TCMB'nin yeni formülü: Forward Guidance

TCMB Başkanı Erdem Başcı nın hafta i&ccedil;i Denizli de yapmış olduğu konuşma enteresan konu başlıklarını i&ccedil;eriyordu. Başkanı,n daha &ouml;nce $/TL kuru &uuml;zerinde yapmış olduğu 1.92 seviyesi bu toplantının da g&uuml;ndemindeydi. Zaten konuşmanın b&uuml;y&uuml;k bir kısmı kurun seviyesi, neden aşağıya gelmediği, MB nin rezervleri gibi konulara ayrılmıştı. Bu da g&ouml;steriyor ki TCMB, şu an i&ccedil;inden ge&ccedil;tiğimiz t&uuml;rb&uuml;lansın barometresini kurun &uuml;zerine kurmuş durumda. Aslında daha &ouml;nceki konuşmalarında TCMB i&ccedil;in , Faizde yaşanan dalgalanmanın kurda yaşanan dalgalanmalara oranla daha yıkıcı ve kontrol&uuml;n&uuml;n daha elzem olduğu belirtilmişti. TCMB bu sebeple &ouml;ncelikle TL faizlerinde bir istikrar arama yoluna girmişti. Bu sebeple &ouml;nce faiz koridorunun &uuml;st bandını artırmak yolu ile sonra da ROK mekanizması ile oynayarak &ouml;nlem aldı. -Forward Guidance (S&ouml;zl&uuml; y&ouml;nlendirme) nedir? Forward Guidance yani ileriye d&ouml;n&uuml;k beklentilerin y&ouml;netimi, s&ouml;zl&uuml; y&ouml;nlendirme. Bu y&ouml;ntem aslında kısaca ileriye d&ouml;n&uuml;k faiz seviyeleri i&ccedil;in bir taah&uuml;tte bulunmak, diye yorumlanabilir. Daha a&ccedil;ık anlatım ile bir merkez bankasının -&ouml;rneğin FED-, kısa vadeli fonlama maliyetleri i&ccedil;in -&ouml;rneğin FED RATE ı-, belli bir şart ger&ccedil;ekleşmeden -&ouml;rneğin işsizlik % 6,5 un altına inmeden artırmayacağını s&ouml;ylemesi - forward guidance ın &ccedil;ok net bir &ouml;rneğidir. Benzer &ouml;rnekleri Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası ndan da verebiliriz. Anlaşılan o ki TCMB de forward guidance ı uygulamaya sokuyor. Piyasaları fonladığı % 6,75- %7,75 bandına devam edeceğiz ve her pazartesi istisnai g&uuml;n uygulayacağız a&ccedil;ıklamaları TCMB nin beklentileri etkilemek adına ileriye d&ouml;n&uuml;k verdiği s&ouml;zler. Bu uygulamaların devamı i&ccedil;in TCMB bir şart koşmuyor. Yani u&ccedil;u a&ccedil;ık. Bu anlamda FED in forward guidance ından bir par&ccedil;a farklı. Ancak yine de bir taah&uuml;t olduğunu s&ouml;yleyebiliriz. -TCMB nin forward guidance ı piyasaları tatmin eder mi? İşte meselenin &ouml;z&uuml; burada. FED, ECB, BOE nin yapmış olduğu ileriye d&ouml;n&uuml;k taah&uuml;tlerde piyasanın ikna olduğunu g&ouml;r&uuml;yoruz. FED in tahvil alım programını bitirsem de faiz artırımına hemen başlamayacağım s&ouml;z&uuml; ya da BOE nin işsizlik % 7 nin altına inmediği s&uuml;rece faizleri tarihi d&uuml;ş&uuml;k seviye olan % 0,5 de tutacağım a&ccedil;ıklamaları piyasadan ge&ccedil;er not almışa benziyor. -Bu nokta TCMB nin ileriye d&ouml;n&uuml;k taah&uuml;tleri aynı etkiyi g&ouml;sterecek mi? Buna cevabım hem EVET hem de Bilmiyorum . TCMB nin faizleri % 6,75-% 7,75 de tutacağını a&ccedil;ıklaması &ouml;zellikle kısa vadeli tahvil faizlerinde işe yaradığını g&ouml;r&uuml;yoruz. 1 ay &ouml;nce % 10 lara kadar y&uuml;kselen ve getiri eğrisinin d&uuml;md&uuml;z olmasına sebep olan kısa vadeli tahviller şimdi % 8 lere kadar geriledi. Demek ki merkezin TL faizleri konusunda taah&uuml;d&uuml; ileriye d&ouml;n&uuml;k beklentilerin bir kısmını etkilemiş. Ancak bir de işin diğer y&ouml;n&uuml; var. TCMB nin, faizleri stabil hale getirirsem diğer piyasaları sakinleştiririm, iddiası. İşte burada işlerin tam olarak &ccedil;alıştığını s&ouml;ylemek m&uuml;mk&uuml;n değil. Faizlerdeki oynaklık son d&ouml;nemlerde azalmış olmasına rağmen kur tarafında hala ciddi bir oynaklık var. T&uuml;rk Lirası nın ABD Dolarına karşı değerinin belirlendiği noktada TCMB nin eylem ve s&ouml;ylemleri faizler kadar duyarlı değil. $/TL paritesi i&ccedil;erideki TL maliyetlerinden ziyade global piyasa şartlarından etkileniyor. Bu da Forward Guidance in en azında şimdilik kur tarafından istenilen sonucu vermediği s&ouml;yl&uuml;yor. Son s&ouml;z: TCMB nin Forward Guidance iddası &ouml;nemli, ama ne kadar işe yarar? Yaşayacağız ve g&ouml;receğiz.