Global ekonomide haftalık şok ve sürprizler

Geride bıraktığımız bu hafta, nispeten hafif ağırlıklı bir veri dağıtımıyla (sadece 67 sonucu kontrol ettim) d&uuml;nyanın &ouml;nde gelen merkez bankalarının &ouml;n plana &ccedil;ıkması i&ccedil;in iyi bir hafta oldu. Bu bankalar, yani A.B.D. Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası, finansal iklimi değiştirmek i&ccedil;in salt verilerin elde edebileceğinden daha fazlasını yaptı. Bu durum da haliyle kendi i&ccedil;erisinde bir &ccedil;elişki meydana getirdi. Ekonomi, finansal piyasalar, politika ve merkez bankalarının kararları arasındaki ilişkiler, nadiren de olsa, birden fazla geribildirim katmanından daha sarmallaşmış veya daha karmaşık g&ouml;r&uuml;n&uuml;yordu. &Ouml;zellikle bu hafta neyin neyi ve neden etkilediğini &ccedil;&ouml;zmek biraz zor oldu. Karar verenler de dahil olmak &uuml;zere, hi&ccedil; kimse aslında tam anlamı ile bir şey bilmiyor. Yine de, kontrol edilebilir verilerin sıradan d&uuml;nyasında, %18&rsquo;lik s&uuml;rprize karşın %21&rsquo;lik şok &uuml;reten bu veriler sadece yetersiz değil, aynı zamanda tatsızdı. Bununla birlikte, k&uuml;resel altı haftalık sinyal, herhangi bir ani d&uuml;ş&uuml;ş tehlikesi oluşturmadan aşağı y&ouml;nde seyrine devam ediyor. A.B.D. verileri %27 şok ve %27 s&uuml;rpriz ile berabere kalan sonu&ccedil;lar &uuml;retti. K&ouml;t&uuml; haberse yeterince a&ccedil;ıktı ve sanayi alanından geldi. Haziran ayındaki ilk iki b&ouml;lgesel g&ouml;sterge şok edici zayıflık g&ouml;steriyordu. Philadelphia Fed Business Outlook Haziran endeksi 16.3 puan d&uuml;şerek Şubat 2019&rsquo;dan beri en d&uuml;ş&uuml;k seviye olan 0,3&rsquo;e geriledi; ve Haziran Empire State imalat endeksi de bas dondurucu 26,4 puanlık d&uuml;ş&uuml;şle Şubat 2016&rsquo;dan bu yana en d&uuml;ş&uuml;k seviyesi olan 8,6&rsquo;ya ulaştı. Dengeleme s&uuml;rprizlerinin en dikkat &ccedil;ekeni, haftalık mortgage uygulamalarının beklenenden daha g&uuml;&ccedil;l&uuml; gelmesi ile, emlak piyasasından geldi. İkinci hafta da Asya, %14 s&uuml;rpriz ve%10 şok ile haftaya olumlu bir katkı verdi. Fakat ger&ccedil;ekte, bu haftanın asıl &ouml;nemi, b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de fikir birliği ve/veya eğilim ile uyumlu olarak gelen &Ccedil;in dışı Asya ve Japonya dan gelen veri miktarıydı. Ticaret cephesinde ise Tayvan ın Mayıs ayı ihracat siparişleri ge&ccedil;en seneye g&ouml;re yalnızca %5,8 d&uuml;şt&uuml;; Tayland ın mayıs ihracatı da %5,8 geriledi, Singapur un petrol dışı yurt i&ccedil;i ihracatı %15,9 geriledi ve Hong Kong un birinci &ccedil;eyrekteki 36,8 milyar dolarlık cari fazlası beklendiği gibi ger&ccedil;ekleşti. Negatif yıllık karşılaştırmalara rağmen, sıralı eğilimler giderek sakinleşen bir seyir izliyor: Tayvan ın ihracat siparişleri trendin 0.4 standart sapması kadar &uuml;zerinde ve Singapur un petrol dışı yurt i&ccedil;i ihracatı trendin 0.4 standart sapma seviyesi &uuml;zerinde ger&ccedil;ekleşirken, Tayland ın ihracatı trendin sadece 0.1 standart sapma altında kaldı. Hong Kong un cari hesap fazlası ise neredeyse tam anlamıyla devam ediyordu. Başka bir deyişle sinyaller d&uuml;nyanın ticaret d&ouml;ng&uuml;s&uuml;n&uuml;n daha k&ouml;t&uuml;ye gittiğini g&ouml;stermedi. Diğerlerinin aksine sadece Japonya Mayıs taki ihracatta ge&ccedil;en yıla kıyasla %7,8 lik d&uuml;ş&uuml;şle, mevsimsel trendin 0.6 standart sapma kadar altında kalarak haftayı tamamladı (yine de beklenenden daha hafif olmasına rağmen). Genel olarak, Kuzeydoğu Asya nın ihracatı Mayıs ayında dolar bazında ge&ccedil;en seneye kıyasla %2,7 oranında geriledi ve 0.4 standart sapma ile aylık mevsimsel trendinden daha iyi olan bir aylık hareket g&ouml;sterdi. Bu durum, 6 aylık ivme değerini &ccedil;ok hafif bir pozitif seviyede bırakmak i&ccedil;in yeterliydi. Avrupa&rsquo;dan gelen haberler %16 s&uuml;rpriz ve %26 şok &uuml;reterek &uuml;st &uuml;ste &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; haftada da olduk&ccedil;a olumsuz etki yapmaya devam etti. Bu durum, Avrupa nın altı haftalık sinyalini bir kez daha sıfıra d&uuml;ş&uuml;recek kadar k&ouml;t&uuml;yd&uuml;. G&uuml;ven endekslerinden gelen sıkıcı haberler asıl zarara yol a&ccedil;tı. Haziran Zew anketi beklentileri, Avro b&ouml;lgesi i&ccedil;in 18.6 puanlık d&uuml;ş&uuml;şle -20.2 ye gerilediğini g&ouml;sterdi (Ocak ayından bu yana en k&ouml;t&uuml; seviye). Almanya ise 18 puanlık d&uuml;ş&uuml;şle -21.1&rsquo;e gerileyerek Kasım 2018 den beri en zayıf seviyesine ulaştı. Daha genel olarak Euro b&ouml;lgesi t&uuml;ketici g&uuml;ven endeksleri Mayıs ayinin beklenmedik mutlu rakamlarını 0,7 d&uuml;ş&uuml;şle -7,2 seviyesine gerileyerek tamamen tersine &ccedil;evirdi. İngiltere&rsquo;de ise CBI&rsquo;nin Haziran ayında ger&ccedil;ekleşen sanayi siparişleri anketi 5 puandan fazla bir d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;stererek Nisan 2016&rsquo;dan beri en k&ouml;t&uuml; seviyesi olan -15 seviyesine geriledi. Son olarak, bu haftaki s&uuml;rprizlerin hi&ccedil;birinin benzer bir &ouml;neme sahip olmadığını s&ouml;yleyebiliriz.