Eylül ayı gelişmekte olan ülkelerin kabusu oldu

&Ouml;yle bir ay geride kaldı ki, bir&ccedil;ok yatırımcının hatırlamak bile istemediği d&ouml;nemlerden biri olarak tarihe ge&ccedil;ebilir. &Ouml;zellikle gelişmekte olan &uuml;lkelerde (EM) kur tarafından hisseye, tahvilden diğer varlık fiyatlarına tabiri caizie yıkım yaşandı. Bu satış dalgasının en b&uuml;y&uuml;k sebebi; yatırımcıların işlerin daha k&ouml;t&uuml;ye gideceği endişesi ile risk off tuşuna basması ve b&uuml;t&uuml;n piyasalardan aynı anda parasını &ccedil;ekmesinden ibaret. Aşağıdaki tablo Eyl&uuml;l ayının EM i&ccedil;in ne kadar sert ge&ccedil;tiğini anlatması a&ccedil;ısından bence olduk&ccedil;a &ouml;nemli. FON &Ccedil;eşidi 26-30 Eyl&uuml;l 19-23 Eyl&uuml;l Yıl Başından beri 2010 un aynı d&ouml;nemi Hisse Fonları - 8 Milyar $ -4.6 Milyar $ - 5 Milyar $ +6 Milyar $ EM - 2,6Milyar $ - 1,3 Milyar $ -26 Milyar $ +47 Milyar $ DM - 5,4Milyar $ - 3,2 Milyar $ +12 Milyar $ -41 Milyar $ Tahvil Fonları -4,3 Milyar $ -1,1 Milyar $ +59 Milyar $ +169 Milyar $ EM -3,1 Milyar $ -0,7 Milyar $ +9,9 Milyar $ +27,8 Milyar $ DM +7,5 Milyar $ -0,3 Milyar $ +49 Milyar $ +141 Milyar $ EM : Emerging Markets ( Gelişmekte olan &uuml;lkeler) DM : Developed Markets ( Gelişmiş &uuml;lkeler) Kaynak: EPFR Global Tablo a&ccedil;ık. Ge&ccedil;en yılın aynı d&ouml;neminde 47 milyar dolar para girişi olan gelişmekte olan &uuml;lke hisselerinden bu yıl nette 26 milyar dolar para &ccedil;ıkmış. Bunun sadece 4 milyar doları da Eyl&uuml;l ayının son iki haftasında ger&ccedil;ekleşmiş. Diğer taraftan yıl başından bu yana hisse senedi piyasasının aksine para girişi g&ouml;zlemlenen gelişmekte olan &uuml;lke tahvillerinden Eyl&uuml;l ayı boyunca para &ccedil;ıkışı g&ouml;zlemlenmiş. İki hafta boyunca 4 milyar dolara yakın para &ccedil;ıkışı olan tahvil piyasasındaki bu satışın etkileri T&uuml;rk tahvil piyasasında da net bir şekilde hissedildi. Son tespit de para nereye gitmiş noktasında. Eyl&uuml;l ayının ilk iki haftasında hemen hemen t&uuml;m piyasalardan para &ccedil;ıkışı yaşanırken, gelişmiş &uuml;lke tahvillerine aynı s&uuml;rede 7 milyar dolar para girmiş durumda. Yani g&uuml;venli liman (safe heavens) ABD, Alman vs tahvilleri d&uuml;ş&uuml;k getirilerine rağmen yatırımcının g&ouml;zde piyasası olmuş. Zor ge&ccedil;en Eyl&uuml;l ayının ardından yatırımcıları sanırım benzer bir Ekim ayı bekliyor. Genelde Ekim ayları risk iştahının y&uuml;ksek olduğu aylardan değildir. Umarım bu sefer bu hakkı Eyl&uuml;l kullanmıştır da, piyasalar en azından bir miktar rahat nefes alır.