Er Yatırım/Çelikkanat: Maliyetler bizi çok yordu

Er Yatırım Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Ferzan &Ccedil;elikkanat Bloomberg HT&rsquo;de &Uuml;st D&uuml;zey programına konuk oldu. Turizm sekt&ouml;r&uuml;n&uuml; değerlendiren &Ccedil;elikkanat, y&uuml;kselen maliyetlerden dolayı umduklarını bulamadıklarını belirterek &ldquo;2023 yılı bizi biraz hayal kırıklığına uğrattı. Fakat cirolarla k&acirc;rlılıkların birbirleriyle paralel gittiği bir d&ouml;nem yaşadık. Enflasyonla kurun biraz daha sabit gitmesi ve talebin de maliyet artışlarıyla birlikte yavaşlaması, 2024 &uuml;n başından itibaren b&uuml;t&ccedil;elerimizde belli oranda sapmaya sebep olmaya başladı. Tabi ki T&uuml;rkiye nin ana gelir kalemi seyahati &ouml;zellikle Akdeniz kıyısı ve Akdeniz &ccedil;anağındaki otelcilik ve turizm anlayışı olduğu i&ccedil;in gelirlerin b&uuml;y&uuml;k bir kısmını 2024 yazında toplayacağımızı umut ettik. 2024 &uuml;n 1. ve 2. &ccedil;eyreğinde turizm hareketleri biraz daha şehiri&ccedil;i aktivitelerdi ve k&uuml;lt&uuml;r turizminde, y&uuml;kselen sağlık turizminde &ccedil;ok ciddi gelir ve ciro yaratmaya başlamıştı. &Ouml;zellikle acentaların ve tur operat&ouml;rlerinin yaz sezonu i&ccedil;in &ouml;nden yaptığı anlaşmalarla 2024 yazı i&ccedil;in aslında ciddi umutlar vardı. Nitekim hedeflerimiz de 50 milyar dolar gibi bir turizm gelirinden 60 milyar dolar bir turizm hedefine y&ouml;nelmişti. Ancak tabi evdeki hesap &ccedil;arşıya uymadı. &Ouml;zellikle y&uuml;kselen maliyetlerdeki sıkıntılardan dolayı umulduğu gibi bir Haziran-Temmuz periyodu yaşayamadık. Bunu da zaten a&ccedil;ıklanan son verilerde de g&ouml;r&uuml;yoruz. Aslında yaz turizminin Ağustos ayı itibariyle daha yeni yeni toparlandığını g&ouml;r&uuml;yoruz, Eyl&uuml;l-Ekim de sezonluk kaymanın bir sebebi olarak yaz sezonun bir par&ccedil;ası oldu. Olimpiyatlar vardı, Avrupa Şampiyonası vardı, o y&uuml;zden yerli turistin tatili ve harcama alışkanlığı biraz daha Eyl&uuml;l-Ekim e kaydı diyebiliriz.&rdquo; değerlendirmesini yaptı. Şehiri&ccedil;i turizmde ise iyi bir sezon kaydettiklerini belirten &Ccedil;elikkanat &ldquo;Eğer doğru bir yatırım modeli ve finansman maliyetiyle kendi ana giderleri i&ccedil;erisinde bir planlama yaptıysa şehiri&ccedil;i otelciliği her zaman biraz daha tatil otelciliğinden farklı dinamiklerle para kazandıran bir yapıda. Hatta otelcilik gelirlerin değil giderlerin doğru kontrol edilerek para kazanılan bir sekt&ouml;rd&uuml;r. Şehiri&ccedil;i otelciliğinde iyi bir sezon ge&ccedil;irdik.&rdquo; ifadesini kullandı. &ldquo;K&acirc;rlılıkla ilgili ciddi problemler yaşadık&rdquo; Maliyetlerin zorlayıcı olduğunu kaydeden &Ccedil;elikkanat &ldquo;Giderler &ccedil;ok y&uuml;ksek olduğu i&ccedil;in cironun elde edildiği satır sonunda maalesef k&acirc;rlılıkla ilgili &ccedil;ok ciddi problemler yaşadık. Bu inkar edilemez maliyetler bizi &ccedil;ok yordu. Ciro bir işletmenin bor&ccedil; alabilme kapasitesini g&ouml;sterir, karlılık bor&ccedil; &ouml;deyebilme kapasitesini g&ouml;sterir. Bor&ccedil;lu turizmci kar etmediği zaman borcunu &ouml;deyemez duruma geldi, zaten şu anda bor&ccedil; alabilecek durumda olmadığı i&ccedil;in gerek yeni yatırım gerek renovasyon i&ccedil;in bor&ccedil; &ouml;deme d&ouml;ng&uuml;s&uuml;n&uuml; eğer sekteye uğratırsanız turizmci bu sarmalda ciddi yara alıyor. Son d&ouml;nemde zaten turizme gelen yeni vergilerle birlikte bir de enflasyon muhasebesiyle y&uuml;zleştiğimiz bir periyod yaşıyoruz. Yani giderlerini doğru kontrol edemeyen turizmci sıkıntı &ccedil;ekti ama doluluk ve ciro bazında &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir hayal kırıklığı yaşamadı.&rdquo; diye konuştu. Otellere y&ouml;nelik &lsquo;Pahalılık&rsquo; eleştirilerine dair ise &Ccedil;elikkanat &ldquo;evet pahalıyız. Ama bu pahalılığın arasındaki marj işletmecinin &ccedil;ok daha b&uuml;y&uuml;k bir para kazandığı anlamını taşımıyor. Bizim şu anda sosyolojik olarak en b&uuml;y&uuml;k yanılgımız sanki işletmeci bu pahalılıkta aradaki marjdan b&uuml;y&uuml;k para kazanıyor algısı...Ama maliyetlerinizi kurtarmak adına bununla ilgili bir rasyo oluşturduğunuzda aslında hala zarar eden bir yatırım modelinden bahsediyoruz. Biz burada &ccedil;ok zorlanıyoruz ve sosyolojik olarak da doğru y&ouml;netemiyoruz işte Yunanistan ının kalamarıyla başka bir &uuml;lkenin başka bir şeyiyle kıyaslanıyoruz. Biraz haksızlık yapıyoruz. Burada aslolan şey turizmcinin giderlerini kontrol ederek belli oranda s&uuml;recini ayakta tutabilmek.&rdquo; yorumunu yaptı. Enflasyon muhasebesine itirazları olmadığını, ancak ciddi vergi y&uuml;k&uuml; oluştuğunu kaydeden &Ccedil;elikkanat, &ldquo;&Ouml;zellikle turizm sezonunda hele de b&ouml;yle zor bir sezonda &uuml;zerine kazanmadığımız ama kur farkından gelen bir gelir gibi g&ouml;z&uuml;ken bir kazan&ccedil; gibi g&ouml;z&uuml;ken bir bilan&ccedil;o değerinin vergilendirilerek bunun &uuml;zerine bir vergi getirilmesi turizmciyi &ccedil;ok yordu. Zaten istediğimiz hedefleri, b&uuml;t&ccedil;eleri tutturamadığımız bir periyodun &uuml;zerine bir de bu y&uuml;k&uuml; şartlanmamız ger&ccedil;ekten bizi yordu ve yoracak &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde de. Aslında bizim başımızda bir&ccedil;ok vergi y&uuml;k&uuml; var, bunun da &uuml;zerine enflasyon muhasebesi geldiği zaman maliyet farkı neredeyse %30 civarında yani totalde bir vergi y&uuml;k&uuml; getiriyor. İşte pahalılık dediğinizin altyapısını oluşturan kalemlerden bir tanesi de bu mecburiyetler oluyor.&rdquo; dedi. Turizmde doğrudan yabancı yatırımcının gelmesi gerektiğine dikkat &ccedil;eken &Ccedil;ekikkanat şunları s&ouml;yledi; &ldquo;Yabancılar T&uuml;rkiye pazarından memnunlar ama turizmde bu kadar potansiyeli olan bir &uuml;lkede neden bir tane yabancı uluslararası marka direk yatırım yapmıyor T&uuml;rkiye de? Farklı anlaşma modelleriyle geliyorlar, management ile veya franchise ile geliyorlar. Kiralamada bile kimseyi ikna edemiyoruz. Bizim &lsquo;bu markalar neden bu şekilde yatırım yapmıyor&rsquo; kendimize sormamız gerekiyor ve buna &ccedil;&ouml;z&uuml;m bulmamız gerekiyor.&rdquo;

Er Yatırım/Çelikkanat: Maliyetler bizi çok yordu

Er Yatırım Genel Müdürü Ferzan Çelikkanat Bloomberg HT'ye turizm sektöründeki gelişmeleri değerlendirdi. Yüksek maliyetlerin zorlayıcı olduğunu kaydeden Çelikkanat otellere yönelik 'pahalılık' eleştirilerine de yanıt verdi

Öne Çıkanlar