Fortune 500'e göre Türkiye'nın en büyüğü Tüpraş

T&uuml;rkiye Petrol Rafinerileri A.Ş (T&Uuml;PRAŞ), T&uuml;rkiye nin en b&uuml;y&uuml;k 500 şirketinin belirlendiği Fortune 500 de, 39 milyar 722 milyon liralık net satışla ilk sırada yer aldı.CRİF ve Dun &amp; Bradstreet (D&amp;B) A.Ş nin katkılarıyla hazırlanan, T&uuml;rkiye nin en b&uuml;y&uuml;k 500 şirketinin belirlendiği ve bu yıl sekizincisi d&uuml;zenlenen Fortune 500 T&uuml;rkiye araştırmasının sonu&ccedil;ları d&uuml;zenlenen basın toplantısıyla a&ccedil;ıklandı.Toplantıda verilen bilgilere g&ouml;re T&Uuml;PRAŞ, 2014 yılında net satışı bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re y&uuml;zde 3,3 azalmasına rağmen liderliği kaptırmadı. Şirketin 2014 yılındaki net satışı 39 milyar 722 milyon lira olarak ger&ccedil;ekleşti.Listede, T&Uuml;PRAŞ ı 37 milyar 464 milyon liralık net satış geliriyle BOTAŞ, 32 milyar 946 milyon liralık net satış geliriyle de OMV Petrol Ofisi izledi. Net satış gelirini 24 milyar 157 milyon liraya &ccedil;ıkaran T&uuml;rk Hava Yolları ise d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırada yer aldı. T&uuml;rkiye Elektrik İletim A.Ş nin 22 milyar 593 milyon liralık net satış geliri ile beşinci sırada yer aldığı listede, 20 milyar 901 milyon liralık net satış gelirine sahip olan T&uuml;rkiye Elektrik Ticaret ve Taahh&uuml;t A.Ş altıncı, 20 milyar 831 milyon liralık net satış geliri ile de Opet yedinci oldu.Sekizinci sırada 15 milyar 823 milyon liralık net satışla Shell&amp;Turcas Petrol olurken, bu şirketi bir &ouml;nceki yılki sıralamada 10. olan BİM takip etti. BİM, 14 milyar 463 milyon liralık net satışla listede dokuzuncu sıraya y&uuml;kseldi.Fortune 500 T&uuml;rkiye listesinin onuncu sırasında ise 13 milyar 601 milyon liralık net satışla ge&ccedil;en yıla g&ouml;re iki basamak gerileyen T&uuml;rk Telekom yer aldı. Fortune 500 şirketlerinin net satışları 2014 te y&uuml;zde 19,55 artışla 791,7 milyar liraya y&uuml;kselirken, toplam ihracatları y&uuml;zde 19,98 artışla 186,8 milyar lira olarak ger&ccedil;ekleşti.Fortune dergisinin ev sahipliğinde ve Finar/Dun &amp; Bradstreet (D&amp;B) A.Ş nin katkılarıyla hazırlanan Fortune 500 listesi, d&uuml;zenlenen basın toplantısında a&ccedil;ıklandı.Fortune T&uuml;rkiye Yayın Direkt&ouml;r&uuml; C&uuml;neyt Toros un verdiği bilgilere g&ouml;re, Fortune 500 &uuml;n 2014 listesine giren şirketlerin toplam net satışı bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re y&uuml;zde 19,55 oranında artarak 791,7 milyar liraya y&uuml;kseldi. Bir &ouml;nceki yıl artış y&uuml;zde 7,7 olduğu g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurulduğunda artış oranının y&uuml;ksek olduğu g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.Finansal kurumlar ve holding şirketleri dışındaki t&uuml;m sekt&ouml;rleri kapsayan Fortune 500 &uuml;n ilk sırasında bundan &ouml;nceki 7 yılda olduğu gibi yine T&uuml;rkiye Petrol Rafinerileri (T&Uuml;PRAŞ) yer aldı.2014 yılında net satışları y&uuml;zde 3,3 d&uuml;şerek 39,7 milyar liraya gerileyen T&Uuml;PRAŞ, 8,16 milyar lirayla en &ccedil;ok ihracat yapan &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; şirket oldu.- BOTAŞ, listeye ikinci sıradan girdi-Bu yıl araştırmaya katılarak bilgilerini paylaşan BOTAŞ, listeye ikinci sıradan girdi. Net satışlarını y&uuml;zde 14,2 oranında artırarak 37,46 milyar liraya &ccedil;ıkaran BOTAŞ, 2008 yılında da listeye ikinci sıradan girmişti. 2009 ve 2010 listelerinde &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sıraya gerileyen şirket bundan &ouml;nceki 3 yıl verilerini paylaşmadı. 2013 listesinde ikinci sırada bulunan OMV Petrol Ofisi ise bu yıl &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırada yer aldı. Şirket net satışlarını y&uuml;zde 31,9 artırarak 32,9 milyar liraya &ccedil;ıkardı.Listenin d&ouml;rd&uuml;nc&uuml; sırasında T&uuml;rk Hava Yolları, beşinci sırasında ise T&uuml;rkiye Elektrik İletim A.Ş yer aldı.Listede genel olarak olarak enerji şirketlerinin ağırlıklı olduğu g&ouml;r&uuml;l&uuml;rken 9. sırada yer alan BİM, perakende sekt&ouml;r&uuml;nden ilk 10 a giren tek şirket. BİM, listeye girdiği ilk yıldan bu yana istikrarlı bir şekilde listede y&uuml;kseliyor.Satış geliri 1 milyar lirayı aşan şirket sayısı 125 ten 147 ye y&uuml;kselirken, satış gelirleri 10 milyar liranın &uuml;zerinde bulunan şirket sayısı 14 ten 16 ya y&uuml;kseldi. Listenin 500 &uuml;nc&uuml; sırasında bulunan şirketin net satışı ise 284 milyon 178 bin lira olarak ger&ccedil;ekleşti.&Uuml;retim şirketlerinin net satışları y&uuml;zde 7,6 artarken, bu oran ticaret şirketlerinde y&uuml;zde 33,8, hizmet şirketlerinde y&uuml;zde 21,7, inşaat şirketlerinde ise 32,17 olarak ger&ccedil;ekleşti. - Şirketlerin net karı geriledi- Bu yıl 284 milyon lira ciro rakamını getiremeyen şirket listeye giremedi. Listenin en hızlı y&uuml;kselen şirketi 267 basamakla Nurol İnşaat oldu. Ekim Turizm ve Ticaret 153, Arkem Kimya Sanayi ise 124 sıra y&uuml;kseldi.Şirketlerin ciroları y&uuml;kselirken net karlarında d&uuml;ş&uuml;ş yaşandı. Listedeki şirketlerin net karı ise ge&ccedil;en yıla g&ouml;re y&uuml;zde 1,96 oranında d&uuml;şerek 26,8 milyar liraya indi. D&uuml;ş&uuml;ş bir &ouml;nceki yıl y&uuml;zde 13,16 oranındaydı.Net karın d&uuml;şmesindeki sebeplerden ilki şirketlerin faaliyet karlarının y&uuml;zde 13,49 d&uuml;şmesi. Bir &ouml;nceki yıl şirketlerin faaliyet karı y&uuml;zde 25,3 artış g&ouml;stermişti. Esas faaliyet karlarının d&uuml;şmesi net kardaki azalmaya etki etti.Şirketlerin finansal gideri 2013 te y&uuml;zde 51 artarken bu oran ge&ccedil;en yıl y&uuml;zde 4,52 de kaldı.- İhracat y&uuml;zde 19,98 arttı-Fortune 500 T&uuml;rkiye listesinde yer alan şirketlerin ihracatı y&uuml;zde 19,98 oranında arttı. İlk 500 deki şirketlerin ihracatı 186,8 milyar lira olarak ger&ccedil;ekleşti.Toplam satış i&ccedil;erisinde ihracatın payı y&uuml;zde 23,6 oldu. Listedeki şirketlerin ihracatında dolar bazında y&uuml;zde 4 l&uuml;k artış yaşandı.İhracatta ilk sırayı T&uuml;rk Hava Yolları (THY) aldı. Burada THY nin &ouml;zellikle yurtdışına kestiği biletler baz alındı. Listede zarar a&ccedil;ıklayan şirketlerin sayısı 121 den 92 ye geriledi.Fortune 500 T&uuml;rkiye listesinde istihdam artışı y&uuml;zde 6,8 olarak ger&ccedil;ekleşti. - Samsun, Sakarya, Aksaray ve Tokat ilk kez listeye girdi-İlk 500 de şirket sayısı en &ccedil;ok azalan il İstanbul olurken, Gaziantep, İzmir, Kocaeli ve Kayseri den listeye giren il sayısında azalma yaşandı.Ankara, Mersin, Hatay ve Antalya dan listeye giren şirket sayılarında ise artış ger&ccedil;ekleşti. Ankara da artış yaşanmasında inşaat şirketlerinin etkisi oldu. Ayrıca &ouml;nceki yıl listede yer almayan Samsun, Sakarya, Aksaray ve Tokat tan şirketler de ilk 500 de kendine yer buldu.Şirketlerin &ouml;zkaynaklarında y&uuml;zde 12,3 l&uuml;k bir artış yaşandı. &Ouml;nceki yıllarda y&uuml;zde 10 ve y&uuml;zde 9,9 olarak ger&ccedil;ekleşen rakamın istikrarlı bir şekilde y&uuml;kseldiği g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor.- 14 sekt&ouml;rde &ouml;zkaynak karlılığı azaldı -Fortune T&uuml;rkiye Yayın Direkt&ouml;r&uuml; C&uuml;neyt Toros, net satış karlılığında d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml; belirterek, 2012 de y&uuml;zde 5,13, 2013 te y&uuml;zde 4,13, 2014 te ise 3,39 seviyelerine gerilediğini g&ouml;r&uuml;yoruz dedi.Toros, şirketlerin bor&ccedil;larının &ouml;z kaynağa oranında bir artış olduğunu s&ouml;yledi. Bu yıl 14 sekt&ouml;rde &ouml;zkaynak karlılığının azaldığını, 24 sekt&ouml;rde ise arttığı bilgisini veren Toros, net satışlarda da bir artış olduğunu ama bunun karlılığa yansımadığını, karlılıktaki d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n nedeninin faaliyet gelirlerinde yaşanan y&uuml;zde 13 e varan d&uuml;ş&uuml;şler olduğunu dile getirdi.T&uuml;rkiye nin en b&uuml;y&uuml;k 500 şirketinin 2014 yılındaki net satışlarının toplamının Wal-Mart ın y&uuml;zde 75 ine denk geldiğini aktaran Toros, Eğer Fortune 500 T&uuml;rkiye, Amerika Fortune listesine tek bir şirket olarak girseydi &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; sırada yer alabiliyordu dedi.Listenin ilk 10 nunda yer alan şirketlerin Fortune 500 T&uuml;rkiye nin y&uuml;zde 30 unu oluşturduğunu aktaran Toros, bu oranın ABD de y&uuml;zde 17 ye denk geldiğini ifade etti.- Taner: Araştırmada 3 bin firma incelendi -CRİF Genel M&uuml;d&uuml;r Didem Taner ise bu yıl sekizincisi a&ccedil;ıklanan listede eksiksiz bilgi paylaşımını kabul eden, şeffaflığı kurumsal y&ouml;netim ilkelerinden biri olarak benimseyen şirketlerin yer aldığını s&ouml;yledi.Taner, b&uuml;t&uuml;n şirketlerden aynı bilgilerin talep edildiğini ve hepsinin aynı değerlendirmeye tabi tutulduğunu belirterek, farklı &ouml;n koşullar &ouml;ne s&uuml;ren şirketlerin listede yer almadığını aktardı.&Ccedil;alışmada 1,3 milyon şirketten oluşan veri tabanlarının yanı sıra &ccedil;ok sayıda meslek kuruluşları, odalar, dernek ve birlik gibi kuruluşların bilgilerine de başvurulduğunu dile getiren Taner, Borsa İstanbul da işlem g&ouml;ren şirketlerin dışındaki şirketlere direkt olarak ulaşıldığını vurguladı.Taner, her yıl olduğu gibi bu yıl da &ccedil;alışmaya mart ayında başladıklarını ve satış b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; hacmine g&ouml;re listeye girmeye aday 3 bini aşkın aday belirlediklerini ve bu firmalarla birebir bağlantıya ge&ccedil;tiklerini aktardı. &Ccedil;alışma yoğunluklarını ve araştırmanın s&uuml;re&ccedil;lerini anlatan Taner, finansal kurumlar ve holdingler hari&ccedil; t&uuml;m sekt&ouml;rleri kapsayan &ccedil;alışmada sadece &uuml;retici firmaların değil hizmet, ticaret ve inşaat sekt&ouml;r&uuml;nden de şirketlerin yer aldığını vurguladı.Taner, kardeş şirketlerden satışı en y&uuml;ksek olanı listeye dahil ettiklerini belirterek, bu titiz &ccedil;alışma sonunda T&uuml;rkiye nin devlerinin se&ccedil;ildiğini bildirdi.Taner, Araştırmanın amacı T&uuml;rkiye nin en b&uuml;y&uuml;k firmalarını satış hacimlerine g&ouml;re tespit etmek ama bunun yanı sıra da &ouml;nemli finansal g&ouml;stergelerini sıralamak ifadelerini kullandı.- Şirketler, karlılıktan feragat etme pahasına satışlarını artırdı-Taner, b&uuml;y&uuml;k şirketlerin karlılıklarından feragat etme pahasına satışlarını artırdığını s&ouml;yledi. Bu şirketlerin esas faaliyet dışı gelirlerde iyi bir kambiyo y&ouml;netimi sergilediğini anlatan Taner, kur riskine karşı faaliyetler dışında kalan giderlerde ise bir artış g&ouml;r&uuml;lmediğini dile getirdi. Karlarda bir gerileme olduğunu vurgulayan Taner, Fortune 500 T&uuml;rkiye listesinde yer alan şirketlerin bazılarının İstanbul Sanayi Odası (İSO) 500 de yer almadığını, İSO 500 de yer alan şirketlerin bazılarının da Fortune 500 T&uuml;rkiye de yer almadığını, bu nedenle her iki listenin kompozisyonunun farklı olduğunu ifade etti.&Uuml;retim sekt&ouml;r&uuml;nde net karın y&uuml;zde 15,03 d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; bildiren Taner, ticarette ise y&uuml;zde 17,26 azaldığını belirterek, Hizmette y&uuml;zde 38,90, inşaatta ise y&uuml;zde 17,60 lık artış var dedi.Taner, inşaat firmalarındaki net satışı direkt almadıklarını, hak edişlerdeki değişimi de satış olarak kabul edip d&uuml;zeltilmiş satış rakamını baz alarak listeyi hazırladıklarını bildirdi.Listede &uuml;retim sekt&ouml;r&uuml;nden 263 firma, hizmetten 74, ticaretten 130, inşaattan ise 33 firmanın yer aldığı bilgisini veren Taner, toplamda 3 bini aşkın firma ile bağlantıya ge&ccedil;tiklerini, temin ettikleri verilerin hepsini sekt&ouml;rlerinden bağımsız sıraladıklarını, listede yer alan firmalarının 104 &uuml;n&uuml;n de aynı zamanda borsada işlem g&ouml;ren şirketler olduğunun altını &ccedil;izdi.Taner, ge&ccedil;en sene ilk 50 de olup da bu yıl listeye giremeyen 3-4 şirketin olduğunu s&ouml;yledi. Taner, iş adamı Rıza Sarraf ın inşaat şirketinin Fortune 500 T&uuml;rkiye ye girip girmediğine y&ouml;nelik bir soru &uuml;zerine, listede yer almadığını kaydetti.- İlk 50 şirket-Fortune 500 T&uuml;rkiye listesinde net satışlar sıralamasına g&ouml;re ilk 50 şirket ş&ouml;yle: NET SATIŞLAR SIRA 2014 Şirket İsmi TL Değişim (%) 1 T&Uuml;RKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A.Ş. 39.722.712.000 -3,3 2 BOTAŞ BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. 37.464.272.927 14,2 3 OMV PETROL OFİSİ A.Ş. 32.946.752.000 31,9 4 T&Uuml;RK HAVA YOLLARI A.O. 24.157.801.405 28,7 5 T&Uuml;RKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. 22.593.891.567 46,9 6 T&Uuml;RKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHH&Uuml;T A.Ş. 20.901.156.387 -9,9 7 OPET PETROLC&Uuml;L&Uuml;K A.Ş. 20.831.159.000 16,7 8 SHELL &amp; TURCAS PETROL A.Ş. 15.823.877.000 13,2 9 BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş. 14.463.059.000 22,1 10 T&Uuml;RK TELEKOM&Uuml;NİKASYON A.Ş. 13.601.623.000 3,7 11 ENKA İNŞAAT VE SANAYİ A.Ş. 12.727.939.000 3,6 12 AR&Ccedil;ELİK A.Ş. 12.514.033.000 12,8 13 TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. 12.043.587.000 5,6 14 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 11.924.836.507 4,6 15 EREĞLİ DEMİR VE &Ccedil;ELİK FABRİKALARI T.A.Ş. 11.484.137.000 17,4 16 ANADOLU EFES BİRACILIK VE MALT SANAYİİ A.Ş. 10.079.137.000 9,6 17 E&Uuml;AŞ ELEKTRİK &Uuml;RETİM A.Ş. 8.360.352.822 -23,6 18 MİGROS TİC. A.Ş. 8.122.667.000 14,0 19 VESTEL ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş. 7.767.303.000 24,9 20 DOĞUŞ OTOMOTİV SERVİS VE TİC. A.Ş. 7.692.702.000 16,5 21 TOFAŞ T&Uuml;RK OTOMOBİL FABRİKASI A.Ş. 7.440.009.000 5,7 22 AYGAZ A.Ş. 7.061.276.000 17,6 23 JTI T&Uuml;T&Uuml;N &Uuml;R&Uuml;NLERİ PAZARLAMA A.Ş. 6.575.238.811 3,5 24 SEL&Ccedil;UK ECZA DEPOSU TİC. VE SAN. A.Ş. 6.386.429.899 21,9 25 İ&Ccedil;DAŞ &Ccedil;ELİK ENERJİ TERSANE VE ULAŞIM SAN. A.Ş. 6.350.289.705 12,6 26 THY OPET HAVACILIK YAKITLARI A.Ş. 6.141.876.527 25,5 27 LC WAIKIKI MAĞAZACILIK HİZMETLERİ TİC. A.Ş. 5.554.740.061 26,3 28 İSTANBUL GAZ DAĞITIM SAN. VE TİC. A.Ş. 4.682.385.391 1,7 29 İ&Ccedil; İ&Ccedil;TAŞ İNŞAAT TİC. VE SAN. A.Ş. 4.677.505.000 -6,7 30 POLİMEKS İNŞAAT TAAHH&Uuml;T VE SANAYİ TİC. A.Ş. 4.662.366.591 136,9 31 PETKİM PETROKİMYA HOLDİNG A.Ş. 4.132.846.077 -0,6 32 UNILEVER SAN. VE TİC. T&Uuml;RK A.Ş. 3.688.732.330 13,8 33 &Ccedil;ALIK ENERJİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 3.537.596.000 76,4 34 İSTANBUL ALTIN RAFİNERİSİ A.Ş. 3.439.544.606 84,8 35 BOSCH SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 3.330.421.710 31,9 36 CARREFOURSA CARREFOUR SABANCI TİC. MER. A.Ş. 3.126.334.716 20,2 37 T&Uuml;RKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 3.098.310.267 12,5 38 PEGASUS HAVA TAŞIMACILIĞI A.Ş. 3.081.727.739 28,7 39 TEKNOSA İ&Ccedil; VE DIŞ TİC. A.Ş. 3.016.438.000 2,0 40 G&Uuml;NEŞ EKSPRES HAVACILIK A.Ş. 2.954.315.280 31,4 41 TEKFEN İNŞAAT VE TESİSAT A.Ş. 2.942.434.000 23,5 42 &Uuml;LKER BİSK&Uuml;Vİ SANAYİ TİC. A.Ş. 2.891.213.747 5,2 43 G&Uuml;BRE FABRİKALARI T.A.Ş. 2.848.230.035 25,7 44 DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL M&Uuml;D. 2.752.483.280 29,8 45 T&Uuml;RK TRAKT&Ouml;R ZİRAAT MAKİNELERİ A.Ş. 2.723.317.809 25,2 46 TOS&Ccedil;ELİK PROFİL VE SA&Ccedil; END&Uuml;STRİSİ A.Ş. 2.646.595.426 -11,4 47 ER BAKIR ELEKTROLİTİK BAKIR MAM&Uuml;LLERİ A.Ş. 2.583.684.576 4,2 48 SARKUYSAN ELEKTROLİTİK BAKIR SAN. VE TİC. A.Ş. 2.546.168.607 5,6 49 TP PETROL DAĞITIM A.Ş. 2.543.710.425 26,6 50 İPRAGAZ A.Ş. 2.533.322.628 5,2 AA

Fortune 500'e göre Türkiye'nın en büyüğü Tüpraş

Fortune 500 Türkiye sıralamasına göre ilk üç firma Tüpraş, Botaş ve Petrol Ofisi oldu

Öne Çıkanlar