TL'ye ve Türkiye'ye yatıran kazandı
Yılın ilk yarısında Türkiye’ye ve TL’ye, reel ve finansal yatırım yapan yerliler de yabancılar da, kazandı. TL’nin değerlenmesinden dolayı yabancının kazancı daha yüksek oldu.
REEL KESİM % 3.2 BÜYÜDÜ: Reel ekonomiye yatıranın kazancını, kabaca milli gelirin büyüme oranı olarak alıyoruz. Büyüme ilk çeyrekte yüzde 3.2 oldu. İkinci çeyrekte bunun biraz daha artması bekleniyor. Bizim yıllık tahminimiz yüzde 5’i bulacağı yönünde. Üretim, inşaat ve ticaret olmak üzere reel ekonomiye yatırım yapanların enflasyondan arındırılmış ortalama büyüme ve kazancı yaklaşık bu kadar.
FİNANSIN BÜYÜMESİ % 2.3: Yerlilerin finansal araçlara yatırımı ilk yarıda yüzde 4.32 ile sınırlı büyüdü. Yüzde 1.95’lik tüketici enflasyonundan arındırdığımızda geriye yüzde 2.32’lik bir artış kalıyor. Bu da reel yatırımların altında. KAZANÇ BORSADAN: Yatırımcıya en yüksek kazancı hisse senetleri sağladı. Onların içinde de bankacılık en önde gidiyor. Çünkü faiz düşüşünün banka kârlarını artırması bekleniyor. Sanayi sektörü hisselerinin getirisi reel yüzde 8’de kalırken bankaların ki bunun 3 katını buldu.
EUROBOND’UN PRİMİ: Türkiye’ye yatırımın kazandırdığını gösteren bir başka yatırım aracı da Eurobond’lar. 2030 vadeli Eurobond’un sadece değer artışından dolayı reel getirisi yüzde 5.90’ı buldu. Buna yarı yıl için yüzde 3 civarına denk gelecek faiz ödemesi de eklendiğinde yüzde 9’a çıkan bir getiriye ulaşılır.
FAİZDE ÇİFTE KAZANÇ: Faizlerde ise gösterge bononun 6 aylık getirisi yüzde 4.22. Buna yılbaşından haziran sonuna kadar 2.5 puana varan faiz düşüşünden elde edilen sermaye kazancı da eklendiğinde, yüzde 7 getiriyi bulmak mümkün.
MEVDUAT FIRSATI: Yıl ortası bilanço düzenlemesi, mevduatı kaptırmama veya şok bir dalgaya hazırlık nedeniyle mevduat faizlerinin ortalaması yüzde 10’u geçti. 100 bin TL ve üstü mevduatlar için bankaların internette uyguladıkları faizin ortalaması bu. Mevduat faizi bu yönüyle diğer faizlerin üzerine çıkmış. Mayıs ayına göre de 1 puandan fazla sıçramış. Bilanço etkisi çok baskınsa oranların aşağı gelmiş olması gerekir.
DÖVİZ VE ALTINDA KAYIP: Tasarruf araçlarının kaybettireni ise döviz ve altın. Bunlar geçen yılın kazandıranlarıydı. Bu yılbaşında Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın söylediği “TL, bu yıl kazandıracak” sözünü doğrularcasına ilk yarıda hem dolar hem Euro TL’ye karşı yüzde 5’in üzerinde kaybettirdi. Yarım dolar ve yarım Euro’dan oluşan döviz sepetinin kaybı yüzde 5.81’i buldu.
YABANCIYA ÇİFTE KAZANÇ: İşte kurların TL’ye göre bu kaybı yabancının kâr hanesini daha kabarttı. Türkiye’de yatırım yapabilmek için mecburen döviz bozdurup TL’ye geçiyorlar. TL enstrümanlardan nominal getiri yanında bir de kurların düşüşü kadar bir kazancı elde ediyorlar. Yabancıların döviz sepetine göre ilk yarıdaki kârları tahvillerde yüzde 10.65, İMKB-30’da yüzde 32.19’a varıyor.
SONUÇ: “Taklit eden papağandır... Seçicilik insanın en önemli özelliğidir.” Mevlânâ