Finans sektöründe yeni iş modelleri

Dijitalleşen d&uuml;nya ile birlikte kullanıcı deneyimleri, beklentileri ve ihtiya&ccedil;ları da her g&uuml;n değişiyor. Artık kullanıcılar deneyimledikleri bir kolaylığı t&uuml;m diğer uygulamalarda da g&ouml;rmek istiyor. B&ouml;ylesi beklentilerin olduğu yeni d&uuml;nyaya uyum sağlayabilmek ve geleceğe hazır olabilmek ise şirketlerin yeni iş modellerine yani değişime a&ccedil;ık olmalarıyla m&uuml;mk&uuml;n hale geliyor. Finans sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n en &ouml;nemli oyuncuları olan bankaların da bu değişime ve d&ouml;n&uuml;ş&uuml;me ayak uydurarak iş modellerini değiştirmeleri gerekiyor zira artık bankalar sadece birbirleriyle değil, dijital deneyime yatırım yapan, kullanıcı odaklı farklı sekt&ouml;rlerle de yarışıyor. G&uuml;n&uuml;m&uuml;zde başarıya ulaşan ve daha da &ouml;nemlisi bu başarıyı değişen koşullarda da koruyabilen kurumlara baktığımızda, en &ccedil;ok &ouml;ne &ccedil;ıkan &ouml;zelliğin &ldquo;iş modelini evrimleştirmek&rdquo; olarak g&ouml;r&uuml;yoruz. Değişimin ve dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml;n son s&uuml;rat devam ettiği bu g&uuml;nlerde her end&uuml;strinin, her kurumun kalıplarından sıyrılma, yeniyi deneme, gelişime ayak uydurma ve t&uuml;m bu unsurlar &ccedil;er&ccedil;evesinde iş modelinde evrimleşmeye izin vermesi gerekiyor. Şirketler ezber bozan iş modelleriyle ayakta kalıyor Her sekt&ouml;rde zaman i&ccedil;erisinde genel kabul g&ouml;ren iş modelleri oluşur ve &uuml;r&uuml;nler ile hizmetler o iş modelleri &uuml;zerinde gelişirler, ta ki bir g&uuml;n yenilik&ccedil;i ve &ldquo;ezber bozan&rdquo; bir iş modeli gelip o sekt&ouml;rdeki t&uuml;m dinamikleri alt&uuml;st edene kadar. &ldquo;Ezber bozan&rdquo; iş modelleri; mevcut sekt&ouml;r&uuml;n &ouml;nde gelen oyuncuları tarafından g&ouml;z ardı edimiş veya &ccedil;&ouml;zmek i&ccedil;in yetersiz kaldıkları veya hi&ccedil; g&ouml;remedikleri taleplerin &ccedil;evik bir şekilde &ccedil;&ouml;z&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; yenilik&ccedil;i yaklaşımlar ile karşımıza &ccedil;ıkıyor. &ldquo;Ezber bozan&rdquo; iş modeli diye yeni bir tanıma ihtiya&ccedil; duyulmasının nedeni, bu yeni iş yapma şekli ile birlikte &uuml;r&uuml;n veya hizmetlerin sunuluş bi&ccedil;iminin, &uuml;r&uuml;nlerin geliştirilip pazara sunulmasında rol alan paydaşların ve o paydaşların &uuml;stlendiği rollerin artık değişmiş olması, bir diğer deyişle ezberlerin bozulmuş olması. Bug&uuml;n &ldquo;ezber bozan&rdquo; iş modellerinde akla ilk gelen &ouml;nc&uuml; &ouml;rnekler; WhatsApp, Amazon, Uber, Netflix, Airbnb gibi firmaların yarattıkları yaklaşımlar. Onların geliştirdikleri iş modelleri bizlerin kullanıcılar olarak da hayatını geri d&ouml;nd&uuml;r&uuml;lemeyecek şekilde değiştirmiş durumda. &Ouml;rneğin, bundan &ccedil;eyrek y&uuml;zyıl &ouml;nce internetten kitap satışı modelini temel alarak kurulan Amazon, iş modelini teknolojinin gelişimi ve m&uuml;şterilerin ihtiya&ccedil;ları doğrultusunda zaman i&ccedil;erisinde bir&ccedil;ok kez k&ouml;kten değiştirerek ve yenileyerek nasıl d&ouml;nemin şartlarına uygun hale getirdiğini bizlere g&ouml;steriyor. Finans sekt&ouml;r&uuml;ne yeni iş modelleri geliyor Finans sekt&ouml;r&uuml;ndeki d&ouml;n&uuml;ş&uuml;me ise FinTech&rsquo;ler, yani finansal teknoloji şirketleri &ouml;nc&uuml;l&uuml;k ediyor. FinTech&rsquo;ler &ccedil;evik ve odaklı &ccedil;alışarak k&ouml;kl&uuml; bankalara değişmeyi, d&ouml;n&uuml;şmeyi belki hepsinden &ouml;nemlisi m&uuml;şteri odaklı olmayı &ouml;ğretiyor. Bankacılık, yeni iş modelleri ve yeni oyuncularla farklı bir y&ouml;ne doğru evrimleşiyor ve bu değişimin odağında m&uuml;şteri var. Değişen m&uuml;şteri beklentilerini adreslemeye &ccedil;alışan geleneksel bankalar, dijitalleşen bankalarve FinTech&rsquo;ler finans sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n geleceğine y&ouml;n verecek. Bu koşullarda &ccedil;eviklik ve dijital değişim gibi &ccedil;abalar yeterli gelmiyor, sekt&ouml;rlerin iş modelinde evrimleşmeye izin vermesi gerekiyor. Artık bu hızlı değişime en hızlı uyum sağlayan firmalar hayatta kalma şansını yakalıyor. Bankacılık ama&ccedil; değil, ara&ccedil; haline geliyor Diğer sekt&ouml;rlerle b&uuml;t&uuml;nleşen, kaynaşan &uuml;r&uuml;n ve hizmetlerle finansal hizmetler artık geri plana &ccedil;ekiliyor. Kullanıcının &ouml;deme tecr&uuml;besi yaşamak i&ccedil;in t&uuml;ketim yapmadığı, t&uuml;ketim yapmak i&ccedil;in &ouml;deme yaptığı ger&ccedil;eği kabul g&ouml;r&uuml;yor. WeChat ve Amazon&rsquo;un yatırım ve kredi hizmetleri sunması, WhatsApp &ouml;deme servisler, IKEA&rsquo;nın bankacılık hizmetleri gibi &ouml;rnekler artıyor. Bir nevi finansal hizmetler g&ouml;r&uuml;nmez hale geliyor. Amazon Go &ouml;rneğinde g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; gibi perakende sekt&ouml;r&uuml;nde yaşanan &ouml;deme s&uuml;re&ccedil;leri değişimleri (self servis, kasasız &ouml;demeler) &ouml;demelerin g&ouml;r&uuml;nmez olduğu iş modellerini işaret ediyor. M&uuml;şteri daha da KRAL olacak T&uuml;keticilerin el &uuml;st&uuml;nde tutulduğu perakende, seyahat, konaklama gibi sekt&ouml;rlerde hizmetlerin bir par&ccedil;ası olarak sunulan kişiselleştirilmiş, dijital finansal servisler de sunuluyor. M&uuml;şterinin finansal ihtiya&ccedil;larını &ouml;nceden tahmin ederek proaktif teklif ve kolaylıklar sunan bir dijital ticaret hayatı tasarlanıyor. Bağlamsal (contextual) bankacılık olarak adlandırılan bu &ccedil;abalara bankalar da aynı şekilde yanıt vermeye hazırlanıyor. Bir diğer deyişle m&uuml;şteri ihtiya&ccedil;larından yola &ccedil;ıkan &uuml;r&uuml;n ve hizmetlerin sunulduğu yeni vitrin platformlar kurularak, finansal servisler bu platformların i&ccedil;inde ihtiya&ccedil; anında sunulmak &uuml;zere vitrin arkasında sırasını bekliyor. Bu kapsamda da bankaların daha uzmanlaşması, uzman olmadıkları faaliyet alanları i&ccedil;in dış kaynak ve FinTech iş birlikleri kullanması, gerektiğinde &uuml;r&uuml;n ve hizmetleri &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; parti platformlara entegre etmeleri ve gerektiğinde bankacılık dışı &uuml;r&uuml;nleri sunacak platform yatırımları yapmaları gerekiyor. Bankalar ve diğer sekt&ouml;rler arasında başlayan bu rekaberlik d&ouml;neminin beraberinde ilgin&ccedil; &ldquo;ezber bozan&rdquo; iş modelleri getirmesini beklemek hi&ccedil; yanlış olmayacak.