Leasing ve faktoring işlemlerinde sert düşüş

Finansman maliyetlerindeki artış ve yatırımlardaki d&uuml;ş&uuml;şten en &ccedil;ok etkilenen sekt&ouml;rlerden biri banka dışı finans sekt&ouml;r&uuml;. Reel sekt&ouml;rdeki yavaşlama, leasing ve faktoring sekt&ouml;rlerine birebir yansıyor. 2019 yılı ilk &ccedil;eyrek verileri her iki sekt&ouml;rde de 2009 yılına geri d&ouml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml; g&ouml;steriyor bize. Finansal Kurumlar Birliği ilk &ccedil;eyrek verilerini her yıl Mayıs ayı ortasında a&ccedil;ıklar. Fakat bu yıl veriler, FKB nin internet sitesine konulmadığı i&ccedil;in ulaşmak biraz zor oldu. Cuma g&uuml;n&uuml; yapılan Finansal Kurumlar Birliği 7. Olağan Genel Kurulu nda sekt&ouml;r temsilcileriyle konuşma fırsatı buldum. Leasing sekt&ouml;r&uuml; ilk &ccedil;eyrekte y&uuml;zde 75, faktoring sekt&ouml;r&uuml;yse y&uuml;zde 36 oranında daralmış. &Ouml;zellikle inşaat ve makina yatırımlarındaki d&uuml;ş&uuml;şten direkt etkilenen leasing sekt&ouml;r&uuml;nde işlem hacmi ilk &ccedil;eyrekte 420 milyon dolara gerilemiş durumda. Eğer sekt&ouml;r yılı 2,2 milyar dolarlık işlem hacminin altında kapatırsa tarihin en sert daralmasını yaşıyor olacak. En y&uuml;ksek daralmanın yaşandığı alanların başında y&uuml;zde 100 l&uuml;k daralmayla demiryolu ulaşım ara&ccedil;ları geliyor. Yani bu yıl ilk &ccedil;eyrekte bu alanda hi&ccedil; kiralama işlemi yapılmamış. Onu y&uuml;zde 95 lik d&uuml;ş&uuml;şle havayolu ulaşım ara&ccedil;ları, y&uuml;zde 82 lik d&uuml;ş&uuml;şle tarım ve hayvancılık makineleri ve y&uuml;zde 75 lik d&uuml;ş&uuml;şle iş ve inşaat makineleri takip ediyor. Garanti Leasing Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; &Uuml;nal G&ouml;kmen, ilk &ccedil;eyrekteki kaybı dramatik d&uuml;ş&uuml;ş olarak tanımlıyor. &Ouml;zellikle makina yatırımlarındaki d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n işlem hacmi &uuml;zerinde etkili olduğuna dikkat &ccedil;eken G&ouml;kmen e g&ouml;re, Temmuz ayında a&ccedil;ıklanacak ikinci &ccedil;eyrek verileri, toparlanmanın başladığını g&ouml;steriyor. İkinci &ccedil;eyrekte 600 milyon dolar civarı işlemin ger&ccedil;ekleşmesini beklediklerini bildiren G&ouml;kmen, ge&ccedil;en yıl işlem hacminin 5 milyar dolara yakın ger&ccedil;ekleştiğini, sekt&ouml;r&uuml;n bu yılı 2-2,5 milyar dolar işlem hacmiyle kapatabileceğini s&ouml;yl&uuml;yor. FAKTORING SEKT&Ouml;R&Uuml; Y&Uuml;ZDE 36 DARALDI Sıkıntılı olan bir diğer sekt&ouml;rse faktoring sekt&ouml;r&uuml;. Faktoringte işlem hacmi ilk &ccedil;eyrekte y&uuml;zde 36 oranında gerilemiş durumda. Sekt&ouml;r&uuml;n takipteki alacak rasyosuysa y&uuml;zde 3,5 oranında artışla y&uuml;zde 7,2 seviyesine y&uuml;kseldi. Talepteki d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n yanısıra reel sekt&ouml;rde vadelerin d&uuml;şmesi, uzun vadeli satış yapan sekt&ouml;rlerin i&ccedil;ine girdiği darboğaz, krediye ulaşımda yaşanan zorluklar, faktoring sekt&ouml;r&uuml;ndeki sıkıntıların temel nedenini oluşturuyor. Kapital Faktoring Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Yiğit &Ouml;zkes, 6 ay vadeli satış yapanların vadeyi 90 g&uuml;ne d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; belirtiyor. Diğer yandan fonlama tarafındaki zorlukların son d&ouml;nemde arttığına dikkat &ccedil;ekiyor. Sekt&ouml;r d&ouml;rt kanaldan fonlanıyor. Kaynağın 7,7 milyar TL si Takasbank, 3 milyar TL si bono ihra&ccedil;ları, 1,4 milyar TL si refaktoring, 13-14 milyar TL si bankalardan geliyor. &Ouml;zkes yaşadıkları zorlukları şu s&ouml;zlerle a&ccedil;ıklıyor: SPK dan bono ihra&ccedil;larına ge&ccedil; onay geliyor. Normalde 1 ay sonra onay gelirken bu s&uuml;re 3 aya &ccedil;ıktı. Takasbank, banka dışı finansman kurumlarına uzak durmak istiyor. Kredit&ouml;rler kredi verme koşullarını zorlaştırdılar. Tablo vahim. Peki sekt&ouml;r ne talep ediyor? Ge&ccedil;en hafta Genel Kurul da konuşan Bakan Albayrak, banka dışı finans sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n toplam sekt&ouml;r i&ccedil;erisindeki payının y&uuml;zde 14 olduğunu hatırlatarak artması gerektiğine dikkat &ccedil;ekmiş ve sekt&ouml;r&uuml;n &ouml;n&uuml;n&uuml; a&ccedil;mak i&ccedil;in yeni d&uuml;zenlemeler yapılabileceğinin sinyalini vermişti. Sekt&ouml;r temsilcilerinin birincil talebi aracılık maliyetlerinin d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesi. Yapı Kredi Leasing Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Fatih Torun, leasing sekt&ouml;r&uuml;nde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu probleminin ortadan kalkması gerektiğini şu s&ouml;zlerle ifade ediyor: Yurtdışından sağlanan kaynaklarda &ouml;zellikle 1 yılın altında kaynak getirdiyseniz y&uuml;zde 3 KKDF ile karşılaşıyorsunuz. 2 yıllık kredide binde 5 ek maliyet geliyor ana para &uuml;zerinden Yurtdışından gelecek kaynaklara tamamen kapıyı kapatmak anlamına geliyor &ccedil;&uuml;nk&uuml; faizleri de koyduğunuz zaman &ccedil;ok yukarı gidiyor. Bu alana el atılmasında fayda var. KKDF nin kalkmasının aracılık maliyetlerinin aşağı gelmesi bakımından &ouml;nemli olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Yılın geri kalanında toparlanma olmaması durumunda banka dışı finans sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n işlem hacminde tarihi d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;r&uuml;lecek. Finansman maliyetlerinde anlamlı bir d&uuml;ş&uuml;ş ve reel sekt&ouml;rde toparlanma olmadan sekt&ouml;r&uuml;n eski g&uuml;nlerine d&ouml;nmesi epey zaman alacak gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor.