Çavuşoğlu: Rumlar iş birliği yapmazsa, Türkiye'nin faaliyetleri sürecek

Dışişleri Bakanı Mevl&uuml;t &Ccedil;avuşoğlu, 13 Temmuz &ouml;nerimizin (KKTC nin, Rum tarafına, hidrokarbonlar konusunda ortak komite kurulması &ouml;nerisi) &ouml;ng&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; şekilde bir iş birliği mekanizması kurulmadığı s&uuml;rece KKTC nin T&uuml;rkiye Petrolleri ne ruhsat verdiği alanlarda faaliyetlerimizi bir değişiklik olmadan kararlılıkla s&uuml;rd&uuml;receğiz. ifadelerini kullandı. Bakan &Ccedil;avuşoğlu, Kıbrıs Postası i&ccedil;in &ouml;zel bir makale kaleme aldı. &Ccedil;avuşoğlu, makalesinde Kıbrıs sorunundaki son gelişmeler, Rumlarla y&uuml;r&uuml;t&uuml;len m&uuml;zakere s&uuml;reci ve Doğu Akdeniz meselesiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. &Ccedil;avuşoğlu, Kıbrıs Cumhuriyeti nin 1960 Antlaşmalarıyla, Kıbrıslı T&uuml;rkleriyle Rumlar arasında siyasi eşitlik temelinde ortaklığa dayanarak kurulduğunu ancak 1963 te Kıbrıslı Rumlar tarafından şiddet kullanılarak gasbedilmesinin &uuml;zerinden yarım asırdan fazla zaman ge&ccedil;tiğini belirtti. Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde 1968 ten bu yana y&uuml;r&uuml;t&uuml;len m&uuml;zakere s&uuml;re&ccedil;lerinden Kıbrıs Rum tarafının uzlaşmaz tutumu nedeniyle sonu&ccedil; alınamadığını hatırlatan &Ccedil;avuşoğlu, Kapsamlı &ccedil;&ouml;z&uuml;m m&uuml;zakere s&uuml;re&ccedil;lerinin son ayağı olan Kıbrıs Konferansı nın T&uuml;rkiye ile Kuzey Kıbrıs T&uuml;rk Cumhuriyeti nin sergiledikleri yapıcı yaklaşıma rağmen Temmuz 2017 de Crans-Montana da sonuca ulaşılamadan kapanmasıyla birlikte son m&uuml;zakere s&uuml;reci de başarılı olamadı. M&uuml;zakerelerin sonu&ccedil;suz kalmasının esas sebebi Kıbrıs Rum tarafının Kıbrıslı T&uuml;rklerle iktidarı paylaşmayı reddetmesidir. ifadelerini kullandı. Bakan &Ccedil;avuşoğlu, Kıbrıs Konferansı nın kapanmasından bu yana Rum tarafının bu zihniyetinde herhangi bir değişiklik olmadığını g&ouml;rd&uuml;klerinin altını &ccedil;izerek Kıbrıslı Rum liderin kendisini halen &uuml;niter bir devletin başı, azınlıklara hak bahşeden bir lider olarak g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; ve Kıbrıs T&uuml;rk tarafının siyasi eşitliğini kabul etmekten uzak bir tavır sergilendiği değerlendirmesinde bulundu. Sırf m&uuml;zakere etmek i&ccedil;in m&uuml;zakerelere başlanmasını yararlı g&ouml;rm&uuml;yoruz &Ccedil;avuşoğlu ş&ouml;yle devam etti: T&uuml;rkiye olarak, m&uuml;zakerelerin, 2017 yılında Kıbrıs Konferansı nın sonu&ccedil;suz bir şekilde sona erdiği noktadan devam edemeyeceğini s&ouml;yl&uuml;yorduk. M&uuml;zakerelerin yeniden başlayabilmesi i&ccedil;in neyin, hangi hedef doğrultusunda, hangi modaliteler &ccedil;er&ccedil;evesinde m&uuml;zakere edileceğinin &ouml;nceden belirlenmesi gerektiğini vurguluyorduk. Son 50 yıldır iki kesimli, iki toplumlu federasyon hedefine y&ouml;nelik m&uuml;zakereler sonu&ccedil;suz kaldı. Ucu a&ccedil;ık, vizyonu ve amacı belli olmayan yeni bir egzersize girilmesine, sırf m&uuml;zakere etmek i&ccedil;in m&uuml;zakerelere başlanmasını yararlı g&ouml;rm&uuml;yoruz. T&uuml;rk tarafı olarak, hi&ccedil;bir &ccedil;&ouml;z&uuml;m y&ouml;ntemini dışlamıyor, herhangi bir &ccedil;&ouml;z&uuml;m y&ouml;ntemini de dayatmıyoruz. T&uuml;m se&ccedil;eneklerin masada olması gerektiğini savunuyoruz. Bizim i&ccedil;in &ccedil;&ouml;z&uuml;m modelinin adından ziyade m&uuml;him olan, &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;n Kıbrıs T&uuml;rklerinin siyasi eşitliğini ve karar alma mekanizmalarına etkin katılımını ayrıca refah ve g&uuml;venliğini garanti altına alacak d&uuml;zenlemeleri i&ccedil;ermesidir. Bundan sonra yeni bir m&uuml;zakere s&uuml;reci başlayacaksa, Ada daki iki tarafın ortak bir vizyona sahip, ortak bir zeminde m&uuml;zakereye hazır olduklarının &ouml;nceden teyit edilmesinin gerekliliğine dikkati &ccedil;eken &Ccedil;avuşoğlu, Rum tarafının ge&ccedil;miş mutabakatlardan geri adım attığı ve Kıbrıslı T&uuml;rklerin siyasi eşitliğini kabul etmediği mevcut ortamda, b&ouml;yle bir ortak zeminin bulunduğunu s&ouml;ylemenin zor olduğunu dile getirdi. Karşımızda AB &uuml;yeliğinin t&uuml;m nimetlerinden faydalanan, kendisini Ada nın tek sahibi g&ouml;ren bir G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netimi bulunuyor. diyen &Ccedil;avuşoğlu, Rum tarafının Ada nın ortak sahibi Kıbrıslı T&uuml;rklerle siyasi eşitlik temelinde g&uuml;&ccedil; paylaşımına yanaşmadığı gibi, Ada nın doğal zenginliklerini de paylaşmak istemediğinin altını &ccedil;izdi. &Ccedil;avuşoğlu, G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netimi Doğu Akdeniz deki tek taraflı hidrokarbon faaliyetleriyle Kıbrıslı T&uuml;rklerin doğal kaynaklar &uuml;zerindeki asli haklarını hi&ccedil;e saymakta ayrıca T&uuml;rkiye nin BM nezdinde kayda ge&ccedil;irilmiş bulunan kıta sahanlığında uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını da ihlal etmektedir. değerlendirmesinde bulundu. Kıbrıs T&uuml;rklerinin hidrokarbon kaynakları &ouml;nerisi isabetli Ada nın ortak zenginlikleri &uuml;zerinde herhangi bir karar alınırken, Kıbrıs T&uuml;rklerinin de bu kararların alındığı mekanizmalara dahil edilmeleri gerektiğini en başından bu yana vurguladıklarını belirten &Ccedil;avuşoğlu, ş&ouml;yle devam etti: Kıbrıs T&uuml;rk makamlarının 2011 ve 2012 yıllarında yapmış oldukları iş birliği &ouml;nerilerini Rum tarafı geri &ccedil;evirmiştir. &Uuml;stelik G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netimi maalesef, hidrokarbon konusunu, Kıbrıs T&uuml;rkleriyle paylaşması ve birlikte karar alması gereken bir unsur olarak g&ouml;rmemekte; Kıbrıs T&uuml;rklerinin haklarını &ccedil;&ouml;z&uuml;mden sonra vermek &uuml;zere korumaya aldığını iddia etmektedir. Rum tarafı Ada nın zenginliklerini şimdi pazarlarken ve gelir elde etmeye başlarken, Kıbrıs T&uuml;rklerinin bu haklardan yararlanmalarını kendilerinin engellediği &ccedil;&ouml;z&uuml;mden sonraya bırakması ne bizim ne de Kıbrıs T&uuml;rklerinin kabul edeceği bir durumdur. Bu nedenle Kıbrıs T&uuml;rklerinin hidrokarbon kaynakları konusunda 13 Temmuz 2019 tarihinde yaptığı &ouml;neri son derece isabetli ve zamanlı olmuştur. Tam destek verdiğimiz bu &ouml;neri, Kıbrıs T&uuml;rklerinin ve Kıbrıslı Rumların, Ada nın eşit ortakları olarak, eşit haklara sahip oldukları hidrokarbon kaynakları konusunda, gelir paylaşımı dahil iş birliği yapmalarını ve bu kaynaklardan eş zamanlı olarak birlikte yararlanmalarını &ouml;ng&ouml;rmektedir. Bu &ouml;nerinin hayata ge&ccedil;irilmesi, yeni bir iş birliği d&ouml;nemi başlatacak, b&ouml;lgesel barış, istikrar ve iş birliğinin gelişimine katkıda bulunacak ve Kıbrıs meselesinin &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml; i&ccedil;in de uygun bir zemin yaratacaktır. Doğu Akdeniz deki hidrokarbon sorununun iki boyutu bulunduğuna dikkati &ccedil;eken &Ccedil;avuşoğlu, birinin Doğu Akdeniz de T&uuml;rkiye nin kıta sahanlığı haklarının savunulması, diğerinin ise bizatihi Kıbrıs meselesi olduğunu kaydetti. T&uuml;rkiye nin bu konudaki yaklaşımı uluslararası hukuka uygundur Bakan &Ccedil;avuşoğlu, makalesini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: T&uuml;rkiye, Doğu Akdeniz de en uzun kıyıya sahip &uuml;lke olarak kendi kıta sahanlığındaki hak ve &ccedil;ıkarlarını kararlı şekilde korumaktadır. Bu hususun Kıbrıs meselesiyle doğrudan ilişkilendirilmesi doğru değildir. Nitekim kendi kıta sahanlığımız i&ccedil;inde, H&uuml;k&uuml;metimizin 2009 ve 2012 yıllarında T&uuml;rkiye Petrolleri ne verdiği ruhsat sahalarında -ki bu alanlardaki kıta sahanlığı haklarımızı coğrafi ve hukuki anlamda 2004 ten bu yana BM nezdinde kayda ge&ccedil;irmiş durumdayız- arama ve sondaj faaliyetlerine kararlılıkla devam ediyoruz. Halihazırda Fatih sondaj gemimiz T&uuml;rk kıta sahanlığı dahilinde &ccedil;alışıyor. G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netiminin her platformda adeta yaygara koparttığını, T&uuml;rkiye benim MEB i ihlal ediyor diye temelsiz şikayetlerde bulunduğunu g&ouml;r&uuml;yoruz. Neden temelsiz? &Ccedil;&uuml;nk&uuml; Fatih in sondaj yaptığı yerle ilgili Kıbrıs Adası ile T&uuml;rkiye arasında deniz yetki alanı, bir sınırlandırma anlaşmasıyla belirlenmiş değil. Dolayısıyla bu alan i&ccedil;in G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netimi MEB i gibi bir tanımlama yapmak hukuken m&uuml;mk&uuml;n değil. T&uuml;rkiye nin bu konudaki yaklaşımı uluslararası hukuka uygundur. Deniz hukukunda, sınırlandırma yapılırken, eğer adaların mevcudiyeti hakkaniyetli sınırlandırmaya zarar veriyorsa, bunlara kıta sahanlığı ve MEB yaratma bakımından ana karalara kıyasla sınırlı, hatta bazı durumlarda sıfır etki dahi verilebilir. Otomatik eşit uzaklık gibi y&ouml;ntem uluslararası hukukta kesinlikle yoktur. Bu konudaki yazılı uluslararası hukuk ve uluslararası yargı i&ccedil;tihadı hakkaniyetli sınırlandırmayı temel ilke olarak benimsemiştir. Sınırlandırmanın y&ouml;ntemi de ya &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; tarafların hakkını ihlal etmeyen ikili anlaşmalar yapmak ya da bu konuyu uluslararası yargıya taşımak şeklindedir. &Ouml;rneğin, G&uuml;ney Kıbrıs Rum y&ouml;netiminin Mısır ile yaptığı anlaşma &uuml;lkemiz bakımından Kıbrıs meselesi nedeniyle ge&ccedil;ersiz olduğu gibi, deniz hukuku bakımından da T&uuml;rkiye nin kıta sahanlığını ihlal ettiği i&ccedil;in h&uuml;k&uuml;ms&uuml;zd&uuml;r. Ada nın batısında ancak Kıbrıs sorunu &ccedil;&ouml;z&uuml;ld&uuml;kten sonra ve T&uuml;rkiye nin muhatap olabileceği bir devlet tesis edildikten sonra sınırlandırma konusu da tabiatıyla g&ouml;r&uuml;ş&uuml;lecektir. Meselenin ikinci boyutunun, Ada nın ortak sahibi olan Kıbrıs T&uuml;rklerinin, Kıbrıs Adası etrafındaki asli haklarının uluslararası hukuka uygun olarak korunmasıyla ilgili olduğuna vurgu yapan &Ccedil;avuşoğlu, bu konuda da KKTC ye her t&uuml;rl&uuml; desteği kararlı bir şekilde verdiklerini belirtti. &Ccedil;avuşoğlu, 2011 de KKTC H&uuml;k&uuml;meti nin T&uuml;rkiye Petrolleri ne ruhsat verdiği alanlardaki faaliyetlerimiz bu kapsamdadır. Halihazırda Yavuz sondaj gemimiz ile Barbaros Hayreddin Paşa sismik gemimizin faaliyetleri bu alandadır. &Ouml;zetle, T&uuml;rkiye olarak &ouml;teden beri kuvvetle vurguladığımız t&uuml;m adımları sahada birer birer eyleme d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;yoruz. B&ouml;ylece, Rum tarafının Kıbrıs T&uuml;rklerini dışlayarak ısrarla s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;kleri tek taraflı hidrokarbon faaliyetlerine sahada fiili adımlarla yanıt veriyoruz. T&uuml;rkiye bu ilkeli ve kararlı duruşunu s&uuml;rd&uuml;recektir. Nitekim Sayın Cumhurbaşkanımızın da her vesileyle ifade ettiği &uuml;zere, Kıbrıs T&uuml;rklerinin meşru hak ve &ccedil;ıkarlarının &ccedil;iğnenmesine asla izin vermeyeceğiz. değerlendirmesinde bulundu. Bakan &Ccedil;avuşoğlu makalesinde, Kıbrıs Rum tarafı Ada nın eşit ortağı Kıbrıs T&uuml;rkleriyle hidrokarbon kaynakları konusunda m&uuml;şterek karar alma mekanizması i&ccedil;eren bir iş birliğine girmedik&ccedil;e, 13 Temmuz &ouml;nerinizin &ouml;ng&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; şekilde bir iş birliği mekanizması kurulmadığı s&uuml;rece KKTC nin T&uuml;rkiye Petrolleri ne ruhsat verdiği alanlarda faaliyetlerimizi bir değişiklik olmadan kararlılıkla s&uuml;rd&uuml;receğiz. ifadelerini kullandı. T&uuml;rkiye yi dışlamaya y&ouml;nelik ortaklık arayışları başarısız olmaya mahkumdur Doğu Akdeniz b&ouml;lgesinde barış ve istikrardan yana olduklarının altını &ccedil;izen &Ccedil;avuşoğlu, Akdeniz de en uzun kıyı şeridine sahip T&uuml;rkiye nin tarihi ve jeopolitik a&ccedil;ıdan b&ouml;lgenin istikrarı ve g&uuml;venliği i&ccedil;in anahtar konumda olduğuna vurgu yaptı. &Ccedil;avuşoğlu, ş&ouml;yle devam etti: Bu &ccedil;er&ccedil;evede, b&ouml;lgede T&uuml;rkiye yi dışlamaya y&ouml;nelik ortaklık ve iş birliği arayışları başarısız olmaya mahkumdur. Bunu esasen b&ouml;lgenin ger&ccedil;eklerinin ve uluslararası hukukun doğal bir sonucu olarak g&ouml;rmek gerekir. Ada daki stat&uuml;konun devamından Kıbrıs T&uuml;rk tarafının mağdur olduğu a&ccedil;ıktır. Biz, Kıbrıs Rum halkınca reddedilen Annan Planı nı kabul ederek &ccedil;&ouml;z&uuml;m yolunda her t&uuml;rl&uuml; gayreti sarf etmiş, kendisinden beklenen t&uuml;m fedakarlıkları g&ouml;stermiş, olumlu ve yapıcı tutumunu 2017 Temmuz ayında Crans-Montana da sona eren Kıbrıs Konferansı nda da ortaya koymuş bulunan Kıbrıs T&uuml;rklerinin &ccedil;&ouml;z&uuml;ms&uuml;zl&uuml;ğ&uuml;n bedelini &ouml;demelerine m&uuml;saade etmeyeceğiz. T&uuml;rkiye, Kıbrıs T&uuml;rk&uuml;n&uuml; hi&ccedil;bir zaman yalnız bırakmamış, hak ve &ccedil;ıkarlarını korumak i&ccedil;in her t&uuml;rl&uuml; &ccedil;abayı g&ouml;stermiştir. Bundan sonra da gerektiğinde hi&ccedil;bir fedakarlıktan ka&ccedil;ınmayacaktır.

Çavuşoğlu: Rumlar iş birliği yapmazsa, Türkiye'nin faaliyetleri sürecek

Dışişleri Bakanlı Mevlüt Çavuşoğlu, "13 Temmuz önerinizin öngördüğü şekilde bir iş birliği mekanizması kurulmadığı sürece KKTC'nin Türkiye Petrolleri'ne ruhsat verdiği alanlarda faaliyetlerimizi bir değişiklik olmadan kararlılıkla sürdüreceğiz" dedi

Öne Çıkanlar