Dış açığın kaynağı İstanbul

T&uuml;rk Girişim ve İş D&uuml;nyası Konfederasyonu nun (T&Uuml;RKONFED) hazırlattığı Orta Gelir Tuzağı ndan &Ccedil;ıkış: Hangi T&uuml;rkiye? başlıklı raporuna g&ouml;re, 2011 yılı sonu itibarıyla dış ticaret hacmi ve b&uuml;y&uuml;me hızları incelendiğinde toplam dış ticaret hacminin yarısından fazlası İstanbul da ger&ccedil;ekleşti.İstanbul un dış ticaret hacminin toplam dış ticaret hacmi i&ccedil;indeki payı, 2002 yılında y&uuml;zde 61,6 iken 2011 sonu itibarıyla bu oran y&uuml;zde 54,3 oldu.Dış ticaret hacminin yıllar itibarıyla b&uuml;y&uuml;me hızlarına bakıldığında Manisa, Afyon, K&uuml;tahya, Uşak illerinde b&uuml;y&uuml;me hızlarının birbirlerine yakın seyrettiği ifade edilen raporda, kriz sonrasına denk gelen 2010 yılında s&ouml;z konusu illeri kapsayan b&ouml;lgenin (TR33) b&uuml;y&uuml;me hızının y&uuml;zde 238,86 olarak hesaplandığı belirtildi.&Ouml;te yandan Van, Muş, Bitlis, Hakkari illerinin bulunduğu b&ouml;lgenin (TRB2) de kriz &ouml;ncesi ve sonrasına karşılık gelen 2007 ve 2009 yıllarında y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me kaydettiği bilgisine yer verildi.Raporda, b&ouml;lgesel bazda kişi başına d&uuml;şen ihracat rakamlarına g&ouml;re en y&uuml;ksek değerin İstanbul b&ouml;lgesine ait olduğu bildirildi.T&uuml;rkiye geneli a&ccedil;ısından ihracatın ithalatı karşılama oranındaki değişime ilişkin değerlendirmelerin de yer aldığı raporda, s&ouml;z konusu oranın 2002-2011 yılları arasındaki d&ouml;nemin genelinde azalma eğiliminde olduğu kaydedildi.Raporda, anılan yıllar arasında ihracatın ithalatı karşılama oranının 14 puan gerileyerek y&uuml;zde 70 d&uuml;zeyinden y&uuml;zde 56 ya d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml; ifade edildi.Dış ticaret a&ccedil;ığında İstanbul liderRapora g&ouml;re, T&uuml;rkiye nin toplam dış ticaret a&ccedil;ığı 2002-2011 yıllarını kapsayan d&ouml;nemde yaklaşık 7 kat artarak 15,5 milyar dolardan, 105,9 milyar dolara ulaştı.B&ouml;lgesel d&uuml;zeyde bakıldığında 11 D&uuml;zey-2 b&ouml;lgesi dış ticaret a&ccedil;ığı verirken, 15 i ise dış ticaret fazlası verdi.Dış ticaret a&ccedil;ığının en y&uuml;ksek olduğu b&ouml;lgenin İstanbul olduğu kaydedilen raporda, şu bilgiler yeraldı: İstanbul b&ouml;lgesinin gerek toplam dış ticaret, gerekse dış ticaret a&ccedil;ığı bakımından diğer b&ouml;lgelerden farklılaşmasında faaliyetlerin İstanbul da yoğunlaşmasının yanında diğer b&ouml;lgelerde faaliyet g&ouml;steren firmaların bir kısmının İstanbul da kayıtlı olması da rol oynamaktadır. İstanbul her ne kadar vergi gelirlerinin y&uuml;zde 40 ını sağlasa da T&uuml;rkiye dış ticaret a&ccedil;ığının ana kaynağıdır. Son 10 yıl (2002-2011) dikkate alındığında İstanbul un dış ticaret yapısının &uuml;lkeye maliyeti 316,5 milyar dolar olmuştur. İhracat&ccedil;ı-ithalat&ccedil;ı firma farkıT&uuml;rkiye deki ihracat&ccedil;ı ve ithalat&ccedil;ı firma sayılarına da yer verilen raporda, iki firma t&uuml;r&uuml; arasında ithalat&ccedil;ılar lehine ciddi bir fark bulunduğuna dikkat &ccedil;ekildi.Buna g&ouml;re, 2011 yılı sonu itibarıyla T&uuml;rkiye de 54 bin 553 ihracat&ccedil;ı firma bulunurken, ithalat&ccedil;ı firma sayısı 66 bin 872 olarak hesaplandı.Raporda, İstanbul un tek başına ihracat&ccedil;ı firmaların y&uuml;zde 52 sine, ithalat&ccedil;ı firmaların da y&uuml;zde 56 sına ev sahipliği yaptığı kaydedildi.İstanbul daki ihracat&ccedil;ı firma sayısının, 2002-2011 yılları arasında y&uuml;zde 5,46 arttığı bilgisine yer verilen raporda, aynı d&ouml;nemde ihracat&ccedil;ı firma sayısının en fazla arttığı b&ouml;lgenin y&uuml;zde 20,73 ile Şanlıurfa ve Diyarbakır illerini kapsayan TRC2 b&ouml;lgesi olduğu ifade edildi.İthalat&ccedil;ı firmalar a&ccedil;ısından değerlendirildiğinde ise 2002-2011 yılları arasında İstanbul daki ithalat&ccedil;ı firma sayısı y&uuml;zde 5,24 artış g&ouml;sterirken, ithalat&ccedil;ı firma sayısının en fazla arttığı b&ouml;lge y&uuml;zde 27,49 ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illerini kapsayan TRB2 b&ouml;lgesi oldu.B&ouml;lgelerin dış ticaret performansıRaporda, 1996 yılında 100 den fazla ihracat&ccedil;ı işletmeye sahip il sayısının 22 olduğu belirtilirken, bu sayının 2011 yılı sonu itibarıyla 33 e y&uuml;kseldiğine işaret edildi.Aynı yıllar itibarıyla 500 den fazla ihracat&ccedil;ı firmaya ev sahipliği yapan il sayısının da 4 ten 13 e &ccedil;ıktığı belirtildi.1996 yılında 1000 den fazla ihracat&ccedil;ı firma bulunan illerin sadece Ankara, İstanbul ve İzmir oldukları belirtilen raporda yıllar i&ccedil;inde bu illere Bursa, Gaziantep, Kocaeli ve Konya nın da eklendiği ifade edilerek, 2011 sonu itibarıyla T&uuml;rkiye deki toplam ihracat&ccedil;ı firma sayısının y&uuml;zde 80 inin s&ouml;z konusu 7 ilde faaliyet g&ouml;sterdiği kaydedildi.2011 yılı sonu verilerine g&ouml;re ihracat&ccedil;ı-ithalat&ccedil;ı firma sayısı arasındaki farkın ithalat&ccedil;ı firmalar lehine en fazla olduğu illerin sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir olduğu belirtilen raporda, ihracat&ccedil;ı firma sayısının fazla olduğu iller ise Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Bursa, Eskişehir, Bilecik, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin ve G&uuml;m&uuml;şhane şeklinde sıralandı.Raporda, ayrıca, ihracat teknoloji seviyesi orta-ileri teknoloji seviyesine en yakın olan b&ouml;lgenin Manisa, Afyon, K&uuml;tahya ve Uşak illerini kapsayan TR33 b&ouml;lgesi olduğu ifade edilerek, Bunda, b&ouml;lgede kurulu ileri teknolojili işletmelerin rol&uuml; b&uuml;y&uuml;kt&uuml;r denildi.&Ouml;te yandan, yine TR33 b&ouml;lgesi 2011 yılı sonunda ithalat teknolojisi seviyesi en y&uuml;ksek b&ouml;lge olarak dikkati &ccedil;ekti.

Dış açığın kaynağı İstanbul

İstanbul, vergi gelirlerinin yüzde 40'ını sağlamasına karşın, Türkiye'nin dış ticaret açığının ana kaynağı olarak görülüyor

Öne Çıkanlar