Vatandaşlıktan çıkarılan memur emeklisi aylık alamaz
Ali Bey, bu ülke artık yaşanmaz hale geldi; başka bir ülkeye gitmek ve vatandaşlıktan da çıkmak istiyorum, hatta iltica etme amacındayım. Ancak ben kamudan memur olarak emekli oldum. Yine de emekli aylığımı almaya devam edebilir miyim? İsmi saklı
SSK ve Bağ-Kur'dan emekli olanlar veya halen çalışanlar, TC vatandaşlığını kaybetseler bile emekli aylığı alabilirler. Eğer emekli değillerse, emeklilik başvurusunu vatandaş olmasalar da yapabilirler. Ancak 5434 sayılı Kanun vatandaşlığı baz aldığından, vatandaş olmayanlar Emekli Sandığı'ndan emekli olamaz, emekli aylığı alamazlar, ama uluslararası sözleşmelerden doğan hakları var.
Sayın okurum, 1.10.2008 gününden önce memur olanlar ile memur emeklisi olanlar hakkında mülga 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. Bahsi geçen 5434 sayılı Kanun'un 92. maddesi şöyledir: "İştirakçilerden Türk vatandaşlığından çıkarılan, Türk vatandaşlığını bırakan, yabancı memleket uyruğuna girenlerin (Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç) bu kanunla tanınan her çeşit hakları düşer.
ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER DE KANUN NİTELİĞİNDEDİR
Aylık almakta iken veya aylık bağlama hakkı doğmadan önce, tanınan her çeşit hakları bu madde uyarınca düşenler, bu durumlarının ortadan kalkması halinde, sandığa yazılı olarak yapacakları müracaatları takip eden ay başından itibaren ve bu kanunda öngörülen diğer şartları da taşımaları kaydıyla bu haklardan yeniden yararlanırlar. Yukarıdaki hükümler 88'inci madde kapsamına girenlerle dul ve yetimleri hakkında da uygulanır."
Bu duruma göre, memur emeklisi olarak başka bir ülke vatandaşlığına geçer ve Türk vatandaşlığında da kalırsanız (çifte vatandaş) emekli aylığınızı aynen almaya devam edersiniz. Ancak madde metnine göre yeni adıyla SGK size emekli aylığı ödemez.
Yukarıda verdiğim bu hükme göre, aslında SGK'nın emekli aylığını kesmesi gerekir. Fakat uygulama bu madde kapsamında değildir. Çünkü, bizim de ülke olarak altına imza attığımız ILO'nun 118 sayılı "VATANDAŞLAR İLE VATANDAŞ OLMAYAN KİMSELERE SOSYAL GÜVENLİK KONUSUNDA EŞİT MUAMELE YAPILMASI HAKKINDA SÖZLEŞME" gereğince, Türk vatandaşlığından çıkan, bırakan kişiler şayet bu sözleşmeye imza atmış veya bu sözleşmeye imza atmamış olsa bile ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi yapmış bir ülke vatandaşlığına geçerlerse, emekli aylıklarını almaya devam ederler.
SSK VE BAĞ-KUR EMEKLİLERİ İÇİN VATANDAŞLIK ŞARTI YOK
Öte yandan vatandaşlık şartı sadece memur ve memur emeklileri içindir; onlardan da 1.10.2008 gününden önce memur olanlar ile emekli olanları ilgilendirir. SSK'dan veya Bağ-Kur'dan emekli olanlar ile olacak olanların vatandaşlık konusu ile aylıkları arasında ilişki yoktur. Öte yandan, 1.10.2008 gününden sonra memur olanlar da 5434'e değil 5510 sayılı Kanun'a tabi olduklarından onların da vatandaşlık ile emekli aylıkları arasında ilinti yoktur. Türk vatandaşı olmasalar da emekli olurlar, emekli aylığı da alırlar.