Avrupalı liderler "Ruble ile ödeme yapmayız" diyor
Rusya Devlet Başkanı Putin'in "Dost olmayan ülkelere doğal gaz ve petrol satışının ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz" çıkışı Avrupa'yı ayağa kaldırdı. Avrupalı liderler bunu "mevcut anlaşmaları ihlal" olarak değerlendirerek, ödemeleri rubleye çevirmeyeceklerinin altını çizdiler.
CEM COŞKUN/BERLİN
Putin’in Çarşamba günü yaptığı “ruble ile ödeme” açıklaması sonrası doğal gaz fiyatları yükselmiş, Rus rublesi de Amerikan dolarına karşı değer kazanmıştı. Dün Brüksel’de bir araya gelen AB liderleri konu hakkında peş peşe açıklamalarda bulundu.
"Kimse ruble ile ödeme yapmayacak"
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Alman şirketlerinin Rus fosil yakıtları için yapması gereken ödemelerin para biriminin sözleşmelerde yazılı olduğunu vurguladı. Scholz, "İmzalanmış sözleşmeler var ve teslimatlar için yapılacak ödemelerin para birimi bu sözleşmelerin bir parçası. Bunlarda da euro veya dolar yazıyor" dedi.
İtalya Başbakanı Mario Draghi de sözleşmelere atıfta bulunarak “Bu temelde bir sözleşme ihlalidir” ifadeleriyle Putin’e aynı mesajı gönderdi.
Slovenya Başbakanı Janez Jansa daha sert ve iddialı sözlerle "Kimse ruble ile ödeme yapmayacak" açıklamasında bulundu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Putin’in bu çıkışının AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlarını aşma girişimi olduğunu belirtti ve “Yaptırımlarımızın aşılmasına asla izin vermeyeceğiz. Enerjinin bize tehdit olarak kullanılabileceği dönem bitti” diyerek Putin’e meydan okudu.
Avrupa günde 1 milyar euro ödüyor
Rusya'nın ana gaz ihracatçısı Gazprom'un verilerine göre, 27 Ocak itibariyle Avrupa'ya ve diğer ülkelere gaz satışlarının yaklaşık yüzde 97'si euro veya dolar cinsinden yapıldı.
Gazprom'un hali hazırda Avrupa’da 40'tan fazla uzun vadeli gaz anlaşması var ve Avrupa fosil yakıtlar için Moskova'ya günde 1 milyar euroya yakın ödeme yapıyor.
Enerjide Rusya’ya bağımlılığı azaltma çabaları
Uzmanlar Putin’in açıklamasının tarihine de dikkat çekiyorlar. AB Liderler Zirvesi’nin hemen öncesi yapılan çıkışı, AB liderlerini alacakları yeni kararlarda daha fazla düşünmeye zorlamak için atılmış bir adım olarak görüyorlar.
Sonuçta Rusya'dan petrol ve gaz ithalatının kesintiye uğraması özellikle bazı AB ülkelerinin ekonomileri için büyük tehdit. Avrupa'nın büyük ekonomilerinden Almanya ve İtalya’nın Rus gazına yüksek bağımlılığı bu iki ülkeyi oldukça fazla zorluyor.
Tüm Avrupa, Rusya’ya olan enerji bağımlılığını azaltmak için var gücüyle çalışıyor ve çeşitli tedbirleri devreye soktu. Ancak kısa vadede bunu başarması güç. Almanya Başbakanı Scholz’un dediği gibi bir günde bitecek işler değil bunlar.
Savaşta bir ay geride kalırken Batı ile Rusya kartlarını masaya sürmeye devam ediyor. Ve belli ki karşılıklı restleşmeler daha uzun sürecek. Ama ne yazık ki bu arada Ukrayna’da da yıkım devam ediyor.