Kurlarda Zayıf Görünüm Devam Edecek

Kısa vadede d&ouml;viz kurlarına y&ouml;nelik olarak Merkez Bankası&rsquo;nın d&ouml;viz satım m&uuml;dahaleleri ve kullanmaktan &ccedil;ekinmeyeceğini s&ouml;ylediği diğer enstr&uuml;manlar (d&ouml;viz cinsi zorunlu karşılık oranları ve d&ouml;viz depo ile likidite sağlanması) TL &uuml;zerindeki kısa vadedeki riskleri azaltmış gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Ancak bizce orta-uzun vadede TL &uuml;zerindeki baskı devam edecektir. Şu an i&ccedil;in Merkez Bankası TL&rsquo;nin artık aşırı değerli olmadığını s&ouml;yleyerek mevcut seviyelerden memnun olduğunu belirtirken, yine de orta-uzun vadede enflasyon g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; iyileşirse kurların değer kaybetmesine izin verebileceğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Bunda, son d&ouml;nemde kurlardaki değer kaybının dış ticaret a&ccedil;ığını ne kadar daraltacağı da belirleyici olacaktır. Aşağıdaki grafikte g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; gibi reel kurlar ile enerji hari&ccedil; dış ticaret a&ccedil;ığı arasında ihmal edilemeyecek bir ilişki vardır. Kurların mevcut seviyelerini koruması halinde &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki aylardan itibaren enerji dışı dış ticaret a&ccedil;ığının kademeli olarak gerilemesi y&uuml;ksek ihtimal olarak durmaktadır. Ancak dış ticaret a&ccedil;ığındaki daralma beklendiği kadar olmazsa, Banka, şu andaki duruşundan farklı olarak, kurlarda bir miktar daha değer kaybına izin verebilir. ABD ekonomisindeki sıkıntıların ve d&uuml;nyada g&uuml;&ccedil;lenen resesyon ihtimalinin FED tarafından da kabul edilerek, 2013 ortalarına kadar faiz artırımı yapmayacağını s&ouml;ylediğini hatırlarsak, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde Merkez Bankası&rsquo;nın enflasyon alanında kendini daha da rahat hissedeceğini d&uuml;ş&uuml;nebiliriz. Diğer bir konu ise, son g&uuml;nlerde sık&ccedil;a g&uuml;ndeme gelen &ouml;zel sekt&ouml;r&uuml;n d&ouml;viz a&ccedil;ık pozisyonu ile ilgili risklerdir. Ge&ccedil;tiğimiz senelerde şirketlerin d&ouml;viz a&ccedil;ık pozisyonları (d&ouml;viz varlıkları &ndash; d&ouml;viz y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;kleri), dış bor&ccedil;larındaki artışla birlikte y&uuml;kselişe ge&ccedil;miş ve bizim hesaplamalarımıza g&ouml;re Mayıs 2011&rsquo;de 115.1 mlr dolara ulaşmıştır. Şirketlerdeki bu g&ouml;r&uuml;n&uuml;m, bir &ouml;l&ccedil;&uuml;de bireyler tarafındaki d&ouml;viz fazlası ile dengelenmektedir. Ancak bizim hesaplamalarımıza g&ouml;re bireylerin d&ouml;viz fazlaları Mayıs 2011&rsquo;de 62.7 mlr dolar seviyesindedir. Bu doğrultuda banka dışı &ouml;zel sekt&ouml;r&uuml;n toplam a&ccedil;ık pozisyonunu bu tarih itibariyle 52.4 mlr dolar olarak hesaplıyoruz ki bu da verileri geriye d&ouml;n&uuml;k hesaplayabildiğimiz 1999 yılından beri en b&uuml;y&uuml;k d&ouml;viz a&ccedil;ığına işaret etmektedir. Ge&ccedil;mişte, kurların y&uuml;kseldiği d&ouml;nemlerde bireyler d&ouml;viz satarak bir nevi otomatik dengeleyici g&ouml;revi g&ouml;r&uuml;yorlardı; bizce bundan sonra bu o kadar kolay olmayacak.