Piyasa mutlaka sınar

Merkez Bankası, bankacılık sistemine verdiği paranın faizini artırdı. Faiz artışının asıl hedefi, d&ouml;viz kurlarının &ouml;nlenemeyen y&uuml;kselişini durdurmaktı. Sorun, d&ouml;viz değil, TL idi. Faiz artışıyla Merkez Bankası da artık bu ger&ccedil;eği g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; g&ouml;sterdi.Para politikasının operasyonel &ccedil;er&ccedil;evesinin sadeleştiği s&ouml;yleniyor. Eskiye g&ouml;re bir sadeleşme s&ouml;z konusu, ama yeterli değil. Faiz bandı korunmaya devam ediyor. Bant aralığı daraltıldı. Piyasa yapıcılarına a&ccedil;ık olup g&ouml;reli olarak daha ucuz olan bor&ccedil;lanma penceresinin cazibesi kaldırıldı. Ek parasal sıkılaştırma adı verilen ne işe yaradığı &ccedil;ok a&ccedil;ık olmayan uygulamadan artık s&ouml;z edilmiyor. &Ccedil;er&ccedil;eveyi sadeleştiren tek unsur galiba bu. Eskiden Merkez Bankası yıllık y&uuml;zde 4.5 faizle (bandın alt sınırı) bankalara bir hafta vadeli bor&ccedil; verirdi. Aynı zamanda marjinal fonlama oranı (bandın &uuml;st sınırı) diye adlandırılan bir faizden (yıllık y&uuml;zde 7.75) de yine bankalara gecelik vadede bor&ccedil; para verilirdi. Ek parasal sıkılaştırma olduğu g&uuml;nlerde ise bu faiz y&uuml;zde 9 civarına gelirdi (bu uygulama bir g&uuml;n yaşayabildi). Piyasa yapıcısı bankalar, arzuladıklarında yıllık y&uuml;zde 6.75 ten de Merkez Bankası ndan bor&ccedil; alabilirlerdi.Yeni yapıda haftalık bor&ccedil; verme faiz oranı (bandın alt sınırı) yıllık y&uuml;zde 1 0 a &ccedil;ekildi. Marjinal fonlama faiz oranı (bandın &uuml;st sınırı) yıllık y&uuml;zde 1 2 ye y&uuml;kseltildi. Bundan b&ouml;yle Merkez Bankası nın ağırlıklı olarak haftalık pencereden bankalara bor&ccedil; vereceği a&ccedil;ıklandı. Bir başka deyişle, Merkez Bankası faiz bandını 4.5/7.75 aralığından 10/12 aralığına &ccedil;ekti ve ağırlıklı olarak bandın alt sınırından bankalara bor&ccedil; vereceğini s&ouml;yledi. Piyasa yapıcılarına verilen borcun faizi de yıllık y&uuml;zde 11.5 e y&uuml;kseltildi. Dolayısıyla, piyasa yapıcılarının y&uuml;zde 10 d&uuml;zeyinden herkes gibi bor&ccedil;lanması daha &ccedil;ekici hale getirildi.MERKEZ Y&Ouml;NLENDİRİCİ OLMALIPara politikası faizinde bant sistemi korundu, bant daraltıldı. Şimdilik para politikası faizinin y&uuml;zde 10 olması benimsendi. Şartlar zorladığında, para politikası faizi gecelik vadede yıllık y&uuml;zde 1 2 ye kadar &ccedil;ıkabilir. Korunan sistem h&acirc;l&acirc; kafa karıştırıcı. Sistemin Merkez Bankası na bir esneklik getirip getirmediği de ş&uuml;pheli. Y&uuml;zde 4.5/7.75 bandı ne kadar esneklik getirdiyse, 10/12 bandı da o kadar, hatta daha az bir esneklik getirebilecek nitelikte. Şartlar bozulduğunda 1 -2 puanlık faiz artışının bir işe yaramadığını şimdiye kadar g&ouml;rd&uuml;k. Artık ek parasal sıkılaştırma g&uuml;nleri olmadığına g&ouml;re, bor&ccedil; verme faizi aslında yıllık y&uuml;zde 9 dan y&uuml;zde 10 a artmış oldu.T&uuml;rkiye ekonomisinin i&ccedil; ve dış şoklara &ccedil;ok a&ccedil;ık olduğu bir d&ouml;nemden ge&ccedil;iyoruz. Bant i&ccedil;inde oynamak yerine, doğrudan tek bir politika faiziyle oynamak Merkez Bankası nın tutumunu daha a&ccedil;ık ifade etmesine yol a&ccedil;abilirdi. Piyasaları y&ouml;nlendirme kabiliyeti daha fazla olabilirdi. Bir anlamda, bant sistemi faizi artırmadan artırmak anlamına geliyor. Ama, Merkez Bankası nı piyasaları y&ouml;nlendiren değil, piyasaları takip eden bir konuma sokuyor. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde olası i&ccedil; ve dış şoklara karşı Merkez Bankası takip edici değil, yol g&ouml;sterici olmak zorunda. Aksi takdirde, son altı ayda yaşananları yeniden yaşamaktan ka&ccedil;amayız.Faiz artırımından sonra d&ouml;viz kurlarında yaşanan d&uuml;ş&uuml;ş sevindirici (kurlar h&acirc;l&acirc; &ccedil;ok y&uuml;ksek olduğu halde), ama kalıcı olup olmadığı hen&uuml;z bilinmiyor. Uluslararası likidite koşullarında yaşanacak bir olumsuzluk ya da yurti&ccedil;indeki yatırımcıların portf&ouml;y tercihlerinde d&ouml;viz y&ouml;n&uuml;nde oluşabilecek bir eğilim (ya da eğilimin devam etmesi), Başbakan ın faiz artışını onaylamadığını a&ccedil;ık&ccedil;a beyan ettiği bir ortamda, faiz silahını serbest&ccedil;e kullanacağını s&ouml;yleyen bir merkez bankası i&ccedil;in &ouml;nemli bir sınav olacak. Piyasa bunu sınamadan duramaz.