2025'te Türkiye ekonomisini ne bekliyor?
-
Türkiye yüksek enflasyon ve buna karşılık olarak para politikasındaki sıkı duruşun etkisinin yoğun bir şekilde hissedildiği 2024'ü geride bırakırken, 2025'te ekonomideki seyrin dönüşeceği öngörülüyor.
-
Büyüme performansında 2024'ün etkilerinin belli düzeylerde devam etmesi, enflasyon tarafında ise yavaşlama beklentisi öne çıkıyor.
-
Küresel çaptaki belirsizliklerin iş dünyası üzerindeki etkileri de 2025 için öne çıkan risklerin başında olmaya devam ediyor.
2025 yılı için Türkiye büyüme beklentisi en düşük 2,6 ila en yüksek yüzde 4 arasında değişkenlik gösteriyor.
Genel olarak hem yurt içi hem de yurt dışı kurumlar tahminlerini 2025 yılı için aşağı yönlü revize etti.
2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Program'da (OVP) büyüme hedefi bir önceki programa göre yüzde 0,5'lik bir düşüş öngörülerek, yüzde 4 olarak belirlendi.
TCMB’nin piyasa katılımcıları anketinde ise 2025 yılı büyüme beklentisi yüzde 3,2'den yüzde 3,1'e çekildi.
OECD, Türkiye ekonomisinde 2025 yılına ilişkin büyüme tahminini 0,1 puan aşağı yönlü revizeyle yüzde 3,1 olarak belirledi. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ekonomik büyümenin, büyüme itici güçlerinin yeniden dengelenmesi ve yatırımcı güvenindeki artışla 2025'te yüzde 3'e çıkmasının öngörüldüğü kaydedildi.
Dünya Bankası da büyüme tahminlerini aşağı çekerek beklentisini yüzde 3,9’dan yüzde 3,6 olarak değiştirdi.
Bazı yabancı kurumların beklentisi ise daha düşük kaldı. IMF 2025 yılı için büyüme tahmini yüzde 2,7 olarak açıklarken, Fitch büyüme tahmini revize ederek yüzde 2,6 olarak belirledi.
Enflasyonla mücadelede kritik yıl
2024 yılında tepe noktasını gören enflasyon, 2025 yılı boyunca hafifleyecek ancak çift haneli rakamlarda kalmayı sürdürecek.
OVP’de 2025 yılı için yüzde 15,2 olan TÜFE beklentisi yüzde 17,5'e çıkarıldı. TCMB’ de 2025 yıl sonu tahminini yüzde 14’ten yüzde 21’e yükseltildiğini açıkladı. TCMB’nin piyasa katılımcıları anketinde ise piyasanın enflasyon beklentisi yüzde 27,07 olarak açıklandı.
Yabancı kurumların 2025 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 24 ila yüzde 30 aralığında değişiyor. Buna göre; IMF’in beklentisi yüzde 24, S&P’nin yüzde 24, JPMorgan’ın yüzde 25 ve Deutsche Bank’ın yüzde 25,4 olurken, Barclays’in yüzde 30,8 ve HSBC’nin yüzde 29 civarında.
Dış ticarette küresel riskler
2025 yılında küresel ölçekte rekabet gücünün artırılması için yeşil ve dijital dönüşümü sağlayacak politikalar hayata geçirilmesi ve uluslararası düzenlemelere uyum sağlanarak, ihracatçı firmaların dönüşümü desteklenmesi için çalışmaların ön plana çıkması bekleniyor.
OVP’de 2025 yılında, ihracatçıların rekabet güçlerinin ve dayanıklılıklarının artırılmasını için uygun koşullarda finansmana erişimlerinin güçlendirilmesi hedefleniyor.
Trump 2.0 döneminin ve ticaretteki kısıtlamalarının etkisi ise hâlâ belirsizliğini koruyor. Ticarete getirilecek yüksek ek verilerin etkisi 2025 yılında en çok merak edilen konuların başında yer alıyor.
Cari açıkta iyileşmenin devam etmesi bekleniyor
2024 yılının sonunda doğru cari açıkta görülen iyileşmenin 2025 yılında da devam etmesi bekleniyor. OVP kapsamında, cari açığın 2025 yılında yüzde 2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), ortodoks politikaların sürdürülmesi halinde Türkiye'ye yurt dışındaki yerleşik kişilerin net sermaye girişlerinin 2025'te artmasının beklendiğini bildirdi.
S&P ve Fitch'in Türkiye'nin kredi notunu yükseltmelerinin ardından yurt dışında yerleşik portföy sermayesi ve doğrudan yabancı yatırımların net girişlerinin 2025'e kadar ılımlı bir şekilde artacağının tahmin edildiği kaydedilen raporda, yurt dışında yerleşik alacaklılardan net dış borçlanmanın ise yavaşlayan reel GSYH büyümesi ve zayıf kredi talebinin etkisiyle azalmasının beklendiği aktarıldı.
Sanayi üretiminde gevşemenin etkileri izlenecek
Sanayi üretimi, 2024 yılındaki zayıf performansı büyük ölçüde koruyarak belirgin bir toparlanma sinyali vermedi.
Bu sebeple 2025 yılı ekonomide dengelenmenin başlanmasının beklendiği bir yıl olarak öne çıkıyor.
2024 yılının son ayında Merkez Bankası’nın 250 baz puanlık faiz indirimi sonrası iş ve sanayi dünyası bu karardan memnun gözüküyor.
2025 yılında sanayide gevşemenin etkileri yakından izlenecek. Bununla birlikte Trump dönemiyle küresel dengedeki dönüşümlerin de sanayi üretimi açısından kritik bir unsur olması bekleniyor.