İşe giriş tarihine göre hangi EYT'li için kaç prim günü gerekiyor?
Milyonlarca çalışanın beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi, prim gün şartı ve sigortalılık süre koşulu ile TBMM'de kabul edilerek yasalaştı. İlk etapta 2 milyonu aşkın EYT'linin yararlanacağı düzenleme ile emekliliği hak edenlerin başvurularını e-Devlet'ten Mart ayı içinde yapmaları halinde Nisan'da hem emekli aylığı, hem de Şeker Bayramı ikramiyesini alabilmeleri mümkün olacak.
Yoğun çabalar sonucu emeklilikte yaşa takılanların önemli bir bölümü emeklilik hakkını elde etti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda EYT ile ilgili düzenlemeleri içeren "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" kabul edilerek yasalaştı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, düzenlemeden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağını duyurdu.
Hükümetin gündemine uzun süre önce aldığı aldığı ancak ülkeyi yasa boğan deprem felaketi nedeniyle çalışmalarına 28 Şubat'a kadar ara veren TBMM'de, Salı günü gece saatlere kadar görüşülerek kabulu edilen düzenlemeye göre 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olanların yaş sınırı bulunmaksızın, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur ayrımı gözetilmeden emekli olabilecek.
Kabul edilen düzenlemede yaş koşulu kaldırılırken prim gün şartı ve sigortlalılık süresi korundu.
Böylece 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlayanlardan, yaş dışındaki koşulları sağlayanlar hemen emekli olabilecekler.
Yasalaşan teklife göre, EYT’li SSK’lılarda 5000 – 5975 prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi aranacak.
BAĞ-KUR’lu ve Emekli Sandığı'na bağlı erkekler 9000, kadınlar 7200 prim gününü tamamlayarak emekliliğe hak kazanacaklar.
Hak kaybı olmayacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, sorular üzerine buruk bir sevinç yaşansa da sürecin belirlendiği gibi işleyeceğini, düzenlemenin Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra başvuruların yapılabileceği bilgisini verdi.
Yapılan başvurular üzerine sürecin işlemeye başlayacağını, ilk aylıkların Nisan'da alınabileceğini söyledi.
Bilgin, planlamaların daha önceden yapıldığını ve düzenlemenin bütçeye herhangi bir ek yük getirmeyeceğini de sözlerine ekledi.
Emekli aylıkları Nisan'da ödenmeye başlanacak
Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı günden itibaren, koşulları yerine getirmiş olan EYT’liler emeklilik dilekçesi verebilecekler. Dilekçeyi Mart ayının herhangi bir gününde verenlerin emekli aylıkları, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere bağlanacak. Dilekçenin ayın hangi günü verildiğinin önemi olmayacak.
4A (SSK) statüsünde çalışanlar önce işyerinden ayrılıp sonra emeklilik dilekçesi verecekler. 4C (Emekli Sandığı) kapsamındaki kişiler ise çalıştıkları kurumdan emekliye sevk onayı aldıktan sonra emekli olabilecekler.
Koşulları yerine getirmemiş EYT’liler ise koşulları tamamladıkları tarihten itibaren emeklilik dilekçesi verdiklerinde, dilekçe tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları bağlanacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), normal yıllarda emekli aylığı başvurularını iki hafta içinde sonuçlandırıyor. Aynı anda yüz binlerce EYT’linin emeklilik başvurusunda bulunacak olması nedeniyle bu yıl incelemelerin zaman alması, bu nedenle ilk aylık ödemesinde gecikmeler yaşanması muhtemel görünüyor. Bununla birlikte, ilk aylık ödemesi ne zaman yapılırsa yapılsın 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere toplu ödeme yapılacak. Hak kaybı olmayacak.
Mart ayında dilekçe veren EYT’liler, Nisan ayındaki Şeker Bayramı dolayısıyla bin 100 lira tutarındaki ikramiyeyi de alabileckeler.
Başvurular e - Devlet'e yapılacak
Yıl başından önce borçlanmalarda olduğu gibi sosyal güvenlik merkezleri önünde yığılmalar yaşanmaması için EYT’lilerin emeklilik dilekçelerini e-Devlet üzerinden yapabilmeleri amacıyla gerekli altyapının hazırlandığı bilgisi verildi. EYT’liler, sosyal güvenlik merkezlerine gitmeden emeklilik başvurularını yapabilecekleri gibi, emeklilik ile ilgili tüm işlemleri de buradan izleyebilecekler.
İşe başlamak için 30 gün geçmesi gerekiyor
Yasaya göre, emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam eden EYT’liler için sosyal güvenlik destek primi işveren payında 5 puan indirim yapılacak.
TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen önerge uyarınca, 5 puanlık prim indirimi uygulanabilmesi için emekli olduktan sonra ayni işyerinde işe başlamak için tanınan on günlük süre 30 güne çıkartıldı.
Buna göre, emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmak isteyen EYT’lilerin, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 30 gün içinde yeniden çalışmaya başlaması halinde sosyal güvenlik destek primi işveren payında 5 puan indirim uygulanacak. Beş puanlık prim indirimi, işçi işten ayrılıncaya kadar devam edecek. Başka işyerinde çalışan emekli EYT’liler için prim indirimi yapılmayacak.