Bakan Varank: Ay misyonunda motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Milli Uzay Programı kapsamında 2023 yılında Ay a g&ouml;nderilmesi hedeflenen insansız uzay aracında kullanılabilecek milli ve &ouml;zg&uuml;n hibrit roket motorunun ateşleme testini başarıyla ge&ccedil;tiğini a&ccedil;ıkladı. Bakan Varank, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığının iştiraki olan Delta V Uzay Teknolojileri AŞ nin Şile deki Roket Motor Ateşleme Tesisi nde incelemede bulundu. Varank, Delta V tarafından milli imkanlarla geliştirilen, T&uuml;rkiye nin Ay Misyonu nda kullanılması &ouml;ng&ouml;r&uuml;len hibrit roket motorlarının ateşleme tesisleri, y&uuml;ksek basın&ccedil;lı kompozit tankları, vana ve reg&uuml;lat&ouml;r sistemleri hakkında bilgi aldı. Tesiste yapılan incelemenin ardından Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı ve Delta V Y&ouml;netim Kurulu Başkanı Faruk Yiğit, BAYKAR Teknik M&uuml;d&uuml;r&uuml; Sel&ccedil;uk Bayraktar, T&Uuml;BİTAK Başkanı Hasan Mandal, T&uuml;rkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Serdar H&uuml;seyin Yıldırım, T&Uuml;BİTAK Uzay Teknolojileri Enstit&uuml;s&uuml; M&uuml;d&uuml;r&uuml; Mesut G&ouml;kten, T&Uuml;BİTAK SAGE Enstit&uuml;s&uuml; M&uuml;d&uuml;r&uuml; G&uuml;rcan Okumuş ve DeltaV Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Arif Karabeyoğlu nun katılımıyla ger&ccedil;ekleştirilen toplantıda ise Ay a sert iniş yapması planlanan insansız uzay aracının geliştirme &ccedil;alışmaları ele alındı. Tarihi test Heyet, toplantının sonunda roket motorları testlerinin y&ouml;netildiği komuta merkezine ge&ccedil;ti. Alınan g&uuml;venlik &ouml;nlemlerinin ardından ateşleme i&ccedil;in geri sayım başlatıldı. Bakan Varank ın komutuyla, ilk olarak Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sınırını aşacak Hibrit Sonda Roketi nin (SORS) itki sistemi dikey ateşleme testi yapıldı. İkinci ateşleme ise Milli Uzay Programının 2023 yılında Ay a Sert İniş g&ouml;revinde kullanılması planlanan hibrit roket motoru i&ccedil;in yapıldı. Yapılan testler tam başarıyla sonu&ccedil;landı. İki motor da planlanan s&uuml;re boyunca sorunsuz şekilde &ccedil;alıştı. Ay misyonunda kullanılması &ouml;ng&ouml;r&uuml;len hibrit motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı Bakan Varank ve beraberindeki heyet, ateşlemeler sonunda tekrar test sahasındaki sistemleri inceleyerek, testin sonu&ccedil;ları hakkında bilgi aldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, AA muhabirine a&ccedil;ıklamalarda bulunarak, &ccedil;ok başarılı iki ateşleme yaptıklarını hem Sonda Roketi Sistemi nin (SORS) ateşlemesi hem de Ay misyonunda kullanılması planlanan hibrit motorun ilk ateşlemesini ger&ccedil;ekleştirdiklerini belirtti. Testlerde 50 saniye gibi hedeflenen s&uuml;re bulunduğunu s&ouml;yleyen Varank, Bu 50 saniyelik ateşlemenin tamamını başarıyla bitirdi. Bug&uuml;n itibarıyla Ay misyonunda kullanılabilecek motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı diyebiliriz dedi. Hedefimiz 2023 yılında T&uuml;rkiye nin kendi uzay aracını Ay a ulaştırabilmesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın T&uuml;rkiye nin 10 yıllık uzaydaki yol haritasını a&ccedil;ıkladığını ve bu yol haritasının en &ouml;nemli bileşenlerinden bir tanesinin Ay Misyonu olduğunu kaydeden Varank, ş&ouml;yle devam etti: O g&uuml;nden itibaren aslında biz Delta V firmasının ismini sıklıkla duymaya başladık. Biliyorsunuz Ay misyonunda hedefimiz 2023 yılında T&uuml;rkiye nin kendi uzay aracını Ay a ulaştırabilmesi. Burada da T&uuml;rkiye deki b&uuml;t&uuml;n kabiliyetleri, b&uuml;t&uuml;n firmalarımızın kabiliyetlerini kullanmak istiyoruz. Delta V de &ouml;zellikle d&uuml;nyada yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hibrit roket motorları &ccedil;alışan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı na ait bir firmamız. Arif Hocamız (Karabeyoğlu) t&uuml;m bu s&uuml;re&ccedil;leri y&uuml;r&uuml;t&uuml;yor. Bug&uuml;n iki ateşlemeye şahitlik ettik. Bir tanesi 635 milimetrelik Sonda roketinin, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki ay fırlatması yapılacak motorun buradaki ateşlemesine şahitlik ettik. Aynı zamanda Ay misyonunda, yani uzayda kullanmayı hedeflediğimiz daha k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir motorun da yine ateşlemesinin testlerini yapmış olduk. Biliyorsunuz, T&uuml;rkiye &ouml;zellikle uzay alanında kabiliyetlerini t&uuml;m d&uuml;nyaya g&ouml;stermek, aynı zamanda bu kabiliyetleri ticarileştirmek, bundan ekonomik fayda elde etmek isteyen bir &uuml;lke. Dolayısıyla bu alanda geliştirdiğiniz teknolojiler &ccedil;ok değerli. Sıvı oksijen oksitlemeli hibrit motor teknolojisinin &ccedil;ok &ouml;nem verdikleri yeni bir teknoloji olduğunu aktaran Varank, ateşlemeleri başarıyla ger&ccedil;ekleştirdiklerini, bu s&uuml;re&ccedil;te heyecan ve mutluluk duyduklarını da ifade etti. Roket motorunun bir &ouml;rneği mayıs ayında Sinop tan fırlatılacak &Ccedil;ok değerli gen&ccedil;lerin T&uuml;rkiye nin geleceğine yatırım yapmak ve teknolojiyi geliştirmek i&ccedil;in b&uuml;y&uuml;k bir gayret g&ouml;sterdiklerini vurgulayan Bakan Varank, Roket motorunun bir &ouml;rneği mayıs ayında Sinop tan fırlatılacak. &Ouml;nemli mesafeleri kat etmesini planlıyoruz. Aynı zamanda Ay misyonunda kullanılabilecek hibrit roket motorunun da ilk ateşlemesini bug&uuml;n yapmış olduk. dedi. T&uuml;rk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız Varank, 2023 te biz Ay misyonu hedefimizin ilk ayağını başarabileceğimizi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız. T&uuml;rk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız. Bu manada motorun ilk ateşlemesini burada yapmak bizim a&ccedil;ımızdan mutluluk ve gurur verici. diye konuştu. Delta V Genel M&uuml;d&uuml;r&uuml; Karabeyoğlu ise &ccedil;ok &ouml;nemli iki roket ateşlemesi ger&ccedil;ekleştirdiklerini belirterek, Bir tanesi Sinop tan fırlatılacak Sonda roketinin motorunun yerde statik ateşlemesiydi. Bu sıvı oksijen kullanan bir motor ve d&uuml;nyada &ouml;rneklerinin en b&uuml;y&uuml;ğ&uuml; ve en iyi performanslı olanı. Bunun yanı sıra Ay misyonunda kullanılması m&uuml;mk&uuml;n olan bir motoru daha ateşledik. Bu farklı bir oksitleyici kullanıyor. Burada da 50 saniye ateşlemek suretiyle başarıya ulaştık diyebiliriz. ifadelerini kullandı. Adım adım aya gidiyoruz Ateşlemelerin başarıyla tamamlandığına dikkati &ccedil;eken Karabeyoğlu, ş&ouml;yle devam etti: Her iki motor da beklediğimiz performansı tam manasıyla sağladı. İstediğimiz ateşleme s&uuml;relerini elde ettik. İstediğimiz itki kuvvetlerini elde ettik. Tam başarı olduğunu s&ouml;yleyebiliriz. Ay motorunun testleri bundan sonra hızlanarak devam edecek. Bug&uuml;n belki ilk testlerinden birini yaptık. Ama belki y&uuml;zlerce test yapacağız. G&uuml;venilirliği sağlayacağız. Sonda roketinin ilk testi değildi. Daha &ouml;nce bir&ccedil;ok test yaptık. Ama bu en uzun yanan, en y&uuml;ksek performanslı testini ger&ccedil;ekleştirdik. Bundan sonra ne olacak? Mayıs ayında her şey yolunda giderse inşallah y&uuml;ksek irtifalara Sonda fırlatmaları yapacağız. Bug&uuml;n Ay a gidecek uzay aracının roket motorunu test ettik. Adım adım aya gidiyoruz. D&uuml;nyanın teknoloji olarak en ileri hibrit roket motoru &Ouml;te yandan, Delta V tarafından geliştirilen Sonda Roket Sistemi hibrit motoru dikey ateşleme testini ge&ccedil;erek, uzaya ulaşabilecek seviyede toplam itki elde etti. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki aylarda fırlatma testleriyle u&ccedil;uş g&ouml;sterimi yapılacağı &ouml;ğrenildi. T&uuml;rkiye nin en b&uuml;y&uuml;k roket sistemlerinden biri olan SORS un aynı zamanda d&uuml;nyanın teknoloji olarak en ileri hibrit roket motoruna sahip olduğu, sıvı oksitleyici ve katı yakıt i&ccedil;erdiği ve yenilik&ccedil;i bir teknoloji olduğu aktarıldı.

Bakan Varank: Ay misyonunda motorun ilk denemeleri başarıyla yapıldı

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, "2023'te biz Ay misyonu hedefimizin ilk ayağını başarabileceğimize inanıyoruz. Yani uzay aracımızı Ay ile buluşturacağız. Bu manada motorun ilk ateşlemesini yapmak bizim açımızdan mutluluk ve gurur verici." dedi

Öne Çıkanlar