Enflasyonun iki misli faiz olur mu?

Cevap; oluyor, hem de T&uuml;rkiye&rsquo;de. Bug&uuml;n gelen enflasyon rakamı ile yıllık T&Uuml;FE %4 &uuml;n altına geriledi. Diğer yandan &Uuml;FE de ise ge&ccedil;en ay yıllık % 10,87 olan rakam % 10 a geriledi. Yani t&uuml;ketici enflasyonunun 2 misli bir &uuml;retici enflasyonundan bahsediyoruz. Grafikte de g&ouml;r&uuml;leceği &uuml;zere bu iki enflasyon arasında bu kadar farkı uzun s&uuml;redir g&ouml;zlemlememiştik. Bu ne demek? &Ccedil;ok kısaca, &uuml;reticilerin girdi maliyetlerini &ccedil;ıktı fiyatlarına yansıtamadığı ve kar marjlarını d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml; anlamına geliyor. Orta ve uzun vadede bunun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lemeyeceği ve bu enflasyonun bir şekilde t&uuml;ketici enflasyonu olarak biz nihai kullanıcıların &ouml;n&uuml;nen geleceği aşikar. Ancak bug&uuml;nk&uuml; konumuz bu değil.Bug&uuml;n değinmek istediğim konu; işlerin iyi gittiği kabul edilen, b&uuml;y&uuml;me hızı ve d&uuml;ş&uuml;k bor&ccedil;lanma oranları ile &ouml;rnek &uuml;lke olarak g&ouml;sterilen T&uuml;rk piyasasında yıllık faiz oranlarının iki misli faiz olur mu? Reel faiz olarak adlandırılan ve en sade ifadeyle enflasyon ile faiz farkları arasındaki farkın fiyatlanması denilebilecek oran, &uuml;lke ekonomilerinde işlerin ne kadar yolunda gittiğinin &ouml;nemli bir g&ouml;stergesidir. T&uuml;rkiye de işler iyi giderken farkın 0 a indiği olduğu gibi genel ortalamanın 200-300 baz puan arasında olduğu bilinmektedir. Cari enflasyon ile 2 yıllık tahvil faizi arasında şu anki fark ise yaklaşık 500 baz puan seviyesindedir. Yıllık enflasyon % 3,99 seviyesindeyken 2 yıllık tahvilde oranlar % 8,95 seviyesinde. Beklenen enflasyon olarak baktığımızdaysa 2 yıllık enflasyon beklentilerinin % 6,0 seviyelerinde olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;nde bu farkın yine 300 baz puan olduğunu g&ouml;r&uuml;yoruz. Peki fiyatlama yapanlar neden faiz oranlarını enflasyonun 2 misli seviyesinde fiyatlıyor? Bu soruya bir&ccedil;ok cevap verebiliriz. Ancak en &ouml;ne &ccedil;ıkabilecek cevap, yatırımcıların şu anki enflasyon rakamlarını ve bug&uuml;nden yapılan 2 yıllık enflasyon beklentilerini inandırıcı bulmadığı şeklinde &ouml;zetlenebilir. Bunun dışında yerli bankaların artan zorunlu karşılık oranları karşısında tahvil satıyor olmaları da mutlaka bu s&uuml;reci hızlandırmaktadır. Ancak şu anki y&uuml;ksek reel faiz farkı yine T&uuml;rkiye&rsquo;de işlerin en gergin olduğu durumlarda dahi pek g&ouml;rmediğimiz bir durum.Bundan sonrası ne olacak? Uzun vadede reel faizin bu kadar y&uuml;ksek kalabileceğini d&uuml;ş&uuml;nm&uuml;yorum. &Uuml;stelik H ve I enflasyonları diye bilinen &ccedil;ekirdek enflasyon oranlarında y&uuml;kselişin devam ediyor olması da enflasyonun yılın ikinci yarısında y&ouml;n&uuml;n&uuml;n yukarı olacağının bir başka g&ouml;stergesi. Kısaca 41 yılın en d&uuml;ş&uuml;k enflasyonunun faiz cephesine etkisi sınırlı kalacak gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor.