gerçeği yansıtmadığını açıkladı. Ülke ekonomisine yönelik figürlerin bilerek veya bilmeyerek yanlış bildirildiğini dile getiren Rouhani, bu konuda görevlendirdiği ekibinin oldukça farklı rakamlara ulaştığını da dile getirdi. Önümüzdeki dönemde İran ekonomisine yönelik açıklanacak rakamlar merak ediliyor.
Mısır cephesinde Müslüman Kardeşlerin geri adim atmadığı ve ordunun Mursi taraftarı gruplara müdahaleye hazırlandığı haberleri bu hafta da bölge gündeminde yer alan önemli konulardan biri oldu. Orascom İnşaat'ın hisse satışlarından sonra yaşanan değişikliklerin gösterge endeksi üzerinde belirgin bir etki yarattığı görüldü. Orascom İnşaat yerel hisselerinin %89`unu ana şirket olan OCI NV’ye sattı. Bu satışın ardından Orascom İnşaat'ın endeks içerisinde yer alan halka açık hisse miktarı %1,6’ya düşerek %5 limitinin altında kaldı. Bu sebeple Kahire EGX30 endeksinin listesinden çıkarıldığı açıklandı. Analistler bunu endeks için büyük bir kayıp olarak nitelendirdi. Bu hafta ülkedeki haber akışında dikkat çeken bir diğer önemli nokta ise Planlama bakanı Ashraf El-Arabi’nin açıklamaları oldu. Bakan geçici hükümetin uzun vadeli borçların geri ödemesini gerçekleştireceğini ve durdurulmuş olan inşaat projelerinin yeniden başlayacağını belirtti. Ekonomiyi canlandırmaya çalışmak ile bütçe açığını daraltmaya çabalamanın birbirleriyle çelişmediğini vurguladı. Mısır Merkez Bankası haftanın son işlem gününde beklenmedik bicimde 2009’dan bu yana ilk kez gösterge faiz oranlarında indirime gitti. Hem mevduat hem de kredi faizlerinin 50 baz puan düşürüldüğü açıklandı. Mevduat faizi %9.25`e kredi faizi de%10.25’e gerilemiş oldu.
Senem Dündar (sdundar@bloomberg.net)
Bloomberg HT Dubai Temsilcisi