10 soruda Bitcoin'de halving
Finans piyasalarında gözler, yaklaşık 4 yılda bir gerçekleşen halving'e yani Bitcoin'de "ödül yarılanmasına çevrildi. İşte 10 soruda "halving" ile ilgili bilinmesi gerekenler..
Halving (ödül yarılanması) nedir?
Bitcoin, blok zincir üzerine kurulu, kullanıcıların aracısız bir şekilde işlem yapabildiği merkeziyetsiz bir dijital para birimidir.
İnternete sahip herkesin ulaşabildiği bu ağda, her bir blok bir önceki bloktan veriler içermektedir. Birbiri ardına eklenen bu bloklarda değişiklik yapılabilmesi için tüm blokların değiştirilmesi gereklidir.
Bitcoin ağında ortalama her 10 dakikada bir blok üretiliyor. Üretilen her blok sonrası ise madencilere ödül veriliyor. Ödül yarılanması ise Bitcoin ağında her 210 bin blokta bir, blok başına verilen ödüllerin yarı yarıya düşmesi olarak biliniyor.
Bitcoin madenciliği nasıl yapılıyor?
Bitcoin, Proof of Work (PoW) adı verilen bir protokol ile çalışıyor.
Türkçeye "iş ispatı" olarak çevrilen bu protokolde Bitcoin madencisi olarak adlandırılan kişiler, karmaşık matematik problemleri çözerek ağa yeni bloklar ekliyorlar. Süreç sonunda eklenen her blok için ise madencilere ödüller veriliy
Halving kaç yılda bir oluyor?
Bu süreç ilk olarak 2012 yılında gerçekleşti. O zamana kadar Bitcoin madencilerine blok başı ödül olarak 50 Bitcoin veriliyordu. Bu tarihten sonra 25 olan ödül, 2016 yılında 12,5'e düştü. 2020 yılında ise 6,25 olarak güncellenen blok başı ödüller, şimdiye kadar sayıyla devam etti. Ancak 20 Nisan gece yarısı gerçekleşmesi planlanan yarılanma sonrası ödüllerin 3,125 olması bekleniyor.
Neden 4 yılda bir oluyor?
Her 210 bin blokta bir ödül yarılanması gerçekleşen Bitcoin ağında her bir blok ortalama 10 dakikada doğrulanıyor. Tüm 210 bin blokun üretilme süreci de yaklaşık olarak 4 yılı bulduğu için yarılanmalar bu aralıklarla gerçekleşiyor.
Ödül yarılanması ne zaman gerçekleşecek?
Bitcoin'de sıradaki ödül yarılanmasının 840 bininci blokta 20 Nisan'da gerçekleşmesi bekleniyor. Blok üretilme süreçlerinin 10 dakika civarlarında değişmesi nedeniyle tam saat, çok yakın bir zaman dilimine kadar hesaplanamıyor. Blok üretim süreçlerinin uzaması ve kısalması durumuna göre yarılanma anının da değişeceği belirtiliyor.
Bir sonraki yarılanma ne zaman?
Bir sonraki yarılanmanın 1 milyon 50 bininci blokta 2028 yılında gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Madenciliği yapılacak ne kadar Bitcoin kaldı ve ne zaman bitecek?
En fazla 21 milyon arza ulaşabilecek Bitcoin'in şimdiye kadar 19 milyon 684 bin adedi çıkartıldı. Geriye 1 milyon 316 bin çıkarılacak Bitcoin kaldı. Son Bitcoin madenciliğinin 2140 yılında yapılması bekleniyor.
Diğer kripto para projelerinde de yarılanma var mı?
Bitcoin gibi "iş ispatı" sistemiyle çalışan bazı kripto para projelerinde de yarılanma gerçekleşiyor. Litecoin, Bitcoin Cash, Zcash gibi kripto para projeleri söz konusu projeler arasında yer alıyor.
Madencileri nasıl etkileyecek?
Yarılanma sonrası madencilerin blok başına kazandığı ödül yarı yarıya düşecek. Bu, madencilerin gelirlerinin önemli ölçüde azalacağı anlamını taşıyor.
Kripto para piyasası üzerinde etkileri olacak mı?
Bitcoin ödül yarılanmasının, altcoin olarak bilinen diğer kripto para projelerinin ağları üzerinde doğrudan bir etkisi bulunmuyor. Ancak "halving" sonrası Bitcoin fiyatındaki hareketlilik, dolaylı yoldan diğer projelerdeki fiyatlamaları da etkiliyor.