20 maddede çiftçinin 2020 beklentisi

D&uuml;nk&uuml; yazımızda tarım sekt&ouml;r&uuml;ne 2020 nin penceresinden baktık. &Ouml;ne &ccedil;ıkacak konuları &ouml;zetledik. Adana &Ccedil;ift&ccedil;iler Birliği de hem 2019 yılının değerlendirildiği hem de 2020 yılına dair beklentilerin yer aldığı 20 maddelik bir rapor yayınladı. 2020 ve sonraki d&ouml;nem i&ccedil;in &ouml;nemli başlıkların yer aldığı beklentiler &ouml;zetle ş&ouml;yle: 1- Tarım kesiminin sorunlarının masaya yatırılması, tarımın geleceği ile ilgili projeksiyonlar yapılması ve &ccedil;&ouml;z&uuml;m &ouml;nerileri sunulması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından d&uuml;zenlenen 3 &uuml;nc&uuml; Tarım Şurası&rsquo;nın toplanmasını ve sekt&ouml;r paydaşlarının fikirleri alınarak T&uuml;rk Tarımı i&ccedil;in yol haritası &ccedil;izilmesini memnuniyetle karşılıyor ve her 4 yılda bir tarım şurasının toplanarak, &ouml;nceki şura sonu&ccedil;larından hayata ge&ccedil;irilenler de değerlendirilerek kısa ve uzun vadede yapılması gerekenlerle ilgili g&ouml;r&uuml;şlerin ortaya konmasının sekt&ouml;r&uuml;m&uuml;z i&ccedil;in &ccedil;ok faydalı olacağı kanaatindeyiz. Şuranın toplanması kadar sonu&ccedil;larının takip edilmesini de &ouml;nemsiyoruz. 2- T&uuml;rk tarımının geleceğini kurgulamak, projeksiyonlar yapmak ve doğru kararlar alabilmek i&ccedil;in tarımsal verilerin g&uuml;venilir olması &ccedil;ok &ouml;nemlidir. Bu nedenle 2020 yılında bitkisel &uuml;retim ve ekim alanlarımızın &uuml;r&uuml;n bazında dağılımı uydu g&ouml;r&uuml;nt&uuml;leri ve tarım teşkilatlarının arazide yapacakları tarla tespitleriyle belirlenmelidir. Hayvan varlığımız ise k&uuml;pe sayısı ile değil, bizzat ilgili tarım teşkilatı elemanlarının yerinde yapacağı sayım ile belirlenmeli ve a&ccedil;ıklanmalıdır. Bitkisel &uuml;retim miktarımız ve hayvan varlığımız hakkında yapılan spek&uuml;lasyonlara b&ouml;ylece son verilecek ve geleceğimiz i&ccedil;in daha doğru projeksiyonlar yapılarak daha doğru kararlar alınabilecektir. 3- Tarımsal girdi maliyetlerindeki artış &uuml;lkenin her b&ouml;lgesindeki &ccedil;ift&ccedil;ilerimizin ortak sorunudur. Mazot, g&uuml;bre, zirai ila&ccedil;, tohum ve yem gibi ana girdilerdeki fiyat artışlarının &ouml;zellikle &ccedil;ift&ccedil;inin kullanım d&ouml;neminde talebin artmasıyla y&uuml;kselmesi &ccedil;ift&ccedil;imizin &uuml;retim maliyetlerinin de artmasına neden olmaktadır. Gıda enflasyonu ile m&uuml;cadele edilirken ilk odaklanılması gereken konu tarımsal girdi maliyetleri olmalıdır ve Tarım ve Orman Bakanlığı b&uuml;nyesinde oluşturulacak bir kurul ile tarımsal girdi fiyatları haftalık olarak takip edilerek spek&uuml;latif ve nedensiz artışlar olması durumunda rekabet kurulu devreye sokulmalıdır. 4- Gıda sekt&ouml;r&uuml;nde yapılan taklit ve tağşişli &uuml;retimler tarım sekt&ouml;r&uuml;n&uuml; ve halk sağlığını olumsuz etkileyeceğinden cezaların ağırlaştırılması gerekir. Bu konuda hazırlanan yasayla cezalandırmanın ilk yakalanmada uygulanması, sadece parasal ceza değil işyeri kapatma ve tekrarında hapis cezasının da caydırıcı olacağı kanaatindeyiz. 5- Zirai m&uuml;cadele ila&ccedil;larının etkisi ve doz denemeleri yeniden yapılarak Zirai M&uuml;cadele Talimatnamesi yeniden g&uuml;ncellenmelidir. Muadil olarak &uuml;lkeye ithal edilen zirai ila&ccedil;ların etkili maddeleri daha sıkı denetlenmeli ve etki denemeleri yapılmadan ithaline m&uuml;saade edilmemelidir. Aynı iklim kuşağında olduğumuz &uuml;lkelerde kullanılan zirai ila&ccedil;ların denemeleri yapılarak &uuml;lkemizde de kullanımına izin verilmelidir. 6- Tarımsal desteklemeler i&ccedil;inde hedefine ulaşmayan ve verimliliğe yansımayan destek kalemleri &ccedil;ıkartılarak destekleme kalemleri daha sade hale getirilmeli ve &ccedil;ift&ccedil;imize destekleme kararnamesi erken a&ccedil;ıklanarak desteklerin y&ouml;nlendirici olması sağlanmalıdır. 2020 desteklerinin Tarım Şurası sonu&ccedil;larında da vurgulandığı gibi y&ouml;nlendirici olması i&ccedil;in en ge&ccedil; şubat ayında a&ccedil;ıklanması gerekmektedir. 7- Tarımsal desteklerin a&ccedil;ıklanma zamanı kadar &ouml;deme zamanı da tarımın girdi finansmanı i&ccedil;in &ouml;nemlidir. Tarımsal desteklerin &ouml;deme takvimi ile birlikte a&ccedil;ıklanması &ccedil;ift&ccedil;inin &ouml;n&uuml;n&uuml; g&ouml;rmesi ve finansmanını bu şekilde ayarlaması i&ccedil;in gereklidir. Yeni &uuml;retim sezonunda tohum tarlaya d&uuml;şmeden desteklerin &ouml;denmesi tarıma ek finansman desteği olacaktır. 8- Tarım &uuml;r&uuml;nleri ihracatına verilecek her t&uuml;rl&uuml; destek dolaylı olarak tarım sekt&ouml;r&uuml;ne ve tarla bah&ccedil;e fiyatlarına olumlu olarak yansıyacaktır. Yeni pazarlara girmek ve fiyat rekabeti yaratmak i&ccedil;in Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda mal fazlası olan tarımsal &uuml;r&uuml;nlerimiz i&ccedil;in ihracat navlun ve yeni pazar desteği verilmesi tarım i&ccedil;in ek bir destek olacaktır. 9- Ziraat Bankası&rsquo;nın tarım sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in desteği ve y&ouml;nlendirmesi &ccedil;ok etkili bir bi&ccedil;imde hissedilmektedir. Basın&ccedil;lı sulama sistemlerinin yaygınlaşması, b&uuml;y&uuml;k baş hayvancılık tesislerinin kurulması, yeni sera yatırımlarının artması, stratejik &uuml;r&uuml;nlerin ekim alanlarının genişlemesi, iyi ve organik tarım yapan &ccedil;ift&ccedil;i sayısının artması gibi &ouml;rnekler Ziraat Bankası&rsquo;nın sekt&ouml;rdeki etkisini a&ccedil;ık&ccedil;a g&ouml;stermektedir. Ziraat Bankası&rsquo;nın hukuki altyapısını ve s&ouml;zleşme şartlarını kendi b&uuml;nyesinde hazırlayarak &uuml;retici ve &uuml;r&uuml;nlerin alıcısına karşılıklı olarak d&uuml;ş&uuml;k maliyetli finansman sağlaması, s&ouml;zleşmeli tarımı teşvik edecek ve aracı olmaksızın &uuml;r&uuml;nlerin direk t&uuml;keticiyle buluşmasının da yolunu a&ccedil;acaktır. 10- Ziraat Bankası&rsquo;nın işletme kredileri vadesi her 6 ayda bir d&ouml;nem faizi almak kaydıyla eskiden olduğu gibi 24 aya &ccedil;ıkarılmalıdır. B&ouml;ylece hem &ccedil;ift&ccedil;inin her yıl krediyi kapatıp tekrar a&ccedil;ma zorluğu ortadan kalkacak hem de bankamızın dosya y&uuml;k&uuml; azalacaktır. Tarımsal kredi baremleri g&uuml;ncellenerek maliyetler yeniden hesaplanmalı ve &ccedil;ift&ccedil;imiz kapattığından daha az kredi almak durumunda bırakılmamalıdır. 11- Ziraat Bankası&rsquo;nın hayvancılık sekt&ouml;r&uuml;nde en &ouml;nemli girdi olan yem maliyetlerini d&uuml;ş&uuml;rmek i&ccedil;in; yem fabrikaları ve &ccedil;ift&ccedil;inin sabit yem fiyatı ile direkt s&ouml;zleşme yapması şartıyla, yem fabrikalarına d&uuml;ş&uuml;k maliyetli hammadde alım kredisi sunması hayvancılık sekt&ouml;r&uuml;nde &ouml;nemli bir belirsizliği ve maliyet artışını ortadan kaldıracak ve hayvancılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n de gelişmesine destek sağlayacaktır. 12- S&uuml;t hayvancılığı et sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n de temelini oluşturmakta ve sağladığı erkek danalar ile et sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n de hammadde &uuml;reticisi konumundadır. S&uuml;t hayvancılığı yapan &ccedil;iftliklerden erkek dana alımına Ziraat Bankası&rsquo;nın d&uuml;ş&uuml;k faizli kredi sağlaması hem s&uuml;t hem de et sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in b&uuml;y&uuml;k bir destek olacaktır. Bu konuda besi &ccedil;iftlikleri ile s&uuml;t &ccedil;iftlikleri arasında yapılacak erkek dana alım s&ouml;zleşmeleri de teşvik edilerek hammadde temininde dışarıya bağımlılıktan da kurtulma fırsatı yaratılacak ve dişi hayvan kesiminin &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;ilecektir. 13- S&uuml;t hayvancılığının ayakta kalması i&ccedil;in s&uuml;t t&uuml;ketimini teşvik edici her t&uuml;rl&uuml; yayın ve programlar desteklenmelidir. Bunun yanında s&uuml;t sanayicisine verilecek s&uuml;t &uuml;r&uuml;nleri i&ccedil;erisindeki &ccedil;iğ s&uuml;t miktarı karşılığı kadar ihracat desteği de hem s&uuml;t sanayisinin dışarıya a&ccedil;ılmasını g&uuml;&ccedil;lendirecek hem de daha fazla s&uuml;t alımı yapılarak t&uuml;m sekt&ouml;re destek olarak geri d&ouml;necektir. 14- S&uuml;t hayvancılığının d&ouml;nemsel s&uuml;t fazlası nedeniyle fiyat istikrarsızlıklarından korunması i&ccedil;in s&uuml;t&uuml;n yoğun olarak &uuml;retildiği b&ouml;lgeler belirlenerek, &uuml;retici birlikleri veya kooperatiflerine s&uuml;t tozu fabrikası kurma amacıyla hibe destekleri a&ccedil;ıklanmalıdır. &Uuml;retilecek s&uuml;t tozlarının yurt dışına yapılan yardımlar ve &uuml;lke genelinde yapılacak okul s&uuml;t&uuml; projelerinde dağıtılmasına &ouml;ncelik verilerek hızlı t&uuml;ketim yolu da a&ccedil;ılmalıdır. 15- S&uuml;t hayvancılığında verilen &ccedil;iğ s&uuml;t primleri &ouml;nemli ve etkili bir destektir. Ancak her ay girdi &ouml;demesi olan &ccedil;ift&ccedil;iye yılda 3-4 defada prim &ouml;demesi yapmak s&uuml;t &uuml;reticisine finansman maliyeti yaratmaktadır. Bu nedenle Ocak ayının &ccedil;iğ s&uuml;t primini 3 ay arayla Nisan da &ouml;demeye başlanarak her ay aylık s&uuml;t primi &ouml;denmesi &ccedil;ift&ccedil;imiz i&ccedil;in &ouml;nemli bir finansman kaynağı olacaktır. 16- M&uuml;navebe veya ekim deseni olarak adlandırılan aynı tarlaya 3 yıl &uuml;st &uuml;ste aynı &uuml;r&uuml;n&uuml;n ekilmesi halinde t&uuml;m desteklerin kesilecek olması &ccedil;ift&ccedil;imiz i&ccedil;in bir cezalandırmadır. Ekim n&ouml;betinin doğru bir uygulama olduğu herkes tarafından bilinmekle birlikte bunu uygulayan &ccedil;ift&ccedil;iye ekim n&ouml;beti fark desteği ile teşvik edilmesinin daha doğru olacağı kanaatindeyiz. Aynı tarlaya ekim mecburiyeti olan &ccedil;eltik ve &ccedil;ok yıllık bitkilerin yanı sıra, yem bitkileri ve pamuğun da bu kapsamın dışına alınması gerekmektedir. 17- Mali a&ccedil;ıdan b&uuml;y&uuml;k olarak nitelenen &ouml;l&ccedil;ekteki işletmelerimizin defter tutma zorunluluğu vardır. Ancak bu işletmeler devletten aldıkları desteklerden stopaj kesilmesine rağmen destekleri gelir olarak kayıt ederek desteğin gelir vergisini de &ouml;demekte ve &ccedil;ifte vergilendirme doğmaktadır. Bu nedenle deftere tabi olan tarım işletmeleri stopaj kesintisi olan destekleri gelir olarak işlemekten muaf tutulmalıdır. 18- Tarım Kredi Kooperatifleri &ouml;zellikle k&uuml;&ccedil;&uuml;k &ccedil;ift&ccedil;imiz i&ccedil;in &ouml;nemli bir kurumdur. Bu kooperatiflerin asli sahibi ortakları olan T&uuml;rk &ccedil;ift&ccedil;isidir. &Ccedil;ift&ccedil;imizin y&ouml;resel k&uuml;&ccedil;&uuml;k &ccedil;aplı &uuml;r&uuml;nlerini satın alarak a&ccedil;ılan marketlerde satılmasını takdirle karşılamakla beraber bu kooperatiflerimizin asli g&ouml;revi olan girdi maliyetlerini d&uuml;ş&uuml;rme g&ouml;revinden uzaklaşmamalıdır. T&uuml;rkiye&rsquo;de satılan g&uuml;brenin y&uuml;zde 35&rsquo;ini pazarlayan b&uuml;y&uuml;k bir g&uuml;&ccedil; olan kooperatiflerimiz, şube ve personel sayısı, y&ouml;netim şekli ve mal alımı, depolama ve lojistik gibi konularda yeniden yapılanarak piyasadaki en ucuz girdiyi temin etme y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;ğ&uuml;n&uuml; yerine getirmelidir. Aksi takdirde kooperatif olma mantığından uzaklaşacağı unutulmamalıdır. 19- Tarım kesimin en &ouml;nemli ve yaygın &ouml;rg&uuml;t&uuml; olan Ziraat Odaları kayıt tutmak ve aylık istatistik rakamları a&ccedil;ıklamaktan ziyade tarımın sorunları ve &ccedil;&ouml;z&uuml;mleri i&ccedil;in g&uuml;ndem oluşturmalı, tarım politikaları &uuml;retmeli ve &ccedil;ift&ccedil;imizin menfaati olan her ortamda tarımı konuşabilmeli, yapıcı eleştirilerde bulunabilmelidir. &Ccedil;ift&ccedil;imizin daha adil ve g&uuml;&ccedil;l&uuml; temsil edilmesi a&ccedil;ısından Ziraat Odalarındaki delege sistemiyle se&ccedil;im yerine &Ccedil;KS&rsquo;ye kayıtlı her &uuml;yenin oy kullanabileceği bir sisteme ge&ccedil;ilmelidir. 20- Tarımda &ouml;rg&uuml;tlenme ve politika belirleme amacıyla kurulan ulusal tarım konseyleri tamamıyla etkisiz kalmıştır. Sadece Ulusal S&uuml;t Konseyi belirlediği &ccedil;iğ s&uuml;t alım fiyatı ile piyasa belirleyici fonksiyona sahip olmaktadır. Ancak kurulduğu g&uuml;nden bug&uuml;ne s&uuml;t sanayicisinin y&ouml;nettiği Ulusal S&uuml;t Konseyinde belirlenen &ccedil;iğ s&uuml;t alım fiyatının da ne kadar adil olduğu tartışmalara a&ccedil;ık bırakılmaktadır. &Uuml;lkemizde alacağı hammadde fiyatını kendisi belirleyen ve bu fiyatı da yaklaşık 14 ay sabitleyen başka bir kurum yoktur. Ulusal S&uuml;t Konseyinde &uuml;reticinin temsil şekli de yeniden belirlenmeli ve sanayiciye verilen temsil şekli aynen &uuml;reticiye de tanınarak konsey başkanlığı da d&ouml;n&uuml;ş&uuml;ml&uuml; olarak yapılmalıdır. Adana &Ccedil;ift&ccedil;iler Birliği Başkanı Mutlu Doğru imzasıyla yayınlanan rapor, sadece sorunları tespit etmekle kalmıyor, &ccedil;&ouml;z&uuml;m &ouml;nerilerini de gayet net bir şekilde ortaya koyuyor. Ve hatta sorunların &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde aktif rol alması gerekirken, beklenen hamleleri yapamayan kurum ve kuruluşların yapısı ve işleyişine dair de &ouml;nemli bir a&ccedil;ılımda bulunuyor. Ger&ccedil;ek &ccedil;ift&ccedil;ilerin sesine kulak vermekte fayda var. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

20 maddede çiftçinin 2020 beklentisi

Diğer Yazılar