Rakamlarla bankacılık sektörü

D&uuml;nk&uuml; yazımda bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde son yıllarda g&ouml;zlenen temel eğilimlerin &ccedil;ok hoş olmadığından s&ouml;z edip &ldquo;bankalarla oynamaya gelmez&rdquo; diye vurgulamıştım. Bankacılıkta temel eğilimlerin ayrıntılarını g&ouml;steren bir tablonun konuyla ilgilenenler i&ccedil;in yararlı olabileceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;m. &Ccedil;ok fazla yorum yapmadan rakamları okuyucuların dikkatine sunuyorum. Temel eğilimleri s&ouml;yle &ouml;zetleyebiliriz: Bankaların dolar bazında toplam bilan&ccedil;oları 2005-2013 yılları arasında 3.7 kat b&uuml;y&uuml;rken, &ouml;z kaynakları 3.2 kat, toplam mevduatları 3.3 kat, mevduat dışı kaynakları 4.7 kat b&uuml;y&uuml;d&uuml;. &Ouml;z kaynaklar bilan&ccedil;o b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; kadar artmazken, mevduat artışı bilan&ccedil;o b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;ndeki artış i&ccedil;in yersiz kaldı ve bankalar giderek daha fazla mevduat dışı kaynaklara y&ouml;neldi. Bir başka a&ccedil;ıdan, banka kaynakları i&ccedil;inde kurumsal y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;klerin hem miktarı arttı hem de kurum başına ortalama y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;k montanı arttı. Banka bilan&ccedil;olarının TL ve d&ouml;viz arasındaki dağılımı olduk&ccedil;a istikrarlı bir seyir izledi. Bankalarımız i&ccedil;in TL aktifleri h&acirc;l&acirc; daha fazla tercih ediliyor. Buna karşılık TL y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;kleri o denli &ccedil;ekici değil. Ge&ccedil;mişe oranla daha az olsa da, bankalarımızın d&ouml;vizde a&ccedil;ık pozisyon tutma tutkusu devam ediyor denebilir. Bilan&ccedil;o i&ccedil;i d&ouml;vizdeki a&ccedil;ık pozisyon bilan&ccedil;o dışı t&uuml;rev ara&ccedil;larla dengelenmeye &ccedil;alışılıyor. Bilan&ccedil;o dışı y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;klerin (teminatlar ve t&uuml;rev ara&ccedil;lar) toplam bilan&ccedil;o b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml;ne oranı 2005-2013 yılları arasında y&uuml;zde 51&rsquo;den y&uuml;zde 132&rsquo;ye geldi. Ayrıntılarını &ccedil;ok fazla bilmesek de bu, dikkatle izlenmesi gereken bir gelişme. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde k&acirc;rlılık d&uuml;ş&uuml;yor. &Ouml;z kaynak karlılığı y&uuml;zde 16&rsquo;lardan y&uuml;zde 11&rsquo;lere gerilerken, Faizlerin geldiği yere bakarsak, artık bankalar devlet i&ccedil; bor&ccedil;lanma senetlerindeki getiriler kadar dahi k&acirc;r edememeye başladılar. G&ouml;reli olarak artan riskler almalarına rağmen k&acirc;rlılık d&uuml;ş&uuml;yor. Riskli varlıkların bilan&ccedil;o i&ccedil;indeki payı neredeyse ikiye katlandı. Batık kredi oranları &ccedil;ok makul d&uuml;zeyde. Bankaların likidite durumları da istikrarlı bir seyir izliyor. Sermaye yeterlilik oranında ise kararlı bir d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;zleniyor. Mevduat dışı kaynakların giderek arttığı bir ortamda sermaye yeterlilik oranının d&uuml;ş&uuml;yor olması iyi bir izlenim vermiyor. Bu alanda y&uuml;zde 12 gibi bir oran uluslararası bir norm olarak kabul edilse dahi, bankalarımızın sermaye yeterliliğinde y&uuml;zde 12&rsquo;ye yaklaşmaları k&acirc;rlılık d&uuml;zeyini makul d&uuml;zeylerde tutmak i&ccedil;in gerekli olabilir, ama kredibilite a&ccedil;ısından yaralayıcı olabilir.