Döviz satım ihaleleri kafa karıştırıyor

Merkez Bankası bir s&uuml;redir d&ouml;viz satım ihalelerinde satılacak &uuml;st limiti ilan edip bunun &ccedil;ok aşağısında satış yapıyor.D&uuml;n de bir duyuru yaparak bu duruma a&ccedil;ıklık getirmeye &ccedil;alıştı. Ama kafaları daha da karıştırdı.Nedeni bug&uuml;nden itibaren yapılacak ihalelerde satılacak d&ouml;vizin en y&uuml;ksek tutarının 1 milyar 350 milyon dolar, takip eden iki g&uuml;nde ise 1 milyar 700 milyon dolar olduğu, taleplerin sadece 50 milyon dolarının karşılanacağı şeklindeki ifadelerden kaynaklandı.Piyasalar &ouml;zellikle Peki 50 milyon satacaksın da neden bu kadar y&uuml;ksek limit tanıyorsun noktasına takıldı.Bunun yanıtını da Merkez Bankası Gerekli g&ouml;r&uuml;len istisnai durumlarda 50 milyon doları aşabilirim şeklinde verdi. MERKEZ İN GEREK&Ccedil;ELERİPeki, Merkez Bankası neden b&ouml;yle yapıyor?■ Her şeyden &ouml;nce spek&uuml;lat&ouml;rlerden &ccedil;ekiniyor. TL ye bir saldırı olmasını istemiyor.■ D&ouml;viz rezervlerinin s&uuml;ratle azalmasını uygun g&ouml;rm&uuml;yor.■ Ger&ccedil;ek d&ouml;viz alım taleplerinin ge&ccedil;ici olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yor. Avrupa da sorunlar &ccedil;&ouml;z&uuml;l&uuml;nce dış fonların tekrar T&uuml;rkiye ye y&ouml;neleceğini bekliyor.■ &Uuml;st limiti &ccedil;ok y&uuml;ksek tutması, TL nin daha &ouml;nce dile getirdiği sınırlardan daha fazla değer kaybetmesine m&uuml;dahale etmesine olanak tanıyor.■ İstisnai durumlarda ise T&Uuml;PRAŞ ya da BOTAŞ gibi ithalatı y&uuml;ksek ve dış &ouml;demesi fazla kuruluşların TL ye baskı yapmadan d&ouml;viz gereksinimlerinin Merkez Bankası nca karşılanmasını yeğliyor. İSTEKLERLE GER&Ccedil;EKLERİN &Ccedil;ATIŞMASIPolitika bu olsa da bankanın istekleri ile ger&ccedil;ekler &ccedil;atışıyor.Bunları sıralayalım.■ Yıl sonuna yaklaştık&ccedil;a, yurtdışındaki bir&ccedil;ok finans kuruluşu nakitte kalmak ve bu yolla sermaye yeterlilik oranını y&uuml;kseltmek istiyor. Bu isteğin spek&uuml;latif hareketlerle ilgisi yok.■ Limiti y&uuml;ksek g&ouml;sterip &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;k miktarda satış yapmak g&uuml;venilirlik a&ccedil;ısından kaygı yaratıyor. Enflasyonla m&uuml;cadelede en &ouml;nemli fakt&ouml;r olan kredibiliteyi zayıflatıyor.■ Piyasada oluşan sepetin 2.20 ve doların 1.90 &uuml;st limitlerin &uuml;zerindeki hareketlere Merkez Bankası nın izin vermeyeceği şeklindeki inanış belirginliğinin sistemde belirsizlik yarattığını da g&ouml;zden ka&ccedil;ırmayalım. Sırf bu nedenle banka test ediliyor olabilir.■ Likiditenin bu derecede daraldığı şu d&ouml;nemde, gelen taleplerin y&uuml;ksekliği de şaşırtıcı. Bu kadar d&ouml;vizi Merkez Bankası ndan almak i&ccedil;in gerekli TL nin nereden ve nasıl bulunacağı da sorgulanması gerekli bir nokta.■ Cari işlemlerin aylık olarak 4-5 milyar a&ccedil;ık vereceği, ayrıca bu belirsizlikte sermaye hareketlerinden &ccedil;ıkışların da s&uuml;receği varsayılırsa, g&uuml;nl&uuml;k asgari 500 milyon dolarlık bir d&ouml;viz transferinin ger&ccedil;ekleşmesi gerekiyor. Bunun 50 milyon dolarlık g&uuml;nl&uuml;k satışlarla karşılanamayacağı da ortada.T&uuml;m bu noktaları dikkate aldığımızda Merkez Bankası nın işi kolay değil. Siyasiler cari işlemler a&ccedil;ığını azaltacak eylem planına bir an &ouml;nce başlasalar ya da başlanılanları hızlandırsalar hepimiz i&ccedil;in iyi olacak.