Çin ekonomisinde karantina baskısı

SADİ KAYMAZ/BLOOMBERG HT ASYA TEMSİLCİSİ &Ccedil;in de koronavir&uuml;s salgınında vakaların artması &uuml;lkede yeni tedbirlerin uygulanmasına yol a&ccedil;arken, k&uuml;resel piyasalarda da yeni &ouml;nlemlere ilişkin haber akışı baskı yarattı. Vakalar 17 milyon n&uuml;fuslu Shenzhen&rsquo;de kapanma tedbirlerini devreye soktu, kent &Ccedil;in&rsquo;de teknolojinin kalbi durumunda. Başta Huawei olmak &uuml;zere &ccedil;ok sayıda dev teknoloji şirketinin merkezine, araştırma geliştirme merkezine veya &uuml;retim tesisine ev sahipliği yapıyor. Nitekim o tesislerden biri de Foxconn&rsquo;a ait. Apple&rsquo;ın en b&uuml;y&uuml;k &uuml;reticisi konumundaki şirket Shenzhen&rsquo;deki iki &uuml;ss&uuml;nde &uuml;retimi durdurduğunu a&ccedil;ıkladı. Analistler, ilk etapta iPhone &uuml;retiminde ciddi aksaklık beklemiyor. Tayvan merkezli imalat devinin ayrıca Chengdu ve Zhenzhou &uuml;slerinde devasa &uuml;retim kapasitesi bulunuyor. Buna rağmen Apple tedarik zincirinde yer alan şirket hisseleri Tokyo, Şanghay, Seul ve Hong Kong&rsquo;ta belirgin d&uuml;ş&uuml;şler g&ouml;sterdi. &Ouml;te yandan Shenzhen&rsquo;in kapanması bitişiğinde yer alan Hong Kong&rsquo;ta halka a&ccedil;ık teknoloji hisselerinde tarihi kayıplara yol a&ccedil;tı. Hang Seng teknoloji endeksi g&uuml;n&uuml; y&uuml;zde 11 d&uuml;ş&uuml;şle tamamladı. &Ccedil;in merkezli devlerin yer aldığı endeks 2008 finansal krizinden bu yana bu kadar b&uuml;y&uuml;k d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;rmemişti. Yabancı yatırımcılar &Ccedil;in teknoloji devlerine itimadını g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e yitiriyor. Hisselerin &ccedil;ilesi Pekin y&ouml;netiminin reg&uuml;lasyon taarruzuyla 2020 yılı sonunda başladı. Washington&rsquo;un &Ccedil;inli şirketlere y&ouml;nelik yaptırım &ouml;nlemleriyle devam etti. Son d&ouml;nemde parasal sıkılaşmanın yaklaşmasıyla satışlar hızlanmıştı. G&uuml;ven kırılması Ukrayna&rsquo;daki savaş ve arkasından Rusya &uuml;zerine inen demir perdeyle bunalıma d&ouml;n&uuml;şt&uuml;. Hang Seng Teknoloji Endeksi 2021 yılının Şubat ayında g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; 11001.7 zirvesinden, bug&uuml;nk&uuml; kapanış sonunda 3778.60 puana d&uuml;şt&uuml;. Bir seneden biraz uzun zamandaki kaybı y&uuml;zde 70&rsquo;e yakın. Teknoloji şirketlerine y&ouml;nelik yeni hamleler Bunalımda son &uuml;&ccedil; d&ouml;rt g&uuml;nde Didi ve Tencent&rsquo;e karşı atılan bazı adımlar da etkili oldu. Cuma g&uuml;n&uuml;nden beri &ouml;nce &Ccedil;inli otoriteler Didi&rsquo;nin Hong Kong&rsquo;ta halka arz başvurusunu reddetti, ardından Tencent&rsquo;in kara para aklamadan dolayı cezayla burun buruna olduğu haberleri d&uuml;şt&uuml;. WSJ kaynaklı haber nedeniyle &Ccedil;in&rsquo;in en değerli şirketi olan Tencent hisseleri Hong Kong&rsquo;ta y&uuml;zde 9.79 d&uuml;şt&uuml;. Oyun, finansal teknoloji ve dijital &ouml;demeler alanlarında b&uuml;y&uuml;k ağırlığı bulunan grubun Hong Kong Doları cinsinden hisse fiyatı bir senede 750&rsquo;den 331&rsquo;e geriledi. Buharlaşan piyasa değeri en az 400 milyar dolar. Alibaba da kan kaybı s&uuml;r&uuml;yor Diğer taraftan bir d&ouml;nem yabancı yatırımcıların g&ouml;zdesi konumundaki Alibaba&rsquo;daki kan kaybı da durmak bilmiyor. Grup hissesi bug&uuml;n Hong Kong&rsquo;ta y&uuml;zde 10,90 d&uuml;ş&uuml;şle halka arzdan beri en d&uuml;ş&uuml;k seviyesini yineledi. Hisse fiyatı bir bu&ccedil;uk senede yine Hong Kong Doları cinsinden 309&rsquo;dan 80,9&rsquo;a d&uuml;şt&uuml;. Y&uuml;z milyarlarca dolarlık değer buharlaşmasına yol a&ccedil;an d&uuml;ş&uuml;ş grubun kurucusu Jack Ma&rsquo;nın 2020 yılı Kasım ayında &Ccedil;in bankacılık sistemini eleştirmesiyle başlamıştı. &Ccedil;inli girişimciler nazarında fenomen olan Ma&rsquo;yı yakan s&ouml;zler, &lsquo;Sistem değişmezse biz değiştireceğiz&rsquo; olmuştu. Parti y&ouml;netiminin bu s&ouml;zlere tepkisi ağır oldu, o s&ouml;zler rejime bir &ouml;zel sekt&ouml;r tehdidi olarak da algılandı. Jilin eyaleti i&ccedil;in de karantina kararı &ccedil;ıktı &Ouml;te yandan Shenzhen dışındaki kapanmalar da &uuml;retime darbe vuruyor. Kuzeydoğu kesiminde yer alan Jilin eyaletindeki Toyota fabrikası &uuml;retime ara vermek zorunda kaldı. 40 milyona yakın n&uuml;fuslu eyaletin ana merkezlerinden Changchun kenti hafta sonu kapanmıştı. Ağır sanayi merkezi kent ve &ccedil;evresinde &Ccedil;in&rsquo;in oto &uuml;retiminin y&uuml;zde 10 ger&ccedil;ekleştiriliyor. Sayı muazzam: En az 2 milyon adet anlamına geliyor. &Ccedil;in genelinde &ccedil;oğunluğu Omikron varyantı kaynaklı vakaların yayılma riski g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e artıyor. Pekin y&ouml;netiminin bu g&uuml;ne kadar uyguladığı sıfır tolerans politikasını gevşetmesi m&uuml;mk&uuml;n g&ouml;r&uuml;nse de, son derece sıkı &ouml;nlemlerden vazge&ccedil;mesi hemen hemen olanaksız. D&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ikinci ekonomisi ge&ccedil;en sene 18 trilyon dolara yakın gayrı safi yurti&ccedil;i hasıla yaratmıştı. Bu seneki b&uuml;y&uuml;me hedefi y&uuml;zde 5,5, b&uuml;y&uuml;mede her 1 puanlık kayıp k&uuml;resel hasıladan 180 milyar dolar g&ouml;t&uuml;rebilir.

Çin ekonomisinde karantina baskısı

Çin ekonomisinin üzerindeki baskılara Kovid tehlikesi de eklendi. Vakalar geçen hafta bini aşarak son iki yılın en yüksek sayılarına ulaştı. En az 23 eyalette, yani idari birimlerin üçte ikisinde tespit edilen lokal bulaşmalar ciddi artış eğilimi gösteriyor.

Öne Çıkanlar