Enflasyon sepeti güncellendi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepeti bu yıl, 418 madde, 895 madde çeşidini kapsayacak. Sepette 28 bin 711 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan her ay 544 bin 256 fiyat derlenecek
TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, 2019 yılı TÜFE hesaplamalarında, 2018 yılı Aralık ayı temel alındı. Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından geliştirilen Amaca Yönelik Bireysel Tüketim Sınıflamasına (COICOP) göre TÜFE sepeti ve madde ağırlıkları güncellendi.
Bu kapsamda 2019'da TÜFE'de 418 madde, 895 madde çeşidi kapsanacak olup, 28 bin 711 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan her ay 544 bin 256 fiyat derlenecek.
Fiyat derleme periyodu taze meyve-sebze, futbol maçına giriş ücreti, LPG-tüp gaz, seçilmiş gıda ürünleri ve mücevher (altın) fiyatları için ayda 4 kez, kiralar ve ay içi fiyat değişimi az olan ürünler için ayda 1 kez, sigaralar, benzin-mazot fiyatları için günlük, bunların dışında kalan diğer tüm madde çeşitleri için ayın 10. gününü ve 20. gününü kapsamak üzere ayda 2 kez olarak belirlendi.
12 ÜRÜN GİRDİ, BİR ÜRÜN SEPETTEN ÇIKARILDI
Türkiye İstatistik Kurumu'nca güncellenen enflasyon sepetine bu yıl 12 ürün girdi, bir ürün ise sepetten çıkartıldı. Sepete giren ürünler hazır et yemekleri, konserve balık, hazır sütlü tatlılar, dereotu, nane, roka, tere, fındık ezmesi, çocuk elbisesi, evcil hayvanlar için gıda harcamaları, saat ve kadın çantası şeklinde sıralandı. Sepetten çıkartılan ürün anaokulu ücreti oldu.
TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, 2003=100 TÜFE zincirleme Laspeyres endeks olarak hesaplanırken, bu kapsamda TÜFE hesaplamalarında kullanılacak endeks sepeti ve ağırlıklar her yıl güncelleniyor.
TÜFE mal ve hizmet sepeti oluşturulurken hanehalkı bütçe anketi (HBA) kullanılıp, HBA sonuçlarına göre toplam harcama içerisinde 1/1000'den daha fazla ağırlık alan tüm maddeler endeks sepeti kapsamına alınıyor.
HBA verilerinin yanı sıra kurumsal nüfus bireysel harcama anketi, yabancı ziyaretçiler harcama anketi ve otomobil, otoban geçiş, şehirlerarası tren, cep telefonu görüşme ücreti, internet, özel televizyon aidatı, gazete ve dergi ücretleri gibi mal ve hizmetler için idari kayıtlardan elde edilen harcama ve ciro bilgileri de sepetin kapsamı ve ağırlık yapısının her yıl güncellenmesinde kullanılıyor.
Bu çerçevede, enflasyon sepetinden bu yıl bir ürün çıkartılırken, 12 ürün sepete eklendi.
Sepete eklenen ürünler hazır et yemekleri, konserve balık, hazır sütlü tatlılar, dereotu, nane, roka, tere, fındık ezmesi, çocuk elbisesi, evcil hayvanlar için gıda harcamaları, saat ve kadın çantası olarak belirlendi. Sepetten çıkartılan ürün ise anaokulu ücreti oldu.
- Özel kapsamlı TÜFE genişletildi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası talepleri doğrultusunda özel kapsamlı TÜFE göstergelerinin kapsamı 2019 yılında genişletildi. Daha önce yayımlanan özel kapsamlı TÜFE göstergelerinin yanı sıra E (Alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE) ve F (Yönetilen- yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE) göstergeleri hesaplandı ve bugünkü bültenle birlikte yayımlanmaya başlandı.
Öte yandan, TÜFE çalışmaları kapsamında fiyat derlenecek iş yerlerinin belirlenmesinde Gelir İdaresi Başkanlığından alınan, perakende sektöründe faaliyet gösteren marketler ve giyim mağazalarına ilişkin ciro payları kullanıldı.
TÜFE'de tüketicilerin yoğunluk ile tercih ettiği iş yerleri ciro büyüklükleri dikkate alınarak belirlendi. Bu şekilde en fazla ciroya sahip iş yerlerinden sepette yer alan ürünlerin fiyatların derlenmesine başlandı. Bu kapsamda 2019'da fiyat derlenecek iş yeri sayıları ve fiyat sayısı (örnek hacmi) artırıldı.
Ana harcama gruplarının 2019 yılı ağırlıklarına ilişkin liste de yayımlandı. Buna göre söz konusu ağırlıklar gıda ve alkolsüz içecekler için yüzde 23,29, alkollü içecekler ve tütün için yüzde 4,23, giyim ve ayakkabı için yüzde 7,24, konut için yüzde15,16, ev eşyası için yüzde 8,33, sağlık için yüzde 2,58, ulaştırma için yüzde 16,78, haberleşme için yüzde 3,69, eğlence ve kültür için yüzde 3,29, eğitim için yüzde 2,40, lokanta ve oteller için yüzde 7,86, çeşitli mal ve hizmetler için yüzde 5,15 oldu.
Bu arada, ana grup ve madde düzeyleri için ağırlık setleri ve madde fiyatları internet üzerinden yayımlanmaya devam edecek.
Yİ-ÜFE sepeti de güncellenirken, bu yıl için sepete toplam 30 ürün eklendi, 4 ürün ise sepetten çıkartıldı.
AA