Bloomberght
Bloomberg HT Haberler Ekonomide 2018 böyle geçti

Ekonomide 2018 böyle geçti

Dolar/TL'de spekülatif atak, enflasyonda yükseliş, ABD ile bozulan ilişkiler, ABD-Çin ticaret savaşı, Fed'in faiz artırımı kararları yıla damga vururken Türkiye ihracatta Cumhuriyet tarihinin rekoruna imza attı

Giriş: 18 Aralık 2018, Salı 11:09
Güncelleme: 18 Aralık 2018, Salı 11:09

Spekülatif kur atakları ve küresel ekonomideki gelişmelere rağmen 2018'de de büyüme performansını sürdüren Türkiye ekonomisi, 2016'da darbe girişiminin yaşandığı üçüncü çeyrekteki gerilemenin ardından 8 çeyrek üst üste büyüdü.

ABD-Çin ticaret savaşı, Brexit gelişmeleri, Fed'in faiz artırımı kararları gelişen ülke ekonomilerini olumsuz etkilerken Türkiye ihracatta Cumhuriyet tarihinin rekoruna imza attı.

Rahip Andrew Brunson'un davası nedeniyle Türkiye-ABD ilişkilerinde yaşanan gerilim piyasalara yansırken, ağustosta başlayan spekülatif saldırılar, kur ve faiz başta olmak üzere temel göstergelerde bozulmalara neden oldu.

Kurun etkisiyle yükselen ve ekimde yüzde 25,24 ile tepe noktasına ulaşan enflasyon, yürütülen sıkı para ve maliye politikası, alınan önlemler ve başlatılan Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı'nın etkisiyle düşüş trendine girdi, kasımda yüzde 21,62 oldu.

Ekonomide ağustosta başlayan spekülatif saldırılarla mücadele için bir dizi önlem hayata geçirildi. Türk lirası mevduat getirisinden alınan vergi oranı düşürülerek 1 yıldan uzun vadeli mevduat hesaplarında vergi oranı sıfırlandı. Bununla birlikte döviz mevduatından alınan vergi oranlarında artış yapıldı.

Bu döneme damga vuran konulardan biri, Türkiye-ABD arasındaki gerilimin ekonomik ilişkilere de yansıması oldu. ABD'nin, Türkiye'ye demir-çelik ve alüminyum ürünleri için ek vergi getirmesi kararı üzerine Türkiye karşı hamlede bulundu. Ticaret Bakanlığı, ABD menşeli çok sayıda ürünün ithalatında ek mali yükümlülük oranlarını yüzde 100 artırdı. Bakanlık, ABD'nin çelik ve alüminyuma uyguladığı ilave gümrük vergilerini Dünya Ticaret Örgütü'ne taşıdı.

İlgili bakanlıklar ve iş dünyasının katılımıyla "Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı" açıklandı. Programda, işletmelere ve KOBİ'lere sağlanacak finansman desteğinden katılım gösterecek firmalarca uygulanacak yüzde 10'luk indirime kadar çeşitli önlemler yer aldı.

Spekülatif kur ataklarına tedbir olarak, döviz üzerinden yapılan menkul, gayrimenkul alım satım ve kiralama sözleşmelerinin 30 gün içinde Türk lirasına dönüştürülmesine ilişkin karar alındı.

Ticaret Bakanlığınca Türkiye'de üretilen malların etiketlerine, Yerli Üretim Logosu'nun konulması zorunlu hale getirildi, e-ticarette de güven damgası uygulamasına geçildi.

İç piyasayı canlandırmak amacıyla konut satışlarında KDV oranlarının yüzde 18'den yüzde 8'e, tapu harçlarının binde 20'den binde 15'e düşürülmesi uygulaması yıl sonuna kadar uzatıldı. Mobilyada KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirilirken, beyaz eşyada ÖTV oranları da sıfırlandı. Söz konusu dönemde 1600 cc altı motorlu araçlarda ÖTV oranları 15'er puan düşürüldü, ticari araçlarda KDV oranları da yüzde 18'den yüzde 1'e indirildi.

- İhracatta rekor yılı

Bu yıl, "ihracatta rekorlar yılı" olarak kayıtlara geçti. Kasımda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,49 artarak 15 milyar 532 milyon dolara yükselen ihracat, son 12 aylık dönemde ise 168 milyar 77 milyon dolara çıktı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Bu rakamlar Cumhuriyet tarihinde ulaştığımız en yüksek kasım ayı ve yıllık ihracatımız oldu." ifadesini kullandı. Anadolu Ajansı Editör Masası'na konuk olan Ticaret Bakanı Pekcan, 2018'i yeni bir rekorla kapatacaklarını söyledi.

Cari açığı azaltacak yatırımlara öncelik verildi, bu kapsamda "süper teşvik" olarak bilinen Proje Bazlı Teşvik Sistemi hayata geçirildi, savunma sanayi başta olmak üzere milli ve yerli üretim için atağa kalkılırken milli yazılım yanında, ilaç ve MR cihazı gibi tıbbi malzemelerde yerlileşme için düğmeye basıldı.

Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ'ye ait fabrikalarının özelleştirilme ihaleleri yapıldı, süreç kamuoyu tarafından yakından takip edildi.

2018 yılında ekonomide öne çıkan bazı olaylar şöyle:

25 Ocak

- Türkiye'de yerleşik kişilerin döviz kredisi kullanmasına yönelik mevzuatta düzenlemeye gidildi. Döviz geliri olmayan Türkiye'de yerleşik kişilerin, bazı istisnalar dışında döviz kredisi temin etmesi engellendi.

26 Ocak

- Döviz kazandırıcı hizmetler sektöründe faaliyet gösteren KOBİ'ler, Türk Eximbank destekleri kapsamına alındı.

30 Ocak

- Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, enflasyonun 2018 sonunda yüzde 6,5-9,3 aralığında (orta noktası yüzde 7,9), 2019 sonunda ise orta noktası yüzde 6,5 olmak üzere yüzde 4,7 ile yüzde 8,3 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini bildirdi.

3 Şubat

- Avrasya Tüneli geçişlerinde uygulanacak KDV indirimi yürürlüğe girdi. Bakanlar Kurulunun "Mal ve Hizmetlere Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar" Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, denizaltı karayolu tünellerinin geçiş ücretlerindeki KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e çekildi.

5 Şubat

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ocakta aylık bazda yüzde 1,02, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,99 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10,35, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 12,14 oldu.

13 Şubat

- Gümrük ve Ticaret Bakanlığının İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti, işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkarlar tarafından yapılacak.

18 Şubat

- Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, hükümetin aldığı tedbirlerin de etkisiyle Hazinenin bu yıla iç borç çevirme oranını yüzde 100'ün altına indirerek ve piyasaları rahatlatarak başladığını belirterek, "Yabancı yatırımcılar ilk 5 haftalık dönemde 1,5 milyar dolarlık tahvil satın aldı." dedi.

21 Şubat

- Hazine Müsteşarlığınca, Çin'in "Panda piyasası"nda tahvil ihracı olanaklarını araştırmak için Bank of China, HSBC ve ICBC'ye yetki verildi.

23 Şubat

- Türkiye İstatistik Kurumunca 2017 yılına ilişkin "Yaşam Memnuniyeti Araştırması" sonuçları açıklandı. Buna göre, 2016 yılında yüzde 61,3 olarak kayıtlara geçen mutlu olduğunu beyan edenlerin oranı, geçen yıl yüzde 58 oldu. Mutsuz olduğunu beyan edenlerin oranı ise yüzde 10,4'ten yüzde 11,1'e yükseldi. Kadınlarda mutluluk oranı, 2016'da yüzde 64,5 iken 2017'de yüzde 62,4'e geriledi. Erkeklerde bu oran, yüzde 58,1'den yüzde 53,6'ya düştü.

28 Şubat

- TÜİK verilerine göre, ihracat ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,7 artışla 12 milyar 457 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise yüzde 38 yükselerek 21 milyar 524 milyon dolar oldu. Bu dönemde, dış ticaret açığı ise yüzde 108,8 artışla 9 milyar 67 milyon dolara çıktı.

5 Mart

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) şubatta aylık bazda yüzde 0,73, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,68 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10,26, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 13,71 oldu.

- Türkiye İstatistik Kurumu, "İstatistiklerle Kadın 2017" çalışmasının sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye nüfusunun yüzde 50,2'sini erkekler, yüzde 49,8'ini kadınlar oluşturdu.

16 Mart

- Sanayi üretimi ocakta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12 artarken, bir önceki aya göre yüzde 0,8 azaldı.

30 Mart

- Türkiye'nin ihracatı, şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artışla 13 milyar 176 milyon dolar, ithalatı yüzde 19,7 yükselerek 18 milyar 936 milyon dolar oldu. Şubatta dış ticaret açığı ise yüzde 54,2 artışla 5 milyar 761 milyon dolara çıktı.

3 Nisan

- Mart TÜFE aylık bazda yüzde 0,99, Yİ-ÜFE yüzde 1,54 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10,23, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 14,28 oldu.

- Savunma Sanayii Müsteşarı İsmail Demir, S-400 sistemi temini için Rusya ile imzalanan sözleşmedeki teslimat tarihinin öne çekilerek Temmuz 2019'a alındığını bildirdi.

6 Nisan

- Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ'ye (Türkşeker) ait Bor Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 336 milyon lira ile Doğuş Yiyecek ve İçecek Üretim Sanayi Ticaret AŞ ve Kırşehir Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 330 milyon lira ile Tutgu Gıda Turizm İnşaat İmalat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. verdi.

9 Nisan

- Yaklaşık 35 bin kişiye doğrudan, 134 binden fazla kişiye dolaylı istihdam yaratacak "Proje Bazlı Teşvik Sistemi"nden yararlanacak 19 firmaya ait 23 proje belli oldu.

- Türkşeker'e ait Çorum Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 528 milyon lira ile Safi Katı Yakıt Sanayi ve Ticaret AŞ, Yozgat Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 275 milyon lirayla Doğuş Yiyecek ve İçecek Üretim Sanayi Ticaret AŞ verdi.

17 Nisan

- Türkiye ile İran arasında yerel para ile ticarette para takası anlaşması çerçevesinde ilk işlem başlatıldı.

26 Nisan

- Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ'ye (Türkşeker) ait Afyon Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 725 milyon lirayla Doğuş Yiyecek ve İçecek Üretim Sanayi Ticaret AŞ, Burdur Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 487 milyon lirayla Erser Grup Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret AŞ-Sterk Plast Ltd. Ortak Girişim Grubu ve Elbistan Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 297 milyon lirayla Mutlucan Tuz Madencilik İnşaat Turizm Otomotiv Petrol Nakliye Sanayi ve Ticaret AŞ verdi.

27 Nisan

- Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ'ye (Türkşeker) ait Alpullu Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 150 milyon lira ile Binbirgıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret AŞ ve Muş Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 230 milyon 200 bin lira ile MBD İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ-Öz Er-Ka İnşaat Turizm Elektrik Taahhüt Ticaret ve Sanayi AŞ Ortak Girişim Grubu verdi. Kastamonu Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi ihalesinde ise teklif veren olmadı.

- Rusya, Türkiye'den domates ithalatında uyguladığı firma sınırlamasını kaldırdı.

5 Mayıs

- Bakanlar Kurulu kararıyla konut teslimlerinde uygulanan yüzde 18'lik KDV, 31 Ekim'e kadar yüzde 8'e, tapu harcı oranı da yüzde 4'ten 3'e indirildi.

7 Mayıs

- Rekabet Kurulunca, Doğan Holding bünyesinde bulunan teşebbüslerin bir kısmının tam kontrolünün Erdoğan Demirören tarafından devralınmasıyla Bor, Kırşehir, Yozgat, Çorum ve Turhal şeker fabrikalarının özelleştirilmesi işlemlerine izin verildi.

10 Mayıs

- Türkşeker'e ait Ilgın Şeker Fabrikası'nın, 637 milyon lira bedelle en yüksek teklifi veren Alteks Tekstil Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ'ye satışı onaylandı.

11 Mayıs

- Yurt dışından getirilen varlığa ilişkin vergi düzenlemesi, vergi ve prim borçlarının yapılandırılması, emeklilere bayram ikramiyesi ödenmesi, imar barışı, yaşlılık aylığının 500 liraya çıkarılması gibi düzenlemeleri de içeren kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.

18 Mayıs

- Bakanlar Kurulu kararıyla konutun ardından iş yeri teslimlerinde de uygulanan KDV oranı, 31 Ekim'e kadar yüzde 18'den yüzde 8'e düşürüldü.

1 Haziran

- Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından Türkşeker'e ait Elbistan, Alpullu, Burdur ve Muş şeker fabrikalarının satışı onaylandı.

2 Haziran

- Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret AŞ'nin kuruluşu tamamlandı ve başına Mehmet Gürcan Karakaş getirildi. Türkiye'nin Otomobili için kurulan şirkette Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding'in payları yüzde 19'ar, TOBB'un payı yüzde 5 oldu.

4 Haziran

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) mayısta aylık bazda yüzde 1,62, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,79 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 12,15, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 20,16 oldu.

5 Haziran

- Özelleştirme Yüksek Kurulunca, Türkşeker'e ait Erzincan ve Erzurum şeker fabrikalarının satışına onay verildi.

7 Haziran

- Antarktika'ya kurulacak Türkiye Bilimsel Araştırma Üssü'nün yeri Horseshoe Adası olarak belirlendi.

11 Haziran

- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin GSYH sonuçlarını açıkladı.Türkiye ekonomisi yılın birinci çeyreğinde yüzde 7,4 büyüdü (Oran daha sonra yüzde 7,2 olarak revize edildi). Söz konusu dönemde GSYH, cari fiyatlarla yüzde 21,9 artarak 889 milyar 231 milyon lira olarak gerçekleşti.

- 16 ve daha büyük yaştaki bazı araçların ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılmasına bağlı olarak yeni araç alımında 10 bin liraya kadar özel tüketim vergisi indirimi uygulanmasına ilişkin tebliğ yürürlüğe girdi.

14 Haziran

- ALTAY Tankı Güç Grubu Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile BMC Otomotiv Sanayi ve Ticaret AŞ arasında imzalandı.

21 Haziran

- Türkiye'nin program ortağı da olduğu F-35 Projesi'nde önemli bir gelişme gerçekleşti. Proje kapsamındaki ilk uçağın Türkiye'ye teslimatı için Teksas-Fort Worth'te tören düzenlendi.

22 Haziran

- Bakanlar Kurulu kararıyla Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da değişiklik yapıldı. Müzik aletleri, spor malzemeleri, oyuncak ve çocuk arabaları imalatı, bölgesel desteklerden faydalanabilecek sektörler kapsamına alındı. Modern sera, yüksek kapasiteli entegre hayvancılık, 5 milyon liranın üzerindeki atık geri kazanım ve bertaraf tesisi, yaşlı ve engelli bakım köyleri, esenlik tesisleriyle asgari 500 milyon lira tutarındaki orta yüksek teknolojili yatırımlar "öncelikli yatırımlar" kapsamına dahil edildi. Yüksek kapasiteli entegre hayvancılık ve modern sera yatırımlarında faiz desteklerinin oranları yükseltildi. Hava araçları kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları asgari 20 milyon lirayı bulması halinde "öncelikli yatırım" olarak belirlendi.

26 Haziran

- Bakanlar Kurulu kararıyla aralarında pirinç, alkollü içecekler, yaprak tütün, binek otomobil, güzellik veya makyaj malzemelerinin bulunduğu ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatına ek mali yükümlülük getirildi.

27 Haziran

- Türkiye'de üretimi bulunmayan bazı özel tanımlı kimyasal, tekstil, demir-çelik ve elektrik-elektronik ürünlerinin yer aldığı bin 882 ham maddenin gümrük vergileri sıfırlandı.

28 Haziran

- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanan Tasarım Stratejisi ve Eylem Planı yayımlandı. Türk tasarımının küresel bir marka olması vizyonuyla hazırlanan eylem planına göre, uygulanacak stratejiler 5 temel hedef kapsamında 20 eylem altında toplandı.

29 Haziran

- Türkiye'nin ihracatı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,3 artarak 14 milyar 306 milyon dolar, ithalatı yüzde 5,5 artışla 22 milyar 65 milyon dolar oldu. Mayıs ayında dış ticaret açığı ise yüzde 5,7 yükselerek 7 milyar 759 milyon dolara çıktı.

3 Temmuz

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda aylık bazda yüzde 2,61, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,03 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 15,39, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 23,71 oldu.

4 Temmuz

- Yurt dışında bulunan varlıklarını 30 Kasım'a kadar Türkiye'deki banka veya aracı kurumlara bildiren gerçek ve tüzel kişilerin, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilmesinin önü açıldı.

9 Temmuz

- Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçişte ekonomiyle ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlara yönelik uyum düzenlemeleri çıkarıldı. Maliye Bakanlığının adı "Hazine ve Maliye Bakanlığı" olurken, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı düzenlemeyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı adıyla görevlendirildi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının adı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı oldu. Ekonomi Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı birleştirilerek Ticaret Bakanlığına dönüştü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nda değişikliğe gidilirken, bankanın hükümetle ilişkisinin, Cumhurbaşkanı veya görevlendireceği bir bakan aracılığıyla sağlanması karara bağlandı.

- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk kabine üyelerini açıkladı. Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanı, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak oldu. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mustafa Varank olurken, son olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kadın Girişimciler Kurulu Başkan Yardımcılığı görevini yürüten Ruhsar Pekcan Ticaret Bakanı olarak kabineye girdi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına eski Karayolları Genel Müdürü Mehmet Cahit Turhan, Tarım ve Orman Bakanlığına ise Albaraka Türk Katılım Bankası, BİM AŞ ve Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ'de yönetim kurulu üyeliklerini sürdüren Bekir Pakdemirli getirildi.

23 Temmuz

- Rekabet Kurulunca, Türk Hava Yolları Teknik AŞ ile HAVELSAN Hava Elektronik Sanayi ve Ticaret AŞ arasında ortak bir girişim şirketi kurulmasına onay verildi.

24 Temmuz

- Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı kuruldu.

- "Kanal İstanbul" ve benzeri su yolu projelerinin, yap-işlet-devret modeli kapsamında yapılmasını sağlama görevi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına verildi.

25 Temmuz

- Eski Maliye Bakanı Naci Ağbal, yeni oluşturulan Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı görevine getirildi.

31 Temmuz

- TÜİK'e göre, ihracat haziranda yıllık bazda yüzde 1,3 azalarak 12 milyar 954 milyon dolar, ithalat yüzde 3,8 azalarak 18 milyar 451 milyon dolar oldu.

3 Ağustos

- Enflasyon, temmuz ayında yüzde 0,55 artarken, yıllık bazda yüzde 15,85 oldu. Tüketici fiyatları bazında temmuzda bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 12,86 ile limonda gerçekleşti.

- Milli Muharip Uçak, raylı sistem aracı, yeni nesil yüksek basınçlı benzinli enjektör, dizel motor üretimininde aralarında olduğu projeler "süper teşvik" kapsamına alındı.

- Rekabet Kurulunca, Google'ın genel arama pazarındaki hakim durumunu kötüye kullanarak çevrim içi alışveriş hizmetlerinde rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı iddiasına ilişkin Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti hakkında soruşturma açılmasına karar verildi.

- Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından, Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin göreve geldikten sonraki "ilk 100 günlük hedefi" kamuoyuyla paylaşıldı. Hedefler arasında ekonominin çeşitli alanlarına yönelik projeler de yer aldı.

9 Ağustos

- Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından "Yeni Ekonomi Yaklaşımı" duyurusunda, Türk bankacılık sisteminin sağlam sermaye yapısı ve bilançosuyla finansal dalgalanmaları etkin biçimde yönetebilecek konumda olduğu belirtildi.

10 Ağustos

- Ticaret Bakanlığı, ABD yönetimi tarafından duyurulan çelik ve alüminyuma ek vergilerin Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı olduğunu bildirdi.

13 Ağustos

- Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kurdaki dalgalanmaya ilişkin, "Bu geceden itibaren aksiyon planımızı uygulamaya başladık. Piyasaları rahatlatmak amaçlı kurumlarımız gerekli adımları atacak. Mevduatlara el konulmayacak. Hesaplardaki dövizler Türk lirasına döndürülmeyecek." açıklamasında bulundu.

- BTK tarafından, sosyal medyada "Dövizlerin devlet eliyle Türk lirasına çevrileceği" ve "Dolar kurunun sabitleneceği" iddialarını yayan kişi ve kuruluşlar hakkında inceleme başlatıldı.

14 Ağustos

- Sanayicilere yönelik 1,2 milyar liralık yeni destek programı devreye sokuldu.

15 Ağustos

- ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatında ek mali yükümlülük oranlarının yüzde 100 artırılmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.

17 Ağustos

- Uydu üzerinden kontrol yeteneğine sahip insansız hava aracı ANKA-S ile milli uydu üzerinden MAM-L mühimmatlı atış testleri başarıyla tamamlandı.

- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Kurban Bayramı öncesi sanayici, KOBİ ve girişimciler için 16 maddelik destek ve önlem paketini açıkladı. Bu kapsamda, KOSGEB alacaklarına 2019 yılına kadar erteleme getirildi, Ar-Ge desteklerine kur farkı ayarı yapıldı, organize sanayi bölgelerinde bedelsiz arsa tahsisinin kapsamı genişletildi, yatırım teşvik belgesi başvuru ücreti kaldırıldı.

20 Ağustos

- Türkiye ve Katar merkez bankaları 15 milyar dolarlık yatırım paketinin ilk adımını, ikili Para Takası (Swap) Anlaşması imzalayarak attı.

- Ticaret Bakanlığı, ABD'nin çelik ve alüminyuma uyguladığı ilave gümrük vergileri için dava süreci başlatıldığını bildirdi.

29 Ağustos

- TÜİK'e göre, ihracat temmuzda yıllık bazda yüzde 11,6 artarak 14 milyar 77 milyon dolar, ithalat yüzde 6,7 azalarak 20 milyar 59 milyon dolar oldu. Böylece ihracatta tüm zamanların en yüksek temmuz ayı rakamı yakalanmış oldu.

31 Ağustos

- Cumhurbaşkanı kararıyla Türk lirası mevduat getirisinden alınan vergi oranı düşürüldü, 1 yıldan uzun vadeli mevduat hesaplarında oran sıfırlandı. Döviz mevduatından alınan vergi oranlarında artışa gidildi, 6 aya kadar vadeli hesaplarda kesinti oranı yüzde 20'ye çekildi.

- Ticaret Bakanlığı, girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapılmasını, aldatıcı ticari uygulamalar kapsamına aldı.

- "Varlık barışı" olarak bilinen düzenleme kapsamında, tam mükellefiyete tabi gerçek kişi ve kurumların kazançlarını Türkiye'ye transfer etme süreleri 6 ay uzatıldı.

3 Eylül

- Enflasyon, ağustos ayında yüzde 2,30 artarken yıllık bazda yüzde 17,90 oldu.

10 Eylül

- TÜİK, Türkiye ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5,2 büyüdüğünü açıkladı, daha sonra bu rakamı yüzde 5,3 olarak revize etti.

13 Eylül

- Döviz üzerinden yapılan menkul, gayrimenkul alım satım ve kiralama sözleşmelerinin 30 gün içinde Türk lirasına dönüştürülmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.

19 Eylül

- Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye'de üretilen malların etiketlerinde kullanılacak "Yerli Üretim Logosu"nu tanıttı.

- Ticaret Bakanlığınca, spekülatif fiyat hareketlerine karşı piyasa denetimleri başlatıldı.

20 Eylül

- 2019-2021 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program, Yeni Ekonomi Programı (YEP) adıyla duyuruldu. YEP'in onaylanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.

- "Dengelenme, disiplin ve değişim" olarak üç ana temel üzerine oturtulan YEP'e göre, büyüme hedefleri, 2018 yılı için yüzde 3,8, 2019 yılı için yüzde 2,3, 2020 yılı için yüzde 3,5 ve 2021 yılı için yüzde 5 olarak belirlendi. Enflasyon hedefleri ise 2019 yılı için yüzde 15,9, 2020 yılı için yüzde 9,8, 2021 yılı için yüzde 6,0 olarak yer aldı. Bütçe açığının GSYH'ye oranı hedeflerinin 2019 yılı için yüzde 1,8, 2020 yılı için yüzde 1,9, 2021 yılı için yüzde 1,7 olurken, işsizlik oranı hedefleri de 2019 yılı için yüzde 12,1, 2020 yılı için yüzde 11,9 ve 2021 yılı için yüzde 10,8 şeklinde sıralandı. YEP'e göre, faiz dışı fazlanın GSYH'ye oranı 2019'da yüzde 0,8'e, 2020'de yüzde 1'e ve 2021'de yüzde 1,3'e yükseltilecek. Cari açığın, GSYH'ye oranı 2019 yılında yüzde 3,3 iken,2020'de 2,7, 2021 yılında yüzde 2,6 düzeyine inecek.

- Yeni Ekonomi Programı'nda Kamu Maliyesi Değişim ve Dönüşüm Ofisi, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi'nin kurulması ile Taşınmaz Değerleme Sistemi'nin oluşturulması gibi tedbirler de yer aldı.

- Rekabet Kurulunca, Google LLC, Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti. ve Google International LLC'den oluşan ekonomik bütünlüğe 93 milyon 83 bin 422 lira idari para cezası verildi

24 Eylül

- Otomobilde "vergi yükü"nü düşüren, ÖTV matrah limitlerine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Motor silindir hacmi 1600 cc'yi geçmeyen binek otomobiller için ÖTV matrahının alt limiti 70 bin lira, üst limiti 120 bin lira oldu. Elektrik motor gücü 50 kilovatı geçip motor silindir hacmi 1800 cc'yi geçmeyen binek otomobiller için ÖTV matrahının alt limiti 85 bin, üst limiti 135 bin olarak belirlendi.

1 Ekim

-Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, eylül ihracatının yüzde 22,6 artışla 14,5 milyar dolara ulaştığını, bunun, tarihin en yüksek eylül ayı ihracat rakamı olduğunu, yıllıklandırılmış ihracatın da 165,1 milyar dolara ulaşarak yeni bir zirveyi gördüğünü bildirdi.

3 Ekim

- TÜFE eylülde yüzde 6,30, Yİ-ÜFE yüzde 10,88 arttı. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 24,52, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 46,15 olarak gerçekleşti

- Türkiye'de yatırım yapan ve katma değer üreten firmalar tarafından Türkiye'de üretilen ve satışa sunulan her tür mal için fiyat etiketlerinde "Yerli Üretim Logosu" kullanılması zorunluluğu getirildi.

6 Ekim

- Türk parasının kıymetini korumaya yönelik mevzuatta düzenlemeye gidildi. Hazine ve Maliye Bakanlığının konuya ilişkin tebliği Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürülüğe girdi. Türkiye'de yerleşik kişilerin dövize endeksli gayrimenkul, menkul, iş, hizmet sözleşmeleri yapmasının önüne geçen ve mevcuttaki sözleşmelerin Türk lirasına çevrilmesine ilişkin esaslar belirlendi.

9 Ekim

- Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından, ilgili bakanlıklar ve iş dünyasının katılımıyla "Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı" açıklandı. Programda, işletmelere ve KOBİ'lere sağlanacak finansman desteğinden katılım gösterecek firmalarca uygulanacak yüzde 10'luk indirime kadar çeşitli önlemler yer aldı. Program kapsamında indirim yapan firmaların isminin yer aldığı "enflasyonlamucadele.org.tr" internet sitesi yayına başladı.

16 Ekim

- Sanayi üretimi 9 günlük Kurban Bayramı tatilinin olduğu ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,7 arttı, bir önceki aya göre yüzde 1,1 azaldı. Arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 azalarak 101,1 değerine geriledi.

23 Ekim

- Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2017 Yılı Kesin Hesap Kanunu Tasarısı'nı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na sundu. Albayrak, 2019 yılında bütçe giderlerinin 961 milyar lira, bütçe gelirlerinin 880,4 milyar lira, vergi gelirlerinin 756,5 milyar lira, faiz dışı giderlerin 843,7 milyar lira, bütçe açığının 80,6 milyar lira olmasının öngörüldüğünü bildirdi.

29 Ekim

İstanbul'a yapılan üçüncü havalimanı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete açıldı. Tamamlandığında 6 bağımsız pisti, 500 uçak kapasitesi ve yıllık 200 milyon yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyüğü olacak yeni havalimanına "İstanbul Havalimanı" adı verildi.

31 Ekim

- KDV ve ÖTV indirimleri Resmi Gazete'de yayımlandı. Cumhurbaşkanı Kararı ile konut satışlarında KDV oranlarının yüzde 18'den yüzde 8'e indirilmesi ve tapu harçlarının binde 20'den binde 15'e düşürülmesi uygulaması yıl sonuna kadar uzatıldı. Mobilyada KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirilirken, beyaz eşyada ÖTV oranları da sıfırlandı. Söz konusu dönemde 1600 cc altı motorlu araçlarda ÖTV oranları 15'er puan düşürüldü, ticari araçlarda KDV oranları da yüzde 18'den yüzde 1'e indirildi.

1 Kasım

- Dünya Bankası "İş Yapma Kolaylığı 2019" Raporu'nu yayımladı. Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde Türkiye bir önceki yıla göre 17 sıra yükselerek, 190 ülke arasında 43. sıraya yerleşti.

2 Kasım

- Türkiye'nin gelir vergisi rekortmeni, 2017 yılı için 53 milyon 583 bin 488 lira vergi tahakkuk ettirilen Şarık Tara oldu. Kurumlar Vergisi'nde ise ilk sırada, 3 milyar 91 milyon 367 bin 707 lira vergi tahakkuk ettirilen Merkez Bankası yer aldı.

- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK SAGE’de geliştirip Hava Kuvvetleri Komutanlığına teslimatını gerçekleştirdikleri Hassas Güdüm Kiti 82'nin (HGK-82) yapılan testlerde, 37 bin 500 feetten 17 kilometre uzaklıktaki hedefi başarıyla vurduğunu bildirdi.

5 Kasım

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık bazda yüzde 2,67, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,91 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 25,24, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 45,01 oldu.

8 Kasım

- Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile TR Motor şirketi arasında Milli Muharip Uçak Özgün Motor Geliştirme Programı Çerçeve Sözleşmesi imzalandı.

9 Kasım

- Yolcu Beraberinde Getirilen Telefon Kullanım Harcı Tutarının Yeniden Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Yolcuların kendi kullanımları amacıyla yurt dışından getirdikleri telefonların kullanım izin harcı 500 lira oldu.

- Altay tankının seri üretim sözleşmesi, Savunma Sanayii Başkanlığı'nda (SSB) düzenlenen törenle imzalandı.

12 Kasım

- Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, vatandaşların haksız fiyat artışlarına ilişkin başvurularını daha kolay ve hızlı yapabilecekleri "Haksız Fiyat Artışı Şikayet Bildirimi Mobil Uygulaması"nın hayata geçirildiğini bildirdi.

30 Kasım

- Yeniden değerleme oranı, yüzde 23,73 olarak belirlendi.

1 Aralık

- Gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışındaki para, altın, döviz gibi varlıklarının Türkiye'ye getirilmesinde vergi avantajı sağlayan "Varlık Barışı" uygulamasında süre 6 ay uzatıldı

- Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, kasımda ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,49 artarak 15 milyar 532 milyon dolara yükseldiğini ve Cumhuriyet tarihinin en yüksek kasım ayı ihracat değerine ulaştığını belirterek, 12 aylık ihracatın da yüzde 7,8 artışla 168 milyar 77 milyon dolara yükselerek Cumhuriyet tarihinin yıllık ihracat rekorunun kırıldığını duyurdu.

2 Aralık

- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, ASELSAN tarafından geliştirilen uydu ve uzay teknolojilerinde kullanılacak mikrodalga modüllerinin uzay testlerinin başarıyla tamamlandığını belirtti.

3 Aralık

- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda aylık bazda yüzde 1,44, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,53 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 21,62, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 38,54 oldu. Tüketici fiyatları bazında kasımda bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 50,58 ile kuru soğanda oldu.

7 Aralık

- Hazine ve Maliye Bakanlığından, Türkiye'nin en büyük varlığa dayalı menkul kıymet (VDMK) ihracının başarıyla tamamlandığı, Aktif Yatırım Bankası, Garanti Yatırım, Halk Yatırım, Vakıf Yatırım ile Ziraat Yatırım tarafından sonuçlandırılan ihraca 118 farklı yatırımcıdan toplam 2,43 kat talep geldiği belirtilerek, toplam 3,15 milyar lira nominal değerli, 5 yıl vadeli, 3 ayda bir sabit kupon ödemeli VDMK'lerin tamamının 7 Aralık'ta satılarak yatırımcıların hesaplarına aktarıldığı bildirildi.

10 Aralık

- Türkiye ekonomisi bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1,6 büyüdü.

17 Aralık

- Hazine ve Maliye Bakanlığı, bireysel yatırımcılara sunulan finansman araçlarının çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla euro ve dolar cinsinden devlet tahvili ihracı için talep toplamaya başladı. Yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması için de yeniden Altın Tahvili ve Altına Dayalı Kira Sertifikası ihracına başlandı.

- Sanayi üretimi ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,9, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 azaldı. Arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 düşerek 120,5 değerine geriledi

- İşsizlik oranı eylülde geçen yılın aynı ayına göre 0,8 puan artarak yüzde 11,4 oldu. İşsiz sayısı 330 bin kişi artışla 3 milyon 749 bin kişiye çıktı. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 1,6 puan artarak yüzde 21,6 oldu.

- Merkezi yönetim bütçesi, kasımda 7,6 milyar lira fazla, ocak-kasım döneminde ise 54,5 milyar lira açık verdi.

AA