Bürümcekçi:Bir kere daha üst bantta bir indirim olacak gibi gözüküyor

T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) k&uuml;resel ekonomik krizle m&uuml;cadele d&ouml;neminde hayata ge&ccedil;irdiği geniş faiz koridoru uygulamasında sona yaklaşılırken, sadeleşme adımlarının bundan sonraki seyri tartışılıyor.K&uuml;resel kriz sonrasında, başta dış finansmana ihtiya&ccedil; duyan gelişen &uuml;lkeler olmak &uuml;zere t&uuml;m piyasalar k&uuml;resel para politikalarına aşırı duyarlı hale geldi. Bu durum k&uuml;resel risk iştahı ve likidite koşullarındaki ani değişimlere karşı zamanında tepki verilmesini sağlayacak ara&ccedil; gereksinimini doğururken, s&ouml;z konusu s&uuml;re&ccedil;te geleneksel olmayan para politikalarının &ouml;ne &ccedil;ıktığı g&ouml;r&uuml;ld&uuml;.TCMB bu doğrultuda 2010 yılının sonlarından itibaren geniş faiz koridoru ve aktif likidite politikasının bir arada kullanıldığı bir para politikası stratejisi tasarlayarak uygulamaya koydu. B&ouml;ylece T&uuml;rkiye, k&uuml;resel oynaklık d&ouml;nemlerinde finansal istikrar ve fiyat istikrarı &ouml;d&uuml;nleşimini hafifletmek i&ccedil;in TCMB tarafından geliştirilen bir ara&ccedil; olan geniş faiz koridoru uygulamasıyla tanıştı.Ancak gelinen s&uuml;re&ccedil;te, ge&ccedil;en yılın ağustos ayında yayımladığı K&uuml;resel Para Politikalarının Normalleşme S&uuml;recinde Yol Haritası ile TCMB, faiz koridorunun bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceği ve daraltılacağı sinyalini verdi.B&ouml;ylece geniş faiz koridoru uygulamasında sona yaklaşılırken, son iki ayda marjinal fonlama oranında toplamda 75 baz puanlık indirime giden bankanın, sadeleşme s&uuml;recine nasıl devam edeceği konusunda farklı senaryolar dile getiriliyor.Geniş faiz koridoru uygulamasıGeniş faiz koridoru uygulamasında &uuml;st bandı marjinal fonlama oranı , alt bandı bor&ccedil;lanma faiz oranı , politika faizini ise bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı g&ouml;steriyor.Koridorun alt bandı en d&uuml;ş&uuml;k 2010 yılı aralık ayında y&uuml;zde 1,5 e gerilerken, aynı d&ouml;nemde &uuml;st bant y&uuml;zde 9 seviyesinde bulunuyordu. Merkez Bankasının agresif bir şekilde politika faizini 550 baz puan artırdığı Ocak 2014 te ise koridor aralığı y&uuml;zde 8 ile y&uuml;zde 12 oldu.Merkez Bankası, en son mart ve nisan aylarında koridorun &uuml;st bandını sırasıyla 25 ve 50 baz puan azaltırken, alt bantta herhangi bir değişikliğe gitmedi. Mevcut durumda Merkez Bankası faiz koridorunun alt bandı y&uuml;zde 7,25 ve &uuml;st bandı y&uuml;zde 10,00 iken bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı y&uuml;zde 7,50 d&uuml;zeyinde bulunuyor.Bu s&uuml;re&ccedil;te bankanın ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti ise sadeleşme sinyalinin verildiği 2015 yılı Ağustos ayındaki y&uuml;zde 8,7 seviyelerinden y&uuml;kselişe ge&ccedil;ti ve şubatta y&uuml;zde 9 un &uuml;zerini g&ouml;rd&uuml;. S&ouml;z konusu oran, mart ayı sonlarında yeniden y&uuml;zde 9 un altına inerken, son olarak y&uuml;zde 8,5 d&uuml;zeyinde bulunuyor.Ekonomistler, sadeleşme s&uuml;recinde &uuml;st banttan indirimlerin devam edeceği g&ouml;r&uuml;ş&uuml;nde birleşirken, bu s&uuml;recin sonunda koridorun iyice daralması ile fonlama maliyetinin politika faizine &ccedil;ok yakın seviyelerde oluşacağını, bunun da tek faiz olarak değerlendirilebileceğini kaydediyor. Dar ve simetrik koridorla oluşacak tek faizin, politika faizine bağlı hareket edeceğini aktaran ekonomistler, bu nedenle politika faizinin seviyesinin merak edildiğini dile getiriyor. &Uuml;st banttan indirimler sınırlı olacak AA muhabirine konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i Araştırma ve Danışmanlık Kurucusu ve AA Finans Analisti Haluk B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, şu anda sadeleşmenin, daha dar ve simetrik bir faiz koridoru, tek bir g&ouml;sterge faiz şeklinde tanımlandığını ifade etti.Sadeleşme kavramının ilk s&ouml;ylendiğinde, ortalama fonlama maliyetinin değişmeyeceği şeklinde algılandığını aktaran B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, son iki aydır &uuml;st bantta g&ouml;r&uuml;len indirimler devam ettiği s&uuml;rece, ortalama fonlama maliyetinin benzer &ouml;l&ccedil;&uuml;de değiştiğine işaret etti.B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, dolayısıyla bunun bir gevşeme olarak nitelendirilebileceğini aktararak, Faiz koridorunun genişliğinin 200-250 baz puan olması normaldir, bu 100 baz puan olamaz. Alt bant y&uuml;zde 7,25 olduğuna g&ouml;re, &uuml;st bandın y&uuml;zde 9,25-9,75 in altına inmemesi lazım. Bu da &uuml;st banttan indirimlerin sınırlı olacağı anlamına gelir. Eğer koridorun hem &uuml;st&uuml; hem de altından indirim olacaksa o zaman koridor i&ccedil;in daha farklı bir şey olabilir. Ancak koridorun altıyla ilgili bir mesaj duymadık. diye konuştu.Kısa vadede duruma g&ouml;re hareket edileceğini dile getiren B&uuml;r&uuml;mcek&ccedil;i, şunları kaydetti: Bir kere daha &uuml;st bantta bir indirim olacak gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor ama bundan sonrası i&ccedil;in herhalde daha iyi bir tanım yaparlar diye umuyorum. Daha &ouml;nce d&uuml;ş&uuml;ncem ilk anlatıldığı şeklinde ş&ouml;yleydi; ortalama fonlama maliyetinin değişmemesi i&ccedil;in politika faizinin minimum y&uuml;zde 8,5 lara gelmesi sorunu &ccedil;&ouml;z&uuml;yor ancak kafada daha d&uuml;ş&uuml;k bir ortalama fonlama maliyeti getirmek varsa o zaman politika faizinin y&uuml;zde 7,5 ta kaldığı, alt bandın biraz daha aşağı ve &uuml;st bandın da en az y&uuml;zde 9 seviyelerine geldiği bir senaryo ortaya &ccedil;ıkıyor. Dolayısıyla iki yol var, bunlardan biri olacak. Alt bant ile politika faizinde değişiklik yapılmasını beklemiyorum Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Direkt&ouml;r&uuml; Ali Kırali de TCMB nin global şartlar izin verdiği zaman son iki aydır g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; gibi parasal gevşemeye gittiğini s&ouml;yledi.Bu gevşemenin son iki aydır &uuml;st banttan yapıldığına dikkati &ccedil;eken Kırali, Pozitif hava devam eder ve daha da iyileşirse alt bantta da politika faizinde de indirim yapılabilir. Dış piyasaların bu kadar uzun s&uuml;re ve bu kadar iyi gitmeyeceği y&ouml;n&uuml;nde beklentim var. O y&uuml;zden alt bant ile politika faizinde, kısa ve orta vadede değişiklik yapılmasını &ouml;ng&ouml;rm&uuml;yorum. Ancak (TCMB) &uuml;st bantta indirim yapmaya devam edecektir, bunu kendileri de a&ccedil;ık a&ccedil;ık s&ouml;yledi. dedi.Kırali, faiz koridorunun &uuml;st bandından yapılacak indirimin hızının ne şekilde olacağının &ouml;nemli olduğunu vurgulayarak, şunları ifade etti: Eğer Merkez Bankası &ccedil;ok hızlı bir indirim yapmaya devam ederse toplamda indirebileceği tutar da azalacaktır. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; &ccedil;ok acele bir şekilde global piyasaları iyi dinlemeden, riski dikkatli analiz etmeden faiz indirimi yapılırsa bunun negatif etkisi muhtemelen kendini kur tarafında g&ouml;sterecektir. Enflasyon Raporu bilgilendirme toplantısında faiz indiriminin hızına dair &ccedil;ok net bir ipucu alamadık. Bir yandan piyasayı g&ouml;zleyerek, temkinli denilse de bir iki yerde bir an &ouml;nce indirmek istiyoruz denildi. Buna sadeleşme denildi ama sonu&ccedil;ta &uuml;st bandın indirilmesi aynı zamanda bir gevşemedir. Merkez Bankası piyasaya bakıp temkinli mi olacak, yoksa bir an &ouml;nce indirmek motivasyonu daha mı &ouml;ne &ccedil;ıkacak? Soru bu olacak. Kırali, faiz koridorunun genişliğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak, koridordaki daraltmanın teorik olarak alt banttan da politika faizinden de yapılabileceğini dile getirdi.Merkez Bankasının, koridorun alt bandını aşağı &ccedil;ekmesinin yanlış bir sinyal olacağını savunan Kırali, &ccedil;&uuml;nk&uuml; bunun politika faizinin de aşağı &ccedil;ekilmesini g&uuml;ndeme getirdiğini ve kur &uuml;zerinde olumsuz etki yaratabileceğini anlattı.Kırali, TCMB nin sadeleştirmede nihai hedef olarak hangi seviyeyi benchmark (g&ouml;sterge) aldığının bilinmediğini vurgulayarak, Aşağıyı mı benchmark alıyor, ortanın etrafında mı simetrik hale getirmeye &ccedil;alışıyor, yoksa pek sanmıyorum ama &uuml;st banda doğru mu g&ouml;t&uuml;recek? Bunu a&ccedil;ıklamıyorlar. Nihai hedefin neresi olduğunu bilmiyoruz. Hepsi alt bandın &uuml;zerinde simetrik hale de getirilebilir ama bu, politika faizinde ve &uuml;st bantta daha fazla indirim anlamına geleceğinden kur &uuml;zerinde negatif etki doğurabilir. Bu y&uuml;zden bunu sanmıyorum. diye konuştu. Koridorun alt bandında bir indirim kısa vadede olmaz Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz ise sadeleşmeden beklentisini, koridorun &uuml;st bandının politika faizine yakınlaştırılması ve belirli bir zamandan sonra b&uuml;t&uuml;n fonlamanın yalnızca politika faizinden yapılması şeklinde a&ccedil;ıkladı.Koridorun alt bandında bir indirimin kısa vadede olmayacağının altını &ccedil;izen Yılmaz, şu g&ouml;r&uuml;şleri de paylaştı: Belirli bir s&uuml;re sonra belki olabilir ama kısa vadede mevcut senaryoda g&ouml;z&uuml;km&uuml;yor a&ccedil;ık&ccedil;ası. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; belirsizlikler var. Enflasyon yukarı gidebilir, ABD Merkezi Bankası (Fed) faiz artırmaya devam edebilir. O zaman alt bantta indirim ger&ccedil;ekleştirilemez ve yalnızca yukarı bantta indirim olabilir. İki tane risk var; biri enflasyon, ikinci risk de Fed in hareketleri. Politika faizinin ne zaman indirileceğini nereden anlarız? diye soracak olursanız, ortalama fonlama maliyeti y&uuml;zde 8,5 ile politika faizinin hala 100 baz puan &uuml;zerinde bulunuyor. Bu nedenle (TCMB) ortalama fonlama maliyeti politika faizine ulaşmadan alt bantta bir indirim yapmayacaktır. Zaman i&ccedil;erisinde politika faizinden piyasayı fonlama miktarı artırılarak, fonlama maliyeti aşağı doğru getirilecektir diye d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum.

Bürümcekçi:Bir kere daha üst bantta bir indirim olacak gibi gözüküyor

Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucusu Haluk Bürümcekçi, "Üst bantta bir indirim olacak gibi gözüküyor ama bundan sonrası için daha iyi bir tanım yaparlar diye umuyorum" dedi

Öne Çıkanlar