Çağlayan: 2010 yılı ithalatının 183 milyar dolar olmasını bekliyoruz

İSTANBUL (A.A) - 19.01.2011 - Devlet Bakanı Zafer &Ccedil;ağlayan, Aralık ayında 18-20 milyar dolar civarında bir ithalatın ger&ccedil;ekleşeceğini ve 2010 yılı ithalatının y&uuml;zde 30 luk artışla 183 milyar dolar d&uuml;zeyinde olacağını tahmin ettiklerini bildirdi. &Ccedil;ağlayan, İthalatımızda 11 aylık T&Uuml;İK kesinleşmiş verilerle, Aralık ayı projeksiyonlarımızı birleştirdiğimizde, 2010 yılında 183 milyar dolarlık ithalat ger&ccedil;ekleştiğini varsayarsak; dış ticaret a&ccedil;ığımızın 70 milyar dolar d&uuml;zeyinde, ihracatın ithalatı karşılama oranının da y&uuml;zde 62,5 oranında ger&ccedil;ekleşmesini bekliyoruz dedi. İthalat rakamlarına ilişkin basın toplantısında &Ccedil;ağlayan, d&uuml;nyanın global krizi yaşarken, sadece T&uuml;rkiye nin değil, b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyanın hedefinin ihracatı artırmak, herkesin derdinin selden k&uuml;t&uuml;k kapmak olduğunu s&ouml;yledi. 2010 yılında 107,5 milyar dolar olarak hedeflenen, sonrasında Orta Vadeli Program da 111,7 milyar dolar olarak revize edilen ihracatın 11 aylık T&Uuml;İK verilerine Aralık ayı TİM verileri de eklendiğinde, ge&ccedil;tiğimiz yıla g&ouml;re y&uuml;zde 11,3 oranında artarak 113,7 milyar dolar seviyesine y&uuml;kseldiğini, bu ay sonunda a&ccedil;ıklanacak olan T&Uuml;İK verilerine g&ouml;re bu rakamın 114 milyar doların &uuml;zerine &ccedil;ıkmasını beklediklerini bildiren &Ccedil;ağlayan, Yeterli mi, tabii ki değil. Daha fazla ihracat yapmak istiyoruz dedi. 2010 yılı Ocak-Kasım d&ouml;neminde ithalatın, 2009 un aynı d&ouml;nemine g&ouml;re y&uuml;zde 31 oranında artarak 164,9 milyar dolar d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleştiğini kaydeden &Ccedil;ağlayan, Aralık ayında da 18-20 milyar dolar civarında bir ithalatın ger&ccedil;ekleşeceğini ve 2010 yılı ithalatımızın y&uuml;zde 30 luk bir artışla 183 milyar dolar d&uuml;zeyinde olacağını tahmin ediyoruz. Bu &ccedil;er&ccedil;evede, ithalatımızda 11 aylık T&Uuml;İK kesinleşmiş verilerle, aralık ayı projeksiyonlarımızı birleştirdiğimizde, 2010 yılında 183 milyar dolarlık ithalat ger&ccedil;ekleştiğini varsayarsak; dış ticaret a&ccedil;ığımızın 70 milyar dolar d&uuml;zeyinde, ihracatın ithalatı karşılama oranının da y&uuml;zde 62,5 oranında ger&ccedil;ekleşmesini bekliyoruz diye konuştu. - ENERJİ KAYNAKLARI İTHAL ETMEK ZORUNDA OLMASAK... -Zafer &Ccedil;ağlayan, kesinleşen 11 aylık 2010 yılı verilerine g&ouml;re, en &ccedil;ok ithalat yapılan ilk 10 &uuml;lkenin sırasıyla Rusya, Almanya, &Ccedil;in, ABD, İtalya, Fransa, İran, İspanya, İngiltere ve Ukrayna, ilk 10 &uuml;lkenin 164,9 milyar dolarlık 11 aylık toplam ithalat i&ccedil;indeki payının 95,5 milyar dolarla y&uuml;zde 58 olduğunu belirterek, şunları kaydetti: Burada bir şeye dikkatinizi &ccedil;ekmek istiyorum; ithalatımızdaki ilk 10 &uuml;lke i&ccedil;inde yer alan ve en &ccedil;ok petrol, doğal gaz ve k&ouml;m&uuml;r ithal ettiğimiz Rusya ile İran pazarlarıyla dış ticaretimiz &ccedil;ok enteresan bir yapıdadır. 11 ayda Rusya ya ihracatımız 4,1 milyar dolar, ithalatımız ise 19,1 milyar dolar. İran a ihracatımız da 2,7 milyar dolar, ithalatımız ise 6,9 milyar dolar. Bu iki &uuml;lkeyi toplam olarak alırsak 11 ayda 6,8 milyar dolar ihracat, 26 milyar dolar da ithalatımız var. Bu durumda dış ticaret a&ccedil;ığımız 19,2 milyar dolara ulaşıyor. Fakat bu iki &uuml;lkeden yaptığımız enerji kaynakları yani petrol, doğal gaz ve k&ouml;m&uuml;r ithalatımız ise 20,1 milyar dolara ulaşıyor. Yani, biz enerji kaynakları ithal etmek zorunda olmasak, Rusya ve İran la olan dış ticaretimizde yaklaşık bir milyar dolar fazla vermiş olacaktık.İthalatımızın &uuml;lke gruplarına g&ouml;re dağılımına bakacak olursak, 2010 yılı Ocak-Kasım d&ouml;neminde AB, 64 milyar dolarlık ithalat ve y&uuml;zde 38,8 lik pay ile ihracatımızda olduğu gibi ilk sırada yer almaktadır. Asya &uuml;lkelerinden yapılan ithalat toplam ithalatımızın y&uuml;zde 31,2 sini, Amerika kıtasından yapılan ithalat y&uuml;zde 8,9 unu, Afrika &uuml;lkelerinden yapılan ithalat ise toplam ithalatımızın y&uuml;zde 3,6 sını oluşturmaktadır. Devlet Bakanı Zafer &Ccedil;ağlayan, ara mallarında en &ouml;nemli kalem olan enerji girdilerinin T&uuml;rkiye nin olmazsa olmaz ithalat kalemi olduğunu belirterek, 11 ayda 34 milyar dolara ulaşan ve yıllık olarak 38 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleşmesini beklediğimiz enerji kaynakları ithalat zorunluluğumuz olmasa, hem dış ticaret a&ccedil;ığımız makul seviyelere inecek, hem de pek &ccedil;ok sekt&ouml;rde ve &uuml;lkede net ihracat&ccedil;ı konumunda olabileceğiz dedi. &Ccedil;ağlayan, ithalat rakamlarını analiz ettiği basın toplantısında yaptığı konuşmada, ithalatın, T&uuml;rkiye de yıllardır konuşulmaktan &ccedil;ekinilen, adeta tabu kabul edilen bir konu olduğunu s&ouml;yledi.Dış ticaretten sorumlu bakanlara, Hep ihracat diyorsunuz, hi&ccedil; ithalattan s&ouml;z etmiyorsunuz denildiğini hatırlatan &Ccedil;ağlayan, ithalatın, k&ouml;t&uuml; bir şeymiş gibi g&ouml;sterildiğini, kabul edildiğini anlattı.İthalatın da, ihracat gibi, &uuml;retim gibi sadece T&uuml;rkiye nin değil, d&uuml;nyanın ger&ccedil;eği olduğunu ifade eden &Ccedil;ağlayan, her &uuml;lkenin her malı &uuml;reteceği kuralı bulunmadığının altını &ccedil;izdi. Bug&uuml;n kimsenin kimseyi ithalat yapıyor diye eleştirme hakkı yoktur diyen &Ccedil;ağlayan, ş&ouml;yle devam etti: Dediğim gibi, ithalat da ekonomik bir ara&ccedil;tır ve sonsuza dek devam edecektir. Size k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir &ouml;rnek vereyim, DT&Ouml; (D&uuml;nya Ticaret &Ouml;rg&uuml;t&uuml;) verilerine g&ouml;re 2010 yılında &Ccedil;in 1,6 trilyon dolarlık ihracatı yapabilmek i&ccedil;in 1,4 trilyon dolarlık ithalat yapmak zorunda kaldı. D&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ekonomisi olan ABD, 2010 un 11 ayında 1,2 trilyon dolar ihracat yaparken, 1,8 trilyon dolarlık ithalat yaptı. Evet, T&uuml;rkiye de ithalat yapıyor. Evet, pek &ccedil;ok &uuml;lkenin olduğu gibi, T&uuml;rkiye nin ithalatı, ihracatından daha fazla. Ben de eski bir iş adamı olarak, ithalatın ihracattan daha fazla olmasından rahatsız oluyorum. Ben de herkes gibi dış ticaret a&ccedil;ığı değil, fazlası vermek istiyorum. Ancak, b&uuml;t&uuml;n bunlar sadece istemekle, arzu etmekle olmuyor. &Ccedil;alışmakla, &ccedil;abalamakla oluyor. Keşke bug&uuml;n T&uuml;rkiye nin ithalatını eleştirenler, ben Bakan olarak k&uuml;resel krizin g&ouml;beğinde 2009 yılında bu uyarıları yaparken, olan biteni daha ger&ccedil;ek&ccedil;i değerlendirip, tersine propaganda yapmasalardı. Merkez Bankası nın o zaman elinde &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k fırsat varken, hatalı para politikasıyla y&uuml;ksek faizde inat ettiği, fiyat istikrarı adına kurun d&uuml;ş&uuml;k kalmasına m&uuml;saade ettiği g&uuml;nlerde bug&uuml;n dediklerini s&ouml;yleyebilselerdi. O zaman kurumları daha itibarlı hale gelirdi. -47 BİN İHRACAT&Ccedil;I 51 BİN İTHALAT&Ccedil;I FİRMA VAR-Zafer &Ccedil;ağlayan, T&Uuml;İK in 2009 yılı verileri &uuml;zerinden yaptığı Girişimci &ouml;zelliklerine g&ouml;re Dış Ticaret İstatistikleri &ccedil;alışmasına g&ouml;re, 47 bin 352 ihracat&ccedil;ı, 51 bin 627 de ithalat&ccedil;ı firma bulunduğunu, ihracatın y&uuml;zde 60 ını 250 den az &ccedil;alışanı olan KOBİ lerin yaptığını, ithalatın y&uuml;zde 60 ını 250 den fazla &ccedil;alışanı olan şirketlerin ger&ccedil;ekleştirdiğini bildirdi.T&Uuml;İK verilerine g&ouml;re, 2009 yılında 21 bin 662 firma tek &uuml;lkeye ihracat yaparken 7 bin 934 firmanın 2 &uuml;lkeye, 8 bin 928 firmanın ise 3-5 &uuml;lkeye ihracatı bulunduğunu, 20 &uuml;zeri &uuml;lkeye ihracat yapan firma sayısının ise bin 697 olduğunu ve bu firmaların da ihracatın yarısından fazlasını ger&ccedil;ekleştirdiğini kaydeden &Ccedil;ağlayan, ithalat boyutunda ise; 2009 yılında 23 bin 518 firmanın tek &uuml;lkeden, 8 bin 930 firmanın 2 &uuml;lkeden, 10 bin 122 firmanın ise 3-5 &uuml;lkeden ithalat ger&ccedil;ekleştirdiğini, 20 ve daha fazla &uuml;lkeden ithalat yapan firma sayısının ise 985 de kaldığını bildirdi.&Ccedil;ağlayan, toplam ithalatın y&uuml;zde 51,7 sini bu 985 firmanın yaptığına dikkati &ccedil;ekti.Dış Ticaret M&uuml;steşarlığı olarak yaptıkları &ccedil;alışmalara g&ouml;re de; 2010 yılının 11 ayında 48 bin 719 firma ihracat yaparken 53 bin 710 firmanın ithalat yaptığını, toplam ihracatın y&uuml;zde 48 ini 100 milyon dolar ve &uuml;zerinde ihracat ger&ccedil;ekleştiren 245 firmanın ger&ccedil;ekleştirdiğini, ihracatların da 49 milyar dolara ulaştığını anlatan &Ccedil;ağlayan, şunları kaydetti: 100 milyon doların &uuml;zerinde ithalat yapan firma sayısı ise 422 ye ulaşırken, ithalat miktarları 105,6 milyar dolara, genel ithalat i&ccedil;indeki payları da y&uuml;zde 64,2 ye ulaşmaktadır. İthalatımızda ilk 50 firma genel ithalatın y&uuml;zde 36,4 &uuml;n&uuml; yaparken, ihracatta benzer orana y&uuml;zde 37,9, ancak 100 ihracat&ccedil;ı firma ulaşabilmiştir. Şimdi gelelim işin bam teline, ithalatımızın &uuml;r&uuml;n kompozisyonuna, ana sekt&ouml;r sınıflandırmasına... Yatırım mallarının toplam ithalatı 2010 yılı Ocak-Kasım d&ouml;neminde 24,9 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleşmiş olup bu kapsamda, ağırlıklı olarak &uuml;lkemizde &uuml;retimi bulunmayan makine te&ccedil;hizat ve benzeri yatırım malları ithalatı yapılmaktadır. Aynı d&ouml;nemde 10,5 milyar dolarlık yatırım malı ihracatı ger&ccedil;ekleştirilmiştir. 14,5 milyar dolarlık a&ccedil;ık bulunan yatırım mallarında &uuml;lkemiz net ithalat&ccedil;ı konumdadır.T&uuml;ketim mallarındaki ithalatımız da 11 ayda 21,9 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleşmiştir. T&uuml;ketim mallarının başında 5,7 milyar dolarla otomotiv sekt&ouml;r&uuml; yani binek ara&ccedil;ları yer almaktadır. Bunu tıpta ve eczacılıkta kullanılan &uuml;r&uuml;nler ile ila&ccedil;lar ve rafine edilmiş petrol &uuml;r&uuml;nleri izlemektedir. T&uuml;ketim &uuml;r&uuml;nleri &uuml;lkemizin net ihracat&ccedil;ı olduğu bir kalemdir ve bunların ihracatı 11 ayda 40,6 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleşerek, 18,7 milyar dolar fazla vermiştir. 11 aylık 164,9 milyar dolarlık ithalatın 117,7 milyar dolarlık b&ouml;l&uuml;m&uuml;n&uuml;n y&uuml;zde 71,4 &uuml; ara malları, 24,9 milyar dolarlık b&ouml;l&uuml;m&uuml;n&uuml;n yani y&uuml;zde 15,1 ini yatırım mallarının ve 21,9 milyar dolarlık b&ouml;l&uuml;m&uuml;n&uuml;n de t&uuml;ketim mallarından meydana geldiğini belirten &Ccedil;ağlayan, ara malları ihracatının ise aynı d&ouml;nemde 50,5 milyar dolar olduğunu, bu &ccedil;er&ccedil;evede, 67,2 milyar dolar a&ccedil;ık verilen ara mallarında T&uuml;rkiye nin net ithalat&ccedil;ı konumunda bulunduğunu s&ouml;yledi.-ENERJİ İTHALATI...-&Ccedil;ağlayan, İşte en &ccedil;ok tartışılan ara malı ithalatının 34 milyar dolarlık kısmı enerji ithalatından oluşmaktadır dedi.Diğer &ouml;nemli mal grupları arasında 16,9 milyar dolar ile demir-&ccedil;elik ve demir dışı metal sanayi, 13 milyar dolar ile plastik ve kimyasal ham maddeleri, 8,1 milyar dolar ile tekstil ve konfeksiyon girdileri, 6,2 milyar dolar ile hurda ithalatı ve 4,5 milyar dolar ile otomotiv sekt&ouml;r&uuml; girdileri olan motorlar ve aksesuarlarının bulunduğunu bildiren &Ccedil;ağlayan, ş&ouml;yle devam etti: Ara mallarında en &ouml;nemli kalem olan enerji girdileri, &uuml;lkemizin olmazsa olmaz ithalat kalemidir. 11 ayda 34 milyar dolara ulaşan ve yıllık olarak 38 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleşmesini beklediğimiz enerji kaynakları ithalat zorunluluğumuz olmasa, hem dış ticaret a&ccedil;ığımız makul seviyelere inecek, hem de pek &ccedil;ok sekt&ouml;rde ve &uuml;lkede net ihracat&ccedil;ı konumunda olabileceğiz. Biraz evvel dediğim gibi, 2010 yılının 11 aylık d&ouml;neminde enerji hari&ccedil; ara malı ithalatımız 83,7 milyar dolar, 50 milyar dolarlık aramalı ihracatımızı &ccedil;ıkarttığımızda enerji dışı ara malının dış ticaret a&ccedil;ığına katkısı 33,7 milyar dolar olmuştur. Ara malı ithalatındaki ağırlığı y&uuml;zde 30 &uuml;n &uuml;zerine &ccedil;ıkan enerji &uuml;r&uuml;nleri ham petrol, doğalgaz ve k&ouml;m&uuml;r; toplam ithalat rakamı &uuml;zerinde belirleyici bir rol oynamaktadır.Enerji &uuml;r&uuml;nlerinin ge&ccedil;miş yıllardaki ithalatına baktığımızda, enerji ithalatımızın miktar bazında b&uuml;y&uuml;k oranda artmadığını; ancak &ouml;zellikle petrol ve doğalgaz birim fiyatlarındaki artışların ithalatımıza artış olarak yansıdığını g&ouml;r&uuml;yoruz. Nitekim, enerji &uuml;r&uuml;nleri fiyatları 2009 yılı d&uuml;zeyinde seyretmiş olsaydı, bug&uuml;n 11 aylık d&ouml;nem i&ccedil;in 34 milyar dolarları konuştuğumuz toplam enerji ithalatımızda 29,5 milyar dolarlık bir tutarı g&ouml;recektik. Dolayısıyla birim fiyatlardaki artışın 4,5 milyar dolar gibi ilave bir y&uuml;k getirebildiğine dikkatinizi &ccedil;ekmek isterim. Bu noktada h&uuml;k&uuml;metin &ouml;teden beri konunun &ouml;neminin farkında olup, bu y&ouml;nde alternatif politikalar geliştirdiğini belirten &Ccedil;ağlayan, enerji a&ccedil;ığını kapatmak i&ccedil;in n&uuml;kleer enerji ve yenilenebilir enerji kaynakları dahil olmak &uuml;zere, T&uuml;rkiye nin t&uuml;m potansiyelinin hen&uuml;z tam olarak kullanılamadığına dikkati &ccedil;ekti.&Ccedil;ağlayan,85 milyar kwh elektrik &uuml;retmek i&ccedil;in yapılması planlanan 2 adet n&uuml;kleer santralin kullanacağı yakıtın toplam maliyetinin aynı miktar elektriği &uuml;retmek i&ccedil;in kullanacak doğalgaz maliyetinin onda biri civarında olduğunu, bu durumda yaklaşık 3 milyar doların &uuml;zerinde enerji ithalatından tasarruf edileceğini bildirdi.T&uuml;rkiye de sanayi &uuml;retimini s&uuml;rd&uuml;rebilmesi i&ccedil;in pek &ccedil;ok sekt&ouml;rde ithalat yapılmasının zorunlu olduğunu s&ouml;yleyen &Ccedil;ağlayan, bunların başında da, demir &ccedil;elik sekt&ouml;r&uuml; geldiğini, demir-&ccedil;elik sekt&ouml;r&uuml; ithalatının 11 aylık d&ouml;nemde 16 milyar dolar olarak ger&ccedil;ekleştiğini bildirdi.Ocak-kasım d&ouml;neminde kimyevi maddeler ithalatının 26 milyar dolar, tekstil ithalatının 8,2 milyar dolar, konfeksiyon ve hazır giyim konfeksiyon &uuml;r&uuml;nleri ithalatının 2,4 milyar dolar, makine sekt&ouml;r&uuml; ithalatının 18,6 milyar dolar, elektrik-elektronik sekt&ouml;r&uuml; ithalatının 13,1 milyar dolar, otomotiv ana sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n 7,5 milyar dolar, otomotiv yan sanayi &uuml;r&uuml;nleri ithalatının ise 4 milyar dolar olduğunu belirten &Ccedil;ağlayan, tarım &uuml;r&uuml;nlerinde ise ithalatın 6,7 milyar dolar seviyesine &ccedil;ıktığını kaydetti. &Ccedil;ağlayan, T&uuml;rkiye olarak biz bu ithalat ger&ccedil;eğiyle karşı karşıyayız dedi.- İHRACATI UZAYDAN GELEN YARATIKLAR YAPMIYOR -Zafer &Ccedil;ağlayan, T&uuml;rkiye de ihracatı uzaydan gelen yaratıkların yapmadığını ifade ederek, İhracat&ccedil;ı dediğimiz insanlar, farklı birer varlıklar değil. İthalat&ccedil;ı diye ayrı bir sınıf da yok. Bu arkadaşların hepsi, her g&uuml;n g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml;z sanayiciler, t&uuml;ccarlar dedi.İthalatın y&uuml;kselmesinden kimsenin memnun olmadığını dile getiren &Ccedil;ağlayan, Ama devlet olarak bunun ithalatını yasaklıyorum demek m&uuml;mk&uuml;n değil dedi.İ&ccedil; piyasaları koruyabilmek i&ccedil;in kullanabilecekleri az sayıda ara&ccedil; bulunduğunu, T&uuml;rkiye nin mevcut ara&ccedil;ları fazlasıyla kullandığını vurgulayan &Ccedil;ağlayan, ş&ouml;yle devam etti: Ama biri hari&ccedil;. Hangisi olduğunu biliyorsunuz: paramızın değeri. Her şey bir tarafa, ticaret savaşlarının d&ouml;nd&uuml;ğ&uuml; ve d&uuml;nyanın birbirine girdiği bir d&ouml;nemde, T&uuml;rkiye nin konumunun basit bir oyun &uuml;zerinden y&uuml;zeyselleştirilmesini yanlış buluyorum. Ayrıca, bunun şimdi s&ouml;ylenmesine de &ccedil;ok şaşırıyorum. &Ccedil;&uuml;nk&uuml;; şimdi ithalat artışından rahatsız olduğunu s&ouml;yleyenler, aylardır bu konuda uyarı yapılırken seslerini &ccedil;ıkarmadılar. Merkez Bankası na faiz indirimi konusunda ge&ccedil; kaldığı y&ouml;n&uuml;nde eleştiri yapılırken, d&uuml;ş&uuml;k d&ouml;viz kurunun ithalatı kam&ccedil;ıladığını g&ouml;rmezden gelip, bunu sadece ihracat&ccedil;ıların derdiymiş gibi g&ouml;rd&uuml;ler.ABD, Euro B&ouml;lgesi, &Ccedil;in, Brezilya ve pek &ccedil;oğu parasının değerini d&uuml;ş&uuml;k tutarak ihracatını artırmaya ve ithalatı zorlaştırmaya &ccedil;alışırken, T&uuml;rkiye trib&uuml;ndeydi. İ&ccedil;eride bu konuda uyarı yapanları, ihracat lobisi iş başında diyerek, ihracat sadece kura bağlı değil diyerek eleştirdiler. K&uuml;resel krizin T&uuml;rkiye nin &ouml;n&uuml;ne &uuml;&ccedil; &ouml;dev koyduğunu belirten &Ccedil;ağlayan, Birincisi, ihracatını coğrafi olarak &ccedil;eşitlendirmek. İkincisi, &uuml;retimini teknoloji ve katma değer a&ccedil;ısından zenginleştirmek. &Uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml;s&uuml;, ithal ettiği &uuml;r&uuml;nlerin m&uuml;mk&uuml;n olduğu kadar &ccedil;ok kısmını i&ccedil;eride &uuml;retebilmek. Şimdi bunların &uuml;&ccedil;&uuml;nde de &ccedil;alışmalar yapılıyor ve ilk sonu&ccedil;lar alınmaya başladı diye konuştu. Devlet Bakanı Zafer &Ccedil;ağlayan, 2010 yılında TL nin reel olarak değer kazanmamış olması halinde ge&ccedil;en yıl 8 milyar dolar civarında daha az ithalat yapılmış olacağını belirtti. Bakan &Ccedil;ağlayan, ithalat rakamlarını değerlendirdiği Conrad Otel de d&uuml;zenlenen basın toplantısında, uluslararası kuruluşların temsilcilerinin son zamanlarda T&uuml;rkiye nin cari a&ccedil;ık sorununa dikkati &ccedil;ektiğini belirterek, cari a&ccedil;ığın, finansal istikrara y&ouml;nelik tehdit unsuru olduğunu, &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde t&uuml;m d&uuml;nyada ve aynı zamanda T&uuml;rkiye de de fiyat istikrarı yerine finansal istikrarın &ouml;nem arz edeceğini, bundan dolayı cari a&ccedil;ığın, fiyat istikrarından daha kritik bir olgu haline geleceğini vurguladı. &Ccedil;ağlayan, bug&uuml;n itibariyle fiyat istikrarından daha kritik bir olgu olan cari a&ccedil;ıkla m&uuml;cadelede en temel aracın fiyat istikrarı yaklaşımının yeniden şekillendirilmesi olduğunu d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; ifade ederek, konuşmasını ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: Son d&ouml;nemde enflasyonla m&uuml;cadelede elde edilen başarılar g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurulduğunda hi&ccedil; kimse fiyat istikrarından vazge&ccedil;elim deme l&uuml;ks&uuml;ne sahip değildir. Nitekim Merkez Bankasının birincil &ouml;nceliği fiyat istikrarıdır. Ancak bug&uuml;n geldiğimiz nokta itibariyle fiyat istikrarını daha geniş bir pencereden tanımlamamızın gerektiği de bir ger&ccedil;ektir. Nasıl mı? T&uuml;rkiye nin d&uuml;nya ile eklemlenmiş a&ccedil;ık bir ekonomi olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;nde, yalnızca &Uuml;FE ve T&Uuml;FE ile i&ccedil;erideki fiyat hareketlerinin takip edilmesi, sanayimiz ve &uuml;lke ekonomimizin b&uuml;t&uuml;n&uuml; a&ccedil;ısından kavrayıcı olamayacaktır. Enflasyon hedeflemesi ile i&ccedil; pazarındaki fiyat artışlarını dizginleyen para politikasının aynı zamanda dış pazarlarda da rekabet eden T&uuml;rk &uuml;r&uuml;nlerinin fiyat hareketliliğini de g&ouml;zetmesi, d&uuml;nya talebinde yaşanan daralma ertesinde gereklilik arz etmektedir. Diğer bir ifadeyle Merkez Bankasının fiyat istikrarı, &uuml;lkemizde &uuml;retilen &uuml;r&uuml;nlerin hem i&ccedil; fiyatlarını hem de ihracata konu olanlarının uluslararası pazarlardaki fiyatlarını birlikte g&ouml;zetmesi gerekmektedir. Bu şekilde, fiyat istikrarı politikası t&uuml;m kesimleri kapsayarak, ekonomimizin b&uuml;y&uuml;mesine katkıda bulunan &uuml;retici ve ihracat&ccedil;ıların uluslararası rakiplerine karşı rekabet pozisyonlarını g&ouml;zeten bir istikrar anlayışı altında yeniden değerlendirilmelidir. Ancak bu durumda fiyat istikrarı, t&uuml;m kesimlerin istikrarı haline gelebilecektir. Dolayısıyla T&uuml;rkiye nin istikrarına d&ouml;n&uuml;şecektir. Dış ticaret a&ccedil;ığı konusunda ellerindeki bir diğer enstr&uuml;manın yatırım teşvikleri olduğunu belirten &Ccedil;ağlayan, yabancı doğrudan yatırımlar konusunda DTM olarak farklı bir yaklaşımı hayata ge&ccedil;irdiklerini, yatırım ve ara malı ithalatını azaltma noktasında kritik olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;len firmaların tespit edilerek, yurt dışı ticaret m&uuml;şavirlikleri ve Başbakanlık Yatırım Destek ve Kalkınma Ajansı ile ortaklaşa bu firmaların T&uuml;rkiye de yatırım yapmalarını temin etmeye y&ouml;nelik &ccedil;alışmalar ger&ccedil;ekleştirileceğini kaydetti. &Ccedil;ağlayan, cari a&ccedil;ık konusunda bir diğer &ouml;nlemlerinin de sekt&ouml;rel ortak satın alma hareketi olduğunu, aynı malı aynı &uuml;lkeden hatta aynı yurt dışı tedarik&ccedil;ilerden temin eden yerli firmaları bir masa etrafında topladıklarını, dış ticaret a&ccedil;ığı noktasında kritik olduğunu d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;kleri her bir &uuml;r&uuml;n i&ccedil;in ithalat&ccedil;ıların ortak satın almalarına imkan tanıyacak bir platform oluşturduklarını anlattı. - SADECE KUR MESELESİNE TAKILMIŞ GİBİ G&Ouml;STERİLMEK GER&Ccedil;EKTEN RAHATSIZ EDİCİ - Dış Ticaret M&uuml;steşarlığı olarak d&ouml;viz kazandırıcı işlemlere &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k &ouml;nem verdiklerini, bu &ccedil;er&ccedil;evede lojistik, sağlık, yazılım, sinema ve dizi film sekt&ouml;rlerine y&ouml;nelik &ccedil;alışmaların son aşamaya geldiğini bildiren &Ccedil;ağlayan, Bu tablonun değişmesi i&ccedil;in yeni politikalar geliştirirken sadece kur meselesine takılmış gibi g&ouml;sterilmek ger&ccedil;ekten rahatsız edici bir konu. Biz ihracat artışını, dış ticaret a&ccedil;ığının azalmasını sadece d&ouml;viz kurunun d&uuml;ş&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;ne bağlamıyoruz. Ancak b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyanın s&ouml;ylediği gibi, en &ouml;nemli fakt&ouml;rd&uuml;r diyoruz. Ayrıca, d&ouml;viz kurunun d&uuml;ş&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;n&uuml;n ihracat&ccedil;ıya olan etkisinden &ccedil;ok, ekonomide, &uuml;retimde, istihdamda yarattığı tahribat &ccedil;ok daha b&uuml;y&uuml;k diyoruz şeklinde konuştu. D&uuml;ş&uuml;k kurun ithalatı patlattığını, &ouml;zellikle otomotiv ve makine sekt&ouml;r&uuml;nde bunun &ccedil;ok ciddi şekilde yaşandığını ifade eden Delvte Bakanı, ithal otomotivde 4-5 ay sonrasına teslimat g&uuml;n&uuml; verildiğini, aynı şekilde sanayicinin &uuml;retimde kullanacağı makinesini kurun d&uuml;ş&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;nden dolayı yerli makine alma yerine ithalat yaparak tedarik etme yoluna gittiğini s&ouml;yledi. &Uuml;lke ihracatında &ouml;ne &ccedil;ıkan sekt&ouml;rleri girdi tedarik perspektifinden derinlemesine mercek altına aldıklarını, demir-&ccedil;elik ve demir dışı metaller incelemesini tamamladıklarını, otomotivde son aşamaya geldiklerini, makine sekt&ouml;r&uuml; incelemesine ise halen devam ettiklerini anlatan &Ccedil;ağlayan, ara malı ithalatında daha d&uuml;ş&uuml;k maliyetli, daha etkin bir tedarik zinciri oluşturulmasının ihracatı artırıcı etki yaratacağını, Girdi Tedarik Stratejisi &ccedil;alışması ile sadece ihracat&ccedil;ıların ihtiya&ccedil; duyduğu girdileri daha etkin, daha d&uuml;ş&uuml;k maliyetli temin etmelerini sağlamayı değil, esasen ara malı ithalatına bağımlı ihracatın bağımlılığının giderilmesini ve bu şekilde cari a&ccedil;ığın azaltılmasını ama&ccedil;ladıklarını kaydetti. Hammadde olarak hurda kullanmak &uuml;zere yapılanan demir-&ccedil;elik sekt&ouml;r&uuml;nde T&uuml;rkiye ye yılda yaklaşık 9 milyar dolarlık hurda ithal edildiğini, T&uuml;rkiye nin, d&uuml;nyada demir-&ccedil;elik hurda yeterlilik oranı en d&uuml;ş&uuml;k, ithalata bağımlılık oranı en y&uuml;ksek &uuml;lke konumunda bulunduğunu dile getiren Bakan &Ccedil;ağlayan, Kendi kendine yeterlilik oranı en d&uuml;ş&uuml;k, ithalata bağımlılık oranı ise en y&uuml;ksek olan &uuml;lkemiz d&uuml;nyanın bir numaralı hurda ithalat&ccedil;ısıdır. Hurda, adı ge&ccedil;en sanayi tesislerimizin toplam &uuml;retim maliyeti i&ccedil;inde yaklaşık y&uuml;zde 70 lik paya sahip bulunmaktadır. Bu alanda maliyetleri azaltacak şekilde ortak depolama merkezi gibi bir yatırım suretiyle, uzun vadeli tedarik g&uuml;venliğinin temini yanında yaklaşık y&uuml;zde 10 luk aracı paylarının devre dışı kalması sağlanacak, bu suretle nihai &uuml;r&uuml;n maliyetlerinde y&uuml;zde 7 lik net bir d&uuml;ş&uuml;ş temin edilebilecektir diye konuştu. İhracata D&ouml;n&uuml;k &Uuml;retim Stratejisi Değerlendirme Kurulunun 25 Şubat ta ger&ccedil;ekleştirilecek 4. toplantısında yapılacak değerlendirmeler sonrasında, kimya, tekstil ve tarım sekt&ouml;rlerinin girdi tedarik stratejisi &ccedil;er&ccedil;evesinde incelemeye alınacağını bildiren &Ccedil;ağlayan, diğer değişkenler sabit kabul edilirse, T&uuml;rkiye nin GSYH si y&uuml;zde 1 arttığında, ithalatının y&uuml;zde 1,84 y&uuml;kseldiğini kaydetti. - D&Ouml;VİZ KURUNDAKİ Y&Uuml;ZDE 1 LİK ARTIŞ, İTHALATI Y&Uuml;ZDE 0,43 ARTIRIYOR -Zafer &Ccedil;ağlayan, bakanlığına bağlı DTM ce yapılan bir modelleme &ccedil;alışmasında reel efektif d&ouml;viz kurundaki y&uuml;zde 1 lik bir artışın, yani TL deki değerlenmenin, toplam ithalatı y&uuml;zde 0,43 civarında artırdığının tespit edildiğini, aynı &ccedil;alışmada, reel kurdaki değişmelerin, ihracattan daha fazla ithalatı etkilediğinin ortaya konduğunu belirterek, Buna g&ouml;re 2010 yılında TL reel olarak değer kazanmamış olsaydı, 2010 yılında 8 milyar dolar civarında daha az ithalat yapılacaktı dedi.Bu sorun hakkında ge&ccedil; de olsa gerekli tedbirlerin Merkez Bankası tarafından alınmaya başlandığını g&ouml;rmenin sevindirici olduğunu, bundan sonraki s&uuml;re&ccedil;te meselenin k&ouml;kenine inilerek tasarruf oranının ve mevcut para politikası sonucu T&uuml;rkiye ye kısa vadeli sermaye girişlerinin tartışılması gerektiğini vurgulayan &Ccedil;ağlayan, ş&ouml;yle dedi: İhracat&ccedil;ının rekabet g&uuml;c&uuml;n&uuml; destekleyen ve ithalat baskısına yol a&ccedil;mayan bir kur yapısına kavuşmak dış ticaretimiz a&ccedil;ısından b&uuml;y&uuml;k &ouml;nem arz etmektedir. &Ouml;zellikle krizden &ccedil;ıkış d&ouml;neminde ABD nin, &Ccedil;in in, Brezilya nın, Japonya nın kendi para birimlerinin değerlenmesini engellemek amacıyla giriştiği &ccedil;abaları biliyorsunuz. Merkez Bankası ne yazık ki; t&uuml;m uyarılarımıza rağmen bu s&uuml;recin i&ccedil;erisinde etkin rol alamamıştır. - İTHALATIN Y&Uuml;ZDE 61,5 İ DOLAR, Y&Uuml;ZDE 33,5 İ İSE AVRO İLE YAPILDI -Devlet Bakanı &Ccedil;ağlayan, 2010 yılında ithalatın y&uuml;zde 61,5 inin dolar, y&uuml;zde 33,5 inin ise avro ile yapıldığını, doların ithalattaki payının y&uuml;ksekliğinin en &ouml;nemli nedenlerinden birinin enerji ithalatının dolarla y&uuml;r&uuml;t&uuml;lmesi olduğunu s&ouml;yledi. Dış ticaret politikasını belirlerken ama&ccedil;larının, ithalatı T&uuml;rkiye menfaatleri doğrultusunda y&ouml;netmek ve y&ouml;nlendirmek olduğunu, ithalat politikasının &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de uluslararası kurallar &ccedil;er&ccedil;evesinde belirlendiğini ifade eden Zafer &Ccedil;ağlayan, bir milyondan fazla kişinin istihdam edildiği tekstil ve hazır giyim sekt&ouml;r&uuml;nde &ccedil;alışanları bazı &uuml;lkelerde uygulanan d&uuml;ş&uuml;k &uuml;cretlerden kaynaklanan tahrip edici rekabete karşı korumak i&ccedil;in 13 Ocak 2011 tarihinde yayımlanan tebliğler ile koruma &ouml;nlemi s&uuml;recini başlattıklarını bildirdi. &Ccedil;ağlayan, Biz burada sekt&ouml;r&uuml;m&uuml;z&uuml; hak etmediği bir koruma altına almıyoruz. Ancak bazı &uuml;lkelerde işg&uuml;c&uuml; &uuml;cretleri bizim &ccedil;alışanlarımızın &uuml;cretlerinden &ccedil;ok daha d&uuml;ş&uuml;kt&uuml;r. Bu sekt&ouml;r&uuml;m&uuml;zde &ccedil;alışanların, asimetrik rekabet şartlarında işlerine devam edebilmeleri i&ccedil;in hayat standartlarını d&uuml;ş&uuml;recek &uuml;cretlerle &ccedil;alışmak zorunda kalmalarına izin vermemiz s&ouml;z konusu olamazdı diye konuştu. Halihazırda 128 adet damping ve s&uuml;bvansiyon &ouml;nleminin y&uuml;r&uuml;rl&uuml;kte olduğunu bildiren &Ccedil;ağlayan, ge&ccedil;en yıl dampinge karşı &ouml;nlem uygulanan &uuml;r&uuml;nlerin t&uuml;m &uuml;lkelerden ithalatının 5,9 milyar dolar d&uuml;zeyinde ger&ccedil;ekleştiğini, &ouml;nlem uygulanan ithalatın, d&uuml;zenleme yapılabilecek genel ithalat i&ccedil;indeki payının ise bir &ouml;nceki yılın aynı d&ouml;nemine g&ouml;re artarak y&uuml;zde 6,3 e ulaştığını kaydetti. &Ccedil;ağlayan, 12 milyar doların &uuml;zerindeki bir ithalat hacmini kapsayan ve tanıtımı ekim ayında yapılan Riske Dayalı Denetim Sistemi (RDDS) kapsamında bug&uuml;n itibariyle 170 bin 921 adet hazır giyim eşyası, 25 bin 486 &ccedil;ift ayakkabı ve eldiven, 30 bin 138 metre kumaş ve 2 bin 595 metrekare halının bertaraf edildiğini bildirdi. -İZLEME VE RİSKE DAYALI DENETİM SİSTEMİ-İthalat politikalarının izlenmesi ve riske dayalı olarak denetlenmesine ilişkin olarak planlanan yeni bir proje olan İzleme ve Riske Dayalı Denetim Sistemi ne de (İRDS) değinen &Ccedil;ağlayan, sistemi, 2011 yılı i&ccedil;erisinde modifiye ederek genişleteceklerini ve ithalat politikalarını da aynı sistematik yaklaşım i&ccedil;erisinde ele almak &uuml;zere bu yılın ilk yarısında hayata ge&ccedil;ireceklerini s&ouml;yledi. D&uuml;nyanın değiştiğinin, rekabet koşullarının farklılaştığının bilincinde olduklarını, bu nedenle dengeli bir dış ticaret yapısının gerekliliğine inandıklarını ifade eden Bakan &Ccedil;ağlayan, konuşmasını ş&ouml;yle tamamladı: Bunu ger&ccedil;ekleştirmek i&ccedil;in &uuml;retim altyapımızın bizi geleceğe taşıyacak nitelikte katma değer yaratan ve teknoloji yoğunluğu y&uuml;ksek &uuml;r&uuml;nlere y&ouml;nelmiş bir h&uuml;viyet kazanması gerekiyor. Hedefimiz b&uuml;y&uuml;k; 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat yapmayı, d&uuml;nyanın sayılı ekonomileri i&ccedil;inde yer almayı planlıyoruz. Buna paralel olarak halihazırda y&uuml;zde 62 d&uuml;zeyinde olan ihracatın ithalatı karşılama oranını 2023 yılına kadar y&uuml;zde 80 ler d&uuml;zeyine &ccedil;ıkarmayı hedefliyoruz. &Uuml;retimin rekabet&ccedil;i bir d&uuml;zeye getirilmesi, ancak uzun vadede uygulanacak sanayi stratejileri ile m&uuml;mk&uuml;n olabilecektir. Bunun i&ccedil;in &uuml;lkemiz ara malı &uuml;retiminin artırılması gerekmektedir. Bu kapsamda oluşturduğumuz Girdi Tedarik Stratejisi, ihracata d&ouml;n&uuml;k &uuml;retimde daha etkin ve d&uuml;ş&uuml;k maliyetli &uuml;retim i&ccedil;in bir yol haritası oluşturacaktır. &Ccedil;alışmanın amacı bug&uuml;ne dek ithal ettiğimiz bazı ara mallarının, &ouml;zellikle rekabet&ccedil;i olabileceğimiz alanlarda, &uuml;lkemizde &uuml;retilebilme imkanı olup olmadığını tespit etmektir. Bu sayede ortaya &ccedil;ıkacak eylem planları ile uzun vadede daha fazla katma değerin yurt i&ccedil;inde kalmasını sağlayacak nitelikte politikalar geliştirmeyi ama&ccedil;lıyoruz. Bu &ccedil;er&ccedil;evede ithalat ve ihracatımızı daha dengeli olacak bir şekilde, ekonomimizin genel b&uuml;y&uuml;me perspektifi a&ccedil;ısından y&ouml;netmeye devam edeceğiz. İthalatta, elimizdeki yeni enstr&uuml;manları ve yasaların verdiği her t&uuml;rl&uuml; yetkiyi kullanarak gerekli denetim ve kontrolleri yapmaya ve yerli &uuml;reticilerimizi ithalattan kaynaklanabilecek haksız rekabete karşı korumaya devam edeceğiz. Artan ithalat ve ithalattan kaynaklanabilecek haksız rekabetten dolayı sıkıntı yaşayabilecek &uuml;reticilerimizi Bakanlığıma bağlı DTM ye başvurmaya ve haklarını aramaya davet ediyorum.

Çağlayan: 2010 yılı ithalatının 183 milyar dolar olmasını bekliyoruz

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, 2010 yılı ithalatının yüzde 30'luk artışla 183 milyar dolar düzeyinde olacağını tahmin ettiklerini bildirdi

Öne Çıkanlar