Bloomberght
SON DAKİKA
Bloomberg HT Görüş Ekonomide yakalanan yeni hikâye

Ekonomide yakalanan yeni hikâye

Giriş: 26 Nisan 2013, Cuma 09:08
Güncelleme: 26 Nisan 2013, Cuma 09:08

Güneydoğu için açıklanan barış süreci, önemli bir dönemeci döndü. Görüşmelerin başlaması ile barış süreci yoluna girilmişti. Bu ilk dönemeç. PKK 8 Mayıs'tan itibaren çekileceğini açıkladı. Tabii ki yol boyunca daha birçok dönemeçler olacak. O dönemeçler aşıldıktan sonra süreç başarıyla tamamlanacak. Her dönemeçte de kaza yapma ihtimali var.

Siyaset bir tarafa, barış süreci ile Doğu ve Güneydoğu ekonomik yönden kervana katılma olanağını yakalayabilir. Bu iki bölge Karadeniz ve kısmen İç Adadolu ile en az gelişen bölgelerdir. Son iki bölgenin kalkınamamasında terör diye bir neden yoktur. Ama Doğu ve Güneydoğu'nun geri kalmasında neden bellidir.

■ Çünkü can güvenliğinin olmadığı yerde yatırımın ve üretimin yapılması, ticaretin ve turizmin gelişmesi mümkün değildir.

■ Hatta bölgenin klasik ekonomik faaliyetlerinden ve önemli gelir kalemlerinden olan hayvancılık bile sürdürülemedi. Dağdaki hayvan, dağdaki için bulunmaz nimet. İzlenen ekonomik politikaların da etkisi oldu ama şüphesiz ki terörün tırmanması da Doğu ve Güneydoğu'da hayvancılığı bitirme noktasına getirdi.

■ Bu azalma da bir ölçüde etkiledi ve yanlış politikalar sonucu fiyatlar tırmanarak dünyanın en pahalı etini yiyen ülkelerden biri Türkiye oldu. Şimdi bölgenin normale dönmesiyle kaybolan veya çok azalan ekonomik faaliyetler yeniden canlanabilir.

■ Canlanacak sektörlerin başında hayvancılığın gelmesi, hem fiyat düşüşü ile hem de ithalatı sınırlayarak ekonomiye katkı yapar.

■ Yeniden ivme kazanacak başka bir sektör de turizmdir. Karadeniz'den başlayan turlar Doğu ve Güneydoğu'ya devam ediyordu. Terörle birlikte kesilen bu turların başlamaması için bir neden yok artık.

■ Bu iki bölgeye en büyük yatırım teşviklerinin verilmesi, güvenliğin sağlanmasıyla birleşerek yeni yatırımları tetikleyebilir.

■ Bölgenin güvenli hale getirilmesinin en önemli ekonomik sonuçlarından biri de enerji hatlarının kurulması olacak.

■ Daha da önemlisi, barışın kalıcı olmasıyla çatışmalara ayrılan kaynakların tasarruf edilecek olmasıdır. 30 yıl için 300 milyar dolarlık bir harcama hesaplanıyor. Her yıla 10 milyar dolar düşer.

ZİNCİRLEME ETKİ: Bütün bunları alt alta eklediğimizde bölgede ekonomik kalkınmayı hızlandırıcı, bölgesel farklılıkları azaltıcı zincirleme bir etki yaracağı açık. Buradan dünyaya anlatılabilecek ve iyi pazarlanacak bir ekonomik hikâye de çıkar.

Nitekim uluslararası reyting kuruluşları buna veya ekonomik katkıya dikkat çekti. Moody's barış sürecine atıfta bulunarak ülke notunu artırmaya kapıyı araladı. Muhtemelen bu artışı önümüzdeki dönemde gerçekleştirecek.

Hem not artırım beklentisi hem de barış sürecinin etkisiyle Türkiye finansal piyasaları diğer gelişmekte olan piyasalardan pozitif yönde ayrışmaktadır.

■ Hazine faizi dün yüzde 5.38 ile tarihi en düşük düzeyine indi.

■ Borsa 85.573 ile rekor seviyesine yeniden yaklaştı.

Süreç henüz yenidir ama ekonomide bir dizi zincirleme etkiye sahiptir. Bir öncekinin başarısızlıkla sonuçlanmasından dolayı, bu sürece ihtiyatlı bir yaklaşım söz konusudur. Bu nedenle finansal piyasalarda fiyatlama ihtiyatlı bir şekilde yapılmaktadır.

SONUÇ: "Barış bile büyük ücretlerle satın alınır."Benjamin Franklin