Altın yeniden "güvenli liman"

Y&uuml;zyıllar boyunca nice h&uuml;k&uuml;mdarlığın sembol&uuml; olmuş, zenginlik g&ouml;stergesi altının yolculuğunu, fiyatında belirleyici etkenleri ve bu yıl g&uuml;venli liman olma stat&uuml;s&uuml;n&uuml; yeniden kazabilecek mi sorusunun yanıtını, bu hafta İş D&uuml;nyası&lsquo;nda, İstanbul Altın Rafinerisi Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Ayşen Esen ve Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımt&uuml;rk ile konuştuk.İstanbul Altın Rafinerisi Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Esen, altın fiyatlarının 2014&rsquo;te ge&ccedil;tiğimiz yıllara g&ouml;re daha az dalgalandığını ve ihracat ile ithalat dengesinin yeniden sağlandığına dikkat &ccedil;ekti. Esen &lsquo;&lsquo;Bir &ouml;nceki yılın aşırı hareketliliğine bakarsak 2014&rsquo;te &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k oynamalar g&ouml;rmedik. Bir &ouml;nceki yıl biz s&uuml;rekli Amerikan Merkez Bankası ne diyecek diye ağzının i&ccedil;ine bakarken ge&ccedil;en sene bu &ccedil;ok daha bilinen şartlarda devam etti. B&uuml;y&uuml;k s&uuml;rprizler yaşamadık. B&uuml;y&uuml;k krizler adına bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re daha az olay yaşandı diyebiliriz. T&uuml;rkiye genelinde sekt&ouml;rde &Ouml;zel T&uuml;ketim Vergisi&lsquo;nin kaldırılıp Katma Değer Vergisi&rsquo;nin getirilmesi &ouml;nemli bir gelişmeydi. Perakende satışlarda taksit uygulamasının kaldırılması uzun m&uuml;ddet konuşulan bir konu oldu. Ancak Ekim ayı gibi yeniden 4 taksit getirilmesi doğru bir karar oldu. İthalat ve ihracat dengeleri a&ccedil;ısında aslında iyi bir yıl oldu diyebiliriz&lsquo;&lsquo; dedi.-&lsquo;Altın fiyatlarında bu yıl dalgalanmalar g&ouml;receğiz&lsquo;Mehmet Ali Yıldırımt&uuml;rk ise 2014&rsquo;&uuml;n sekt&ouml;r oyuncuları a&ccedil;ısından yorucu bir yıl olduğunu dile getirdi. Yıldırımt&uuml;rk &lsquo;2013 senesine kadar biz jeopolitik gerginlikleri &ccedil;ok fazla fiyatlamamıştık. Biliyorsunuz ge&ccedil;en sene Mart ayında Rusya ile Kırım, g&uuml;ney sınırımızdaki &ccedil;atışmalar jeopolitik gerginliklerin yaşandığı coğrafyalar oldu. Altın fiyatı da ge&ccedil;tiğimiz yıl &ccedil;ok sert dalgalanmalar g&ouml;sterdi. Her ne kadar stabil bir g&ouml;r&uuml;n&uuml;m g&ouml;sterdiyse de yıl i&ccedil;inde &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k dalgalanmalar oldu. Daha sonra ABD Merkez Bankası FED devreye girdi. FED in yıl boyunca aylık 10 milyar dolar tahvil geri alımlarını sonlandırması ve faizler konusunda atacağı adım, altın fiyatlarının dalgalanmasında etkili oldu. &Ouml;zellikle tasarruf ama&ccedil;lı altın yatırımcısının biraz daha &ccedil;ekingen davrandığını g&ouml;rd&uuml;k. Bizim gibi &Ccedil;in ve Hindistan gibi &ccedil;ok y&uuml;ksek miktarlı altın t&uuml;keten &uuml;lkelerde &ouml;zellikle kaldıra&ccedil;lı piyasalarda &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k montanlı işlerin olduğunu g&ouml;zledik. Dolayısıyla altın fiyatları 2014 senesinde kaldıra&ccedil;lı piyasalardaki işlemlerle şekillendi&lsquo; dedi.Yıldırımt&uuml;rk bu yıl da altın fiyatında dalgalanmanın yoğun olarak yaşanacağı bir yıl olacağını s&ouml;yledi. Yıldırımt&uuml;rk &ouml;zellikle Yunanistan&rsquo;da sıkıntılı ge&ccedil;en se&ccedil;im s&uuml;recinin ve buna bağlı Yunanistan&rsquo;ın Euro B&ouml;lgesi&rsquo;nden ayrılması tedirginliğinin, yatırımcının yeniden, altını, g&uuml;venli liman olarak g&ouml;rmesinde etkili olacağını belirtti. Ancak genel trendin d&uuml;ş&uuml;ş y&ouml;n&uuml;nde olacağını da belirtmeden ge&ccedil;medi.Peki ticaret dengelerine baktığımızda tablo ne anlatıyor? İhracat ile ithalat arasındaki dengenin yeniden sağlandığını s&ouml;yleyen Esen&sbquo; &lsquo;2013&lsquo;te 16 milyar dolarlık altın ithalatı, 2014 yılında 7 milyar dolar seviyesine geriledi. 2014 yılı, 2013 yılıyla kıyaslandığında ithalat a&ccedil;ısından tam tersine d&uuml;ş&uuml;k giden, ihracatın y&uuml;ksek olduğu bir yıldı. Sadece Kasım ayında ithalatta bir &ouml;nceki aya g&ouml;re artış yaşandı ancak yıl genelinde ihracatın ağırlığını g&ouml;sterdiği bir yıl oldu&lsquo; dedi. &lsquo;Yatık altında 5 bin ton altın var&lsquo;T&uuml;rkler i&ccedil;in &ouml;nemli bir yatırım aracı olan altının ekonomiye kazandırılması konusunda bug&uuml;ne kadar bankaların, altın bankacılığını geliştirme konusunda adımları olmuş olsa da &ccedil;ok fazla etkili sonu&ccedil; alınamadığı g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. H&uuml;kumetin a&ccedil;ıkladığı yeni Eylem Planı&rsquo;nda da altın bankacılığının geliştirilmesi hedefleniyor ancak desteklerin ne y&ouml;nde verileceği hen&uuml;z belirtilmiş değil. Bu konuyla ilgili Altın Rafinerisi GM. Esen &lsquo;Uzun zamandır yaptığımız analizlere dayanarak yastık altında 5.000 ton altın olduğunu s&ouml;yleyebiliriz. B&ouml;yle baktığımızda &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir ekonomiden bahsediyoruz yani cari olarak ekonominin i&ccedil;inde yeralmayan bir meblağdan bahsediyoruz. Bu yastık altı altının ekonomiye kazandırılması konusunda ciddi &ccedil;alışmalar y&uuml;r&uuml;t&uuml;l&uuml;yor. Bu &ccedil;alışmalara ilk g&uuml;n&uuml;nden itibaren İstanbul Altın Rafinerisi olarak emek verdik. Bankalarla birlikte &ccedil;eşitli devlet mercileriyle birlikte &ccedil;alışmalar yaptık. Bunun sonuncunda ge&ccedil;tiğimiz yıllara baktığımızda 10 ton civarı altın toplanırken bu rakamın 2014 yılında 20 tonun &uuml;zerine &ccedil;ıktığını g&ouml;r&uuml;yoruz. Bug&uuml;ne kadar 40 ton altının yastık altından &ccedil;ıkarılmış olduğunu g&ouml;r&uuml;yoruz. Ancak 5.000 tonla karşılaştırıldığında &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir rakam&lsquo; dedi. Ayşen Esen, Kuyumcukent&rsquo;in yanında yapılması planlanan altın depolama merkezinin altının ekonomiye kazandırılması konusunda &ouml;nemli bir adım olacağını da belirtti.Uzun yıllar yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması s&uuml;rekli dile getirilir ancak bu konuda nelerin yapılıyor olmasından &ccedil;ok, vatandaş nezdinde g&uuml;venin tahsis edilmesi &ouml;ncelik olmalı.