Esneklik kaybolduğunda enflasyon kaçınılmaz olur

Paranın ucunu g&ouml;sterdiğinizde, piyasaları coşturabilirsiniz. Ge&ccedil;en yıl sonuna doğru Avrupa Merkez Bankası (ECB) y&uuml;zde 1 faizle piyasalara 500 milyar dolara yakın &uuml;&ccedil; yıl vadeli para verdi. 2007 yılı sonunda 1.5 milyar Euro olan ECB bilan&ccedil;osu 2.5 milyar Euro ya geldi. İtalya ve İspanya bonolarının faizleri d&uuml;şt&uuml; (fiyatları arttı). Borsalar havalandı.Bu hafta i&ccedil;inde ECB aynı şartlarda yine para verecek. Beklenti, en az ge&ccedil;en seferki kadar paranın piyasalara pompalanması. Bu beklentiyle emtia fiyatları artmaya başladı. Altın fiyatı yeniden hareketlendi. G&uuml;m&uuml;ş, platin ve paladyum gibi metallerin fiyatları da tırmanışta. &Ccedil;ok yakında tarım maddelerinin fiyatlarının da artmaya başlaması şaşırtıcı olmayacak.Bu haftaki para operasyonuyla birlikte ECB nin bilan&ccedil;osu 3 milyar Euro ya yaklaşacak. Bunun &uuml;&ccedil;te biri bankalara verilen &uuml;&ccedil; yıl vadeli bor&ccedil;lardan, diğer &uuml;&ccedil;te biri de piyasası koruyan &uuml;lke bonolarından oluşuyor.BİLAN&Ccedil;OLAR KATILAŞTIFinans piyasalarında &ccedil;ok tekrarlanan bir s&ouml;z vardır: Birine g&uuml;c&uuml;n&uuml;zden fazla bor&ccedil; verirseniz, bor&ccedil;lu sizi idare etmeye başlar. Aynı şekilde, Birinden &ouml;deyebileceğinizin &uuml;zerinde bor&ccedil; alırsanız, alacaklı sizi idare etmeye başlar . Birinci s&ouml;z, ECB i&ccedil;in ge&ccedil;erli olmaya başladı. İkinci s&ouml;z şimdi Yunanistan i&ccedil;in ge&ccedil;erli.ECB bilan&ccedil;osunda &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki yıllara y&ouml;nelik olarak fazla bir esneklik kalmadı. D&uuml;ş&uuml;n&uuml;n: bundan &uuml;&ccedil; yıl sonra Avrupa da enflasyon y&uuml;ksek ve y&uuml;kseliyor. ECB nin sıkı para politikası uygulaması lazım. Bilan&ccedil;osunu k&uuml;&ccedil;&uuml;ltmesi gerekiyor. Vadesi gelen 1 trilyon Euro civarındaki bankalardan olan alacaklarını yenilemiyor. Sıkı para politikası adına Avrupa da bankaların batması s&ouml;z konusu olabilir. Dolayısıyla, &uuml;&ccedil; yıl sonra da ECB nin alacaklarının t&uuml;m&uuml;n&uuml; tahsil etmesi s&ouml;z konusu olamayabilir.ECB elindeki devlet bonolarını satmaya kalksa, bono faizleri fırlayacak. Zaten zor ayakta duran &uuml;lkeler, y&uuml;kselen faizlerle bir kez daha bor&ccedil; sarmalı i&ccedil;ine girebilecek. Kısacası, ECB nin bilan&ccedil;osu &uuml;zerinde kısa d&ouml;nemde artık tam kontrol&uuml; olduğundan s&ouml;z edemeyiz. Bir anlamda, bu durum, Avrupa nın y&uuml;ksek enflasyonu bug&uuml;nden kabullenmesi anlamına gelir.Amerkan Merkez Bankası nın (FED) durumu ECB den biraz daha iyi, &ccedil;ok daha iyi değil. FED in bilan&ccedil;osu krizden bu yana &uuml;&ccedil; kattan fazla arttı. Kalitesi d&uuml;ş&uuml;k farklı sermaye piyasası ara&ccedil;ları karşılığında bankalara bor&ccedil; verdi. Likiditesi g&ouml;reli olarak daha az olan devlet tahvillerinin portf&ouml;y&uuml;ndeki ağırlığını artırdı.ECB den &ouml;nemli farkı bankalara verdiği bor&ccedil;ların vadesinin ECB ninki kadar uzun olmaması.Amerika da h&acirc;l&acirc; yeni bir parasal genişlemenin gereğinden konuşuluyor. Piyasalar daha fazla para istiyorlar. Para aldık&ccedil;a coşacaklar. Şimdiye kadarki g&ouml;zlem, piyasaların para bulduk&ccedil;a coştuğu, ama bunun makro ekonomik dengelere olumlu katkısının &ccedil;ok sınırlı kaldığı y&ouml;n&uuml;nde. Dolayısıyla, para otoriteleri sınırlı bir etki yapma adına esnekliğini azalttıkları bilan&ccedil;olarla enflasyonun tohumlarını atıyorlar.ENFLASYON RİSKİEmtia fiyatlarının y&uuml;kselmesi mutlaka t&uuml;m d&uuml;nyaya enflasyon olarak d&ouml;necektir. Bir kısmı jeopolitik risklerden kaynaklansa da, petrol fiyatlarındaki artışlar k&uuml;resel d&uuml;zeyde enflasyona olumsuz katkı yaparken, arz y&ouml;nl&uuml; bir şok yaratarak ekonomik b&uuml;y&uuml;me performansını da olumsuz etkileyecektir. ECB ve FED iyi mi yapıyor, k&ouml;t&uuml; m&uuml; yapıyor tartışması ancak bundan birka&ccedil; yıl sonra daha ayrıntılı tartışılabilecek. Ama, risk &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k.