Yılın en kritik Fed toplantısı öncesi bilmeniz gerekenler
Küresel piyasalar nefesini tuttu, ABD'den gelecek faiz kararını bekliyor. ABD Merkez Bankası, Türkiye saatiyle 21:00'da faiz kararını açıklayacak. Bloomberg anketinde medyan beklenti hala 50 baz puan olsa da çok sayıda ekonomistin yorumu ve vadeli piyasa fiyatlaması 75 baz puan faiz artışına işaret ediyor. 75 baz puan gelmesi durumunda bu, 28 yılın en sert faiz artışı olacak.
S&P 500’ün yakında bir resesyon yaşanabileceği endişeleri nedeniyle ayı piyasasına girmesiyle birlikte ABD hisse senedi piyasasında bu yıl yaşanan yıkım kötüleşmeye devam ediyor.
Yatırımcıların, Fed’in agresif bir sıkılaşma politikası izlerken ekonomide resesyona girmeden enflasyonu indirmek için kullanılan “yumuşak bir iniş” gerçekleştirebileceğine dair şüpheler ve endişeler artmaya devam ediyor.
Yatırımcılar Fed'in faiz kararıyla birlikte Fed Başkanı Jerome Powell'ın vereceği mesajları da çok yakından izleyecek.
İşte yılın en kritik Fed toplantısı öncesi bilmeniz gerekenler...
1994'ten bu yana en sert faiz artışı fiyatlanıyor
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan beklentisi faiz aralığının 50 baz puan artışla yüzde 1,25-yüzde 1,50 bandına çıkarılması yönünde.
Ankete katılan 98 ekonomistin 33’ü 75, 65’i 50 baz puan faiz artışı bekliyor.
75 baz puan artış bekleyen kurumlar arasında Goldman Sachs, Barclays, JPMorgan, HSBC, Deutsche Bank da yer alıyor.
Powell mayıs ayındaki Federal Açık Piyasa Toplantısı’nda bu toplantı ve Temmuz ayı için 50 baz puanlık faiz artışı sinyali vermişti ancak ABD’de tüketici enflasyonunun yüzde 8,6 ile 40 yılın zirvesinde açıklanmasının ardından çok sayıda kurum tahminini yukarı çekerken, vadeli işlemlerde de 75 baz puanlık artış fiyatlanmaya başladı.
Wall Street Journal’da bu hafta çıkan, Fed yetkililerinin 75 baz puanlık bir artışı onaylayabileceği yönündeki haber de bu beklentileri destekledi.
Fed’in faizi 75 baz puan artırması halinde bu, 1994 yılından bu yana en güçlü artış olmasının yanı sıra adımlarının sinyalini genel olarak önden veren ve kademeli adımları tercih eden Fed’in iletişiminde de bir değişim anlamına gelecek. Böyle bir adım enflasyonla mücadelede geç kalmakla eleştirilen Fed’in kredibilitesini artırabileceği gibi, piyasaların bir sonraki adım için kafasını karıştırma riskini de beraberinde getirebilir.
İlgili haberler
Ekonomistler ne diyor?
Fed’den faiz artırım beklentisini 75 baz puana ilk çekenler arasında yer alan Barclays Kıdemli Ekonomisti Jonathan Millar, “Genel kural: Eğer adımlarınızın piyasaları nasıl etkileyeceğinden endişe duyuyorsanız, ihtiyatlı davranırsınız. Bir şeyleri kırmaktan korkarsınız. Ancak bu durumda bir şeyleri kırmaya değer. Fed’in kredibilitesinin erozyona uğramaya başlıyor gibi göründüğü çok kritik bir noktadayız” değerlendirmesini yaptı.
Evercore ISI’dan Krishna Guha ve Peter Williams müşterileri ile paylaştıkları notta Fed’in bir kez 75 baz puanlık artışlara başlamasının ardından, durmasının zor olacağını ve bu sürecin resesyona yol açabileceğini öngördü.
Wall Street Journal’ın haberine göre Eski New York Fed Başkanı William Dudley de bu toplantıdan 75 baz puanlık bir artış beklediğini, agresif faiz artışlarının işsizliği artıracağını ancak yakın vadede resesyon beklemediğini belirtti.
Bloomberg Economics’e göre Powell temmuz ayı için de 75 baz puanlık faiz artışı sinyali verebilir ancak bu hafta yaşanan piyasa dalgalanmaları öncesinde hazırlanan ve Fed üyelerinin beklentilerini içeren “dot plot” bunu yansıtmayabilir.
Pershing Square Kurucusu Bill Ackman Fed’in bugün ve temmuz ayında 75 baz puan faiz artırmasının piyasalardaki güven ortamını iyileştireceğini, hatta 100 baz puanlık bir adımın daha iyi olacağını belirtti.
DoubleLine Capital CEO’su Jeffrey Gundlach bir adım daha öteye giderek Fed’e faizi tek seferde yüzde 3’e çıkarma çağrısı yaptı. Omega Advisors Yönetim Kurulu Başkanı Leon Cooperman CNBC’ye yaptığı açıklamada, petrol fiyatları ya da Fed’in ABD ekonomisini 2023’te resesyona sokmasını beklediğini söyledi.
1994'teki 75 baz puanlık faiz artışı sonrası ne olmuştu?
Fed’in daha önce 75 baz puanlık faiz artış kararı aldığı 1994 Kasım ayında merkez bankası para politikasını enflasyonun üstünde sıkılaştırarak ekonomide yumuşak bir iniş gerçekleştirmeyi başarmıştı.
Bu artış o dönem Fed Başkanı olan Alan Greenspan’in ekonominin ısınmasını önlemek için 1994-1995 yıllarında 13 aylık süreçte faizlerin yüzde 3’ten 6’ya çıkardığı artış serisinin bir parçasıydı.
1994 yılında hisseler sadece bir yıllığına yüzde 1,2 gibi küçük bir düşüş göstermiş ve Fed bir resesyon yaşanmasına engel olmayı başarmıştı. 1995 yılında ise hisseler yüzde 34’lük bir artış yaşamıştı.
CFRA Araştırma’nın verilerine göre 1994 Kasım ayında yapılan 75 baz puanlık artışın ardından hisse senetleri ufak bir düşüş yaşamış ve 1995 Şubat ayındaki artışın öncesinde ise toparlanmaya başlamıştı.
“Fed 2022’de benzeri bir yumuşak inişi başarabilecek mi? Borsa şimdiden yüzde 22 değer kaybetti ve Fed 1994’te enflasyonun önünde bir sıkılaşma izlerken bugün yakalamak için çaba sarf ediyor” diyen InvesTech Researc and Stack Financial Management Başkanı James Stack, “Bugün başarılmaya çalışılan “yumuşak iniş” ile1994-95 dönemi arasındaki en büyük fark Fed’in bugün olağanüstü derecede gelişmelerin gerisinde kalmış olması. Fed geçtiğimiz yılın başında ortaya çıkan enflasyon emareleriyle faizleri artırması gerekirken bunun yerine 0 faizle ve sonu gelmeyen tahvil alımlarıyla parasal genişlemeye devam etti” değerlendirmesinde bulundu.
CFRA Araştırma Stratejisti Sam Stovall ise 1994 yılında Fed’in faizleri yıllık enflasyon oranından çok daha fazla artırdığını belirterek, “Bu kez ise enflasyon faizlerden önemli ölçüde daha hızlı yükseliyor dolayısıyla mevcut durum Fed’in çok daha agresif davranması gereken tamamen farklı biri durum” yorumunu yaptı.