Sarsılan Lübnan'da ekonomi ne durumda?
Hükümetin istifasını sunmasıyla beraber Lübnan ekonomisi için yeni bir sayfa açılabilir. IIF iki ana senaryo üzerinden Lübnan ekonomisinin geleceğini değerlendiriyor
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Orta Doğu ve Kuzey Afrika Baş ekonomisti Garbis Iradian’ın yayınladığı bir rapora göre Ülkede meydana gelen hasar 7 milyar dolar civarında ve ülkenin GSYH’sinin %14’üne tekabül ediyor. 160’tan fazla insanın yaşamını yitirdiği, 5000’den fazla insanın yaralandığı patlamayla birlikte ülkedeki ithalatın %75’înin gerçekleştiği Beyrut Limanı da tamamen kullanılmaz hale geldi.
Pazartesi günü Sağlık Bakanı Hamad Hassan’ın hükümetin istifa ettiğini açıklamasını takiben yaptığı açıklamayla, sağlık bakanını doğrulayan Başbakan Hassan Diab patlama hakkında, “Bu felaketi tarif etmek için kelimeler kifayetsiz kalır” dedi.
Rapora göre, hükümetin istifasıyla beraber IMF ve Dünya Bankası'nın ülkedeki finansal sisteme yardım etmek için adım atabileceği yönündeki beklentiler de güç kazandı. Keza bu kurumlar ülkedeki siyasi elit sınıfın gerekli reformları yapamamasından dolayı mali destek konusunda ayak sürüyorlardı. Yeni kurulacak bir hükümet ile sağlıklı bir diyalog kurularak, yeni bir ekonomi yönetimi ve parlamento çoğunluğu sayesinde IMF’in öngördüğü reformlar uygulanabilir.
IIF bu konuda iki ana senaryo çiziyor. “A” senaryosu olarak ülkenin gerçek ekonomik ve siyasi reformlar yapıp, IMF politikalarını uyguladığı takdirde 2021 yılından sonra %4.5-6.5 bandında büyüme rakamları yakalayabileceğini belirtiyor.
“B” senaryosunda ise siyasi ve ekonomik reformların yapılmadığı ve IMF politikalarının uygulanmadığı bir resim çiziliyor. Bu durumdaysa ekonomik büyümenin anca 2023 yılından itibaren pozitife geçebileceği ve bu durumda bile %1.2-1.7 bandında seyredeceği öngörülüyor.
Pandemiyle beraber ekonomik krizin içine sürüklenen Lübnan’da ekonomi 2018’den beri küçülüyor. 2020 yılındaysa ekonominin %24 daralarak 2019’daki 52 milyar dolarlık büyüklükten, 2020’de 33 milyar dolara gerilemesi bekleniyor.
Reel ücretlerin çok hızlı bir şekilde düştüğü Lübnan’da sorunlardan bir diğeriyse sabit kur rejimiyle beraber paranın gerçek çevrim değeriyle resmi çevrim değeri arasında açılan makas. Bu da fiyatların hızlı bir şekilde yükselmesiyle beraber 12 aylık üretici fiyat endeksinin (ÜFE) geçen ay itibariyle %110’u geçmesinde etkili oldu.
