SPORU BEKLEYEN TEHLİKE

SPORU BEKLEYEN TEHLİKESu an icinde bulunduğumuz s&uuml;re&ccedil; yakın bir gelecekte sadece ekonomik ve siyasi acıdan konuşulan bir s&uuml;re&ccedil; olmayacak. Avrupa da yaşanan bor&ccedil; krizi ve s&ouml;z konusu krizin k&ouml;t&uuml; y&ouml;netilmesi, ABD de OBAMA nın herkezi hayal kırıklığına d&uuml;ş&uuml;ren performansı, Orta Doğu da meydana gelen karışıklıklar ve nihayetinde Japonya nın deprem sonrasında daha da artan sorunları, spor ve sporun sponsorları ile ilgili de beklentilerimizi değiştirmemize sebep oluyor. Aslında 2007 den, hatta daha iddialı bir ifadeyle 2004 den başlayan ekonomide yerinde sayma s&uuml;reci, bilan&ccedil;oları faaliyet dışından gelen etkilerle şisirirken, benzer bir durumu spor kul&uuml;plerinin gelir ve bor&ccedil;lanmalarında da yaşadık. Bazılarının borsalara a&ccedil;ılması, değerlerinin de şişmesine sebep oldu. Sporcuların transfer bedelleri astronomik seviyelere &ccedil;ıktı. Ne de olsa finans kuruluşları &ouml;n&uuml;ne gelen herkese kredi veriyorlardı. Spora neden vermeyeceklerdi ki? A&ccedil;ıkcası finans kuruluşları da, kar amacı g&uuml;tmek amacıyla kurulmamış ama surekli gelir yaratmak mecburiyetinde bulunan bu kuruluşlara s&uuml;rekli kredi vererek en b&uuml;y&uuml;k stad, en b&uuml;y&uuml;k transfer gibi s&ouml;zlerin arkasındaki g&uuml;&ccedil; oldular. 2006 yılında yaşanan şike skandalından sonra İtalyan Ligi nin k&uuml;resel izlenmede İngiliz ve İspanyol Liglerinin gerisine d&uuml;şmeleri, onları bir anlamda aşırı bor&ccedil;lanma illetinden uzaklaştırdı diyebiliriz. Her ne kadar İtalyan Ekonomisi k&ouml;t&uuml; durumda da olsa, İtalyan takımlarının gelir-bor&ccedil; rasyoları iyi durumda. Alman Kul&uuml;pleri de benzer şekilde bor&ccedil;lanma rasyolarını d&uuml;zg&uuml;n bir halde tutmayı başardılar.İngiliz ve İspanyol Kul&uuml;pleri i&ccedil;in aynı basireti g&ouml;sterdiklerini s&ouml;ylemek zor. Ancak her iki &uuml;lkede de spor kul&uuml;plerinin ciddi gelir sahip olduğunu s&ouml;ylemek gerekiyor. Bor&ccedil;lar b&uuml;y&uuml;k ama gelirler de hem b&uuml;y&uuml;k hem de garantili. Stadlardaki Ma&ccedil; g&uuml;n&uuml; gelirleri, forma satışları, sponsorluklar ve naklen yayın gelirleri &uuml;st &uuml;ste toplandığında muazzam bor&ccedil;ların karşılığının her zaman var olduğu g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Yunanistan, T&uuml;rkiye ve bazı &uuml;lkelerde bor&ccedil;/gelir oranlarının bozuk olduğu g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Fransa ve Hollanda da şu an i&ccedil;in bir problem yok gibi. Ancak Avrupa daki bor&ccedil; krizi bankalar ve finans kuruluşlarını baskı altına almaya devam ederse, sponsorluk gelirleri ve transfer i&ccedil;in verilen kredilerin kesileceğini s&ouml;ylemek yanlış olmaz. Bu şartlar altında UEFA nin 2013 yılında FINANCIAL FAIR PLAY kurallarını uygulamaya başlaması, bankalar problemliyken BASEL 3 kurallarını uygulamak gibi olacak.Atlantik Okyanusu nun diğer tarafına ge&ccedil;tiğimizde Amerikan NBA liginin bir&ccedil;ok takımında bor&ccedil; ve gelir radyolarının kabul edilemez seviyelere geldigi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Yeni arena inşaatlarına hazırlanan bir&ccedil;ok NBA takımı, s&ouml;z konusu yatırımları erteleyecek gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Hatta Amerika da Mali durumu bozuk NBA takımlarının ligden atılması tartışılıyor. Halihazirda yaşanan kaos ortamında bazı oyuncular başka &uuml;lkelere kopup gitmeye başladı bile. &Ouml;zetle, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde bazı &uuml;lkelerdeki spor kul&uuml;pleri ummadıkları bir gelir azalmasıyla karşılaşabilirler. Hem sponsorluk gelirleri hem de krediye ulaşma a&ccedil;ısından yaşanacak problemler, başka &uuml;lkelerin atak davranarak spor starlarını transfer etme şansını artıracaktır. Ancak k&ouml;kl&uuml; kul&uuml;plerin m&uuml;sabakaları daha uzun s&uuml;re naklen yayın gelirinde &uuml;st basamaklarda yer alacaklar. Bu nedenle starları transfer etmek i&ccedil;in muazzam paralar harcayan bir&ccedil;ok kul&uuml;p, k&uuml;resel tanınma a&ccedil;ısından olduk&ccedil;a gerilerde oldukları i&ccedil;in, bu hamlelerini paraya &ccedil;evirmekte zorluk &ccedil;ekecekler. Sonu&ccedil; olarak, k&uuml;resel tanınmışlık a&ccedil;ısından geri durumda olan kul&uuml;pler, uluslararası arenada başarılı olabilmek i&ccedil;in tanınmış kul&uuml;plere g&ouml;re daha fazla para harcamak zorunda kalacaklar. Bu durum bor&ccedil;/gelir rasyolarını bozarken, diğer tarafta tanınmış kul&uuml;pler harcama/gelir rasyolarını eskisine g&ouml;re daha iyi hale getirecekler. Spor piyasası oligopolleşirken sponsorların eskisine g&ouml;re daha se&ccedil;ici olacağı da beklenmeli. Markaların farkındalığını yaratmak i&ccedil;in k&uuml;resel izlenmenin en yoğun olduğu alanları se&ccedil;eceklerini s&ouml;ylemek zor olmayacaktır. Bu nedenle bir&ccedil;ok &uuml;lkede sponsorluk gelirleri d&uuml;şerken buralarda rekabetten dolayı y&uuml;kselecektir. Bu durum kul&uuml;plerin arasındaki farkın hızla a&ccedil;ılmasına yol a&ccedil;abilir. Belki de &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde FİFA ve FIBA nın bu konulara kafa yorması gerekecek. Rekabetin bazı &uuml;lkeler lehine bozulmaları i&ccedil;in &ccedil;aba sarf edilmez ise, daha başlamadan sonucu belli m&uuml;sabakalar nedeniyle ilginin azalması tehlikesi yaşayabiliriz.