Küresel yatırımcıları endişelendiren 12 önemli sorun

K&uuml;resel yatırımcıları endişelendiren 12 &ouml;nemli sorun2008 krizi k&uuml;resel ticarete &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir zarar verdi. CPB D&uuml;nya Ticaret G&ouml;zlemcisi (CPB World Trade Monitor) 1991 yılından bu yana k&uuml;resel ticaret verilerini takip ediyor ve yayınlıyor. Verilere bakınca şu ger&ccedil;ekle karşılaşıyoruz: 2008 krizi &ouml;ncesinde y&uuml;zde 7&rsquo;ye &ccedil;ıkan &ldquo;d&uuml;nya ithalatı b&uuml;y&uuml;me oranı trendi&rdquo; 2008 krizinden bu yana y&uuml;zde 5&rsquo;e doğru d&uuml;şme eğiliminde. 2008 krizi &ouml;ncesinde y&uuml;zde 9&rsquo;u aşan &ldquo;gelişmiş &uuml;lkeler ithalat b&uuml;y&uuml;me oranı trendi&rdquo; y&uuml;zde 7&rsquo;lere doğru d&uuml;şme eğiliminde. Aynı d&ouml;nemde &ldquo;gelişmekte olan &uuml;lkelerin ithalat b&uuml;y&uuml;me oranı trendi&rdquo; y&uuml;zde 6&rsquo;lardan y&uuml;zde 3&rsquo;lere doğru d&uuml;şme eğiliminde. Bir &uuml;lkenin ithalatı bir başka &uuml;lkenin ihracatı olduğu i&ccedil;in bu rakamları ihracat olarak da okuyabilirsiniz. Keza ilk veriyi &ldquo;d&uuml;nya ihracatı b&uuml;y&uuml;me oranı trendi&rdquo; olarak.Ge&ccedil;en yazımızda resesyonun değişen tanımından bahsetmiş ve d&uuml;nya ekonomisinin resesyona doğru evrildiğini ima etmiştik. Evet, ticaret olmayınca b&uuml;y&uuml;me olmaz. B&uuml;y&uuml;me olmayınca k&acirc;r olmaz. K&acirc;r olmayınca vergi olmaz! Peki, k&acirc;r ve vergi olmayınca kim hisse senedi ya da devlet tahvili ve &ouml;zel sekt&ouml;r tahvili yatırımı yapar?Şunu s&ouml;ylemek istiyoruz: Piyasa oyuncularında işlerin iyi gitmeyeceğine dair bariz bir endişe var! Andrew Garthwaite, Cuma g&uuml;n&uuml; yayımlanan bir Credit Suisse raporunda bu endişenin kaynağıyla ilgili şu tespitleri yapıyor: &ldquo;M&uuml;şterilerin perspektifleri: Kaybolmuş ve ayı piyasası beklentisinde (lost and bearish). Garthwaite şunu s&ouml;yl&uuml;yor: ABD&rsquo;de yapılan toplantıların kabaca y&uuml;zde 80&rsquo;ininde m&uuml;şteriler g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir ayı piyasası beklentisi i&ccedil;inde. İlk defa bu kadar &ccedil;ok insan &lsquo;mevcut ortamda kayıp olduğunu&rsquo; s&ouml;yl&uuml;yor. Ancak ABD dışında piyasalardaki ralli nedeniyle &ccedil;ok daha dengeli bir durum var. Rapor, &ccedil;oğu ABD k&ouml;kenli m&uuml;şterilerindeki b&uuml;y&uuml;k endişenin kaynağını 12 başlık altında &ouml;zetliyor:1) K&uuml;resel b&uuml;y&uuml;me d&uuml;ş&uuml;yor. &Ouml;zellikle &Ccedil;in ve gelişmekte olan &uuml;lkelerden kaynaklı olarak k&uuml;resel b&uuml;y&uuml;menin d&uuml;şmesi, endişe yaratıyor.2) &Ccedil;in sert iniş riskiyle karşı karşıya. &Ccedil;in d&uuml;nya GSYH&rsquo;nın y&uuml;zde 15&rsquo;i. D&uuml;nya &ldquo;capex&rdquo;inin y&uuml;zde 30&rsquo;u. Dikkat &ccedil;ekilen noktalar ş&ouml;yle: i) &Ccedil;in reel sekt&ouml;r&uuml;nde zayıflıklar, ii) Zombi sermaye derecesi, iii) &Ccedil;in politika yapıcılarının kredibilite kaybetmesi, iv) Yatırım ve imalatla ilgili değişkenleri aşan bir b&uuml;y&uuml;me zayıflığı, v) &Ccedil;in &uuml;cret b&uuml;y&uuml;mesinin s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir olmaması, vi) Yuan&rsquo;ın değer kaybetmesinin ka&ccedil;ınılmaz olduğuna dair beklentiler ve vii) Dış bor&ccedil; baskısının azalmayacak olması. 3. Kredi şişmesi. Bu başlık altındaki endişe kaynakları i) ABD hane halkının halen aşırı bor&ccedil;lu olması, ii) GEM (Growing &ndash; Equity Mortgage) &ouml;zel borcunun y&uuml;ksek olması, iii) Y&uuml;ksek getirili kredi spread&rsquo;lerinin a&ccedil;ılıyor olması. 4. Fed&rsquo;in &ccedil;ok erken faiz artırma riski. M&uuml;şterilerinin yaklaşık &uuml;&ccedil;te ikisi gibi Credit Suisse de Fed&rsquo;in faiz artırmasını bir politika hatası olarak g&ouml;r&uuml;yor. M&uuml;şterilerin &uuml;&ccedil;te biriyse &ldquo;faiz artırımı belirsizliği azaltır&rdquo; g&ouml;r&uuml;ş&uuml;nde.5. Politika yapıcılarının elinde kullanabilecekleri silahın kalmaması &ndash; QE&rsquo;lerin etkin olmadığının ispatlanması. Credit Suisse&rsquo;in bir&ccedil;ok m&uuml;şterisi niceliksel gevşeme politikalarının işe yaramadığı g&ouml;r&uuml;ş&uuml;nde. Finansal olarak daha korunmasız bir d&uuml;nyaya doğru gidiş, yatırımcıları korkutuyor.6. K&uuml;resel FX rezervlerinin azalıyor olması. Credit Suisse hesabına g&ouml;re k&uuml;resel d&ouml;viz rezervleri 100 milyar dolar d&uuml;şm&uuml;ş durumda. Bir&ccedil;ok m&uuml;şterilerine g&ouml;re bu bir ayı piyasası sinyali.7. Hisse senedi değerlemelerinin &ccedil;ok y&uuml;ksek olması. Credit Suisse tarafından yapılan d&ouml;rt değişik hesaplamaya g&ouml;re hisse senetleri y&uuml;zde 20 pahalı.8. Kazan&ccedil; revizyonları keskin bir şekilde d&uuml;ş&uuml;yor. Credit Suisse&rsquo;e g&ouml;re ayı piyasasından s&ouml;z edebilmek i&ccedil;in kazan&ccedil; revizyonunun y&uuml;zde 5&rsquo;i bulması gerekiyor. Hen&uuml;z bu y&ouml;nde bir veri yok. Ancak ABD GSYH&rsquo;sı y&uuml;zde 1.2&rsquo;nin altına inerse veya &uuml;cret b&uuml;y&uuml;mesi y&uuml;zde 3&rsquo;&uuml; aşarsa, bu bir ayı piyasası işaretidir. ABD Q3 tahmini b&uuml;y&uuml;mesi y&uuml;zde 1&rsquo;in altında.9. Siyasi manzara giderek daha az &ldquo;şirket dostu&rdquo; hale geliyor. D&uuml;nyanın, daha az kapitalist dostu bir ortama doğru gidiyor olması endişe kaynağı. Şirketlerin daha fazla vergi &ouml;deyeceği bir d&uuml;nyaya giriyoruz. 10. Şirketlerin yeterince yatırım yapmaması. Kendi hisselerini satın almaları ve verimlilik artırıcı yatırımlardan uzak duruyor olmaları endişeleri artırıyor.11. Petrol fiyatlarının d&uuml;şmesi riski. İran ve Irak zorlansın diye pazar payını kaybetmek istemeyen Suudi Arabistan&rsquo;ın fiyat d&uuml;ş&uuml;rmeye devam edecek olması yatırımcıları korkutuyor. (Petrol fiyatları d&uuml;ş&uuml;nce malum: &ldquo;Everything is on sale.&rdquo; V.&Ouml;) 12. Son rotasyonların bir&ccedil;ok yatırımcıya verdiği zarar. Ge&ccedil;en haftalarda bariz bir rotasyona şahit olduk. Bir&ccedil;ok yatırımcı bundan zarar g&ouml;rd&uuml;. Momentumdaki tersine d&ouml;n&uuml;ş&uuml;n, şahit olduğumuzdan daha uzun s&uuml;receğine dair beklenti de &ouml;nemli bir endişe kaynağı. (Rotasyon bir yatırım stratejisi. Varlığın performansına g&ouml;re ait olduğu sekt&ouml;r&uuml;n portf&ouml;ydeki ağırlığını azaltmak ya da artırmak anlamına geliyor. V.&Ouml;) Peki, bu t&uuml;r ortamlarda ne yapmalı?Biliyoruz ki insan tasarruf yaparak değil, yatırım yaparak para kazanır.Jim Rogers&rsquo;ın yatırımla ilgili s&ouml;ylediklerine kulak verelim: &ldquo;Fiyatı d&uuml;ş&uuml;kken al, y&uuml;ksekken sat. Bu kadar basit! Sorun, neyin fiyatının d&uuml;ş&uuml;k, neyin y&uuml;ksek olduğunu bilmekte.&rdquo;İyi haftalar.