Enflasyon sepetinde 'gıda'nın payı doğru mu?

T&uuml;rkiye, son d&ouml;nemde bir t&uuml;rl&uuml; tutturulamayan enflasyon hedefini ve bu yıl olumsuz iklim koşullarının da etkisiyle y&uuml;kselen gıda fiyatlarının t&uuml;keticiye yansımasını uzun s&uuml;redir konuşuyor. Ge&ccedil;tiğimiz &ccedil;arşamba g&uuml;n&uuml; ger&ccedil;ekleştirilen Tarım &Uuml;r&uuml;nleri İhracatı Değerlendirme Toplantısı nda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker &ouml;nemli bir a&ccedil;ıklamada bulundu. AB nin enflasyon sepetindeki gıdanın ağırlığı ile T&uuml;rkiye deki gıdanın ağırlığı arasında fark olup olmadığına bakmak gerektiğini ifade eden Eker, gıdanın enflasyon sepetindeki ağırlığının azaltılması y&ouml;n&uuml;nde &ouml;neride bulundu. Tarım Bakanı Mehdi Eker&rsquo;in bu a&ccedil;ıklamalarına farklı yorumlar geldi. Garanti Yatırım Başekonomisti Gizem &Ouml;ztok Altınsa&ccedil;, s&ouml;z konusu adımın sağlıklı bir sonu&ccedil; vermesi konusunda temkinli. Farklı &uuml;lkelere de bakıldığı zaman enflasyon sepetinde gıdanın payının genelde y&uuml;zde 25-30 civarında olduğunu hatırlatan Altınsa&ccedil;, &ldquo;Bu &ccedil;ok y&uuml;ksek bir rakam değil. Sonu&ccedil; itibariyle gıdadan kaynaklanan bir enflasyon var diye kalkıp o sepeti y&uuml;zde 30&rsquo;lardan y&uuml;zde 20&rsquo;lere indiremezsiniz. Ger&ccedil;ek enflasyonu yansıtması a&ccedil;ısından o sepetin yapılmasında bir s&uuml;r&uuml; teknik detay var. O y&uuml;zden g&ouml;zden ge&ccedil;irebilirler ve isterlerse de yaparlar. Ama bunun sağlıklı bir sonu&ccedil; vermesi tartışılır&rdquo; dedi. - Prof. Dr. Arzova: Enflasyon sepetinde gıdanın aldığı pay azaltılmalı - Marmara &Uuml;niversitesi &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Prof. Dr. Burak Arzova ise bu konuda farklı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yor. Enflasyon sepetinde gıdanın y&uuml;zde 24.6&rsquo;lık payının daha aza d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesini savunan Prof. Dr. Arzova, T&uuml;rkiye&rsquo;nin son 10 yılda &ouml;zellikle gelir d&uuml;zeyinde b&uuml;y&uuml;k ilerleme kaydettiğini ve bireysel gelirlerin arttığını hatırlatarak, &ldquo;Bu hem istatistiki verilerle kanıtlandı hem de harcama potansiyeline bakıldığında harcama &ccedil;eşitliliği daha farklılaştı. Dolayısıyla T&uuml;rkiye&rsquo;nin bu ilerleyen gelir d&uuml;zeyinin artışına karşılık enflasyon sepetinde gıdanın aldığı payın da azaltılması gerekiyor. Her gelişen &uuml;lke, gelişim s&uuml;recinde gıdaya harcamış oldukları payı azaltıp diğer t&uuml;ketim &uuml;r&uuml;nlerine olan payı artırıyor&rdquo; dedi. Prof. Dr. Arzova, Euro B&ouml;lgesi enflasyon sepetinde gıda, alkol ve t&uuml;t&uuml;n&uuml;n toplam payının y&uuml;zde 19.76 olduğunu da hatırlatıyor. T&uuml;rkiye&rsquo;nin bu potansiyeliyle enflasyon sepetinde gıdanın payının belki y&uuml;zde 24.6 olarak kalmayabileceğini belirten Prof. Dr. Arzova, &ldquo;Bu oran y&uuml;zde 23 ya da 22 olabilir ama daha azalan bir payının olması lazım. Bu, bizim enflasyon hesaplarımızı tamamen etkileyebilecek olan unsurlardan bir tanesi. Bunu, ş&ouml;yle algılamamak lazım: &lsquo;Enflasyonu d&uuml;ş&uuml;remiyoruz, bunda en b&uuml;y&uuml;k pay gıdanın, o zaman biz gıdanın aldığı payı azaltalım&rsquo; anlamında değil. T&uuml;rkiye&rsquo;nin geliri artmaya başladık&ccedil;a buradaki payı azalacaktır. O y&uuml;zden kıyaslama &uuml;lkelere bakmakta fayda var&rdquo; diye konuştu. - Dr. Tuğberk &Ccedil;itilci: Enflasyon sepetinin i&ccedil;eriği ile oynamak &ccedil;ok sağlıklı olmaz Sanko Menkul Değerler Araştırma M&uuml;d&uuml;r&uuml; Dr. Tuğberk &Ccedil;itilci ise enflasyonda yapısal bir sorun olduğunu ve sepetin ağırlıklarıyla oynamanın &ccedil;ok tutarlı olmayacağı g&ouml;r&uuml;ş&uuml;nde. &Ccedil;itilci, &ldquo;Bunu Ecevit d&ouml;neminde de yaşamıştık. Kiralar y&uuml;zde 25 oranında sabit tutulmuştu. Sonra acısı bir şekilde &ccedil;ıkıyor. Biz ger&ccedil;ekten burada yapısal fakt&ouml;rler nedir onları iyi analiz etmemiz gerekiyor. Yani sepetin ortalama madde fiyatları ya da sepetin i&ccedil;eriği ile oynandığında &ccedil;ok sağlıklı bir şey olmaz diye d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum&rdquo; dedi. - Prof. Dr. Erdoğan: T&Uuml;İK hesaplaması yeniden g&ouml;zden ge&ccedil;irilip, g&uuml;ncellenebilir Konuya bir başka a&ccedil;ıdan bakan isim ise Piri Reis &Uuml;niversitesi Rekt&ouml;r&uuml; Prof. Dr. Oral Erdoğan. Prof. Dr. Erdoğan, T&Uuml;İK&rsquo;in hesaplama y&ouml;nteminin g&uuml;n&uuml;m&uuml;z&uuml;n şartları ve uluslararası kriterleri de g&ouml;z &ouml;n&uuml;ne alarak g&uuml;ncellenmesi gerektiğine değindi. Hesaplamaların &ouml;zellikle değişen iklim koşulları, teknolojik gelişmeler, &uuml;retim kapasiteleri ve ihracat potansiyellerinin dikkate alınarak yeniden g&ouml;zden ge&ccedil;irilmesinin doğru bir yaklaşım olacağını ifade eden Prof. Dr. Erdoğan, bu konuda T&Uuml;İK&rsquo;in &uuml;niversiteler, sivil toplum kuruluşları, &uuml;retici birlikleri ile bu konuda s&ouml;z sahibi olan kişi ve kurumlardan oluşturulacak bir komitenin ortak bir &ccedil;alışma yapması gerektiğini s&ouml;yledi. Bloomberg HT Edit&ouml;r&uuml; İrfan Donat idonat@bloomberght.com

Enflasyon sepetinde 'gıda'nın payı doğru mu?

Tarım Bakanı Mehdi Eker'in enflasyon sepetinde gıdanın payının azaltılması yönündeki önerisine farklı yorumlar geldi. Sepetin içeriği ile oynamanın sağlıksız olacağı görüşü de var, TÜİK'in hesaplamaları güncellemesi gerektiğini savunanlar da

Öne Çıkanlar