Bloomberg HT Görüş Ateşan Aybars Pamuk piyasasında yeni zirve olur mu?
Ateşan Aybars
Ateşan Aybars
İTÜ'den Elektronik Yüksek Mühendisi olarak mezun olduktan sonra akademik çalışmalarına Kanada'da devam etti. 1975 yılından itibaren Kanada Atom Enerjisi Komisyonu ve Ontario Hydro Nükleer santrallarında çalıştı. 1981 yılında finans dünyasına geçerek geliştirdiği Teknik Analiz Modeli ile Ontario Securities Commission'dan Commodity Trading Manager lisansı aldı. 1993 yılında Türkiye'ye dönerek teknik analiz, türev piyasalar ve risk yönetimi seminerleri verdi ve çeşitli finansal kuruluşlara yatırım danışmanlığı yaptı. 1999'dan itibaren medyada ekonomi yorumları yapmaya başlayan Aybars, 2010 yılından bu yana Bloomberg HT Televizyonu'nda yayınlanan Risk Yönetimi programında yorumcu olarak ekrana çıkıyor.

Pamuk piyasasında yeni zirve olur mu?

Giriş: 28 Şubat 2011, Pazartesi 08:58
Güncelleme: 28 Şubat 2011, Pazartesi 08:58

New York borsasında pamuk fiyatı geçen hafta 211 sent/lbs ile tüm zamanların zirvesini yaptıktan sonra 175 sent/lbs’ye kadar geriledi. Pamuk fiyatlamasında önemli bir gösterge olarak başvurulan stok/kullanım rasyosu pamuk fiyatında artık yeni zirve olasılığının düşük olduğunu gösteriyor. Cotlook A endeksi 2010-11 için 175 sent/lbs ortalaması olan pamuk fiyatının yeni sezon üretimi ile birlikte 135 sent/lbs’ye gerileyeceğini hesaplıyor. Sentetik ürün (poliester) fiyatı ise pamuk fiyatının yarısı kadar. Peki, bundan sonra pamuk fiyatında ne olabilir? Öncelikle, yüksek fiyatın çaresi yüksek fiyattır. Yüksek gıda ve enerji fiyatları pamukta tüketici talebini kısabilir. Tekrar zirve olmaması ya da pamuk fiyatının yükselmekte zorlanması daha yüksek fiyat üzerinden satış yapabilme hevesinde olan üreticilerin bir an önce stoklarını satma eğilimi, kendi kendini besleyen bir döngü içinde pamuk fiyatını makul seviyelere çekebilir. Ancak, kontrol dışı bu tür bir piyasada herşey olabilir. ICE (borsasında) hedge ve spekülatörlerin pozisyonlarına bakıldığında, açık pozisyon (short) taşıyan spekülatörlerin Mart vadeli kontratlarda pozisyonlarını kapatma çabaları ciddi oynaklığı bir süre daha devam ettirebilir. Mayıs ve Temmuz vadeli pamuk kontratlarında da önemli ölçüde açık pozisyon taşıyan yatırımcılar var. Bu yatırımcıların zarardan dolayı teminat çağrısı ve borsanın daha da artırdığı teminat yükümlülükleri ile daha ne kadar süre baş edecekleri belli değil. Mart vadeli kontratların tahtadan kalkması (vade sonu) halinde parabolik olarak yükselen pamuk fiyatını destekleyecek yakıt ya da destekleyici veriler devam edecek mi? Şimdiden, Mayıs ve Temmuz vadeli kontratlar Mart vadeden farklı olarak (Mart vadede açık pozisyonları köşeye sıkıştırma manipülasyonu hala kanıtlanmış değil) bu parabolik yükselişe katılmıyorlar. Kar realizasyonunun başlaması ile bir düzeltme daha derin ölçüde gerçekleşebilir. Ancak, açık pozisyon taşıyanların daha önceki düzeltmelerde pozisyonlarını kapatmakta tembel olmalarının ne kadar pahalıya mal olduğu göz önüne alınırsa, bu defa daha atik davranarak düzeltmenin sığ olmasına yol açabilirler. Kasım ayından bu yana üç kez sert düşüşler oldu. Birincisi 10 Kasım'da 156 dan 111 sent/lbs’ye, ikincisi 03 Şubat’da 182'den 162 sent/lbs’ye ve şimdi 211'den 175 sent/lbs’ye. Hiçbiri pamuk fiyatında kalıcı bir düşüşe yol açamadı. Bu günlerde Mart vadenin sona ermesi ve pozisyonların ileri vadelere taşınması ile oynaklık artabilir ama pamuk fiyatı 180 sent/lbs altında tavan yapmadıkça bu trendin sona erdiği düşünülmemelidir.