Brezilya'da ne oldu?

Olan şu; 13 yıldır Brezilya yı y&ouml;netmekte olan İşci Partisi nin kurucu lideri Lula da Silva nın 2010 yılında 3. d&ouml;nem kuralına takılarak başkanlığa aday olamaması sonucu, yerine işaret ettiği ve o tarihten itibaren Brezilya nın ilk kadın Başkanı sıfatıyla &uuml;lkeyi y&ouml;neten Dilma Rousseff, mahkemenin kendisi hakkında yetkilerini k&ouml;t&uuml;ye kullanma su&ccedil;lamasıyla a&ccedil;tığıve 6 ay s&uuml;recek olan dava sebebiyle g&ouml;revinden uzaklaştırıldı. Bir başka ifadeyle, Rousseff dava boyunca Başkanlık koltuğunda oturamayacak. Rousseff ne ile su&ccedil;lanıyor? Başkan Rousseff in mahkeme tarafından su&ccedil;landığı konu &uuml;lkenin b&uuml;t&ccedil;e a&ccedil;ığını, devlet bankalarını kullanarak ve muhasebe oyunlarıyla d&uuml;ş&uuml;k g&ouml;stermek . Ayrıca Rousseff hakkında 2014 se&ccedil;imlerinde kampanyası sırasında kabul ettiği maddi yardımların &uuml;lke g&uuml;ndeminde 1. sırada olan Petrobras r&uuml;şvet skandalı alakalı imiler tarafından yapıldığı konusunda da ciddi bir eleştiri ile karşı karşıya. İş&ccedil;i Partisi nin karnesi 2003 yılında İşci Partisi (PT) ile daha evvel kurucu lideri Lula da Silva ile 3 kez yarıştığı ama kazanamadığı Brezilya Başkanlık yarışını, b&uuml;y&uuml;k bir farkla kazanarak iktidara geldi. O g&uuml;n bug&uuml;nd&uuml;r Brezilya yı İş&ccedil;i partisi y&ouml;netiyor. 2010 se&ccedil;imlerinde Lula , 3. kez arka arkaya başkanlık se&ccedil;imine kanunen giremeyeceği i&ccedil;in &ccedil;ekildi ve yerine eski bir Marksist gerilla olan daha sonra ekonomi dalında uzmanlaşmış Dilma Rousseff e bıraktı. Rousseff de 2010 ve 2014 se&ccedil;imlerini kazandı. 2018 yılında 73 yaşında olacak Lula da Silva nın yeniden Başkanlığa aday olması bekleniyordu. Partinin iktidarda olduğu yıllar boyunca en başarılı olduğu konular olduk&ccedil;a c&ouml;mert sayılabilecek olan sosyal kalkınma/refah projeleriydi. D&uuml;nyanın en kalabalık 5. &uuml;lkesi olan Brezilya da yoksulluk d&uuml;zeyi olarak kabul edilen seviyenin altında yaşayan n&uuml;fus 35 milyon olarak hesaplanıyor. İş&ccedil;i partisi y&ouml;netiminde uygulanan bu sosyal refah projeleriyle 30 milyona yakın Brezilyalı yoksulluk sınırın altındaki gelir grubundan bir &uuml;ste &ccedil;ıkmayı başarmış olsa da, hala &ccedil;ok ciddi bir n&uuml;fus bu gelir d&uuml;zeyini tutturabilmiş değil. Bu projelerde yoksulluk sınırı altındakilere &uuml;cretsiz sağlık ve eğitim verilmesi dışında doğrudan mali yardımların da olduğunu hatırlatalım. Gelelim ekonomiye. 2003 2013 yılları arasında 2009 krizi hari&ccedil; Brezilya ekonomisi olduk&ccedil;a iyi bir performans g&ouml;sterdi. Bu yıllar arasında ortalama y&uuml;zde 5 in &uuml;zerinde b&uuml;y&uuml;yen &uuml;lke, daha sonra sert inişe ge&ccedil;ti. Ciddi bir altyapı eksikliği olan Brezilya da, &Ccedil;in ekonomisindeki soğumaya paralel emtia fiyatları da sert d&uuml;ş&uuml;nce, &uuml;lke ekonomisi hızla soğudu. 2015 yılında y&uuml;zde 3.8 daralmaya kadar giden bu ekonomik krizin, i&ccedil;eride artan politik istikrarsızlık sonucu bu sene de benzer karamsar tablo &ccedil;izmesi bekleniyor. Şimdi ne olacak? Roussef in 6 ay s&uuml;recek mahkemesi boyunca &uuml;lkeyi, Başkan yardımcısı Michel Temer y&ouml;netecek. 75 yaşında hukuk&ccedil;u olan Temer in de adı bazı usuls&uuml;zl&uuml;klerle anılıyor. Hatta &uuml;lke i&ccedil;inde destek olarak adlandırılabilecek anketlerde Temer in oyu zayıflamış Rousseff in bile altında. 2.5 yıl sonra se&ccedil;ime gidecek olan Brezilya da, şu an y&ouml;netime gelen Temer se&ccedil;imlerde aday olmayacağını bug&uuml;neden ilan etti. Temer in ajandasında ekonomi var.. Yeni Başkan Temer, İşci Partisinin en şaşalı d&ouml;nemi, Lula nın ilk yıllarında, Merkez Bankası Başkanlığı yapan Henrique Mierelles i Ekonomi Bakanı olarak g&ouml;reve getirdi. Piyasalar tarafından beğenilen ve kredisi olan yeni ekonomi bakanı Mierelles in ajandasında şu 3 temel konu var - Sosyal reform adı altında b&uuml;t&ccedil;eyi ciddi yoran yardımları bir par&ccedil;a kesmek - &ouml;zelleştirmede hızlanmak - &Ouml;zel sekt&ouml;r&uuml;n isithdam konusunda &ccedil;ok şikayet&ccedil;i &ccedil;alışma kanunun değiştirmek Sonu&ccedil;.. Brezilya da bir devir kapanıyor. İşci Partisi iktidarda kalmaya devam ediyor olsa da, Başkan Temer in yeni kabinede yaptığı değişiklikler ve ilk icraatları yeni h&uuml;k&uuml;metin daha piyasaya ve establishment a (yıllardır gelen d&uuml;zen)daha yakın olacağını g&ouml;steriyor. Buna Rousseff in dediği gibi darbe de diyebilirsiniz. Ya da hukuki s&uuml;re&ccedil;in işlemesi de. Ancak şu ger&ccedil;ek var ki Brezilya da bug&uuml;nden sonra herşey olduk&ccedil;a farklı olacak ve bu farklılığı sadece piyasa sevdi ya da sevmedi diye kategorize etmek en doğru y&ouml;ntem olmayacaktır.