Şimşek: Para politikasında normalleşme sağlandı

Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Fox TV de katıldığı programda g&uuml;ndeme ilişkin a&ccedil;ıklamalarda bulundu. Yılın ilk &ccedil;eyreğine ilişkin b&uuml;y&uuml;me rakamlarını değerlendiren Şimşek, kısa vadede b&uuml;y&uuml;menin ağırlıklı olarak t&uuml;ketimden kaynaklandığını, bir s&uuml;re durağan kalan yatırımların canlandığını, bunun &ouml;nem taşıdığını s&ouml;yledi. Şimşek, b&uuml;y&uuml;menin en &ouml;nemli &ouml;zelliğinin kalitesi olduğunu belirterek, B&uuml;y&uuml;me eğer istihdam yaratıyorsa kapsayıcı bir b&uuml;y&uuml;meyse yatırımlarla oluyorsa sağlıklıdır. En az yan etkilere (cari a&ccedil;ık, enflasyon) sahipse o kaliteli bir b&uuml;y&uuml;medir. T&uuml;rkiye son 15 yılda g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir b&uuml;y&uuml;me performansı g&ouml;sterdi. diye konuştu. B&uuml;y&uuml;menin istihdam yaratıp yaratmadığının &ouml;nemli olduğuna işaret eden Şimşek, son 1 yılda 1,2 milyon, son 10 yılda ise 8,8 milyon vatandaşa iş bulunduğunu, T&uuml;rkiye nin istihdam performansının ortada olduğunu dile getirdi. Şimşek, muhalefetin T&uuml;rkiye nin inşaatla b&uuml;y&uuml;d&uuml;ğ&uuml; eleştirilerini de yanıtlayarak, son 15 yıllık d&ouml;nemde inşaat sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n katma değer i&ccedil;indeki payının ortalama y&uuml;zde 6,9 olduğunu, ge&ccedil;en yıl itibarıyla y&uuml;zde 8,6 olarak ger&ccedil;ekleştiğini bildirdi. Bunun OECD ve Avrupa Birliği (AB) ortalamasının &uuml;zerinde olduğuna dikkati &ccedil;eken Şimşek, T&uuml;rkiye de kentsel d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m ihtiyacının y&uuml;ksek olduğunu, AB de b&ouml;yle bir durumun bulunmadığını, bu &uuml;lkelerin altyapı ihtiyacını &ccedil;ok uzun s&uuml;re &ouml;nce giderdiğini anlattı. Şimşek, b&uuml;y&uuml;mede t&uuml;ketimin payına ilişkin de T&uuml;rkiye de gayrisafi yurt i&ccedil;i hasılaya (GSYİH) harcamalar boyutuyla bakıldığında, her zaman t&uuml;ketimin payı genelde &uuml;&ccedil;te iki, d&ouml;rtte &uuml;&ccedil; arasında olmuştur. T&uuml;rkiye her zaman i&ccedil; talep eksenli b&uuml;y&uuml;m&uuml;şt&uuml;r. İ&ccedil; talep ağırlıklı b&uuml;y&uuml;mediği nadir yıllar 1994 t&uuml;r, 2001 dir, i&ccedil; talebin bir kriz nedeniyle &ccedil;&ouml;kt&uuml;ğ&uuml; yıllardır. T&uuml;ketim kısmen cari a&ccedil;ığa yansıyor. değerlendirmesinde bulundu. - S&uuml;rd&uuml;rebilir bir b&uuml;y&uuml;me patikası &ouml;ng&ouml;r&uuml;yoruz T&uuml;rkiye nin 2002 yılından bu yana her alanda, her konuda neredeyse 8-10 kat hızlı b&uuml;y&uuml;d&uuml;ğ&uuml;n&uuml; vurgulayan Şimşek, ş&ouml;yle devam etti: Esas olan s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;medir ve bu b&uuml;y&uuml;menin kapsayıcı olmasıdır, gelirin daha adil dağıtılmasıdır. T&uuml;rkiye de y&uuml;zde 7 nin &uuml;zerinde bir b&uuml;y&uuml;menin s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir yani yan etkisini sınırladığımız bir b&uuml;y&uuml;me olabilmesi i&ccedil;in bizim ekonomide &ccedil;ok daha k&ouml;kl&uuml;, sekt&ouml;rel d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; sağlamamız lazım. B&uuml;y&uuml;menin yılın ikinci yarısından itibaren yeniden dengeleneceğini, i&ccedil; talebin yumuşayacağını s&ouml;yl&uuml;yorum. Finansal koşullarda, para politikasında sıkılaşma var. Cari a&ccedil;ık bir dengesizliktir. Enflasyon fiyat istikrarının bozulması demektir. Bu dengesizlikleri gidermek istiyoruz. Fiyat istikrarını yakalamak, cari a&ccedil;ığı makul d&uuml;zeye d&uuml;ş&uuml;rmek i&ccedil;in şu anda zaten tedbir alıyoruz. Para politikasında normalleşme ve sadeleşme sağlandı. Bir s&uuml;redir para politikasının duruşuna ilişkin ciddi tartışmalar vardı, bu da ister istemez piyasaya oynaklık olarak, gerek d&ouml;viz kurunda gerekse diğer alanlarda olumsuz yansıyordu. &Ouml;nemli bir adım attık, orayı d&uuml;zelttik. Bu finansal koşulların sıkılaşması yılın ikinci yarısında i&ccedil; talebi t&ouml;rp&uuml;leyecek. Şu anda turizm ve dış talep canlı. Bu bize yardımcı olacak. Daha makul, daha s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir bir b&uuml;y&uuml;me patikası &ouml;ng&ouml;r&uuml;yoruz. Zaten bizim Orta Vadeli Program da (OVP) &ouml;ng&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z b&uuml;y&uuml;me y&uuml;zde 7,4 değil. - Doğru adım atıldı, g&ouml;receli istikrar var Son birka&ccedil; yıldır T&uuml;rkiye nin başına gelen i&ccedil; ve dış felaketlerin &uuml;lkenin algısına olumsuz yansıdığını ve bunun da fon akışını olumsuz etkilediğini anlatan Şimşek, son a&ccedil;ıklanan mayıs ayındaki y&uuml;zde 12,15 lik enflasyonda 4 puanın liradaki değer kaybından ve petrol fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını bildirdi. Şimşek, T&uuml;rk lirasının istikrara kavuşması, bu zayıf d&ouml;nemi atlatması i&ccedil;in para politikasında gerekli adımı attıklarını vurgulayarak, doğrudan yatırımların artırılmasını gerektiğini, yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla gerekli reformun yapıldığını dile getirdi. Kredi noktasında da aksayan bir durum olmadığını belirten Şimşek, şunları kaydetti: Bir diğer kalem, yakın d&ouml;nemde &ouml;nemli hale gelen portf&ouml;y yatırımları. Yani T&uuml;rk lirası cinsinden hazine kağıtlarına veya borsaya gelen para. Bunun genel tabiri de sıcak para. Ge&ccedil;en sene ger&ccedil;ekleşen enflasyonla ortalama Hazinenin bor&ccedil;lanma faizini karşılaştırdığınız zaman ortada bir reel faiz yok. Bu noktada o nedenle sorunlar yaşanıyordu. Şimdi Merkez Bankası politika faizini yukarı &ccedil;ekti, burada T&uuml;rk lirasına destek oldu. Şimşek, Merkez Bankası ge&ccedil; mi kaldı? şeklindeki soru &uuml;zerine, proaktif olma, daha erken &ouml;ng&ouml;r&uuml;p gereken tedbirleri alma taraftarı olduğunu ancak &ouml;nlerinde kristal k&uuml;re bulunmadığını s&ouml;yledi. Son d&ouml;nemde ABD dolarının genel olarak değer kazanmasının, dışarıda faizlerin y&uuml;kselmesinin, petrol fiyatlarının artmasının T&uuml;rk ekonomisini olumsuz etkilediğini, Merkez Bankasının politikasına ilişkin tartışlamaların da fiyatlamaya yansıdığını ifade eden Şimşek, doğru adımların atıldığını, g&ouml;receli bir istikrar olduğunu bildirdi. Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, B&uuml;y&uuml;me ve enflasyon arasında bir tercih yapamazsınız. Tek tercih vardır, enflasyonu kalıcı şekilde d&uuml;ş&uuml;k, tek haneye indirmek zorundasınız. dedi. T&uuml;rkiye nin toplam dış borcunun 453,2 milyar dolar olduğunu belirten Şimşek, k&uuml;resel olarak karşılaştırınca bu rakamın y&uuml;ksek g&ouml;r&uuml;nmediğini bildirdi. Şimşek, T&uuml;rkiye de dış borcun milli gelire oranının benzer &uuml;lkelerin altında bulunduğuna işaret ederek, Dolayısıyla devletin dış borcunun y&uuml;ksek olduğunu s&ouml;yleyemezsiniz. diye konuştu. Vatandaşın bor&ccedil; d&uuml;zeyinin de son derece d&uuml;ş&uuml;k olduğunu ifade eden Şimşek, Borcu nispeten y&uuml;ksek olan reel sekt&ouml;r var. Bu bor&ccedil; da y&ouml;netilebilir. Reel sekt&ouml;r&uuml;n t&uuml;m vadeler itibarıyla d&ouml;viz pozisyon a&ccedil;ığı 223 milyar dolar. Bir yıllık vadeyle bakınca d&ouml;viz pozisyon a&ccedil;ığı yok. Reel sekt&ouml;r&uuml;n borcu var ama varlıkları da var. değerlendirmesinde bulundu. - Stres testi yaptık Şimşek, bazı firmaların bor&ccedil;larının bankalarca yapılandırılmasına y&ouml;nelik soru &uuml;zerine, ş&ouml;yle konuştu: Bu yapılandırmalar doğaldır. &Ouml;nemli olan daha iyi y&ouml;netilmesidir. Bunları paldır k&uuml;ld&uuml;r yaparsanız dışarıda bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n algısını bozarsınız. Y&ouml;netmeniz lazım. Bu firmalar bor&ccedil;larını &ouml;deyebiliyorlar, bunların vade sorunu, yeniden yapılandırma ihtiyacı ortaya &ccedil;ıkmış. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde yapılandırılan kredilerin toplam krediler i&ccedil;indeki payı y&uuml;zde 3,8. Yapılandırılan kredilerin y&uuml;zde 80 inde geri &ouml;demede sorun yok. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n sermaye yapısı g&uuml;&ccedil;l&uuml;, karlılığı makul, aktif kalitesi y&uuml;ksek ve potansiyel sorunlu kredilere de b&uuml;y&uuml;k karşılıklar ayırıyorlar. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;ne kurun ve faizin y&uuml;kseldiğine, kredi d&ouml;n&uuml;şlerinin olumsuz etkilendiğine y&ouml;nelik stres testini yaptık. Test sonunda, sermaye yeterlilik oranı y&uuml;zde 16,7 den y&uuml;zde 15 civarına &ccedil;ekiliyor. Sermaye yeterlilik oranı k&uuml;resel normların iki katı. Enflasyonun &ouml;nemine dikkati &ccedil;eken Şimşek, B&uuml;y&uuml;me ve enflasyon arasında bir tercih yapamazsınız. Tek tercih vardır enflasyonu kalıcı şekilde d&uuml;ş&uuml;k tek haneye indirmek zorundasınız. O nedenle para politikasında sıkılaşma var. Se&ccedil;im sonrasında kamu harcamalarını kontrol altına alacağız, bakanlık sayısını azaltacağız. ifadesini kullandı. Şimşek, &ouml;nceki se&ccedil;imlerde CHP nin emeklilere ikramiye vaadine tepki g&ouml;sterdiğinin anımsatılması &uuml;zerine o d&ouml;nemde eleştirisinin ikramiyeler i&ccedil;in değil, muhalefetin vaat paketinin tamamına ilişkin olduğunu dile getirdi. O d&ouml;nem ki vaatlerin toplam b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;n&uuml;n 180 milyar lira olduğunu vurgulayan Şimşek, Bu y&ouml;netilebilir değildi. O nedenle kaynağını sordum ama kaynağı ortaya koyamadılar. dedi. AK Parti nin emekliye ikramiye, 65 yaş maaşı ve memurların ek g&ouml;stergelerinde d&uuml;zenleme yapılması gibi adımların ekonomik karşılığının maksimum 30 milyar lira olduğuna işaret eden Şimşek, Bizde 30 milyar liralık vaat s&ouml;z konusuyken muhalefetinki bizim 10 katımız. Ger&ccedil;ek&ccedil;i olalım. ifadesini kullandı. - Kamuda tasarrufa gideceğiz Şimşek, AK Parti vaatlerinin kaynağının imar barışı ve yapılandırmadan geleceğini aktararak, Bunlarla zaten bir yıla denk gelen harcama artışını karşılıyoruz. Ama ge&ccedil;ici bir gelirle kalıcı harcamayı finanse demezsiniz. Biz samimi şekilde oturup harcamaları g&ouml;zden ge&ccedil;irip, &ouml;nceliklendirip, harcama kontrol&uuml;ne, kısılmasına gideceğiz, kamuda tasarrufa gideceğiz. En ideali bu, vatandaşa hi&ccedil; y&uuml;k &ccedil;ıkmayacak. diye konuştu. T&uuml;rkiye nin dış borcuyla ilgili eleştiride bulunanların, her ay Hazine M&uuml;steşarlığının internet sitesinde yayımlanan Kamu Bor&ccedil; B&uuml;ltenine bakmasını isteyen Şimşek, Hazinenin garanti ettiği &ouml;zel sekt&ouml;r bor&ccedil;ları toplam 13,8 milyar dolar civarı. O da &ccedil;ok c&uuml;zi bir rakam. T&uuml;rkiye, genel anlamda borcu y&uuml;ksek bir &uuml;lke değil. Kamu ve hane halkı itibarıyla borcu d&uuml;nya ortalamalarının &uuml;&ccedil;te biri d&uuml;zeyinde. Bir tek bor&ccedil;lanan reel sekt&ouml;r&uuml;n d&ouml;viz geliri olup olmadığı &ouml;nemli. Oradaki sıkıntılardan dolayı bir reform yaptık. D&ouml;viz geliri varsa d&ouml;vizle bor&ccedil;lanabilecek. ifadelerini kullandı. - Garantilerde sorun &ccedil;ıkmadı Şimşek, &ccedil;eşitli garantilerle inşa edilen b&uuml;y&uuml;k yatırımlara ilişkin eleştirileri yanıtlarken de şunları kaydetti: Bu yatırımları yapmamız lazım. Ya vatandaştan vergi toplayıp devlet olarak ihale edip yapacağız, ya da &ouml;zel sekt&ouml;re yaptırıp, onlara bir takım trafik garantisi ya da kira vereceğiz. Oturup kendi yapacağın yatırımı, vatandaşa kaliteli hizmeti &ouml;ne alıyorsun. İlk birka&ccedil; yılda trafik hemen olmuyor, sonraki yıllarda trafiği yakalayınca devletin cebine gelir geliyor. &Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; havalimanında da devlet bir kuruş harcamıyor. Şu ana kadar 100 lira garanti verdiysek 50 kuruşunda bile sorun yaşanmamış. Garantilerden bug&uuml;ne kadar bir sorun &ccedil;ıkmamış, &ouml;zel sekt&ouml;r yapınca kaliteli yapıyor, işletiyor trafiği yakalayınca size gelir veriyor, sonra devletin malı size geri geliyor. Bu k&ouml;t&uuml; bir model değil. D&uuml;nyanın en başarılı bir &uuml;lkelerinde uygulanıyor. İzmir Otoyolu tamamlandığında da farklı olacak. Hen&uuml;z yarım olan, tamamlanmış projelerden değerlendiriliyor. Avrasya T&uuml;neli nde bir iki yıl başa baş gidecek ama sonra gelir olarak d&ouml;necek. - İnadına reform yapacağız Şimşek, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının T&uuml;rkiye ye y&ouml;nelik değerlendirmelerine ilişkin soruya, s&ouml;z konusu kuruluşların not indirimlerinin &ouml;zellikle darbe girişiminden sonra yoğunlaştığı ancak bu kuruluşların &ouml;ng&ouml;r&uuml;lerinin tutmadığı yanıtını verdi. H&uuml;k&uuml;metin se&ccedil;imleri erken bir tarihe alma kararının piyasalarca olumlu karşılandığını hatırlatan Şimşek, İlk a&ccedil;ıklamada borsa y&uuml;kseldi, lira değer kazandı, faizler d&uuml;şt&uuml;. Ben o d&ouml;nem Washington da IMF D&uuml;nya Bankası Toplantısı ndaydım. Yatırımcılarla konuştuğumuzda herkes belirsizlik 18 ay yerine 2 aya indirgendi. T&uuml;rkiye nin &ouml;n&uuml; a&ccedil;ık, &uuml;lke hızlı bir şekilde bu zor d&ouml;nemi kapatacak diyerek olumlu beklentide i&ccedil;erisindeydi. dedi. Şimşek, bir kredi derecelendirme kuruluşunun &uuml;lkeye y&ouml;nelik yeni g&ouml;zlemini ağustosta a&ccedil;ıklayacağını duyurduğunu ancak bu takvimi se&ccedil;im kararıyla &ouml;ne aldığını belirterek, bunun zamanlama olarak manidar olduğunu s&ouml;yledi. Şimşek, İnadına reform yapacağız. T&uuml;rkiye yi şoklara karşı diren&ccedil;li hale getireceğiz. Şikayet etmenin zamanı değil. Şikayet etmeyi doğru bulmuyorum. diye konuştu. T&uuml;rkiye nin batıyla ilişkilerini karşılıklı menfaat esasına dayanarak iyi bir şekilde g&ouml;t&uuml;receğini dile getiren Şimşek, ş&ouml;yle devam etti: Reyting kuruluşlarına biz sizi kale almıyoruz desek dahi sonu&ccedil;ta piyasalar kale alıyorsa oturup bunu değerlendirmem lazım. Ben ne diyorum sizin kaygılarınız aşırı ısınma bu ge&ccedil;mişin hikayesidir. Yılın ilk &ccedil;eyreğine kadar aşırı ısınma vardı ama ikinci &ccedil;eyreğinden itibaren ekonomide i&ccedil; talep yavaşlayacak, para politikasında normalleşme oldu, maliye politikasında hafif bir gevşeme var orayı d&uuml;zelteceğiz, yapısal reformlar g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir şekilde devreye girmeye devam edecek, &ouml;rneğin d&ouml;vizle bor&ccedil;lanmanın, d&ouml;viz borcunu y&ouml;netebilecek firmaların elinde birikmesi gibi bir takım makro ihtiyati reformlar da yaptık. - T&uuml;rkiye i&ccedil; ve dış şoklara rağmen b&uuml;y&uuml;d&uuml; Darbe ve ter&ouml;r gibi travmaları yaşamasa T&uuml;rkiye de OHAL in asla g&uuml;ndeme gelmeyeceğinin altını &ccedil;izen Şimşek, OHAL in bu tehditler giderildiği &ouml;l&ccedil;&uuml;de en yakın zamanda kaldırılması bizim de arzumuzdur. dedi. Şimşek, k&uuml;resel yatırımcının &uuml;lkenin global normlara uymasını, &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilir olmasını, para ve maliye politikasında rasyonelliği istediğini aktararak, AK Parti h&uuml;k&uuml;metlerinin fabrika ayarlarının da bunlara dayalı olduğunu s&ouml;yledi. T&uuml;rkiye nin yanı başında Ortadoğu da bir kaos olduğuna işaret eden Şimşek, T&uuml;rkiye, Ortadoğu daki kaosa, i&ccedil; ve dış şoklara rağmen b&uuml;y&uuml;m&uuml;şt&uuml;r, istihdam sağlamıştır. Az değil, yılda 880 bin vatandaşımıza iş bulmuşuz, hakikaten bu başarıdır. Yan etkiler, sorunlar yok mu var. Yeni d&ouml;nemde, enflasyonla m&uuml;cadele, cari a&ccedil;ığın d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesi bizim en b&uuml;y&uuml;k &ouml;nceliklerimiz. Bu konuda da mesafe kat ettiğimiz d&ouml;nemler var. Son bir yılda zemin kaybettiğimiz bir d&ouml;nem vardı ama bunda kısmen dış şokların etkisi var. diye konuştu. - ABD de rezerv bırakmadık T&uuml;rkiye nin rezervlerine y&ouml;nelik soru &uuml;zerine Şimşek, &uuml;lkenin ABD deki altın rezervlerinin hepsinin &ccedil;ekildiğini s&ouml;yledi. Şimşek, T&uuml;rkiye nin net rezervinin yaklaşık 29,7 milyar dolar, br&uuml;t rezervinin ise haftalık değişim g&ouml;stermekle birlikte 107 milyar dolar olduğunu belirterek, şunları kaydetti: Eğer sabit kur rejimi olsaydı, bu rezerv seviyesi son derece d&uuml;ş&uuml;k olurdu. Biz 2001 deki krizden sonra dalgalı kur rejimine ge&ccedil;tik, herhangi bir kur seviyesini garanti etmiyoruz. İdeal olarak tabii ki bizim bir miktar rezerv biriktirmemiz lazım &ccedil;&uuml;nk&uuml; global arka plan değişiyor, bizim gibi &uuml;lkelerin aleyhine gelişiyor. K&uuml;resel olarak faizin y&uuml;kselmesi, doların değer kazanması gibi gelişmeler gelişmekte olan &uuml;lkeler i&ccedil;in k&ouml;t&uuml; bir trend. Bunlara hazırlık i&ccedil;in para politikasını bu ger&ccedil;ekliği dikkate alarak şekillendireceksin, maliye politikasına alan kazandıracaksın, bir de rezerv biriktireceksin. Rezerv birikim noktasında da inanıyorum ki se&ccedil;imlerden sonra belirsizlik azalacak. Şimşek, T&uuml;rkiye nin ge&ccedil;irdiği 5 yıllık zor d&ouml;nemi geride bırakacağını, yeni d&ouml;nemde elini şoklara karşı diren&ccedil;li hale getireceğini dile getirdi. Şimşek, muhalefetin faize y&ouml;nelik eleştirilerine de Bu sene i&ccedil;in &ouml;ng&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z faiz &ouml;demesi yaklaşık 72 milyar lira, Faizin milli gelir i&ccedil;erisindeki payı 2002 de y&uuml;zde 14 &uuml;n &uuml;zerinde bug&uuml;n bu oran y&uuml;zde 1,8, 7 de 1 ine inmiş. dedi. B&uuml;t&ccedil;eden eğitim, sağlık ve altyapı yatırımları i&ccedil;in yapılan harcamalara değinen Şimşek, Reformlar bizim gelecek nesillere borcumuzdur, bu reformlara devam edeceğiz. değerlendirmesinde bulundu. T&uuml;rkiye İhracat&ccedil;ılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet B&uuml;y&uuml;kekşi, &ldquo;Bu sene uzun yıllardan sonra d&uuml;nya dış ticaretinde hi&ccedil; g&ouml;rmediğimiz bir rakamı g&ouml;receğiz. İnşallah hem yerli hem de yabancı yatırımcının se&ccedil;imden sonra iştahının artacağının d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz.&rdquo; dedi. B&uuml;y&uuml;kekşi, TİM in 2017 yılı &ldquo;İlk 1000 İhracat&ccedil;ı Firma araştırmasının sonu&ccedil;larının a&ccedil;ıklandığı toplantıda yaptığı konuşmada, 2017 yılının en fazla ihracat yapan ilk 10 firmasını a&ccedil;ıkladı. Ge&ccedil;en sene en fazla ihracat yapan firmalar arasında 10&rsquo;uncu sırada Mercedes Benz firmasının bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti: &ldquo;Firmamızın ihracat tutarı 1 milyar 50 milyon dolar. Mercedes firmamız 2016&rsquo;da on birinci sıradaydı. Ge&ccedil;tiğimiz sene yaptığı atakla ilk 10&rsquo;a girmeyi başardı. Dokuzuncu sırada Bosch firmamız yer alıyor. Firmamızın ihracat tutarı 1 milyar 53 milyon dolar. İhracatı &ccedil;ok sınırlı bir d&uuml;ş&uuml;ş yaşamasına rağmen sıralamadaki yerini korumayı başardı. Sekizinci sırada &uuml;lkemizin beyaz eşya devlerinden Ar&ccedil;elik yer alıyor. Ar&ccedil;elik, 1 milyar 816 milyon dolar ile ihracatını bir &ouml;nceki seneye g&ouml;re y&uuml;zde 2,2 oranında artırdı. Listemizin yedinci sırasında &uuml;lkemizin elektronik devlerinden Vestel yer alıyor. Firmamız, 2017 yılında 2 milyar 105 milyon dolar ihracat ger&ccedil;ekleştirdi. B&ouml;ylelikle, bir &ouml;nceki seneye g&ouml;re ihracatında y&uuml;zde 5 oranında bir artış yakaladı. Altıncı sırada &uuml;lkemizin sekt&ouml;rel sermaye şirketleri arasında ilk sırada yer alan Kibar Dış Ticaret yer alıyor. Firmamız, 2017 yılında yaptığı 2 milyar 514 milyon dolarlık ihracat ile bir &ouml;nceki seneye g&ouml;re y&uuml;zde 2,3 artış yakaladı.&rdquo; Listenin beşinci sırasında T&uuml;rkiye nin petrokimya devi T&uuml;praş ın yer aldığını ifade eden B&uuml;y&uuml;kekşi, T&uuml;praş, 2017 yılında 2 milyar 767 milyon dolar ihracat ger&ccedil;ekleştirdi. Ge&ccedil;tiğimiz sene petrol fiyatlarındaki artışında katkısıyla ihracatını bir &ouml;nceki seneye g&ouml;re y&uuml;zde 31,7 artırdı. T&uuml;praş en fazla ihracat yapan beşinci firmamız olurken, ihracatını değer bazında en &ccedil;ok artıran &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; firmamız oldu. bilgisini verdi. İlk d&ouml;rt firmanın ise ihracatı sırtlayan otomotiv sekt&ouml;r&uuml;nden olduğuna işaret eden B&uuml;y&uuml;kekşi, şunları kaydetti: D&ouml;rd&uuml;nc&uuml; en b&uuml;y&uuml;k ihracat&ccedil;ı firmamız, 3 milyar 183 milyon dolar ile Oyak-Renault. Ge&ccedil;tiğimiz sene yakaladığı y&uuml;zde 12,3&rsquo;l&uuml;k ihracat artışı ile T&uuml;rkiye ortalamasının &uuml;zerinde olan firmalarımız arasında. Listemizin &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırasında 3 milyar 209 milyon dolarlık ihracatı ile Tofaş yer alıyor. Yıllardır &uuml;lkemizin ihracatında &uuml;st sıralarda yer alan Tofaş ge&ccedil;tiğimiz sene ihracatını y&uuml;zde 0,6 artırdı. Listemizin ikinci sırasında, yeni yatırımlarıyla &uuml;lkemizin &uuml;retimine ve ihracatına b&uuml;y&uuml;k katkı sağlayan Toyota firmamız bulunuyor. 2017 yılında yapmış olduğu 4 milyar 443 milyon dolarlık ihracatı ile sıralamada tam 5 basamak birden y&uuml;kselerek T&uuml;rkiye&rsquo;nin ihracatında ikinciliğe oturdu. Değer bazında 2,6 milyar dolarlık ihracat artışı ile T&uuml;rkiye&rsquo;nin 2017 yılındaki toplam ihracat artışının yaklaşık beşte birini tek başına oluşturdu. Firmamızı bu başarısından &ouml;t&uuml;r&uuml; tebrik ediyorum. B&uuml;y&uuml;kekşi, 2017 yılında en fazla ihracat yapan firmaların zirvesinde, ge&ccedil;en 2 yıldır liderlik koltuğunda oturan Ford Otosan ın yer aldığını vurgulayarak, 2016 yılında yaklaşık 4 milyar dolar ile ilk sırada yer alan Ford, 2017 de ihracatını y&uuml;zde 21,2 artışla 4 milyar 797 milyon dolara &ccedil;ıkararak liderliğini pekiştirdi. şeklinde konuştu. İhracat devlerinden beklentilerinin olduk&ccedil;a y&uuml;ksek olduğunu vurgulayan B&uuml;y&uuml;kekşi, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: 2023 hedeflerimize ulaşmamızda, ger&ccedil;ekleştirdikleri y&uuml;ksek Ar-Ge harcamaları ile yeniliğe odaklı b&uuml;y&uuml;k markalarımızın katkılarına b&uuml;y&uuml;k ihtiya&ccedil; duyuyoruz. İnanıyorum ki, Toyota nın yapmış olduğu gibi diğer devlerimiz de yeni ve b&uuml;y&uuml;k yatırımlarla ihracatımızın sı&ccedil;rama yapmasına katkı sunacaklar. Firma t&uuml;rlerine g&ouml;re T&uuml;rkiye nin ilk 10 &uuml;retici-ihracat&ccedil;ı firmasına bakıldığında; Ford Otomotiv San. AŞ, Toyota Otomotiv San. T&uuml;rkiye AŞ, Tofaş T&uuml;rk Otomobil Fab. AŞ, Oyak-Renault Otomobil Fab. AŞ, T&uuml;rkiye Petrol Rafinerileri A.Ş, Ar&ccedil;elik A.Ş, Bosch San. ve Tic. A.Ş, Mercedes-Benz T&uuml;rk AŞ, Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal End&uuml;strisi A.Ş, İ&ccedil;daş &Ccedil;elik Enerji Tersane Ve Ulasım Sanayi AŞ yi g&ouml;r&uuml;yoruz. B&uuml;y&uuml;kekşi, T&uuml;rkiye nin ilk 10 grup dış ticaret firmasını &Ccedil;olakoğlu Dış Tic. AŞ, Ak-Pa Tekstil İhracat Pazarlama AŞ, Kaptan Metal Dış Ticaret Ve Nakliyat AŞ, Kipaş Pazarlama Ve Tic. AŞ, Korozo Dış Tic. AŞ, Oba Food Gıda San.Tic. AŞ, Aster Global Paz.Ve Dış Tic. AŞ, Eleks Dış Ticaret AŞ, Karbel Tekstil Dış Ticaret AŞ, Boydak Dış Ticaret AŞ şeklinde sıraladı. B&uuml;y&uuml;kekşi, T&uuml;rkiye nin İlk 10 sekt&ouml;rel-sermaye dış ticaret firmasını ş&ouml;yle aktardı: Kibar Dış Tic. AŞ, Vestel Ticaret AŞ, Tgs Dış Tic. AŞ, Şişecam Dış Tic. AŞ, Pergamon Status Dış Tic. AŞ, Taha Paz.Ve Mağazacılık AŞ, Birgi Birleşik Giyim İhr.Dış Tic. AŞ, Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayi Ve Ticaret AŞ, Başak Metal Tic.Ve San. AŞ, Sanko Dış Tic. AŞ. B&uuml;y&uuml;kekşi, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: En fazla ihracat yapan 3 b&uuml;y&uuml;k ilin lider firmalarına bakıldığında İstanbul un ihracatındaki ilk 5 firmada birinci sırada Tofaş, ikinci sırada Kibar Dış Ticaret, &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırada Ar&ccedil;elik, d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırada Mercedes-Benz, beşinci sırada Habaş yer alıyor. Kocaeli nin ihracatındaki ilk 5 firmaya bakıldığına birinci sırada Ford Otomotiv, ikinci sırada T&Uuml;PRAŞ, &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırada Sarkuysan Elektronik Bakır Sanayi, d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırada Honda T&uuml;rkiye, beşinci sırada Grid Solutions Enerji End&uuml;strisi yer alıyor.Bursa nın ihracatındaki ilk 5 firmada; birinci sırada Oyak-Renault, ikinci sırada Bosch, &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırada Bor&ccedil;elik, d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırada Componenta Dok&uuml;mc&uuml;l&uuml;k, beşinci sırada Yeşim Satış Mağazaları yer alıyor. Alfabetik sırayla 26 sekt&ouml;r&uuml;n ihracat şampiyonlarını da paylaşan B&uuml;y&uuml;kekşi, şu bilgileri verdi: &Ccedil;elik sekt&ouml;r&uuml; birincisi Habaş, &ccedil;imento cam seramik ve toprak &uuml;r&uuml;nleri birincisi Şişecam, demir ve demir dışı metaller sekt&ouml;r&uuml; birincisi Kibar Dış Ticaret, deri ve deri mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi TGS Dış Ticaret, diğer sanayi &uuml;r&uuml;nleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Polin Dış Ticaret, elektrik elektronik sekt&ouml;r&uuml; birincisi Vestel, fındık ve mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Ferrero Fındık, gemi ve yat sekt&ouml;r&uuml; birincisi Tersan Tersanecilik, halı sekt&ouml;r&uuml; birincisi Erdemoğlu Dış Ticaret, hazırgiyim ve konfeksiyon sekt&ouml;r&uuml; birincisi TGS Dış Ticaret, hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi İstanbul Gıda Dış Ticaret, iklimlendirme sanayi sekt&ouml;r&uuml; birincisi Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima, kimyevi maddeler ve mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi T&Uuml;PRAŞ, kuru meyve ve mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Aydın Kuruyemiş,madencilik &uuml;r&uuml;nleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi ETİ Maden İşletmeleri, makine ve aksamları sekt&ouml;r&uuml; birincisi T&uuml;rk Trakt&ouml;r, meyve sebze mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Altunkaya İnş. Nak. Gıda, mobilya, kağıt ve orman &uuml;r&uuml;nleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Hayat Kimya, m&uuml;cevher sekt&ouml;r&uuml; birincisi Nur Kuyumculuk, otomotiv sekt&ouml;r&uuml; birincisi Ford Otomotiv, savunma ve havacılık sanayii sekt&ouml;r&uuml; birincisi TUSAŞ T&uuml;rk Havacılık ve Uzay, su &uuml;r&uuml;nleri ve hayvansal mamuller sekt&ouml;r&uuml; birincisi KLC Gıda &Uuml;r&uuml;nleri, s&uuml;s bitkileri ve mamulleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Merkez Projelendirme Et&uuml;d İnşaat Sanayi, tekstil ve hammaddeleri sekt&ouml;r&uuml; birincisi Ak-Pa Tekstil, t&uuml;t&uuml;n sekt&ouml;r&uuml; birincisi Philsa Philip Morris, yaş meyve ve sebze sekt&ouml;r&uuml; birincisi U&ccedil;ak Kardeşler Gıda Seracılık, zeytin ve zeytinyağı sekt&ouml;r&uuml; birincisi Marbil Yağ.&rdquo; B&uuml;y&uuml;kekşi, s&ouml;zlerine ş&ouml;yle devam etti: 2017 yılında ihracatı tutar bazında en fazla artış kaydeden ilk 5 firmanın birinci, 2,6 milyar dolar artış ile ihracatını 4,4milyar dolara taşıyan Toyota oldu. İkinci sırada 838 milyon dolar artışla 4,8 milyar dolar ihracat yapan Ford Otomotiv yer alıyor. &Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml;m&uuml;z 666 milyon dolar artışla 2,8 milyar dolar ihracat yapan T&Uuml;PRAŞ, d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırada 349 milyon dolar artışla 3,2 milyar dolara ulaşan Oyak-Renault ve beşinci sırada da ihracatını 322 milyon dolar artırarak 918 milyon dolar ihracat yapan İ&ccedil;daş &Ccedil;elik yer alıyor. B&uuml;y&uuml;kekşi, İhracatını oransal olarak en &ccedil;ok arttıran ilk 5 firma ise y&uuml;zde 280 ile Posco Assan, y&uuml;zde 263 ile Pratt &amp; Whitney THY Teknik, &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sıradaki firmamız ismini a&ccedil;ıklamak istemiyor. Y&uuml;zde 250 ile MAN Truck &amp; Bus ve y&uuml;zde 247 ile MMK Metalurji. şeklinde sıraladı. B&uuml;y&uuml;kekşi, şu bilgileri verdi: İlk 1000 firma arasında sıralamada en hızlı y&uuml;kselenler ise 605 sıra y&uuml;kseliş ile 378. olan World Medicine İla&ccedil;, 481 sıra y&uuml;kselişle 135. olan Posco Assan, 445 sıra y&uuml;kselişle 552.olan G&uuml;lermak Ağır Sanayi, yine 445 sıra y&uuml;kselen fakat adını a&ccedil;ıklamak istemeyen bir firmamız var. 417 sıra y&uuml;kselişle 497. olan Ekinciler Demir-&Ccedil;elik. 2017 yılının en karlı ilk 5 firmasının T&Uuml;PRAŞ, Ereğli Demir-&Ccedil;elik, İskenderun Demir ve &Ccedil;elik, ETİ Maden İşletmeleri ve PETKİM olduğunu aktaran B&uuml;y&uuml;kekşi, 2017 yılında ilk 1000 listesine en hızlı giren ilk 5 firmanın Nur Kuyumculuk (31. sıradan), adının a&ccedil;ıklanmasını istemeyen bir firma (92. sıradan), Beşiktaş Tersane (113. sıradan), Atakaş &Ccedil;elik (123. sıradan), Mega Metal in (137.sıradan) listeye giriş yaptığını s&ouml;yledi. B&uuml;y&uuml;kekşi, 2017 yılında ilk 1000 listesinde en fazla &uuml;lkeye ihracat ger&ccedil;ekleştiren firmaların Şişecam (148 &uuml;lke), Vestel (135 &uuml;lke), İntersweet Dış Ticaret (129 &uuml;lke), Ar&ccedil;elik (126 &uuml;lke), Ekom Eczacıbaşı (122 &uuml;lke) olduğunu kaydederek, Bizler bu &uuml;lkenin ihracat&ccedil;ıları olarak &uuml;retime, yatırıma, istihdama, ekmeğimizi ve aşımızı b&uuml;y&uuml;tmeye odaklanacağız. Rekorlar Yılı ilan ettiğimiz 2018 yılının &uuml;lkemize ve ekonomimize hayırlar getirmesini diliyorum. şeklinde konuştu. - D&uuml;nya dış ticaretinde hi&ccedil; g&ouml;rmediğimiz bir rakamı g&ouml;receğiz Toplantının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan B&uuml;y&uuml;kekşi, son d&ouml;nemde y&uuml;ksek teknoloji ve Sanayi 4.0 konularının &uuml;zerinde durulduğunu belirterek, Yeni d&ouml;nemde bir taraftan elektrikli otomobiller, diğer taraftan savunma sanayi, &ouml;zellikle sağlıkla ilgili medikal &uuml;r&uuml;nler, yenilenebilir enerjiye y&ouml;nelik &ccedil;alışmalar, kimyevi maddeler sekt&ouml;r&uuml;nde yeni buluşlar &ouml;zellikle katma değeri y&uuml;ksek &uuml;r&uuml;nler konularına odaklanılıyor. diye konuştu. B&uuml;y&uuml;kekşi, y&uuml;ksek katma değerli ve y&uuml;ksek teknolojili yatırımları d&uuml;nyanın hi&ccedil;bir &uuml;lkesinde olmayan terzi us&uuml;l&uuml; teşvik verildiğini aktararak, bu teşvikler vasıtasıyla hem yerli hem yabancı veya yerli-yabancı ortaklığıyla yaklaşık 13,5 milyar dolarlık ithalatın azalacağını ve ihracata 6 milyar dolarlık ilave katkı sağlayacağını s&ouml;yledi. 19 firmaya 23 proje i&ccedil;in teşvik verildiğini anımsatan B&uuml;y&uuml;kekşi, şunları kaydetti: Bunun sayılarının daha da artmasını bekliyoruz. İnşallah se&ccedil;imden sonra T&uuml;rkiye de bu konuda yeni gelişmeler olur diye bekliyoruz. T&uuml;rkiye nin yeni yatırımlara gerek istihdam gerek s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir b&uuml;y&uuml;me a&ccedil;ısından ihtiyacı var. S&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir b&uuml;y&uuml;menin de mutlaka ihracata ihtiyacı var. T&uuml;rkiye nin cari a&ccedil;ığının pan zehirinin ihracat olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. İkincisi de turizm. D&uuml;nyadaki ticaret b&uuml;y&uuml;mesine baktığımızda olumlu bir gidişat var. Bu sene uzun yıllardan sonra d&uuml;nya dış ticaretinde hi&ccedil; g&ouml;rmediğimiz bir rakamı g&ouml;receğiz. Bu da &ccedil;ok &ouml;nemli. İnşallah hem yerli hem de yabancı yatırımcının se&ccedil;imden sonra iştahının artacağının d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Şu anda 170 milyar doların &uuml;zerini T&uuml;rkiye de ilk kez ge&ccedil;miş olacağız. Son 12 aylık rakamlar da daha &ouml;nce hi&ccedil; g&ouml;rmediğimiz rakamlar. Bu rakamların artması da &ouml;zellikle istikrar, g&uuml;ven ortamı oluşursa, kurda belli bir sakinlik sağlanırsa, volatilite azalırsa ihracat&ccedil;ı da o kadar rahat edecek. AA

Şimşek: Para politikasında normalleşme sağlandı

Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek para politikasında normalleşmenin sağlandığını belirtti

Öne Çıkanlar