Bayraktar: Sinop Nükleer Santrali için Rosatom istekli ve önde

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Avrupa&rsquo;nın enerji arz g&uuml;venliği ile ilgiliendişelerinin giderilmesi i&ccedil;in teknik altyapının hazırlanması halinde T&uuml;rkiye&rsquo;nin Bulgaristan&rsquo;a yapılacak gaz transferini 3,5 milyar metrek&uuml;pten 7 milyar metrek&uuml;pe kadar &ccedil;ıkarabileceğini,25-30 milyar metrek&uuml;pl&uuml;k LNG işleme kapasitesinden de Avrupa &uuml;lkelerini yararlandırabileceğini s&ouml;yledi. Bakan Bayraktar, Sinop&rsquo;ta yapılacak ikinci n&uuml;kleer santral i&ccedil;in Rusya&rsquo;nın, Trakya&rsquo;da planlanan n&uuml;kleer santral i&ccedil;in de &Ccedil;in&rsquo;in avantaj sahibi olduğunu belirtti. Alparslan Bayraktar, Bloomberg&rsquo;le ger&ccedil;ekleştirdiği m&uuml;lakatta Avrupa&rsquo;nın karşı karşıya olduğu gaz krizinde T&uuml;rkiye&rsquo;nin rol&uuml;nden Sinop ve Trakya n&uuml;kleer santral projelerine; Irak-Ceyhan petrol boru hattındaki mevcut durumdan Rusya&rsquo;nın T&uuml;rkiye&rsquo;ye doğal gazda sağladığı indirimin geleceği veK&ouml;rfez&rsquo;den beklenen somut enerji yatırımlarına kadar bir dizi soruyu yanıtladı. &lsquo;Akış 10 milyar metrek&uuml;pe kadar &ccedil;ıkabilir&rsquo; Rusya-Ukrayna-Avrupa boru hattının transit anlaşması bu yıl sona eriyor. Avrupa&rsquo;da son zamanlarda &ccedil;&ouml;z&uuml;m form&uuml;l&uuml; olarak T&uuml;rkiye&rsquo;nin Azerbaycan&rsquo;dan aldığı gazı Avrupa&rsquo;ya satması, ortaya&ccedil;ıkan boşluğu da Rusya&rsquo;dan gaz alarak doldurması gibi form&uuml;ller konuşuluyor. Bu form&uuml;lleri &ldquo;kapasite ve piyasa bilgisinden habersiz yorumlar&rdquo; olarak değerlendiren Bakan Bayraktar, Kuzey Akım&rsquo;ın bug&uuml;n i&ccedil;in &ccedil;alışmadığını, Ukrayna &uuml;zerinden ge&ccedil;en transitin s&uuml;resinin uzatılmayacağının da a&ccedil;ıklandığını anımsattı. TANAP ve TAP&rsquo;ta standart akışın devam ettiğini anlatan Bayraktar, T&uuml;rkiye&rsquo;den Bulgaristan&rsquo;a 3,5 milyar metrek&uuml;pl&uuml;k akışın ilk etapta 7 milyar ve daha sonra 10 milyar metrek&uuml;pe kadar ulaşabileceğini anlattı. Bayraktar, &ldquo;T&uuml;rkiye Avrupa&rsquo;ya gaz tedariğini artırdı, daha da artırabilir. İhtiyacımız olan şey şu; T&uuml;rkiye-Bulgaristan enterkonneksiyon kapasitesinin Bulgar tarafında artması lazım. Şu anda da bununla ilgili bir &ccedil;alışmamız var. O kapasitenin yani 3,5 milyarın, 7,5 milyara &ccedil;ıkması hatta belki 10 milyar metrek&uuml;pe &ccedil;ıkmasıyla ilgili bir &ccedil;alışmamız var.&rdquo; diye konuştu. Bakan Bayraktar bu konuda T&uuml;rkiye&rsquo;nin SOCAR ve Azerbaycan&rsquo;la bir &ccedil;&ouml;z&uuml;m &uuml;retebileceğini de s&ouml;zlerine ekledi. T&uuml;rkiye&rsquo;nin son yıllarda yaptığı LNG işleme gemileri FSRU yatırımlarına değinen Bayraktar, &ldquo;Biz şu anda en az 25-30 milyar metrek&uuml;p LNG rahatlıkla alabilecek durumdayız&rdquo; dedi ve Avrupa&rsquo;nın kendi aldığı LNG&rsquo;yi T&uuml;rkiye&rsquo;nin imkanlarıyla işleyebileceğini ya da doğrudan T&uuml;rkiye&rsquo;nin alım g&uuml;c&uuml;ndenyararlanabileceğini de s&ouml;yledi. Avrupa&rsquo;nın arz g&uuml;venliği konusunda rahatlaması i&ccedil;in T&uuml;rkiye ile ve Azerbaycan&rsquo;la uzun vadeli taahh&uuml;tler &uuml;zerinden hareket etmesi gerektiğinin altını &ccedil;izen Bayraktar, &ldquo;&Uuml;retici olan Azerbaycan&rsquo;a, T&uuml;rkiye gibi bu kadar altyapı yatırımı sağlamış bir &uuml;lkeye diyeceksin ki &lsquo;Benim ihtiyacım bu. Benim her yıl 10 milyar metrek&uuml;p ilave gaza ihtiyacım var.&rsquo; Azerbaycan da diyecek ki &lsquo;Ben Hazar&rsquo;da şu kadar gazı şu kadar s&uuml;rede &uuml;retirim, bunun i&ccedil;in bu kadar yatırıma ihtiyacım var. Senden de şu garantiyi almam lazım 10 yıl, 15 yıl...&rsquo; Bir şey vermen lazım.&rdquo; dedi. T&uuml;rkmen gazı swapla gelecek T&uuml;rkiye yakın ge&ccedil;mişte T&uuml;rkmenistan ve İran&rsquo;la doğal gaz işbirliği konusunda anlaşmalar imzaladı. Bu anlaşmaların s&uuml;re&ccedil;te gaz tedariği konusunda nasıl rol oynayacakları sorusunu da yanıtlayan Bayraktar, &ldquo;Bu ay i&ccedil;erisinde T&uuml;rkmenistan ziyareti planlıyorum. &Uuml;mit ediyorum orada bir netice alıp tarihimizde ilk kez belki T&uuml;rkmen gazını T&uuml;rkiye&rsquo;ye ulaştırmış oluruz. Şu anda ilk etapta &uuml;zerinde durduğumuz swaplarla yani T&uuml;rkmen gazının İran&rsquo;a verilmesi, onun da bize ya İran sınırında ya daAzerbaycan-İran bağlantısı &uuml;zerinden teslim edilmesi.&rdquo; dedi. Bayraktar, ilk etapta 1,5-2 milyar metrek&uuml;pl&uuml;k bir doğal gaz arzının s&ouml;z konusu olabileceğini, bunun da aynı şekilde Avrupa&rsquo;nın arz g&uuml;venliğinde rol oynayabileceğini anlattı. &lsquo;Rusya&rsquo;dan &ouml;zel fiyatlar alıyoruz&rsquo; Rusya&rsquo;nın T&uuml;rkiye&rsquo;ye doğal gazda indirim yapıp yapmadığı, yaptıysa bunun devam edip etmediği T&uuml;rkiye enerji g&uuml;ndeminde sık&ccedil;a konuşulan bir diğer konu. Bakan Bayraktar, doğal gazalımlarının bazı form&uuml;ller &uuml;zerinden hesaplandığını belirtti ve ekledi: &ldquo;Biz Gazprom ile yaklaşık 40 yıla yakındır &ccedil;alışıyoruz. Elbette ki &ccedil;ok daha &ouml;zel bir ilişkimiz var. Bu anlamda biz ge&ccedil;tiğimiz yıl biz yaz ve kış aylarında fiyat form&uuml;l&uuml;nden bağımsız, bazı &ouml;zel fiyatlar alıyoruz. Bunlar zaman zaman olur. Piyasa şartları, t&uuml;ketim miktarları, ithalat miktarlarına bağlıolarak zaman zaman satıcı, zaman zaman alıcı farklı &ouml;nerilerde bulunabilir.&rdquo; Bayraktar, s&ouml;z konusu indirimin bu kış da devam edip etmeyeceği sorusuna, &ldquo;Ge&ccedil;en hafta &ouml;zellikle Astana&rsquo;daki g&ouml;r&uuml;şme bu anlamda &ccedil;ok olumlu ve &ccedil;ok m&uuml;spetti. Sayın Putin&rsquo;in yaklaşımı da gayet olumlu bu noktada. Biz de diyoruz ki, T&uuml;rkiye&rsquo;ye daha ucuz gaz alabilirsek biz daha b&uuml;y&uuml;k bir pazar imkanı sunabiliriz.&rdquo; yanıtını verdi. BOTAŞ&rsquo;ın Rusya&rsquo;ya borcu olduğu y&ouml;n&uuml;ndeki tartışmalara da değinen Bayraktar, &ldquo;Bizim kimseye borcumuz yok. Asla &ouml;yle bir şey s&ouml;z konusu değil. BOTAŞ şunlar tarafından alınacak vs. &ouml;ylebir şey de yok. &Ccedil;ok net ifade edeyim.&rdquo; dedi. Irak&rsquo;a su yatırımı karşılığı petrol Irak-Ceyhan petrol boru hattı 6 Şubat 2023 depremi ve arkasından yaşanan sel sonrası T&uuml;rkiye tarafından onarım gerek&ccedil;esiyle kapatılmıştı. T&uuml;rkiye&rsquo;nin onarım &ccedil;alışmalarının tamamlandığını duyurmasına rağmen hattan hen&uuml;z bir akış ger&ccedil;ekleştirilmiyor. Bakan Bayraktar, bu konuda da &ldquo;Ben 2 Ekim&rsquo;de Abu Dabi&rsquo;de, 4 Ekim 2023 itibarıyla hattın hazır olduğunu duyurdum. Bug&uuml;n tarih 11 Temmuz. Neredeyse 1 yıl oldu. Sorunun kimden kaynaklıolduğunu g&ouml;r&uuml;yorsunuz.&rdquo; derken, Irak merkezi h&uuml;k&uuml;metiyle Erbil&rsquo;in s&uuml;re&ccedil;te anlaşma sağlayamadığına işaret etti. Bayraktar, T&uuml;rkiye&rsquo;nin Irak&rsquo;la &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde yeni bir proje başlatabileceğini belirtirken, &ldquo;Irak&rsquo;ta yapılacak &ouml;zellikle sulama yatırımlarıyla alakalı bir s&uuml;re&ccedil; işliyor. Bu konuda biz Irak&rsquo;a yardımcı olmaya gayret ediyoruz. Oradaki &ccedil;alışmaların petrolle &ouml;denmesi konusu şu anda g&uuml;ndemde&rdquo; dedi. Sinop&rsquo;ta Rusya, Trakya&rsquo;da &Ccedil;in Cumhurbaşkanı Erdoğan, ge&ccedil;en hafta Astana&rsquo;da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile g&ouml;r&uuml;şmesi sonrasında ikinci n&uuml;kleer santralin Rusya ile inşa edilmesi konusundaki g&ouml;r&uuml;şmelere değinmişti. N&uuml;kleer konusunda T&uuml;rkiye&rsquo;nin 2050 yılına kadar 20 bin megavata ulaşma hedefine değinen Bayraktar, Rusya&rsquo;nın Akkuyu&rsquo;dan sonra Sinop&rsquo;u yapma konusunda istekli olduğunu belirtti.Rosatom&rsquo;un Sinop&rsquo;la ilgili hazırlık s&uuml;reci tamamlanana kadar Akkuyu&rsquo;yu bitirip, buradan Sinop&rsquo;a ge&ccedil;mek istediğini anlatan Bayraktar, &ldquo;&Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki 2-3 yıl i&ccedil;erisinde lisanslama &ccedil;alışmaları Sinop&rsquo;ta bitecek. O ekip Akkuyu&rsquo;dan yukarı gidecek. Dolayısıyla onların bu işe doğal istekli olmasının en temel noktası bu ve bu anlamda bana ve bir&ccedil;oklarına g&ouml;re de &ouml;ndeler&rdquo; diye konuştu. Bakan Bayraktar, yeni santrallerde T&uuml;rkiye&rsquo;nin teknoloji transferi ve yerlileştirme gibi hedeflerinin yanı sıra &ouml;zel sekt&ouml;rle ya da kamu şirketleriyle ortak bir model degeliştirebileceğine işaret etti. Bayraktar Akkuyu&rsquo;da inşaat planlarının b&uuml;y&uuml;k oranda hedefe uygun ilerlediğini s&ouml;yledi. Alparslan Bayraktar, Trakya&rsquo;daki &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; n&uuml;kleer projesi i&ccedil;in de &ldquo;&Ccedil;in&rsquo;le zaten &ccedil;ok ge&ccedil;mişten gelen bir g&ouml;r&uuml;şme s&uuml;recimiz var. &Ccedil;in Devlet Başkanıyla Astana&rsquo;da g&ouml;r&uuml;şmemizde g&uuml;ndemmaddelerinden bir tanesi buydu. Onların da Trakya&rsquo;da bug&uuml;ne kadar s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z bir m&uuml;zakere s&uuml;reci var.&rdquo; dedi. &lsquo;20 reakt&ouml;r olabilir&rsquo; 4 reakt&ouml;rl&uuml;k Akkuyu&rsquo;nun yanı sıra Sinop ve İğneada&rsquo;a 8&rsquo;er reakt&ouml;r kurulabilecek bir kapasite olduğunu belirten Bayraktar, &ldquo;20 reakt&ouml;rl&uuml;k, yani 20-25 bin megavatlık bir kurulu g&uuml;ce b&ouml;ylece ulaşabiliriz. Bu takvim 2040&rsquo;lı yılları bulabilir.&rdquo; diye ekledi. T&uuml;rkiye n&uuml;kleer santraller dışında k&uuml;&ccedil;&uuml;k mod&uuml;ler reakt&ouml;rler konusunda da ABD ile son d&ouml;nemde yakın temasta. Bayraktar, bu ay sonunda ABD&rsquo;li Westinghouse&rsquo;un kendisini ziyarete geleceğini s&ouml;yledi. Nadir elementler ve batarya fabrikası T&uuml;rkiye, nadir elementler ve kritik minerallerle ilgili rezervleriyle de sık sık g&uuml;ndeme geliyor. Enerji Bakanı Bayraktar, Eskişehir Beylikova&rsquo;daki sahanın d&uuml;nyadaki en b&uuml;y&uuml;k ikinci saha olduğuna işaret etti. Bu konuda rezervin b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; kadar hangi elementlere odaklanılacağı ve hangi saflıktaişleneceği konularının &ouml;nem taşıdığına değinen Bayraktar başta &Ccedil;in olmak &uuml;zere Avustralya ve G&uuml;ney Afrika ile de bu s&uuml;re&ccedil;te g&ouml;r&uuml;şmeler yaptıklarını s&ouml;yledi. Bayraktar, &ldquo;A&ccedil;ık&ccedil;ası &Ccedil;in bu alanda &ccedil;ok ileride. Yani bir anlamda doğal bir partner alternatifi olarak karşımıza &ccedil;ıkıyor.&rdquo; diye ekledi. Bloomberg&rsquo;in ge&ccedil;tiğimiz hafta duyurduğu &Ccedil;inli otomotiv &uuml;reticisi BYD&rsquo;nin T&uuml;rkiye&rsquo;ye 1 milyar dolarlık yatırımından sonra Eskişehir&rsquo;deki s&ouml;z konusu alanda bir de batarya fabrikası kurulması g&uuml;ndemde. Bu konunun Sanayi Bakanlığı ile alakalı olduğunu s&ouml;yleyen Bayraktar, &ldquo;Burada BYD&rsquo;nin de hem kendi kullanımı hem de Avrupa&rsquo;daki ara&ccedil; imalat&ccedil;ıları i&ccedil;in bir &ccedil;alışması var mı ben bilmiyorum ama bunun isabetli olabileceğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum&rdquo; dedi. &lsquo;İlk somut K&ouml;rfez yatırım yakında&rsquo; T&uuml;rkiye yaklaşık 1 yıldır K&ouml;rfez&rsquo;den gelecek yatırımları konuşuyor. 50 milyar doları bulan projelerin 27 milyar dolardan fazlası ise enerji alanına odaklı. Ancak bug&uuml;ne kadar somut bir yatırım gelmedi. Bayraktar ve h&uuml;k&uuml;met yetkilileri bunun nedenini bug&uuml;ne kadar projelerin yenilenebilir enerjiye odaklı ve uzun vadeli olmasına bağladı. Bayraktar &ldquo;T&uuml;rkiye&rsquo;nin beklentileri ve istekleri karşı tarafla uyumlu olduğu zaman yakında anlaşmayı duyarsınız. &Ouml;zellikle bir &uuml;lkeyle (somut aşamaya) geldik. Bu m&uuml;lakattan sonra bir video konferansım var yenilenebilir enerji ile ilgili&rdquo; değerlendirmesini yaptı. Bayraktar, yenilenebilir enerjide de &Ccedil;in&rsquo;in &ouml;nemli bir g&uuml;&ccedil; haline geldiğini anımsatırken, &ldquo;&Ccedil;inli şirketleri de bekliyoruz. Onlarla da g&ouml;r&uuml;şmelerimiz var. R&uuml;zgar i&ccedil;in var, g&uuml;neş i&ccedil;in var. Bize en uygun şartlarda elektriği getirecek, yerlileşme ile belli seviyeyi tutturan projeler gelirse bunlara biz sıcak bakıp bunları h&uuml;k&uuml;metlerarası anlaşma yoluyla hayata ge&ccedil;irmek istiyoruz.&rdquo; diye konuştu. Exxon&rsquo;la anlaşmamız uzun vadeli T&uuml;rkiye, Mayıs ayınnda ABD&rsquo;li Exxon&rsquo;la LNG anlaşması imzaladı. Anlaşma &ccedil;er&ccedil;evesinde 10 yıl s&uuml;reyle her yıl yaklaşık 2,5 milyon tona kadar LNG tedarik edecek. Bir taraftan ABD ilebu s&uuml;re&ccedil; işletilirken diğer taraftan Rusya ile enerji diyaloğunun sorun yaratıp yaratmayacağı sorusunu da yanıtlayan Bayraktar, şunları kaydetti: &ldquo;İşin hep siyasi perspektifinden bakıyorsunuz. İktisadi a&ccedil;ısından baksanız ş&ouml;yle bir resim g&ouml;r&uuml;rs&uuml;n&uuml;z; biz hem alternatif &ccedil;eşitlendirmeye, esneklik kazanmaya &ccedil;alışıyoruz. Amerika&rsquo;da o kapasite artışını g&ouml;r&uuml;nce bu ne demek? Fiyatların ucuzlama ihtimali var ama senin FSRU gemin yok. Dolayısıyla biz bu altyapıyı sağladık, kazandık. Dolayısıyla bu anlamda T&uuml;rkiye&rsquo;ye LNG satışında Amerika &ouml;nemli pazar payına erişti. T&uuml;rkiye&rsquo;de elbette ki iyi, rekabet&ccedil;i fiyatlar geldiği s&uuml;rece biz bunu almak istiyoruz. Exxon anlaşmasının &ouml;zelliği şu; bu anlaşma uzun d&ouml;nemli bir anlaşma. Bu konuda. biz a&ccedil;ıklamamızı inşallah yakında yaparız. Sadece Exxon&rsquo;la değil, diğer şirketlerle de uzun d&ouml;nemli LNG kontratlarındaki kararımızı &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki g&uuml;nlerde vermiş oluruz ve kamuoyu ile paylaşırız.&rdquo;

Bayraktar: Sinop Nükleer Santrali için Rosatom istekli ve önde

Öne Çıkanlar