Yerli otomobilin kendisi yok, fiyatı var

Önen, OSD'nin, yerli otomobilin Türkiye'deki şansını değerlendiremeyeceğini belirterek, Derneğin, yerli otomobil konusundaki görüşlerini bir rapor halinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na sunduğunu hatırlattı.

Bakanlığın bunları değerlendirdiğini dile getiren Önen, şunları kaydetti:

''Maliyetlerin yüksekliğini ve düşüklüğünü değerlendirmek için henüz çok erken. Yerli otomobil nedir, bir tarif var, burada da maliyetler var. Siz bu tarifi değiştirdikçe buradaki maliyetler de değişir. Onun için yavaş yavaş bu konu incelenecek. Yerli otomobilin tarifi yapılacak, onun karşısında da yatırımlar çıkacak. Belli bir proses içindeyiz, acele etmemek lazım. Böyle yatırımları filan değerlendirmek için çok erken...''

-Ali Kibar: Rakamın ne kadarının vergi olduğunu iyi algılamak lazım

Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Kibar da Türkiye'nin üretmeye hedeflediği yerli otomobilin vergi ve teşvik öncesi 20-25 bin liralık fiyatına ilişkin, şu anda piyasada bu fiyatlara araçların satılabildiğini kaydetti.

Kibar, bu fiyatlara otomobil tüketicisine neyin verildiğinin önemli olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:

''20-25 bin lira seviyesinde ne tip, ne standartta, ne kategoride ne opsiyonları olan bir araç veriyorsunuz. Yalın bir araç veriyorsanız başka. Opsiyonlar içindeki optimum kullanıma uygun nitelikler neler onlar çok önemli.

Otomotiv sektöründe önemli bir miktarda vergiler var. Bu vergiler ÖTV, KDV anahtar teslimi 20-25 bin liralık bir rakamdan bahsederseniz bunun ne kadarının vergi olduğunu iyi algılamak lazım. Uluslarararası taahhütlerimiz var. Buralarda neler yapabiliyoruz ne yapma konusunda sapmalarımız oluyor. Bu sapmaları nasıl yapabiliyoruz tarafları da çok önemli.''

Yerli otomobil projesinini nasıl konumlandırıldığının çok önemli olduğunu vurgulayan Kibar, ''Siz her şeyini ben yapacağım diye ortaya çıkarsanız böyle bir şey yok. Bazı belirli prototiplerden geliştirerek, belirli bir takım teknoloji know how birikimlerinden istifade ederek yaparsanız sorun olmaz'' dedi.

-Ergün: (Yerli otomobil) Bunu devlet yapacak değil.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, yerli otomobille ilgili , ''Bunu devlet yapacak değil. Bir potansiyele işaret ediyoruz ve bu potansiyelin yatırımcılar tarafından dikkate alınmasını istiyoruz. Biz de kendilerine gereken her türlü desteği vereceğimizi söylüyoruz'' dedi.

TÜSİAD YİK Toplantısı sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ergün, doğal gaz fiyatlarındaki artışın sanayi üretimine etkisine ilişkin soru üzerine, artışın maliyetler üzerinde bir etki meydana getireceğini söyledi.

Ergün, ancak bunun etkisinin her zaman üretimin azalması şeklinde olmayacağını belirterek, şöyle devam etti:

''Çünkü taleple bağlantılı bir konu olduğu için sadece maliyet unsurunun, yeni bir unsurun devreye girmiş olması üretimin azalması gibi bir sonucu her zaman doğurmaz. Ben de şahsen üretimin azalması gibi bir sonucu doğuracağını düşünmüyorum. Ama doğalgazı bir maliyet unsuru olarak kullanan sektörlerde bu artış, maliyetlerde nispi bir artış olarak karşımıza çıkacaktır. Umarım önümüzdeki süreçte yapılan yeni anlaşmalar, doğal gazdaki indirimle ilgili çalışmalar sonuç verir. Döviz konusundaki son konjonktürel gelişmeler de daha yerli yerine oturduğunda aynı şekilde doğalgaz fiyatlarında da daha makul bir nokta yakalanabilir diye düşünüyorum.''

Nihat Ergün, ''Yerli otomobilin tanımı nedir'' sorusu üzerine ise yerli ürünle Türkiye'de üretilen ürünlerin kastedildiğini, parçalarının önemli bir bölümü Türkiye kaynaklı ürünlerin yerli ürün kategorisine girdiğini, Türkiye'nin otomobil üreten bir ülke olduğunu ve şu anda bazı otomobil markalarının yüzde 70'e varan parçalarının Türkiye'de üretildiğini söyledi.

-''Bunu devlet yapacak değil''-

Türkiye'nin eksik olan şeyinin bir marka, tasarım olduğunun altını çizen Ergün, şöyle konuştu:

''Biz, bize ait markayı, modelleri ve tasarımı ortaya koymalıyız. Koyabilecek imkan ve kabiliyete sahibiz. Bunun için sermaye birikimimiz, müteşebbis gücümüz, genişleyen bir pazarımız var. 50 yıllık otomotiv tecrübemiz, çok güçlü yan sanayimiz var. Dünyanın birçok otomotiv şirketine tasarım yapan tasarımcılarımız da var. Bunu bir marka ve modele dönüştürmek için herşeye sahibiz. Bunu yapalım istiyoruz. Kuşkusuz bunun fabrikası Türkiye'de kurulacaktır. Parçalarının çok önemli bir bölümü zaten Türkiye'de yan sanayi tarafından üretilmektedir. Bazı parçalar teknolojik nedenlerle, bazı parçalar da rekabetçi fiyatlar olmadığı için belki başka ülkelerdeki yan sanayilerden tedarik edilebilecektir. Ama konseptin burada oluşturulması, markanın, tasarımların ve modellerin burada dizayn edilmesi ve bunun kendi yollarımızda, dünya yollarında yola çıkmasıdır mesele... Yoksa bazen konuşuluyor, 'cıvatasına varana kadar Türkiye'de üretilsin.' Böyle bir dünya yok. Ne otomobilde var, ne başka birşeyde var. Muhakkak surette dünya ile entegre bir ekonomik yapımız var. Nasıl bizim yan sanayimiz dünyanın değişik markalarına ürünler üretiyorlarsa, bugün BMW'nin çok önemli bazı parçaları Türkiye'de üretiliyor, Mercedes'e mal veren firmalarımız var, biz bir otomobil markası ürettiğimiz, ortaya koyduğumuz zaman bu markaya da mal veren dünyanın başka yerlerinden yan sanayi firmaları olacaktır. Onlarla entegre olacaktır. Yapmadığımız şeyi yapalım diyoruz. Un var, şeker var, yağ var. Helva yok.''

Bakan Ergün, başka bir soru üzerine de ''Bunu devlet yapacak değil. Biz bir konuya işaret ediyoruz. Bir potansiyele işaret ediyoruz ve bu potansiyelin yatırımcılar tarafından dikkate alınmasını istiyoruz. Biz de kendilerine gereken her türlü desteği vereceğimizi söylüyoruz'' dedi.

-''Yılsonuna kadar bitecek''-

Nihat Ergün, teşvik sisteminin gözden geçirildiğini, odak proje olarak adlandırılacak bu tür projeler için nasıl teşvik mekanizmaları oluşturulabileceği üzerinde çalıştıklarını bildirdi.

Girişimcilerin de ağırlıklı olarak bunu beklediklerini ifade eden Ergün, ''Diyelim ki Türkiye'de bir motor fabrikası kurma projesi, bu bir odak projedir. Kim kuracak, devlet kurmayacak. Bundan sonra artık Türkiye'de her şeyi özel sektör yapacak. Biz özellikle cari açıkla ilgili konularda eksik gördüğümüz alanları odaklandığımız alanlar olarak yatırım teşvik sisteminde dikkate alıyoruz'' dedi.

Otomobil projesinin otomotiv sektörünü güçlendireceğini ifade eden Ergün, şöyle devam etti:

''Bu, Türkiye'de diğer marka ve modelleri üretim yapmaya sevk edecek bir odak projedir. Amacımız burada sadece yerli marka ve model otomobil üretelim değil, sektörü Türkiye'de güçlendirecek bir adım olarak, öteki markaları teşvik edecek yatırım yapmaya yöneltecek ve kendilerini yeni marka ve modeller oluşturmak için teşvik edecek bir unsur olarak gördüğümüz için bunun öncülüğünü yapıyoruz. Burada da bir teşvik modeli oluşturulduğunda, yatırımcı o teşvik modeline göre bakacak ve 'ben bunu yapabilirim, şöyle bir teşvik olursa ben bunu daha iyi yapabilirim' diye öneriler de getirecek. Biz bu önerileri de değerlendireceğiz.''

Buna ilişkin teşvik modelinde bir takvim olup olmadığı yönündeki soruyu da Ergün, ''Yıl sonuna kadar bitecek'' şeklinde yanıtladı.

Projenin maliyetine ilişkin bir soru üzerine Ergün, ''Yatırımcı ben değilim. Bu fizibilite ile ortaya çıkacak bir konudur. OSD'nin raporu bir fizibilite raporu değildir. Biz o çalışmadan yararlanacağımız kadar yararlandık. Bunun nasıl bir maliyetle olacağına dair fizibilite yapıldığı zaman karşımıza tablo çıkacaktır. Ama o tablo herhalde 5 milyar dolarlık bir tablo olmayacak. 3 milyar avroluk bir tablo olmayacak. Daha farklı bir tablo olacak. Bugün bir otomotiv firması yatırımını kaça yapıyorsa o miktarda bir yatırım olacaktır'' dedi.

Ergün, 'TÜSİAD içinde önemli otomotiv üreticileri var. Acaba prensipte de olsa biz yapmaya hazırız'' diyenler çıktı mı? sorusu üzerine, ''Çıkar herhalde'' yanıtını verdi

OSD raporunun akışından bahseden Ergün, şunları söyledi:

''(Biz hepimiz üreticiyiz ama aynı zamanda birbirimizin rakibiyiz bizden fazla ayrıntı beklemeyin, biz genel olarak bir yaklaşım sergiledik, bu konununu üretim ve yatırım safhasına gelmesini firmalarımızla tek tek görüşün Firmalarımızla tek tek görüştüğünüzde bu rapordaki genel çerçeveden daha farklı bir çerçeve ortaya çıkacaktır. Çünkü biz dernek olarak her ne kadar bir aradaysak da birbirimizin de rakibiyiz. Bunu da dikkate alın) diye bize o raporun içinde ayrı bir işaret de vermiş oldular.''

Buna ilişkin teşvik modelinde bir takvim olup olmadığı yönündeki soruyu da Ergün, ''Yıl sonuna kadar bitecek'' şeklinde yanıtladı.

Bakan Ergün, TÜSİAD YİK'in basına kapalı bölümde yeni anayasa konusunun gündeme gelip gelmediğine ilişkin bir soru üzerine, şunları kaydetti:

''İçeride Anayasa konusu gündeme gelmedi. Daha çok mikro düzeydeki konular gündeme geldi. Uygulamadaki bazı konular ve ekonomik konular daha çok gündemdeydi. Anayasa konusunda bugün kürsüde konuşulanlardan başka bir konu konuşulmadı. Kürsüde ne söylediysek onun arkasındayız. Yani dışarı çıkınca söylediklerimizden caymadık.'

-Mustafa Koç: Göründüğü kadar kolay bir iş değil

Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, yerli otomobil konusunun göründüğü kadar kolay bir iş olmadığını kaydetti.

Koç, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin Yüksek İstişare Konseyi (YİK) Toplantısı öncesinde gazetecilerin yerli otomobille ilgili sorularını yanıtladı.

Yerli otomobille ilgili çalışmaların devam ettiğini, bu konuda Otomotiv Sanayii Derneği'nin (OSD) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün'e bir rapor sunduğunu hatırlatan Koç, yerli otomobilin maliyetine ilişkin bir soru üzerine, şunları kaydetti:

''Bu, yerli otodan ne kastettiğinize bağlı. Bunu ne şekilde irdelediğinize bağlı. Bugün hiçkimse yüzde 100 bir otomobili kendi ülkesinde yerli olarak üretmiyor. Bazı aksamlar ortak olarak kullanılıyor. Şanzıman olsun, motor olsun... Dolayısıyla bu tip avantajlardan da faydalanmak lazım. O bakımdan biz de üzerimize düşen her şeyi yapmaya çalışacağız. Herhalde bu bir konsorsiyum şeklinde olacak ama herhangi birşey söylemek için daha çok erken. Erken, çünkü bu kolay birşey değil. İki; bunun tarifini iyi yapmak lazım. Bunun satış sonrası servisi var, satış ağı var... Ondan sonra maliyeti dediğiniz gibi belirli bir ölçüde tutturamazsanız, çok yüksek maliyetler geliyor. Biz bunun içindeyiz. Hepsini biliyoruz. Tabii herkesin arzusu böyle bir şey yapılabiliyor olması ama göründüğü kadar kolay bir iş değil. Onu anlatmaya çalışıyorum.''

Koç, bir gazetecinin, ''Bakan Ergün, raporda yer alan maliyeti yüksek buldu. Bu konudaki değerlendirmeniz nedir'' şeklindeki sorusuna ise ''Sayın Bakan öyle söylediyse herhalde bildiği birşey vardır. Ama kendisiyle yakın temas halindeyiz. Rakamları kendisiyle OSD olarak paylaştık. Çalışmalar devam ediyor'' yanıtını verdi.

Böyle birşeyin kamu desteği olmadan yapılıp yapılmayacağı sorusu üzerine de Koç, ''O şekilde yapılması mümkün olmaz. Yani devletin belirli bir şeyi olması lazım. Onların hepsi bu bağlamda irdeleniyor'' dedi.